Thông báo 283/TB-VPCP năm 2013 kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch Hội đồng tư vấn đặc xá năm 2013 tại Hội nghị triển khai công tác đặc xá năm 2013 và sơ kết 01 năm thực hiện Nghị định 80/2011/NĐ-CP quy định các biện pháp bảo đảm tái hòa nhập cộng đồng đối với người chấp hành xong án phạt tù do Văn phòng Chính phủ ban hành

THÔNG BÁO

KẾT LUẬN CỦA PHÓ THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ NGUYỄN XUÂN PHÚC, CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG TƯ VẤN ĐẶC XÁ NĂM 2013 TẠI HỘI NGHỊ TRIỂN KHAI CÔNG TÁC ĐẶC XÁ NĂM 2013 VÀ SƠ KẾT 01 NĂM THỰC HIỆN NGHỊ ĐỊNH SỐ 80/2011/NĐ-CP QUY ĐỊNH CÁC BIỆN PHÁP BẢO ĐẢM TÁI HÒA NHẬP CỘNG ĐỒNG ĐỐI VỚI NGƯỜI CHẤP HÀNH XONG ÁN PHẠT TÙ

Ngày 29 tháng 7 năm 2013, tại trụ sở Bộ Công an, đồng chí Nguyễn Xuân Phúc, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Hội đồng tư vấn đặc xá năm 2013 đã chủ trì Hội nghị triển khai công tác đặc xá năm 2013; sơ kết 01 năm thực hiện Nghị định số 80/2011/NĐ-CP ngày 16 tháng 9 năm 2011 quy định các biện pháp bảo đảm tái hòa nhập cộng đồng đối với người chấp hành xong án phạt tù và tổng kết công tác điều tra, khảo sát tình hình người chấp hành xong án phạt tù từ năm 2002 - 2012 về cư trú ở địa phương. Tham dự Hội nghị có đồng chí Trần Đại Quang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an; các Thành viên Hội đồng tư vấn đặc xá năm 2013; đại diện lãnh đạo Ban Chỉ đạo cải cách tư pháp Trung ương, Ban Nội chính Trung ương, các Bộ: Tài chính, Lao động - Thương binh và Xã hội, Giáo dục và Đào tạo, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, các Tổng cục, đơn vị liên quan trực thuộc Bộ Công an, Ban giám đốc và Trưởng phòng Cảnh sát thi hành án hình sự Công an các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Giám thị trại giam, trại tạm giam thuộc lực lượng Công an nhân dân.

Sau khi nghe đại diện lãnh đạo Bộ Công an báo cáo nội dung, yêu cầu công tác đặc xá năm 2013, báo cáo sơ kết 01 năm thực hiện Nghị định số 80/2011/NĐ-CP, báo cáo tổng kết công tác điều tra, khảo sát tình hình người chấp hành xong án phạt tù về cư trú ở địa phương và ý kiến đại biểu dự họp, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch Hội đồng tư vấn đặc xá năm 2013 đã kết luận như sau:

I. ĐÁNH GIÁ CHUNG

1. Nhất trí với báo cáo triển khai công tác đặc xá năm 2013, báo cáo sơ kết 01 năm thực hiện Nghị định số 80/2011/NĐ-CP, báo cáo tổng kết công tác điều tra, khảo sát tình hình người chấp hành xong án phạt tù về cư trú ở địa phương của Bộ Công an và xin nhấn mạnh một số vấn đề sau:

- Nhân đạo, khoan hồng đối với người phạm tội thành khẩn, lập công chuộc tội, ăn năn hối cải và tạo mọi điều kiện thuận lợi để họ cải tạo, sửa chữa sai lầm, tái hòa nhập cộng đồng, trở thành người lương thiện, có ích cho xã hội, đồng thời xử lý nghiêm khắc đối tượng chủ mưu, cầm đầu, ngoan cố chống đối, tái phạm nguy hiểm là chính sách nhất quán của Đảng, Nhà nước và truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta.

- Thời gian qua, các cấp, các ngành, địa phương đã quán triệt và thực hiện nghiêm túc chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước về đặc xá. Công tác đặc xá được tiến hành theo quy trình xét duyệt thống nhất, khoa học, chặt chẽ, công khai, dân chủ, minh bạch, không để sót lọt, tiêu cực xảy ra. Qua đặc xá đã khuyến khích phạm nhân học tập, rèn luyện, lao động, cải tạo tốt để hưởng chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà nước, sớm trở về đoàn tụ với gia đình và hòa nhập cộng đồng. Từ năm 2009 đến nay, thực hiện Luật đặc xá, Nhà nước ta đã thực hiện 04 đợt đặc xá tha tù trước thời hạn cho 48.053 phạm nhân và 601 người đang được hoãn, tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù. Công tác đặc xá những năm qua đã góp phần thực hiện tốt Chương trình quốc gia phòng, chống tội phạm, bảo đảm yêu cầu chính trị, pháp luật, nghiệp vụ và đối ngoại, được nhân dân trong nước đồng tình và dư luận quốc tế đánh giá cao.

- Trong hơn 01 năm qua, lực lượng Công an đã phát huy vai trò nòng cốt tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các cấp, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành liên quan tổ chức triển khai thực hiện tốt Nghị định số 80/2011/NĐ-CP về các biện pháp bảo đảm tái hòa nhập cộng đồng đối với người chấp hành xong án phạt tù, bảo đảm thống nhất, kịp thời từ Trung ương đến cơ sở. Bước đầu đã huy động được sự tham gia của cả hệ thống chính trị, các tổ chức xã hội, tổ chức kinh tế và đông đảo nhân dân, khắc phục một bước nhận thức đó là nhiệm vụ riêng của ngành Công an, góp phần quan trọng trong phòng ngừa tội phạm, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.

2. Về tồn tại, hạn chế và nguyên nhân:

- Việc xét đặc xá trong trường hợp đặc biệt đối với những người được hoãn, tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù chưa bảo đảm phối hợp chặt chẽ giữa Tòa án với Viện kiểm sát và Công an cùng cấp, Công tác phối hợp giữa cơ quan thi hành án dân sự với các trại giam, trại tạm giam và gia đình phạm nhân trong việc thi hành các khoản tiền phạt, bồi thường dân sự, án phí... còn hạn chế, bất cập.

- Việc triển khai thực hiện Nghị định số 80/2011/NĐ-CP ở một số đơn vị, địa phương còn chậm; cấp ủy, chính quyền có nơi, có lúc chưa quan tâm sâu sát và chưa chỉ đạo quyết liệt các Ban, ngành, đoàn thể cùng vào cuộc với lực lượng Công an. Công tác quản lý cư trú đối với người chấp hành xong án phạt tù còn sơ hở. Nguồn kinh phí bảo đảm cho công tác tái hòa nhập cộng đồng còn hạn hẹp, chưa đáp ứng yêu cầu.

Nguyên nhân chủ yếu của những tồn tại trên là do nhận thức của cấp ủy, chính quyền các cấp và các cơ quan liên quan còn chưa đầy đủ, thống nhất, vẫn còn quan niệm đây là công việc của riêng ngành Công an và “khoán trắng” cho lực lượng Công an, dẫn đến sự đùn đẩy, né tránh, chưa phát huy hết trách nhiệm của cơ quan, đơn vị liên quan. Công tác phổ biến, tuyên truyền về điều kiện, tiêu chuẩn và quy trình xét duyệt đặc xá chưa đạt yêu cầu như mong muốn. Công an một số đơn vị, địa phương chưa làm tốt chức năng tham mưu cho cấp ủy, chính quyền và chưa phối hợp chặt chẽ, thường xuyên với các Ban, ngành, đoàn thể, chưa huy động được sự tham gia tích cực của các tổ chức xã hội, tổ chức kinh tế và quần chúng nhân dân.

II. NHIỆM VỤ TRỌNG TÂM THỜI GIAN TỚI

Để triển khai thực hiện tốt Quyết định của Chủ tịch nước về đặc xá năm 2013 và Nghị định số 80/2011/NĐ-CP, các cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể và các Bộ, ngành, cơ quan liên quan tập trung thực hiện một số công việc trọng tâm sau:

1. Về triển khai công tác đặc xá năm 2013:

a) Bộ Công an làm tốt chức năng tham mưu, thường trực cho Hội đồng tư vấn đặc xá, khẩn trương triển khai nghiêm túc, có hiệu quả và đúng tiến độ công tác đặc xá năm 2013 ngay từ đơn vị cơ sở, lưu ý khắc phục những tồn tại, hạn chế của các lần đặc xá trước, bảo đảm công khai, minh bạch, đúng người, đúng tiêu chuẩn quy định của pháp luật, tuyệt đối không để xảy ra tiêu cực, sai sót.

b) Bộ Thông tin và Truyền thông chỉ đạo các cơ quan thông tấn, báo chí thông báo Quyết định của Chủ tịch nước và tuyên truyền về công tác đặc xá năm 2013, đặc biệt là điều kiện đặc xá, các trường hợp không được đặc xá và quy trình xét duyệt chặt chẽ trên các phương tiện thông tin đại chúng nhằm nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các cấp, các ngành, các tổ chức xã hội và quần chúng nhân dân về công tác đặc xá, xóa bỏ mặc cảm đối với người được đặc xá, quan tâm tạo điều kiện giúp đỡ họ hòa nhập cộng đồng.

c) Các Bộ, Ban, ngành đã nêu trong Hướng dẫn số 164/HĐTVĐX ngày 23 tháng 7 năm 2013 của Hội đồng tư vấn đặc xá chủ động quán triệt và chỉ đạo, tổ chức thực hiện tốt nhiệm vụ đã được phân công. Tuyệt đối không để xảy ra tiêu cực, nếu phát hiện hành vi tham nhũng, lợi dụng đặc xá vì mục đích cá nhân, bất hợp pháp phải xử lý nghiêm.

d) Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các ngành, Ủy ban nhân dân các cấp phối hợp với cơ quan Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể quần chúng thực hiện nghiêm túc Quyết định số 1251/2013/QĐ-CTN ngày 20 tháng 7 năm 2013 của Chủ tịch nước về đặc xá năm 2013 và Hướng dẫn số 164/HĐTVĐX ngày 23 tháng 7 năm 2013 của Hội đồng tư vấn đặc xá. Cụ thể là:

- Chỉ đạo Sở Thông tin và Truyền thông phối hợp với Ban Tuyên giáo tỉnh ủy, thành ủy, các cơ quan báo chí ở địa phương tuyên truyền sâu rộng về công tác đặc xá trên các phương tiện thông tin đại chúng.

- Chỉ đạo các Sở: Tư pháp, Lao động - Thương binh và Xã hội, Y tế và Ủy ban nhân dân các cấp trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ của mình cung cấp đầy đủ thông tin, tài liệu, giấy chứng nhận, xác nhận và các tài liệu cần thiết khác liên quan đến người được đề nghị đặc xá.

- Chỉ đạo chính quyền các cấp phối hợp với cơ quan Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các cơ quan, đoàn thể, tổ chức kinh tế ở địa phương thực hiện có hiệu quả Nghị định số 80/NĐ-CP về các biện pháp bảo đảm tái hòa nhập cộng đồng đối với người chấp hành xong án phạt tù, trong đó có người được đặc xá. Đối với những người được đặc xá có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn thì vận động các ngành, đoàn thể, tổ chức kinh tế quan tâm giúp đỡ họ vay vốn làm ăn, ổn định cuộc sống, hòa nhập cộng đồng.

- Chỉ đạo lực lượng Công an phối hợp chặt chẽ với các Ban, ngành, đoàn thể, tổ chức xã hội ở địa phương thực hiện tốt công tác quản lý, giáo dục và giúp đỡ người đặc xá; nắm chắc tình hình, diễn biến của số người được đặc xá về cư trú tại địa phương, không để họ gây ảnh hưởng đến an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội, xử lý kịp thời, nghiêm minh những người có hành vi tái phạm tội và vi phạm pháp luật.

đ) Bộ Công an (Cơ quan thường trực Hội đồng tư vấn đặc xá) đề xuất kế hoạch để Chủ tịch Hội đồng tư vấn đặc xá và các Thành viên Hội đồng tư vấn đặc xá năm 2013 trực tiếp đến kiểm tra việc triển khai công tác đặc xá tại một số trại giam, đồng thời có trách nhiệm theo dõi, tổng hợp và báo cáo tình hình, kết quả việc thực hiện công tác đặc xá lên Thủ tướng Chính phủ và Hội đồng tư vấn đặc xá.

2. Về thực hiện Nghị định số 80/2011/NĐ-CP:

a) Công tác bảo đảm tái hòa nhập cộng đồng đối với người chấp hành xong án phạt tù là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội, trong đó lực lượng Công an làm nòng cốt. Cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp cần quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan, đoàn thể, doanh nghiệp, cơ sở sản xuất trên địa bàn đề cao trách nhiệm, thực hiện tốt nhiệm vụ trong Nghị định số 80/2011/NĐ-CP, tạo điều kiện thuận lợi để người chấp hành xong án phạt tù tái hòa nhập cộng đồng, có việc làm ổn định, trở thành người lương thiện, có ích cho xã hội.

b) Bộ Công an phối hợp với Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội triển khai thực hiện tốt Dự án dạy nghề cho phạm nhân tại các trại giam và khẩn trương hoàn thiện Đề án về hòa nhập cộng đồng đối với người chấp hành xong án phạt tù, sớm trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt. Chủ động tiếp nhận, quản lý, giáo dục, giúp đỡ và thực hiện tốt công tác quản lý cư trú đối với người chấp hành xong án phạt tù khi trở về địa phương.

c) Bộ Tư pháp chủ động phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an, các Bộ, ngành liên quan, sớm đề xuất ban hành các văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn chi tiết thi hành Nghị định số 80/2011/NĐ-CP. Chỉ đạo, hướng dẫn cơ quan thi hành án dân sự, Sở Tư pháp các địa phương về thủ tục liên quan đến quyền lợi và nghĩa vụ của người chấp hành xong án phạt tù (như xóa án tích, cấp phiếu lý lịch tư pháp...).

d) Bộ Tài chính chủ động phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an sớm ban hành văn bản pháp luật quy định về lập, quản lý và sử dụng Quỹ hòa nhập cộng đồng, bảo đảm chặt chẽ, sử dụng đúng mục đích, đúng đối tượng và hiệu quả.

đ) Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành liên quan tổ chức tuyên truyền sâu rộng nội dung của Nghị định số 80/2011/NĐ-CP, nhằm huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị trong việc giáo dục, giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù, giúp họ tự tin, không mặc cảm, kỳ thị, xa lánh, có công việc lương thiện và không tái vi phạm pháp luật.

e) Đề nghị Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức đoàn thể phối hợp chặt chẽ với lực lượng Công an, các Ban, ngành liên quan tổ chức tuyên truyền, lồng ghép, triển khai có hiệu quả các đề án, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và tăng cường xã hội hóa công tác tái hòa nhập cộng đồng cho người chấp hành xong án phạt tù.

Văn phòng Chính phủ xin thông báo để các cơ quan liên quan biết, phối hợp thực hiện./.