Quyết định 537/QĐ-UBND năm 2012 phê duyệt Đề án phát triển nguồn nhân lực tỉnh Điện Biên đến năm 2015, định hướng đến năm 2020

QUYẾT ĐỊNH

VỀ VIỆC PHÊ DUYỆT ĐỀ ÁN PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC TỈNH ĐIỆN BIÊN ĐẾN NĂM 2015, ĐỊNH HƯỚNG ĐẾN NĂM 2020

Căn cứ Luật Giáo dục ngày 14/6/2005 và Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Giáo dục ngày 25/11/2009;

Căn cứ Luật Dạy nghề ngày 29/11/2006;

Căn cứ Quyết định số 230/2006/QĐ-TTg ngày 13/10/2006 của Thủ tướng Chính phủ Phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển Kinh tế - Xã hội tỉnh Điện Biên thời kỳ 2006-2020;

Căn cứ Quyết định số 1956/QĐ-TTg, ngày 27/11/2009 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án "Đào tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm 2020"

Căn cứ Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI và Nghị quyết Đại hội XII Đảng bộ tỉnh Điện Biên đến năm 2015;

Căn cứ Quyết định số 579/QĐ-TTg ngày 19/4/2011 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển nguồn nhân lực Việt Nam thời kỳ 2011-2020; Quyết định số 1216/QĐ-TTg ngày 22/7/2011 của Thủ tướng Chính phủ Phê duyệt Quy hoạch phát triển nhân lực Việt Nam giai đoạn 2011-2020;

Căn cứ Nghị quyết số 06-NQ/TU ngày 23/3/2012 của Tỉnh uỷ Điện Biên về phát triển nguồn nhân lực tỉnh Điện Biên đến năm 2015, định hướng đến năm 2020;

Căn cứ Nghị quyết số 272/NQ-HĐND13, ngày 24/5/2012 của HĐND tỉnh Điện Biên về việc thông qua Đề án phát triển nguồn nhân lực tỉnh Điện Biên đến năm 2015, định hướng đến năm 2020,

QUYẾT ĐỊNH:

Điều 1. Phê duyệt Đề án phát triển nguồn nhân lực tỉnh Điện Biên đến năm 2015, định hướng đến năm 2020 với những nội dung chủ yếu sau đây:

1. Về quan điểm chỉ đạo

a) Phát triển và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là một trong những khâu đột phá, nhằm thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XI của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XII, sớm đưa Điện Biên thoát khỏi tình trạng kém phát triển, phấn đấu từng bước trở thành tỉnh phát triển trong khu vực miền núi phía Bắc.

b) Phát triển nguồn nhân lực dựa trên nhu cầu của xã hội, đáp ứng yêu cầu phát triển, định hướng chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Phát triển nguồn nhân lực có trọng tâm, trọng điểm, chú trọng phát triển nhân tài, lấy giáo dục phổ thông, đào tạo nghề làm nền tảng; tập trung đào tạo lao động chất lượng cao, gắn với bồi dưỡng, tập huấn thường xuyên làm khâu đột phá; nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý, công chức, viên chức, lao động đáp ứng yêu cầu sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.

c) Phát triển nguồn nhân lực nhằm hướng tới sự phát triển toàn diện về thể lực, trí lực, khả năng thích ứng, năng động, sáng tạo, kỹ năng, ý thức kỷ luật lao động; tăng cường giáo dục đạo đức, lý tưởng sống và truyền thống cách mạng, đảm bảo yêu cầu phát triển toàn diện con người.

d) Phát triển nguồn nhân lực là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và nhân dân các dân tộc, nhằm huy động nguồn lực toàn xã hội để xây dựng, phát triển nguồn nhân lực của tỉnh có chất lượng, đáp ứng tốt yêu cầu trước mắt và lâu dài.

2. Mục tiêu tổng quát

a) Tập trung đào tạo, nâng cao tỷ lệ, chất lượng lao động qua đào tạo; tăng cường đào tạo nghề, chú trọng đào tạo lao động khu vực nông nghiệp, nông thôn; thu hút, sử dụng hợp lý nguồn nhân lực. Chú trọng nâng cao kỹ năng, tác phong làm việc cho người lao động. Phân bổ nhân lực đảm bảo cơ cấu hợp lý giữa các ngành, nghề, khu vực.

b) Đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu lao động, gắn với phát triển các ngành, lĩnh vực; mở rộng, đa dạng hóa ngành nghề đào tạo. Từng bước xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế.

c) Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có trình độ, năng lực, phẩm chất đạo đức tốt, tinh thông nghiệp vụ, đáp ứng tốt yêu cầu, nhiệm vụ, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp.

3. Các chỉ tiêu cụ thể

a) Phát triển nguồn nhân lực theo hướng đáp ứng yêu cầu về số lượng, đảm bảo chất lượng và cơ cấu hợp lý (lao động khu vực Nông, lâm nghiệp, thủy sản 67,5%; công nghiệp - xây dựng 13%; dịch vụ 19,5%).

b) Mỗi năm đào tạo nghề từ 7 - 8 ngàn lao động; tạo việc làm mới 8 - 8,5 ngàn lao động/năm. Nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo từ 30,64% năm 2010 lên 44,8% năm 2015 và 65% năm 2020.

c) Toàn tỉnh đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi mức độ 2; duy trì và nâng cao chất lượng phổ cập trung học cơ sở; tỷ lệ học sinh các cấp lên lớp đạt trên 98%; tỷ lệ học sinh tốt nghiệp đạt trên 90%, trên 46% số trường đạt chuẩn quốc gia.

d) Huy động trẻ từ 3 đến 5 tuổi đến lớp mẫu giáo đạt trên 80% (trong đó trẻ 5 tuổi ra lớp mẫu giáo chuẩn bị vào lớp 1 đạt trên 97%); học sinh 6-10 tuổi đến trường đạt 99%, học sinh 11-14 tuổi đi học trung học cơ sở đạt trên 90%, học sinh 15-18 tuổi đi học trung học phổ thông đạt trên 55%.

e) Đến năm 2015: Cán bộ lãnh đạo, quản lý từ trưởng, phó phòng trở lên 98% có trình độ từ đại học trở lên (trong đó 5% trở lên có trình độ trên đại học); 100% được đào tạo lý luận chính trị; 90% bồi dưỡng kiến thức về quản lý Nhà nước. Cán bộ chuyên trách cơ sở: 100% có trình độ văn hóa từ trung học cơ sở trở lên (trong đó 60% có trình độ trung học phổ thông); 85% có trình độ trung cấp lý luận chính trị trở lên; 100% được đào tạo chuyên môn (60% trở lên có trình độ trung cấp và tương đương).

f) Phấn đấu đến năm 2020, có 100% cán bộ, công chức cấp xã có trình độ chuyên môn và lý luận từ trung cấp trở lên, trong đó trên 60% có trình độ cao đẳng, đại học; 100% viên chức đạt chuẩn về trình độ, trong đó 30% đạt trên chuẩn.

g) Nâng cao thể chất nguồn nhân lực: Giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng trẻ em <5 tuổi còn dưới 20% năm 2015 và dưới 15% năm 2020; tuổi thọ trung bình đạt 72 tuổi (toàn quốc 74 tuổi), đến năm 2020 tuổi thọ trung bình của tỉnh đạt 73 tuổi (toàn quốc 75 tuổi).

4. Các nhiệm vụ chủ yếu

a) Nâng cao nhận thức của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội về phát triển, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.

Các cấp ủy, tổ chức đảng tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, giám sát việc thực hiện chủ trương, chính sách về phát triển, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Xác định phát triển và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên, có ý nghĩa quyết định đến phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân phát huy tính chủ động, sáng tạo, đẩy mạnh tuyên truyền, vận động cán bộ, đảng viên, hội viên, đoàn viên và các tầng lớp nhân dân thực hiện tốt chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, của tỉnh về phát triển, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.

b) Nâng cao chất lượng, phát triển quy mô giáo dục - đào tạo một cách hợp lý, cân đối giữa các cấp học, giữa giáo dục phổ thông, giáo dục nghề nghiệp và định hướng nghề tạo điều kiện tiền đề cơ sở về trình độ học vấn phổ thông để phát triển đào tạo nguồn nhân lực.

- Xác định giáo dục là nền tảng của đào tạo nguồn nhân lực. Tiếp tục giữ vững và nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi, phổ cập giáo dục trung học cơ sở; thực hiện phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi. Phát triển giáo dục toàn diện, đồng thời nâng cao chất lượng giáo dục.

- Tập trung thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, giáo dục ”mũi nhọn”, coi trọng cả ba nội dung: Dạy làm người, dạy chữ và dạy nghề. Chú trọng giáo dục quốc phòng - an ninh, giáo dục đạo đức, truyền thống cách mạng, lý tưởng sống, kỹ năng và phương pháp làm việc; Tăng cường các hoạt động xã hội nhằm xây dựng nền học vấn phổ thông cơ bản, vững chắc và phát triển toàn diện.

- Xây dựng đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục đủ về số lượng, hợp lý về cơ cấu, đạt chuẩn về trình độ, nâng cao năng lực chuyên môn, đặc biệt coi trọng phẩm chất đạo đức của người thầy. Thường xuyên đào tạo và bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên các cấp để ứng dụng những phương pháp dạy học tiên tiến theo lộ trình cải cách giáo dục chung của cả nước nhằm nâng cao toàn diện chất lượng dạy và học, đảm bảo trình độ giáo dục - đào tạo của tỉnh tiếp cận gần với trình độ chung của cả nước

c) Mở rộng quy mô và nâng cao chất lượng đào tạo nghề nghiệp; nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và kỹ năng làm việc cho người lao động.

- Tổ chức đào tạo nghề cho người lao động theo 3 cấp trình độ (sơ cấp nghề, trung cấp nghề và cao đẳng nghề) với cơ cấu cấp trình độ đa dạng, phù hợp với yêu cầu của thị trường lao động, trình độ công nghệ của nền kinh tế tỉnh và nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh và khu vực.

- Đổi mới và mở rộng ngành nghề, các lĩnh vực đào tạo, tăng cơ hội đào tạo nghề cho lao động khu vực nông thôn; mở rộng quy mô và hình thức dạy nghề với các ngành nghề phù hợp với nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

- Đẩy mạnh việc xây dựng và đổi mới nội dung, chương trình, giáo trình dạy nghề đáp ứng tiêu chuẩn kỹ năng nghề và phù hợp với tiến bộ kỹ thuật, công nghệ sản xuất, tiếp cận với trình độ trong nước và thế giới để nâng cao chất lượng đào tạo, gắn đào tạo nghề với yêu cầu sử dụng lao động của xã hội.

- Tăng cường liên kết với các cơ sở đào tạo nghề, các trước Đại học, học viện trong nước thực hiện tổ chức đào tạo theo phương thức liên thông, chính quy, không chính quy cho người lao động.

d) Giải quyết việc làm, tuyển dụng lực lượng lao động gắn với chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế và tăng năng suất lao động.

- Triển khai đồng bộ và có hiệu quả Chương trình mục tiêu Quốc gia giải quyết việc làm và Chương trình xóa đói giảm nghèo trên địa bàn tỉnh để tạo lập việc làm, giải quyết việc làm cho đúng đối tượng; Thực hiện tốt quy trình cho vay và hệ thống tổ chức cấp tín dụng từ quỹ quốc gia giải quyết việc làm sao cho kịp thời, đúng đối tượng và bảo toàn được vốn vay;

- Chú trọng quan tâm đến công tác xuất khẩu lao động. Để mở rộng quy mô và nâng cao hiệu quả xuất khẩu lao động của tỉnh, cần tăng cường công tác đào tạo nghề, ngoại ngữ và những kiến thức cơ bản về phong tục tập quán... của nước nhập khẩu lao động cho những người lao động trước khi sang làm việc ở nước ngoài;

- Từng bước hình thành, xây dựng và phát triển thị trường lao động; Củng cố và xây dựng mạng lưới hướng nghiệp và dịch vụ thị trường lao động.

e) Phát triển đào tạo các nhóm nhân lực trọng điểm như: Nhân lực cho khu vực sản xuất kinh doanh (đào tạo đội ngũ lao động kỹ thuật); nhân lực khu vực Hành chính - Sự nghiệp; nhân lực cán bộ nữ, cán bộ là người dân tộc ít người.

f) Chú trọng cải thiện và nâng cao chất lượng dân số.

g) Thực hiện có hiệu quả các Đề án, dự án trên địa bàn.

- Đẩy nhanh đầu tư, chỉ đạo thực hiện các Đề án, quy hoạch phát triển các cơ sở đào tạo trong tỉnh đã phê duyệt.

- Xúc tiến thành lập Trung tâm dạy nghề phụ nữ vùng Tây Bắc.

- Xúc tiến nhanh các điều kiện và quy trình xây dựng Đề án thành lập trường Đại học Điện Biên trước năm 2015 (theo Nghị quyết XII Đảng bộ tỉnh) trên cơ sở sắp xếp lại hệ thống các trường chuyên nghiệp của tỉnh.

5. Các giải pháp thực hiện

a) Đổi mới quản lý Nhà nước về phát triển nhân lực của tỉnh trên các phương diện:

- Đổi mới tổ chức và phương pháp quản lý nhà nước về phát triển nhân lực nhằm nâng cao chất lượng, đồng thời mở rộng quy mô đào tạo nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển, gắn đào tạo nhân lực với nhu cầu sử dụng của xã hội; Đẩy mạnh phân cấp quản lý, tăng quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho các cơ sở đào tạo và sử dụng nhân lực; Cải tiến, đổi mới các hình thức tổ chức đào tạo nhân lực theo hướng tăng cường sự gắn kết và mối quan hệ trực tiếp giữa cơ sở đào tạo nhân lực với doanh nghiệp và các đơn vị, tổ chức có nhu cầu sử dụng nhân lực. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong đổi mới phương pháp quản lý lao động, quản lý đào tạo nhân lực;

- Đổi mới đồng bộ các khâu tuyển dụng, đánh giá, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, luân chuyển, bố trí, sử dụng và thực hiện chính sách đối với cán bộ; gắn đào tạo với thu hút và sử dụng hiệu quả đội ngũ cán bộ.

- Hoàn thiện tổ chức bộ máy quản lý phát triển nhân lực và nâng cao năng lực, hiệu lực và hiệu quả hoạt động của các cơ quan hành chính nhà nước trên địa bàn. Tăng cường giám sát, kiểm tra để nâng cao chất lượng và gắn đào tạo với nhu cầu của xã hội. Cải tiến và tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan Đảng, quản lý nhà nước và các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh (nhất là các doanh nghiệp trực thuộc Trung ương quản lý, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài) về phát triển nhân lực trong việc xây dựng và tổ chức thực hiện pháp luật, chính sách chung của nhà nước, tổ chức đào tạo, thực hiện các cơ chế, chính sách đặc thù riêng của tỉnh, tổ chức và doanh nghiệp;

b) Đổi mới, nâng cao nhận thức về phát triển nhân lực: Nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành và toàn xã hội về phát triển nhân lực; Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về giáo dục, đào tạo và pháp luật về phát triển nhân lực; Tham gia phòng, chống tệ nạn xã hội HIV/AIDS và ma túy, mại dâm; Tăng cường phối hợp với các bên liên quan trong công tác tuyên truyền về phòng chống SDD, chăm sóc sức khỏe và dinh dưỡng cho trẻ em, cải thiện tình trạng dinh dưỡng cho trẻ < 5 tuổi; Tham mưu xây dựng kế hoạch thực hiện công tác Dân số - Sức khỏe sinh sản của tỉnh giai đoạn 2011 - 2015 và tầm nhìn đến 2020 và tổ chức thực hiện hiệu quả kế hoạch dân số - SKSS giai đoạn 2011-2020. Đồng thời, đẩy mạnh xã hội hóa y tế, huy động sự tham gia rộng rãi của các thành phần kinh tế - xã hội vào công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân nhằm nâng cao chất lượng dân số của tỉnh.

c) Tập trung huy động vốn cho phát triển nhân lực, trong đó ưu tiên nguồn lực cho công tác rà soát đánh giá thực trạng nguồn nhân lực của tỉnh, đồng thời đảm bảo nguồn cho nhu cầu đào tạo nhân lực theo tỷ trọng: Ngân sách NN 60% và vốn huy động 40%; Đảm bảo ngân sách chi cho giáo dục - đào tạo của tỉnh ở mức 45% - 48% trên tổng chi ngân sách thường xuyên của tỉnh. Đối với các trường Đại học - Cao đẳng công lập của tỉnh, ngân sách chi cho công tác đào tạo hàng năm ngoài nguồn thu Ngân sách NN còn có nguồn thu của người học và nguồn vốn huy động khác.

d) Thực hiện nghiêm quy định và sử dụng có hiệu quả nguồn Ngân sách Nhà nước cho phát triển nhân lực; Xây dựng cơ chế, chính sách khuyến khích, thu hút nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn cao về tỉnh công tác như: điều kiện nhà ở, đất ở giao, nhiệm vụ trọng trách, phụ cấp tiền lương, tiền thưởng, hỗ trợ trả thuế thu nhập cá nhân… Chính sách ưu tiên phát triển nhân lực các dân tộc thiểu số, vùng cao và vùng sâu, vùng xa; Chính sách xã hội hóa phát triển nhân lực.

e) Mở rộng, tăng cường sự phối hợp và hợp tác giữa các đơn vị trong tỉnh, với tổ chức Trung ương, với các tỉnh bạn, đặc biệt là với Hà Nội trong phát triển nhân lực; Tăng cường quan hệ Quốc tế và liên kết đào tạo với nước ngoài: Từng bước thiết lập, tăng cường quan hệ hợp tác song phương và đa phương với các trường đại học, học viện nước ngoài trong việc liên kết đào tạo; tuyển sinh và khuyến khích học sinh du học tự túc. Tiếp tục khuyến khích cán bộ, công chức thi tuyển đào tạo trên chuẩn, du học nước ngoài bằng nguồn Ngân sách nhà nước, tạo điều kiện thuận lợi để đưa học sinh đi đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng cao phục vụ cho quá trình hội nhập và phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

f) Tăng cường cơ sở vật chất, đồng bộ hóa, chuẩn hóa theo hướng hiện đại mạng lưới giáo dục để tiếp tục nâng cao trình độ học vấn và chất lượng giáo dục làm cơ sở vững chắc cho phát triển đào tạo nhân lực. Củng cố, sắp xếp lại mạng lưới trường, lớp học để hệ thống giáo dục - đào tạo phát triển toàn diện.

g) Xây dựng và phát triển mạng lưới các cơ sở đào tạo nghề trong tỉnh để đào tạo công nhân kỹ thuật cho các ngành thuộc lĩnh vực có ưu thế của tỉnh; Khuyến khích phát triển đào tạo nghề trong các doanh nghiệp; Thực hiện chuẩn hóa các điều kiện về cơ sở vật chất - kỹ thuật của các cơ sở đào tạo các cấp đảm bảo chất lượng đào tạo nhân lực phù hợp với nhu cầu thực tế và hội nhập Quốc tế.

6. Phân công trách nhiệm

6.1. Sở Kế hoạch và Đầu tư (Cơ quan thường trực Đề án)

- Chủ trì, phối hợp với các ngành liên quan tham mưu cho UBND tỉnh thành lập Ban chỉ đạo Đề án Phát triển nguồn nhân lực tỉnh Điện Biên.

- Tham mưu giúp Ban chỉ đạo đề án phát triển nguồn nhân lực tỉnh quản lý, điều hành và tổng hợp xây dựng báo cáo tình hình triển khai thực hiện Đề án.

- Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, huyện, thị, thành phố cụ thể hóa, lồng ghép các mục tiêu và giải pháp thực hiện phát triển nhân lực vào kế hoạch phát triển KTXH 5 năm và hàng năm của tỉnh.

- Phối hợp với Sở Tài chính, tham mưu đề xuất kế hoạch huy động và cân đối các nguồn lực, nhất là nguồn vốn đầu tư phát triển nhân lực và vốn đầu tư xây dựng các cơ sở đào tạo, dạy nghề có sử dụng nguồn vốn ngân sách tỉnh và nguồn vốn khác đầu tư vào tỉnh trên cơ sở quy hoạch, kế hoạch được duyệt;

- Làm đầu mối, tham mưu cho UBND tỉnh trong công tác xúc tiến đầu tư các nguồn vốn từ các thành phần kinh tế đầu tư vào lĩnh vực phát triển nhân lực; kêu gọi đầu tư xây dựng các trường tại Điện Biên.

6.2. Sở Giáo dục và Đào tạo

Chủ trì, phối hợp với các Sở, Ban, Ngành, đơn vị thực hiện các nội dung:

- Thực hiện Quy hoạch phát triển sự nghiệp giáo dục và đào tạo tỉnh Điện Biên giai đoạn 2008-2015, định hướng đến năm 2020.

- Phối hợp nghiên cứu, đề xuất các chính sách, giải pháp, biện pháp có liên quan đến phát triển nguồn nhân lực của tỉnh;

- Chủ trì, phối hợp với các ngành, đơn vị, đoàn thể: triển khai thực hiện tốt các hoạt động giáo dục - đào tạo, hướng nghiệp cho học sinh theo chương trình chuẩn của Bộ Giáo dục và Đào tạo; Chuẩn bị các điều kiện thành lập trường đại học Điện Biên.

- Chủ trì, phối hợp các cơ quan liên quan lồng ghép các mục tiêu, giải pháp của chương trình vào quy hoạch, kế hoạch phát triển giáo dục & đào tạo, quy hoạch phát triển mạng lưới các trường chuyên nghiệp; Xây dựng và thực hiện các chương trình, dự án phát triển nhân lực trọng điểm, tập trung vào những giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo nhằm nâng cao trình độ học vấn của nhân dân.

- Chủ trì, phối hợp với các sở ngành có liên quan đề xuất chính sách đầu tư hỗ trợ của nhà nước cho các cơ sở giáo dục, đào tạo ngoài công lập.

- Định kỳ 6 tháng, hàng năm đánh giá, tổng kết tình hình thực hiện các nhiệm vụ, chương trình, đề án được phân cấp quản lý, điều hành gửi Sở Kế hoạch & Đầu tư tổng hợp báo cáo UBND tỉnh.

6.3. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội

Chủ trì, phối hợp với các Sở, Ban, Ngành, đơn vị thực hiện các nội dung:

- Nghiên cứu, đề xuất các chính sách, giải pháp, biện pháp có liên quan đến phát triển nguồn nhân lực của tỉnh; đề xuất chính sách đầu tư hỗ trợ của nhà nước cho các cơ sở đào tạo, dạy nghề ngoài công lập.

- Có trách nhiệm xây dựng kế hoạch, kinh phí, tổ chức thực hiện dạy nghề phi nông nghiệp cho lao động nông thôn trên địa bàn.

- Xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu về thị trường lao động; xây dựng chương trình hợp tác lao động ngoài tỉnh; tìm kiếm thị trường xuất khẩu lao động.

- Chủ trì, phối hợp các cơ quan liên quan tổ chức thực hiện tốt các Chương trình Việc làm, Đề án được phân cấp quản lý điều hành;

- Định kỳ 6 tháng, hàng năm đánh giá, tổng kết tình hình thực hiện các nhiệm vụ, chương trình, đề án được phân cấp quản lý, điều hành gửi Sở Kế hoạch & Đầu tư tổng hợp báo cáo UBND tỉnh.

6.4. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

- Chủ trì, phối hợp với các Sở, Ban, Ngành, đơn vị liên quan thực hiện các nội dung:

- Nghiên cứu, đề xuất các chính sách, giải pháp, biện pháp có liên quan đến phát triển nguồn nhân lực của tỉnh;

- Xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng kiến thức, ứng dụng khoa học kỹ thuật cho lực lượng lao động khu vực nông thôn;

- Có trách nhiệm xây dựng kế hoạch, kinh phí, tổ chức thực hiện dạy nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn trên địa bàn.

- Chủ trì, phối hợp các cơ quan liên quan tổ chức thực hiện tốt các Chương trình Việc làm, Đề án được phân cấp quản lý điều hành;

- Định kỳ 6 tháng, hàng năm đánh giá, tổng kết tình hình thực hiện các nhiệm vụ, chương trình, đề án được phân cấp quản lý, điều hành gửi Sở Kế hoạch & Đầu tư tổng hợp báo cáo UBND tỉnh.

6.5. Sở Tài chính

- Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành cân đối đảm bảo ngân sách chi thường xuyên cho công tác giáo dục, đào tạo hàng năm của tỉnh. Hướng dẫn, giám sát việc sử dụng kinh phí theo đúng Luật ngân sách và thông tư hướng dẫn hiện hành của các Bộ, ngành. Phối hợp với các ban, ngành, đơn vị trong việc tham gia xây dựng, đề xuất các chính sách, giải pháp trong quá trình thực hiện.

- Phối hợp với Sở Kế hoạch & Đầu tư và cơ quan đơn vị có liên quan tham mưu UBND tỉnh bố trí kế hoạch vốn đầu tư xây dựng các cơ sở đào tạo, dạy nghề đáp ứng cho yêu cầu phát triển nguồn nhân lực của tỉnh theo qui hoạch, kế hoạch tỉnh duyệt.

- Định kỳ 6 tháng, hàng năm đánh giá, tổng kết tình hình thực hiện các nhiệm vụ, chương trình, đề án được phân cấp quản lý, điều hành gửi Sở Kế hoạch & Đầu tư tổng hợp báo cáo UBND tỉnh.

6.6. Sở Nội vụ:

Chủ trì, phối hợp các sở, ban, ngành liên quan thực hiện các nội dung:

- Hoàn thiện cơ cấu tổ chức bên trong các cơ quan hành chính các cấp và các cơ sở đào tạo;

- Xác định nhu cầu, xây dựng Quy hoạch, kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức hành chính và cán bộ cơ sở của tỉnh giai đoạn 2011-2015 và định hướng đến năm 2020. Đồng thời xây dựng kế hoạch cụ thể cho từng năm; Có trách nhiệm hướng dẫn các cơ quan, đơn vị tổ chức triển khai thực hiện.

- Xây dựng phương án tuyển dụng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức do tỉnh quản lý và đội ngũ cán bộ cơ sở. Kiểm tra việc tuyển dụng, bố trí sử dụng cán bộ, công chức, viên chức và cán bộ cơ sở của cơ quan, đơn vị.

- Tổ chức triển khai các chương trình, dự án được phân cấp quản lý, điều hành.

- Tham mưu UBND tỉnh ban hành, sửa đổi bổ sung các chế độ chính sách nhằm phát triển về số lượng và chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức của tỉnh.

- Định kỳ 6 tháng, hàng năm đánh giá, tổng kết tình hình thực hiện các nhiệm vụ, chương trình, đề án được phân cấp quản lý, điều hành gửi Sở Kế hoạch & Đầu tư tổng hợp báo cáo UBND tỉnh.

6.7. Sở Y tế

- Thực hiện Quy hoạch phát triển ngành y tế tỉnh Điện Biên giai đoạn 2006-2010 và tầm nhìn đến năm 2020.

- Tổ chức tuyên truyền giáo dục dinh dưỡng, chăm sóc bà mẹ, trẻ em; giáo dục sức khỏe sinh sản. Thực hiện công tác theo dõi và chăm sóc sức khỏe định kỳ cho người lao động.

- Định kỳ 6 tháng, hàng năm đánh giá, tổng kết tình hình thực hiện các nhiệm vụ, chương trình, đề án được phân cấp quản lý, điều hành gửi Sở Kế hoạch & Đầu tư tổng hợp báo cáo UBND tỉnh.

6.8. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch

- Chủ trì xây dụng kế hoạch nâng cao thể lực người lao động; Xây dựng đề án xã hội hóa công tác thể dục thể thao.

- Phối hợp thực hiện Đề án phát triển nguồn nhân lực tỉnh Điện Biên đến năm 2015, định hướng đến năm 2020 theo chức năng nhiệm vụ của ngành.

- Định kỳ, hàng năm đánh giá, tổng kết tình hình thực hiện các nhiệm vụ, chương trình, đề án được phân cấp quản lý, điều hành gửi Sở Kế hoạch & Đầu tư tổng hợp báo cáo UBND tỉnh.

6.9. Các sở, ban, ngành và các đơn vị tổ chức liên quan khác

- Căn cứ chức năng, nhiệm vụ và định hướng phát triển nhân lực của đơn vị; xây dựng và tổ chức triển khai thực hiện kế hoạch hàng năm, kế hoạch giai đoạn gắn với chỉ tiêu phát triển nguồn nhân lực của tỉnh. Tổ chức quản lý, điều hành và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực được phân cấp quản lý.

- Chủ động phối hợp với các ngành, địa phương đề xuất các giải pháp thực hiện phát triển nguồn nhân lực của tỉnh.

- Định kỳ 6 tháng, hàng năm đánh giá, tổng kết tình hình thực hiện các nhiệm

vụ, chương trình, đề án được phân cấp quản lý, điều hành gửi Sở Kế hoạch & Đầu tư tổng hợp báo cáo UBND tỉnh.

6.10. Ủy ban nhân dân các huyện, thị, thành phố

- Căn cứ Đề án phát triển nguồn nhân lực tỉnh Điện Biên giai đoạn 2011-2015, định hướng đến năm 2020; trên cơ sở chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng phát triển nguồn nhân lực của địa phương và tổ chức thực hiện lồng ghép với các chương trình phát triển kinh tế - xã hội khác đầu tư trên địa bàn.

- Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành tổ chức thực hiện các chương trình, dự án liên quan đến phát triển nguồn nhân lực tại địa phương; tích cực đề xuất các chính sách, giải pháp thực hiện đề án.

- Chỉ đạo UBND các xã, phường, thị trấn khảo sát, thống kê trình độ nguồn nhân lực hàng năm, tổng hợp báo cáo UBND tỉnh.

- Định kỳ 6 tháng, hàng năm đánh giá, tổng kết tình hình thực hiện các nhiệm vụ, chương trình, đề án được phân cấp quản lý, điều hành gửi Sở Kế hoạch & Đầu tư tổng hợp báo cáo UBND tỉnh.

6.11. Các trường chuyên nghiệp, dạy nghề và các cơ sở dạy nghề khác

- Xây dựng kế hoạch, thực hiện công tác đào tạo và liên kết đào tạo từng giai đoạn (đến năm 2015 và đến năm 2020). Xây dựng kế hoạch mở rộng ngành nghề, quy mô đào tạo; kế hoạch đào tạo sau đại học đội ngũ giảng viên. Tham gia xây dựng

Đề án thành lập trường Đại học Điện Biên. Cung cấp thông tin về đào tạo, nhu cầu việc làm; phối hợp với các ngành, địa phương, doanh nghiệp xúc tiến việc làm cho sinh viên.

- Định kỳ 6 tháng, hàng năm đánh giá, tổng kết tình hình thực hiện các nhiệm vụ, chương trình, đề án được phân cấp quản lý, điều hành gửi Sở Kế hoạch & Đầu tư tổng hợp báo cáo UBND tỉnh.

6.12. Các tổ chức Chính trị - Xã hội, tổ chức Xã hội và các Hội

- Tham gia thực hiện và giám sát việc thực hiện đề án ở các cấp;

- Tổ chức tuyên truyền cho hội viên, đoàn viên về các mục tiêu, chính sách và hoạt động của đề án; vận động các thành viên tham gia học, tự học nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ;

- Tổ chức thực hiện các chương trình, dự án được phân cấp quản lý, điều hành.

- Định kỳ 6 tháng, hàng năm đánh giá, tổng kết tình hình thực hiện các nhiệm vụ, chương trình, đề án được phân cấp quản lý, điều hành gửi Sở Kế hoạch & Đầu tư tổng hợp báo cáo UBND tỉnh.

Điều 2. Căn cứ Quyết định này và Đề án chi tiết kèm theo các ngành, các cấp có trách nhiệm cụ thể hóa các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp của Đề án để xây dựng kế hoạch hàng năm, kế hoạch từng giai đoạn đảm bảo tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả các nội dung của Đề án đã đề ra.

Giao Sở Kế hoạch và Đầu tư là cơ quan đầu mối có trách nhiệm kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn các cấp, các ngành tổ chức thực hiện Đề án; định kỳ 6 tháng, cả năm tổng hợp báo cáo Tỉnh ủy, HĐND-UBND tỉnh về kết quả triển khai thực hiện Đề án trên địa bàn toàn tỉnh theo quy định.

Điều 3. Quyết định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký. Chánh Văn phòng UBND tỉnh, Giám đốc các Sở, ban, ngành, đoàn thể tỉnh; Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố và Thủ trưởng các ngành có liên quan chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này./.

ĐỀ ÁN

PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC TỈNH ĐIỆN BIÊN ĐẾN NĂM 2015, ĐỊNH HƯỚNG ĐẾN NĂM 2020
(Kèm theo Quyết định số: 537/QĐ-UBND, ngày 26/6/2012 của UBND tỉnh)

A. SỰ CẦN THIẾT CỦA ĐỀ ÁN

Nâng cao chất lượng Dân số và phát triển Nhân lực là một trong những trọng điểm của Chiến lược phát triển, là chính sách xã hội cơ bản, là hướng ưu tiên hàng đầu trong toàn bộ chính sách phát triển kinh tế - xã hội của Đảng và Nhà nước ta khi chuyển sang giai đoạn phát triển công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong bối cảnh hội nhập, toàn cầu hóa về kinh tế. Đảng cộng sản Việt Nam đã khẳng định: “Con người là vốn quý nhất, chăm lo hạnh phúc con người là mục tiêu phấn đấu cao nhất của chế độ ta, coi việc nâng cao dân trí, bồi dưỡng và phát huy nguồn lực to lớn của con người Việt Nam là nhân tố quyết định thắng lợi công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa”.

Đất nước phát triển, đòi hỏi mỗi ngành, địa phương phải quan tâm nhiều hơn đến việc đào tạo nguồn nhân lực. Trên thực tế, trong quá trình triển khai hoạt động của các cơ quan hành chính công, cơ quan quản lý điều hành kinh tế, các doanh nghiệp... trong cả nước nói chung và của tỉnh Điện Biên nói riêng luôn gặp phải những khó khăn, trở ngại nổi lên nhất là vấn đề nguồn nhân lực. Nguồn lao động hiện nay của tỉnh tập trung chủ yếu ở khu vực nông thôn, năng suất lao động thấp, ý thức kỷ luật và tinh thần hợp tác làm việc của người lao động chưa cao, thiếu tác phong công nghiệp. Thể lực của người lao động còn thấp, sức bền kém, chưa đáp ứng được cường độ làm việc và áp lực của xã hội công nghiệp hiện đại ngày càng có tính chuyên môn hóa cao.

Tình trạng thiếu nhân lực có trình độ chuyên môn, kỹ thuật chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Hơn nữa, để đạt được mục tiêu cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực, bố trí lại sản xuất của tỉnh theo hướng tăng nhanh tỷ trọng công nghiệp và dịch vụ cũng đòi hỏi phải có nguồn nhân lực thích ứng. Trước tình hình đó, công tác đào tạo nghề, phát triển nguồn nhân lực của tỉnh đang được đặt lên hàng đầu, nhằm đáp ứng mục tiêu đưa Điện Biên nhanh chóng thoát khỏi tình trạng kém phát triển, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập Quốc tế; Đồng thời nhằm khắc phục những hạn chế, yếu kém trong thời gian qua, nhất là việc thực hiện đào tạo của các trường chuyên nghiệp và dạy nghề của tỉnh chưa theo quy hoạch phát triển nguồn nhân lực nên xẩy ra tình trạng bất hợp lý giữa cung và cầu về ngành nghề đào tạo... Vì vậy, cần thiết phải xây dựng, triển khai Đề án phát triển nguồn nhân lực tỉnh Điện Biên đến năm 2015, định hướng đến năm 2020.

B. CĂN CỨ PHÁP LÝ

- Luật Giáo dục ngày 14/6/2005 và Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Giáo dục ngày 25/11/2009;

- Luật Dạy nghề ngày 29/11/2006;

- Quyết định số 230/2006/QĐ-TTg ngày 13/10/2006 của Thủ tướng Chính phủ Phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển Kinh tế - Xã hội tỉnh Điện Biên thời kỳ 2006-2020;

- Quyết định số 1956/QĐ-TTg, ngày 27/11/2009 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án "Đào tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm 2020".

- Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI và Nghị quyết Đại hội XII Đảng bộ tỉnh Điện Biên đến năm 2015;

- Quyết định số 579/QĐ-TTg ngày 19/4/2011 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển nguồn nhân lực Việt Nam thời kỳ 2011-2020;

- Quyết định số 1216/QĐ-TTg ngày 22/7/2011 của Thủ tướng Chính phủ Phê duyệt Quy hoạch phát triển nhân lực Việt Nam giai đoạn 2011-2020;

- Nghị quyết số 06-NQ/TU ngày 23/3/2012 của Tỉnh uỷ Điện Biên về phát triển nguồn nhân lực tỉnh Điện Biên đến năm 2015, định hướng đến năm 2020;

C. NỘI DUNG ĐỀ ÁN

Phần thứ nhất.

HIỆN TRẠNG PHÁT TRIỂN NHÂN LỰC

I. HIỆN TRẠNG VỀ SỐ LƯỢNG NHÂN LỰC

1. Quy mô nhân lực (Nguồn số liệu Cục Thống kê tỉnh Điện Biên)

- Dân số trung bình toàn tỉnh năm 2005 là 438.457 người, đến năm 2010 là 504.502 người, tỷ lệ tăng dân số bình quân giai đoạn 2006-2010 là 2,85%; Trong đó: Dân số thành thị 75.659 người chiếm 15% dân số, tốc độ tăng bình quân 1,39%; dân số nông thôn 428.843 người chiếm 85% dân số, tốc độ bình quân 3,12%. Số người trong độ tuổi lao động năm 2010 là 291.602 người, chiếm 57,8% so với tổng dân số trung bình.

- Cơ cấu nhân lực theo giới tính: Tốc độ tăng của lao động nữ luôn cao hơn lao động nam từ 48,3% năm 2005 lên 50,3% năm 2010; Nam trong lực lượng lao động giảm từ 51,7% năm 2005 xuống 49,7% năm 2010. Các ngành nông nghiệp, thương mại, dịch vụ đã thu hút một lượng lớn lao động nữ (chi tiết phụ biểu số 01).

- Cơ cấu nhân lực theo nhóm tuổi: Nhân lực có cơ cấu trẻ. Trong tổng số lao động trong độ tuổi của tỉnh, tỷ trọng nhóm lao động tuổi thanh niên dưới 35 tuổi (từ 15-34 tuổi) chiếm 64,8% (năm 2010), là nguồn nhân lực dồi dào đóng góp rất lớn nhu cầu lực lượng cho các ngành kinh tế quốc dân của tỉnh. Đồng thời, đây cũng là một trong những lợi thế quan trọng của tỉnh trong quá trình công nghiệp hóa, chuyển dịch cơ cấu kinh tế và phát triển kinh tế - xã hội (chi tiết phụ biểu số 02).

- Cơ cấu theo dân tộc

Tỉnh Điện Biên hiện có 19 dân tộc sinh sống, chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số (chiếm 81,58%), trong đó dân tộc Thái chiếm 37,99%, dân tộc Mông chiếm 34,8%, còn lại là các dân tộc khác như Khơ Mú, Hà Nhì, Dao, Hoa, Kháng... dân tộc Kinh chiếm 18,42%. Là tỉnh có tỷ lệ dân tộc thiểu số rất cao so với trung bình cả nước (tỷ lệ dân tộc toàn quốc, theo kết quả điều tra 01/4/2009 là 14,3% so với tổng dân số toàn quốc) điều này đã góp phần tạo nên một nền văn hoá phong phú, đậm đà bản sắc dân tộc cho tỉnh, nhưng đồng thời số lượng và tỷ lệ dân tộc thiểu số cao như vậy cũng có nghĩa là lực lượng lao động là người dân tộc thiểu số chiếm tỷ lệ lớn với trình độ học vấn thấp, phong tục tập quán đa dạng, nề nếp tác phong lao động chuyên nghiệp chưa cao... cũng đặt ra cho tỉnh nhiều khó khăn trong việc phát triển, nâng cao năng lực và phát huy hiệu quả của lực lượng lao động là người dân tộc thiểu số.

2. Các nguồn cung nhân lực (chi tiết phụ biểu số 01).

Cung nhân lực (lực lượng lao động) của toàn tỉnh năm 2010 có 291.602 người, chiếm 57,8% tổng dân số. Trong đó nam chiếm 49,7% và nữ chiếm 50,3%.

Mức gia tăng lực lượng lao động trong ngành kinh tế hàng năm khoảng 5.169 người, với tỷ lệ tăng bình quân giai đoạn 2006-2010 là 2,05%/năm, thấp hơn mức gia tăng và tốc độ tăng dân số trong độ tuổi lao động (giai đoạn 2006-2010 dân số trong độ tuổi của tỉnh tăng thêm trung bình khoảng 6.942 người người, tốc độ tăng bình quân 2,57%/năm). Nhân lực của tỉnh được hình thành, tăng lên do những nguồn bổ sung chính sau:

- Khoảng 20%-25% số thanh niên bước vào tuổi lao động (15 tuổi) đi làm (tham gia thị trường lao động);

- Học sinh tốt nghiệp THPT và các trường đào tạo nghề, trung cấp chuyên nghiệp, cao đẳng và đại học tham gia thị trường lao động;

- Đồng thời, Điện Biên đang tập trung đầu tư xây dựng các cơ sở hạ tầng và là tỉnh có khu di tích chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, khu du lịch và có nhiều doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn, do vậy thu hút lực lượng lao động ở ngoại tỉnh tham gia hoạt động kinh tế, dẫn đến dân số cơ học tăng và nguồn cung nhân lực cùng tăng theo. Hơn nữa hiện tại và tương lai phát triển mạnh về quy mô đào tạo của các trường đại học và cao đẳng trong nước nói chung và của tỉnh Điện Biên nói riêng, kéo theo số lượng nhân lực được đào tạo ở các tỉnh miền xuôi và miền xuôi lên miền núi học tập. Nguồn nhân lực này sẽ đến công tác tại tỉnh Điện Biên dẫn tới nguồn nhân lực tăng cơ học do nhu cầu tìm việc làm của lực lượng lao động ngoại tỉnh.

II. HIỆN TRẠNG VỀ CHẤT LƯỢNG NHÂN LỰC

1. Thể chất nguồn nhân lực

- Nhận thức rõ thể chất nhân lực là một trong những yếu tố quan trọng trong phát triển nguồn nhân lực nên trong những năm qua tỉnh luôn quan tâm chú trọng; Mạng lưới y tế ngày càng phát triển, tạo điều kiện chăm sóc tốt sức khỏe cho nhân dân. Số giường bệnh quốc lập toàn tỉnh ngày một tăng, năm 2010 có 1.360 giường, đạt 27 giường bệnh quốc lập/vạn dân, tăng bình quân 7 giường bệnh quốc lập/vạn dân so với năm 2005. Y tế cơ sở được củng cố, từ năm 2005 trở về trước, tỉnh chưa có xã, phường đạt chuẩn Quốc gia về y tế, đến năm 2010 toàn tỉnh đã có 63 xã/phường đạt chuẩn (đạt 56,3%).

- Công tác chăm sóc sức khỏe cộng đồng thường xuyên được chú trọng. Các chỉ tiêu về CSSK được cải thiện, cụ thể như: Tỷ lệ trẻ em <5 tuổi suy dinh dưỡng đã giảm từ 30,2% năm 2005 xuống 22,97% năm 2010; Tỷ lệ mắc một số bệnh xã hội/ dân số có chiều hướng giảm dần (như tỷ lệ mắc sốt rét giảm mạnh từ 7,7%o năm 2005 còn 2,42%o năm 2010; tỷ lệ phát hiện bệnh nhân Lao mới giảm từ 0,46%o xuống còn 0,34%o...). Từ đó góp phần nâng cao thể chất nguồn nhân lực và nâng tuổi thọ trung bình từ 65 tuổi năm 2005 (tuổi thọ trung bình toàn quốc là 71 tuổi) lên 65,8 tuổi năm 2009 (tuổi thọ trung bình toàn quốc là 72 tuổi).

Tuy nhiên, hiện nay tình hình dịch HIV/AIDS trên địa bàn tỉnh Điện Biên có chiều hướng gia tăng, số người nhiễm HIV/AIDS chủ yếu là thanh niên trong độ tuổi lao động đã ảnh hưởng lớn đến nguồn nhân lực cũng như sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh; làm tăng nghèo đói, thất nghiệp, làm suy giảm chất lượng dân số trong độ tuổi lao động của tỉnh.

2. Trình độ học vấn

- Trong những năm qua, sự nghiệp giáo dục và đào tạo của tỉnh đã có sự chuyển biến tích cực và đạt được nhiều thành tựu cả về quy mô và chất lượng. Quy mô giáo dục được quan tâm mở rộng; hệ thống trường lớp phát triển mạnh và từng bước hoàn thiện đáp ứng nhu cầu học tập của nhân dân các dân tộc trong tỉnh. Tính đến năm 2010 (năm học 2010-2011) toàn tỉnh có 468 trường, tăng 160 trường so với năm 2005; tổng số học sinh các cấp học là 142.877 người, tăng 5.876 học sinh (tăng 4,3%) so với năm 2005.

Năm 2010, tỷ lệ trẻ 5 tuổi học mẫu giáo đạt 95% tăng 27,2% so với năm 2005 (13.602 cháu), huy động học sinh đúng độ tuổi đến trường 79,5% tăng 24,2% (3.459 học sinh). Duy trì và giữ vững chuẩn phổ cấp giáo dục tiểu học – chống mù chữ tại 9/9 huyện, thị xã, thành phố với 112/112 xã, phường, thị trấn. Tính đến tháng 12/2010, có 8/9 huyện, thị xã, thành phố đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi với 108/112 xã, phường, thị trấn đạt 96,4% (tăng 80 xã). 112/112 xã, phường, thị trấn đạt chuẩn phổ cập giáo dục trung học cơ sở (tăng 75 xã).

- Trình độ học vấn của lực lượng lao động trong độ tuổi có xu hướng ngày càng được nâng lên: Nhóm lao động có trình độ văn hóa THCS và THPT tăng nhanh qua các năm, cụ thể như sau: Năm 2005, tỷ lệ tốt nghiệp THCS là 22,29%, tốt nghiệp THPT là 3,1% thì đến năm 2010 tăng lên 29,3% và 5,98% (chi tiết phụ biểu số 03).

- Số lao động chưa biết chữ và tốt nghiệp tiểu học giảm dần qua các năm, cụ thể: Năm 2005, số lao động chưa biết chữ chiếm 34,05%, chưa tốt nghiệp tiểu học chiếm 20,45% thì đến năm 2010 theo số liệu thống kê giảm xuống còn 23,55% số lao động chưa biết chữ, 13,25% số lao động chưa tốt nghiệp tiểu học; nhưng so với mặt bằng chung của toàn quốc và khu vực còn có sự chênh lệch tương đối lớn: Kết quả điều tra năm 2009 cho thấy trình độ học vấn của lao động tham gia trong nền kinh tế còn rất thấp, người lao động chưa được đi học chiếm tỷ lệ cao 26,6% cao hơn nhiều so với khu vực (11,6%) và toàn quốc (5,5%); tỷ lệ tốt nghiệp THCS và THPT của tỉnh chỉ chiếm 34,32% thấp hơn so với vùng (38,2%) và toàn quốc (41%). Thực trạng về trình độ học vấn trên đây đang là một thách thức lớn đối với tỉnh trong việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong thời gian tới. (Nguồn số liệu Cục Thống kê tỉnh Điện Biên).

- Về trình độ học vấn của đội ngũ công chức, viên chức, cán bộ cơ sở của tỉnh: Tính đến 31/12/2010 đội ngũ cán bộ, công chức và viên chức trong hệ thống chính trị của tỉnh Điện Biên là 24.533 người, trong đó công chức, viên chức cấp tỉnh, cấp huyện là 20.795 người và cán bộ, công chức cấp xã 3.738 người. Tốt nghiệp THPT chiếm 93,91% trên tổng số công chức, viên chức cấp tỉnh, huyện. Số còn lại chủ yếu nằm ở các ở vị trí khác như: tạp vụ, lái xe, phục vụ mới tốt nghiệp THCS trở xuống chiếm 6,09%. Cán bộ chuyên trách tốt nghiệp THPT chỉ chiếm 19,1%, còn lại 80,9% có trình độ THCS trở xuống. Công chức cấp xã tốt nghiệp THPT chỉ chiếm 39,8%, còn lại 60,2% có trình độ học vấn THCS trở xuống. (Nguồn số liệu: Sở Nội vụ tỉnh Điện Biên).

* Đánh giá chung:

- Trình độ học vấn của lực lượng lao động trong toàn tỉnh vẫn còn thấp (chủ yếu là lao động khu vực nông thôn). Số lao động chưa biết chữ chiếm tỷ lệ tương đối cao, đây cũng là một trong những khó khăn của tỉnh trong việc đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn cho người lao động, cũng như chuyển dịch cơ cấu lao động trong các ngành kinh tế.

- Đội ngũ cán bộ, công chức hành chính cấp tỉnh, huyện cơ bản được chuẩn hóa về trình độ văn hóa. Đội ngũ cán bộ cấp xã có trình độ văn hóa tiểu học và trung học cơ sở tương đối lớn đã ảnh hưởng không nhỏ đến quy hoạch cán bộ cũng như việc đào tạo, bồi dưỡng, đào tạo lại để nâng cao chất lượng đạt chuẩn theo yêu cầu tiêu chuẩn chức danh theo quy định.

3. Trình độ chuyên môn - kỹ thuật

a) Cơ cấu nhân lực theo trình độ chuyên môn - kỹ thuật

Mặc dù, trong những năm qua tỉnh đã nỗ lực thực hiện công tác đào tạo nhân lực và đã đạt được những kết quả đáng kể, tỷ lệ lao động đang làm việc trong các ngành kinh tế đã qua đào tạo tăng dần qua các năm (từ 16,4% năm 2005, lên 29,5% năm 2010); trình độ chuyên môn, năng lực công tác của một bộ phận lao động dần được nâng lên, nhưng so với tổng thể chất lượng nhân lực của tỉnh hiện còn rất thấp, tỷ lệ lao động qua đào tạo năm 2010 mới đạt 29,51% (năm 2005 là 16,41%), trong đó, tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề 13,5% (năm 2005 là 7,94%) phần lớn tập trung ở lao động khu vực thành thị, lao động trong khu vực Nhà nước và một phần lao động làm việc trong các loại hình doanh nghiệp, số người trong độ tuổi lao động ở khu vực nông thôn có trình độ chuyên môn, kỹ thuật rất thấp.

b) Cơ cấu trình độ nhân lực theo ngành nghề

Tỷ lệ lao động tham gia hoạt động trong các nhóm ngành kinh tế đã có sự chuyển dịch theo chiều hướng tích cực. Giai đoạn 2006-2010, số lao động làm việc trong lĩnh vực nông, lâm nghiệp và thuỷ sản giảm từ 80,6% năm 2006, xuống còn 73,1% năm 2010; lao động làm việc trong lĩnh vực công nghiệp, xây dựng tăng từ 5,7% năm 2006, lên 9,4% và lao động làm việc trong lĩnh vực dịch vụ tăng từ 13,8% năm 2006 lên 17,5% năm 2010 (chi tiết phụ biểu số 04).

Lực lượng cán bộ, công chức, viên chức toàn tỉnh đến năm 2010 là 24.533 người chiếm 9,1% trong tổng số lao động đang làm việc trong nền kinh tế quốc dân, chủ yếu tập trung trong các lĩnh vực giáo dục đào tạo 13.346 người (chiếm 54,4%); quản lý nhà nước 2.984 người (chiếm 12,2%); các khu vực còn lại 8.203 người (chiếm 33,4%). Về trình độ chuyên môn: Trung cấp chiếm 33,83% giảm 0,53%, Cao đẳng 22,32% giảm 6,11%; Đại học 27,1% tăng 10,86%; Chưa qua đào tạo 9,23% giảm 3,82% so với năm 2005.

Cụ thể trình độ cán bộ, công chức, viên chức phân theo từng cấp như sau: (chi tiết phụ biểu số 05).

+ Đội ngũ cán bộ, công chức cấp tỉnh, huyện là 2.053 người. Trình độ chuyên môn: Thạc sỹ chiếm 1,66%; Đại học chiếm 50,75%; Cao đẳng chiếm 10,37%; Trung cấp chiếm 28,83% và các loại hình khác chiếm 8,39%;

+ Đội ngũ cán bộ, công chức khối Đảng, Đoàn thể cấp tỉnh, huyện tổng số 931 người. Trình độ chuyên môn: Thạc sỹ chiếm 0,86%; Đại học chiếm 47,91%; Cao đẳng chiếm 9,02%; Trung cấp chiếm 22,56% và các loại hình khác chiếm 19,66%;

+ Đội ngũ viên chức 17.811 viên chức. Trình độ chuyên môn kỹ thuật: Trung cấp chiếm 35,49%; Cao đẳng chiếm 28,83%; Đại học chiếm 28,65%; Thạc sỹ 1,2% và các loại hình khác chiếm 5,83%.

+ Đội ngũ cán bộ công chức cấp xã toàn tỉnh có 3.738 người. Trình độ chuyên môn: Trung cấp chiếm 31,46%; Cao đẳng chiếm 1,18%; Đại học chiếm 1,52%; Trình độ khác chiếm 5,27%; chưa qua đào tạo chuyên môn chiếm 60,6%.

Như vậy, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức cấp tỉnh, huyện hiện nay cơ bản đã được đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ song còn bất hợp lý trong cơ cấu ngành. Về hệ đào tạo trình độ chuyên môn đại học của tỉnh tỷ lệ tại chức và từ xa cao hơn so với hệ đào tạo chính quy; Đội ngũ cán bộ cơ sở của tỉnh cơ bản được bố trí đủ về số lượng, còn chất lượng chưa đạt yêu cầu so với tiêu chuẩn theo quy định, tỷ lệ cán bộ, công chức qua đào tạo chưa cao. Số cán bộ được đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ thấp, trong đó trình độ trung cấp chiếm đa số. Về cơ cấu chuyên ngành cơ bản đã đáp ứng được chức năng và bố trí việc.

III. HIỆN TRẠNG ĐÀO TẠO NHÂN LỰC TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH

1. Hiện trạng hệ thống đào tạo (đến năm học 2009-2010)

- Hệ thống đào tạo nhân lực về chuyên môn kỹ thuật trên địa bàn tỉnh Điện Biên hiện có 3 trường cao đẳng (bao gồm 01 Trường cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật, 01

Trường cao đẳng Sư phạm và 01 Trường cao đẳng Y tế; 100% đều là trường công lập). Hệ thống cơ sở dạy nghề trong tỉnh gồm 01 trường trung cấp nghề và 01 trung tâm dạy nghề huyện; năm 2010 tỉnh đã kiện toàn bộ máy trung tâm dạy nghề cấp huyện là 05 trung tâm (gồm huyện Mường Chà, Điện Biên Đôngg, Tủa Chùa, Mường Ảng và thị xã Mường Lay) nhưng về CSVC hiện mới đang được triển khai thủ tục để ĐTXD; ngoài ra, trên địa bàn tỉnh còn có 01 Trung tâm Tư vấn, hỗ trợ và giải quyết việc làm Nông dân; cùng một số đơn vị doanh nghiệp tham gia dạy nghề với tính chất lưu động, song thiết bị dậy nghề chưa đảm bảo, do đó chất lượng đào tạo nghề không cao.

- Hệ thống đào tạo, bồi dưỡng về lý luận chính trị: 9/9 huyện, thị xã, thành phố có Trung tâm bồi dưỡng chính trị; về cơ sở vật chất có 6/9 huyện đã và đang được xây dựng từ cấp IV trở lên (còn huyện Mường Ảng, Mường Nhé đang mượn nhờ cơ sở của Huyện ủy để hoạt động).

- Ngoài ra, các đơn vị có chức năng thực hiện giáo dục chuyên nghiệp trong tỉnh còn có 8 trung tâm GDTX (gồm 7 trung tâm GDTX huyện liên kết đào tạo trình độ trung cấp, 1 trung tâm GDTX tỉnh liên kết đào tạo trình độ cao đẳng và đại học) và 01 Trung tâm Ngoại ngữ - tin học tỉnh.

2. Các điều kiện đảm bảo phát triển đào tạo

2.1. Tài chính

Chế độ tài chính của các trường được thực hiện theo Nghị định 43/2006/NĐ-CP ngày 25/4/2006 của Chính phủ quy định quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế và tài chính đối với đơn vị sự nghiệp công lập. Trên cơ sở các quy định hiện hành về chế độ tài chính, các trường đã xây dựng quy chế chi tiêu nội bộ để thực hiện quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về tài chính.

Hàng năm, nguồn lực NSNN đầu tư cho các khóa đào tạo còn hạn chế, chủ yếu đào tạo các hệ chính quy theo trình độ cao đẳng, trung cấp và hỗ trợ đào tạo nghề cho lao động nông thôn (hiện tại mức chi cho đào tạo tại các trường cao đẳng bình quân đạt khoảng 7-7,5 triệu đồng/sinh viên/năm). Cán bộ, công chức, viên chức đi học đào tạo các khóa đào tạo cử nhân, kỹ sư các hệ tại chức, chuyên tu (kể cả bồi dưỡng) do tỉnh liên kết với các trường đại học đều được Nhà nước hỗ trợ học phí và một số khoản hỗ trợ ngoài lương khác theo quy định của UBND tỉnh. Riêng hệ đào tạo từ xa, kinh phí đào tạo do người học tự đóng góp.

2.2. Cơ sở vật chất - kỹ thuật phục vụ công tác đào tạo: (chi tiết phụ biểu số 6a, 6b).

- Tổng diện tích đất sử dụng hiện có của các trường cao đẳng, dạy nghề là: 195.932 m². Trong đó:

+ Trường Cao đẳng Sư phạm: 31.000m², bình quân 15m²/ 1 sinh viên chính quy (tiêu chuẩn quy định 25m²/ 1 sinh viên);

+ Trường Cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật: 67.675m²; bình quân 42,3m²/ 1 sinh viên chính quy (tiêu chuẩn quy định 25m²/ 1 sinh viên);

+ Trường Cao đẳng Y tế: 61.000m²; bình quân 24,6m²/ 1 sinh viên chính quy (tiêu chuẩn quy định 66,2m²/ 1 sinh viên);

+ Trường trung cấp nghề: 35.252 m²; bình quân 26m²/ 1 học viên dài hạn, (tiêu chuẩn quy định 25m²/ 1 học viên);

+ Trung tâm Dạy nghề 1.005 m²; (tiêu chuẩn quy định 1.000m²/trung tâm).

Với diện tích đất sử dụng của các trường như trên, quỹ đất đã cơ bản đáp ứng được quy mô đào tạo của các trường như hiện tại (trừ trường cao đẳng Sư phạm). Do đó, để phát triển nâng quy mô đào tạo lên trong giai đoạn 2011-2020 thì cần bổ sung quỹ đất sử dụng cho các trường, trong đó ưu tiên là Trường Cao đẳng Sư phạm.