Quyết định 2706/QĐ-BCT năm 2016 phê duyệt Thiết kế tổng thể cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin phục vụ vận hành và giám sát hoạt động của Thị trường bán buôn điện cạnh tranh Việt Nam do Bộ trưởng Bộ Công Thương ban hành

QUYẾT ĐỊNH

PHÊ DUYỆT THIẾT KẾ TỔNG THỂ CƠ SỞ HẠ TẦNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN PHỤC VỤ VẬN HÀNH VÀ GIÁM SÁT HOẠT ĐỘNG CỦA THỊ TRƯỜNG BÁN BUÔN ĐIỆN CẠNH TRANH VIỆT NAM

BỘ TRƯỞNG BỘ CÔNG THƯƠNG

Căn cứ Nghị định số 95/2012/NĐ-CP ngày 12 tháng 11 năm 2012 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Công Thương;

Căn cứ Quyết định số 63/2013/QĐ-TTg ngày 08 tháng 11 năm 2013 của Thủ tướng Chính phủ quy định về lộ trình, các điều kiện và cơ cấu ngành điện để hình thành và phát triển các cấp độ thị trường điện lực tại Việt Nam;

Căn cứ Quyết định số 6463/QĐ-BCT ngày 22 tháng 7 năm 2014 của Bộ trưởng Bộ Công Thương phê duyệt Thiết kế tổng thể thị trường bán buôn điện cạnh tranh Việt Nam;

Căn cứ Quyết định số 8266/QĐ-BCT ngày 10 tháng 8 năm 2015 của Bộ trưởng Bộ Công Thương phê duyệt Thiết kế chi tiết Thị trường bán buôn điện cạnh tranh Việt Nam;

Theo đề nghị của Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực,

QUYẾT ĐỊNH:

Điều 1. Phê duyệt Thiết kế tổng thể cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin phục vụ vận hành và giám sát hoạt động của Thị trường bán buôn điện cạnh tranh Việt Nam với các nội dung sau đây:

1. Mục tiêu

a) Đảm bảo vận hành an toàn, tin cậy và hiệu quả Thị trường bán buôn điện cạnh tranh Việt Nam theo từng giai đoạn quy định tại Quyết định số 8266/QĐ-BCT ngày 10 tháng 8 năm 2015 của Bộ trưởng Bộ Công Thương phê duyệt Thiết kế chi tiết Thị trường bán buôn điện cạnh tranh Việt Nam.

b) Đảm bảo đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin tiết kiệm, hiệu quả, tối ưu sử dụng các hạ tầng hiện có cho vận hành và giám sát thị trường bán buôn điện cạnh tranh.

2. Nội dung

Cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin (CNTT) phục vụ vận hành và giám sát hoạt động của Thị trường bán buôn điện cạnh tranh Việt Nam bao gồm 8 hệ thống công nghệ thông tin chính với các phần mềm được cài đặt trên các thiết bị phần cứng, được kết nối, tích hợp với nhau nhằm đảm bảo phục vụ vận hành thị trường bán buôn điện cạnh tranh an toàn, liên tục, tin cậy và hiệu quả; cụ thể như sau:

a) Hệ thống lập kế hoạch vận hành trung và dài hạn: Phục vụ công tác lập kế hoạch vận hành hệ thống điện và thị trường điện trong trung hạn (hàng năm, hàng tháng) và dài hạn (nhiều năm) của Đơn vị vận hành hệ thống điện và thị trường điện, bao gồm:

- Hệ thống mô phỏng tính toán giá trị nước của các nhà máy thủy điện;

- Hệ thống mô phỏng thị trường điện;

- Hệ thống dự báo phụ tải trung và dài hạn;

- Hệ thống dự báo nguồn năng lượng tái tạo trung và dài hạn.

Hệ thống lập kế hoạch vận hành trung và dài hạn còn có các chức năng bổ sung như: Tự động tính toán theo khung thời gian quy định, có giao diện với hệ thống cơ sở dữ liệu trung tâm và công cụ để nhập các dữ liệu đầu vào phục vụ công tác tính toán kế hoạch vận hành hệ thống điện và thị trường điện trong trung và dài hạn.

b) Hệ thống quản lý vận hành thị trường điện: Hỗ trợ Đơn vị vận hành hệ thống điện và thị trường điện thực hiện các công tác quản lý thành viên thị trường, tính toán vận hành thị trường điện hàng tuần, hàng ngày và từng chu kỳ giao dịch, tính toán điều độ hệ thống điện trong thời gian thực, bao gồm:

- Hệ thống cơ sở dữ liệu vận hành thị trường điện;

- Hệ thống quản lý mô hình mô phỏng lưới điện truyền tải và các ràng buộc an ninh hệ thống (có giao diện kết nối với hệ thống điều khiển giám sát, thu thập dữ liệu và quản lý năng lượng SCADA/EMS hiện hữu);

- Hệ thống điều độ thời gian thực;

- Hệ thống mô phỏng lập kế hoạch vận hành ngày tới;

- Hệ thống mô phỏng lập kế hoạch vận hành tuần tới;

- Hệ thống dự báo phụ tải ngắn hạn (có giao diện kết nối với hệ thống điều khiển giám sát, thu thập dữ liệu và quản lý năng lượng SCADA/EMS hiện hữu);

- Hệ thống tính toán giá thị trường điện;

- Hệ thống tính toán thanh toán thị trường điện;

- Hệ thống quản lý bảo lãnh thanh toán trong thị trường điện;

- Hệ thống quản lý thành viên thị trường điện;

- Hệ thống quản lý lịch sửa chữa nguồn và lưới điện (có giao diện kết nối với hệ thống điều khiển giám sát, thu thập dữ liệu và quản lý năng lượng SCADA/EMS hiện hữu);

- Hệ thống tự động giám sát tuân thủ (có giao diện kết nối với hệ thống điều khiển giám sát, thu thập dữ liệu và quản lý năng lượng SCADA/EMS hiện hữu);

- Giao diện trao đổi thông tin với các thành viên thị trường điện;

- Hệ thống giám sát, cảnh báo và hiển thị;

- Hệ thống nghiên cứu, phân tích hệ thống và mô phỏng đào tạo;

- Hệ thống quản lý vận hành sàn giao dịch hợp đồng và quyền truyền tải tài chính;

- Hệ thống dự báo biểu đồ phát của các nguồn năng lượng tái tạo trong ngắn hạn (có giao diện kết nối với hệ thống điều khiển giám sát, thu thập dữ liệu và quản lý năng lượng SCADA/EMS hiện hữu).

c) Hệ thống cơ sở dữ liệu trung tâm: Phục vụ lưu trữ toàn bộ các dữ liệu quá khứ, các số liệu đầu vào và kết quả tính toán của các quy trình vận hành thị trường điện, vận hành hệ thống điện và thanh toán; đồng bộ các dữ liệu từ cơ sở dữ liệu vận hành thị trường điện quy định tại Điểm b Khoản này.

d) Hệ thống đo đếm, thu thập và quản lý số liệu đo đếm điện năng: Phục vụ đo đếm, thu thập, xử lý, lưu trữ và quản lý số liệu đo đếm điện năng tại các điểm giao nhận với các nhà máy điện, giao nhận giữa lưới truyền tải và lưới phân phối điện, giao nhận giữa các đơn vị phân phối, giao nhận với khách hàng sử dụng điện lớn tham gia thị trường điện, các điểm giao nhận xuất nhập khẩu điện, đảm bảo cho vận hành Thị trường bán buôn điện cạnh tranh, bao gồm:

- Hệ thống đo đếm điện năng;

- Hệ thống thu thập số liệu đo đếm điện năng;

- Hệ thống quản lý số liệu đo đếm điện năng.

đ) Hệ thống cung cấp thông tin thị trường điện: Phục vụ công bố, cung cấp các dữ liệu, thông tin thị trường điện từ Đơn vị vận hành hệ thống điện và thị trường điện cho các thành viên tham gia thị trường; phục vụ công tác giám sát thị trường điện của Cục Điều tiết điện lực và hỗ trợ các giao dịch thương mại điện tử, bao gồm:

- Hệ thống truyền file dữ liệu (FTP Server);

- Hệ thống ánh xạ dữ liệu;

- Cổng thông tin nội bộ thị trường điện;

- Cổng thông tin công cộng thị trường điện;

- Hệ thống giao dịch thương mại điện tử.

e) Hệ thống giám sát thị trường điện: Phục vụ công tác theo dõi, giám sát, lập báo cáo vận hành hệ thống điện và thị trường điện, bao gồm:

- Hệ thống giám sát tại Đơn vị vận hành hệ thống điện và thị trường điện;

- Hệ thống giám sát tại Cục Điều tiết điện lực.

g) Hệ thống quản lý lệnh điều độ: Phục vụ truyền, nhận và lưu trữ các lệnh điều độ giữa Đơn vị vận hành hệ thống điện và thị trường điện và các nhà máy điện trong công tác vận hành hệ thống điện và thị trường điện, bao gồm:

- Hệ thống máy chủ trung tâm đặt tại Đơn vị vận hành hệ thống điện và thị trường điện;

- Hệ thống máy trạm đặt tại các đơn vị phát điện và đơn vị chào giá thay.

h) Hệ thống viễn thông, mạng kết nối và bảo mật: Phục vụ kết nối, trao đổi dữ liệu, thông tin thị trường điện giữa các thành viên tham gia thị trường điện và bảo mật thông tin, bao gồm:

- Mạng nội bộ của Đơn vị vận hành hệ thống điện và thị trường điện;

- Mạng diện rộng phục vụ vận hành hệ thống điện và thị trường điện;

- Hệ thống bảo mật thông tin.

Chi tiết các hệ thống trong cơ sở hạ tầng CNTT phục vụ vận hành Thị trường bán buôn điện cạnh tranh tại Phụ lục 1 và Phụ lục 2 Quyết định này.

3. Giải pháp

a) Đảm bảo cơ sở hạ tầng CNTT đáp ứng đầy đủ các yêu cầu vận hành Thị trường bán buôn điện cạnh tranh, xét đến định hướng phát triển thị trường điện trong dài hạn:

- Xây dựng các yêu cầu, tiêu chuẩn kỹ thuật của các hệ thống trong cơ sở hạ tầng CNTT phù hợp với thiết kế chi tiết Thị trường bán buôn điện cạnh tranh đã được Bộ Công Thương phê duyệt tại Quyết định số 8266/QĐ-BCT ngày 10 tháng 8 năm 2015;

- Mua sắm, trang bị các hệ thống của các nhà cung cấp quốc tế uy tín, đã có kinh nghiệm thực hiện thành công tại các thị trường điện trên thế giới. Các hệ thống phải có tính mở, có khả năng tùy biến để nâng cấp mở rộng trong tương lai phù hợp với định hướng phát triển dài hạn của Thị trường bán buôn điện cạnh tranh.

b) Đảm bảo hoàn thành cơ sở hạ tầng CNTT theo đúng tiến độ vận hành Thị trường bán buôn điện cạnh tranh:

- Đối với các hệ thống bao gồm nhiều hệ thống con hoặc có giao diện kết nối với nhiều hệ thống khác (hệ thống quản lý vận hành thị trường điện, hệ thống cơ sở dữ liệu trung tâm...), lên phương án thiết kế, mua sắm hệ thống tích hợp để giảm thiểu thời gian cho công tác tích hợp các hệ thống với nhau;

- Các đơn vị tham gia thị trường điện có trách nhiệm phối hợp với nhau trong quá trình triển khai đầu tư, xây dựng cơ sở hạ tầng CNTT đảm bảo đáp ứng được tiến độ vận hành thị trường bán buôn điện cạnh tranh.

c) Đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng CNTT phục vụ Thị trường bán buôn điện cạnh tranh với chi phí tối ưu:

- Rà soát, đánh giá cơ sở hạ tầng CNTT phục vụ thị trường điện hiện có, tận dụng (hoặc nâng cấp) các hạng mục hiện có nếu các hạng mục này đáp ứng đủ các yêu cầu của Thị trường bán buôn điện cạnh tranh và có khả năng tích hợp với các hệ thống mới khác;

- Tính toán phương án tối ưu hóa giữa chi phí mua sắm các hệ thống CNTT ban đầu và các chi phí hỗ trợ, bảo dưỡng các hệ thống này trong các năm tiếp theo.

d) Đảm bảo hoạt động đồng bộ giữa hệ thống đầu tư mới và hệ thống hiện hữu, giữa các hệ thống được cung cấp trong nước và quốc tế:

- Giao diện kết nối giữa các hệ thống trong cơ sở hạ tầng CNTT phục vụ Thị trường điện bán buôn cạnh tranh phải được mô tả chi tiết tại Thiết kế chi tiết, đặc biệt là các hệ thống: Hệ thống quản lý vận hành thị trường điện, hệ thống cơ sở dữ liệu trung tâm, hệ thống điều khiển giám sát, thu thập dữ liệu và quản lý năng lượng SCADA/EMS hiện hữu… đảm bảo các hệ thống vận hành ổn định, tin cậy, đáp ứng được quy định của Thị trường bán buôn điện cạnh tranh;

- Nâng cấp các tính năng và giao diện của hệ thống điều khiển giám sát, thu thập dữ liệu và quản lý năng lượng SCADA/EMS hiện hữu để kết nối đồng bộ với Hệ thống quản lý vận hành thị trường điện.

e) Giám sát thực hiện

- Các đơn vị thành viên thị trường điện có trách nhiệm định kỳ hàng quý báo cáo Bộ Công Thương/Cục Điều tiết điện lực kế hoạch và tiến độ đầu tư xây dựng các hệ thống tại đơn vị.

- Cục Điều tiết điện lực có trách nhiệm theo dõi, giám sát và đôn đốc các đơn vị trong việc đầu tư cơ sở hạ tầng CNTT phục vụ Thị trường bán buôn điện cạnh tranh đảm bảo đáp ứng được tiến độ vận hành thị trường điện; tổng hợp báo cáo Bộ Công Thương giải quyết hoặc giải quyết theo thẩm quyền.

Điều 2. Tổ chức thực hiện

1. Các đơn vị phát điện độc lập, các Tổng công ty Điện lực, Tổng công ty Truyền tải điện quốc gia, các khách hàng sử dụng điện lớn tham gia thị trường bán buôn điện cạnh tranh có trách nhiệm bố trí, sắp xếp nguồn vốn để nâng cấp, đầu tư hệ thống CNTT thuộc phạm vi quản lý, vận hành của đơn vị (chi tiết từng đơn vị tại các khoản 3, 4, 5, 6 Điều này và Phụ lục 3 Quyết định này) đảm bảo vận hành Thị trường bán buôn điện cạnh tranh ổn định, liên tục, tin cậy.

2. Giao Tập đoàn Điện lực Việt Nam:

a) Thực hiện các thủ tục đầu tư đảm bảo công tác phê duyệt dự án đầu tư và hồ sơ mời thầu đối với các gói thầu đấu thầu mua sắm quốc tế trong Quý II năm 2017;

b) Để đảm bảo yêu cầu tiến độ, đồng thời với việc lập dự án đầu tư, Tập đoàn Điện lực Việt Nam thuê Tư vấn quốc tế hỗ trợ xây dựng thiết kế chi tiết, các yêu cầu, tiêu chuẩn kỹ thuật của các hệ thống trong cơ sở hạ tầng CNTT phục vụ Thị trường bán buôn điện cạnh tranh trên cơ sở đánh giá hiện trạng của cơ sở hạ tầng CNTT phục vụ Thị trường phát điện cạnh tranh và Thiết kế tổng thể cơ sở hạ tầng CNTT phục vụ Thị trường bán buôn điện cạnh tranh tại Quyết định này. Chi phí thuê tư vấn thực hiện công việc này hạch toán vào dự án;

c) Thực hiện đầu tư xây dựng, lắp đặt, vận hành thử nghiệm và nghiệm thu các hệ thống CNTT thuộc cơ sở hạ tầng CNTT cho Cục Điều tiết điện lực, Đơn vị vận hành hệ thống điện và thị trường điện và các đơn vị trực thuộc đáp ứng yêu cầu vận hành Thị trường bán buôn điện cạnh tranh các giai đoạn quy định tại Phụ lục 2 Quyết định này;

d) Phối hợp với các đơn vị thành viên thị trường điện trong việc đầu tư cơ sở hạ tầng CNTT phục vụ Thị trường bán buôn điện cạnh tranh tại các đơn vị, đảm bảo các hệ thống được đầu tư tại đơn vị có thể kết nối và hoạt động ổn định với các hệ thống tại Đơn vị vận hành hệ thống điện và thị trường điện đáp ứng yêu cầu vận hành Thị trường bán buôn điện cạnh tranh các giai đoạn quy định tại Phụ lục 2 Quyết định này;

đ) Tổng hợp báo cáo Bộ Công Thương/Cục Điều tiết điện lực kế hoạch và tiến độ đầu tư xây dựng các hệ thống CNTT do Tập đoàn Điện lực Việt Nam đầu tư; đề xuất các cơ chế cần thiết để giải quyết các vướng mắc trong quá trình thực hiện, đáp ứng tiến độ được duyệt.

3. Giao Tổng công ty Truyền tải điện quốc gia:

Thực hiện đầu tư xây dựng hoặc nâng cấp các hệ thống, các trang thiết bị cần thiết để vận hành các hệ thống: Giao diện trao đổi thông tin với các thành viên thị trường điện (MPI - Client); đường truyền kết nối tới mạng diện rộng phục vụ vận hành hệ thống điện và thị trường điện; hệ thống đo đếm, thu thập và quản lý số liệu đo đếm điện năng thuộc phạm vi quản lý của đơn vị, đảm bảo kết nối với các hệ thống tại Đơn vị vận hành hệ thống điện và thị trường điện đáp ứng yêu cầu vận hành thị trường bán buôn điện cạnh tranh các giai đoạn quy định tại Phụ lục 2 Quyết định này.

4. Giao Tổng công ty Điện lực (thực hiện chức năng phân phối, mua buôn và bán lẻ):

Thực hiện đầu tư xây dựng hoặc nâng cấp các hệ thống, các trang thiết bị cần thiết để vận hành các hệ thống: Giao diện trao đổi thông tin với các thành viên thị trường điện (MPI - Client); hệ thống dự báo phụ tải; đường truyền kết nối tới mạng diện rộng phục vụ vận hành hệ thống điện và thị trường điện; hệ thống đo đếm, thu thập và quản lý số liệu đo đếm điện năng thuộc phạm vi quản lý của đơn vị, đảm bảo kết nối được với các hệ thống tại Đơn vị vận hành hệ thống điện và thị trường điện đáp ứng yêu cầu vận hành Thị trường bán buôn điện cạnh tranh các giai đoạn quy định tại Phụ lục 2 Quyết định này.

5. Giao đơn vị phát điện:

a) Đối với đơn vị đã tham gia thị trường phát điện cạnh tranh: Thực hiện đầu tư các trang thiết bị phục vụ vận hành giao diện trao đổi thông tin với các thành viên thị trường điện (MPI - Client) đáp ứng yêu cầu vận hành thị trường bán buôn điện cạnh tranh các giai đoạn quy định tại Phụ lục 2 Quyết định này;

b) Đối với các đơn vị không thuộc Điểm a Khoản này: Thực hiện đầu tư các trang thiết bị phục vụ vận hành các hệ thống sau: Hệ thống quản lý lệnh điều độ; giao diện trao đổi thông tin với các thành viên thị trường điện (MPI - Client); đường truyền kết nối tới mạng diện rộng phục vụ vận hành hệ thống điện và thị trường điện; hệ thống đo đếm, thu thập và quản lý số liệu đo đếm điện năng thuộc phạm vi quản lý của đơn vị đáp ứng vận hành Thị trường bán buôn điện cạnh tranh các giai đoạn quy định tại Phụ lục 2 Quyết định này;

c) Bổ sung thiết bị điều chỉnh tự động công suất phát nhà máy điện - AGC (trường hợp chưa có) kết nối với hệ thống điều khiển giám sát, thu thập dữ liệu và quản lý năng lượng SCADA/EMS của Đơn vị vận hành hệ thống điện và thị trường điện để thực hiện nhận lệnh điều độ thời gian thực từ hệ thống quản lý vận hành thị trường điện.

6. Giao các khách hàng sử dụng điện lớn tham gia thị trường bán buôn điện cạnh tranh:

Thực hiện đầu tư xây dựng các trang thiết bị phục vụ vận hành các hệ thống: Giao diện trao đổi thông tin với các thành viên thị trường điện (MPI - Client), các thiết bị đầu cuối và đường truyền kết nối tới mạng diện rộng phục vụ vận hành hệ thống điện và thị trường điện đáp ứng yêu cầu vận hành Thị trường bán buôn điện cạnh tranh các giai đoạn quy định tại Phụ lục 2 Quyết định này.

7. Giao Cục Điều tiết điện lực:

Theo dõi và tổng hợp các kiến nghị của các đơn vị có liên quan trong quá trình đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin, báo cáo Bộ Công Thương giải quyết hoặc giải quyết theo thẩm quyền.

Điều 3. Quyết định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký.

Điều 4. Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực, Chánh Văn phòng Bộ, Chánh Thanh tra Bộ, các Vụ trưởng, Cục trưởng có liên quan thuộc Bộ, Tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam, các đơn vị phát điện và các tổ chức, cá nhân có liên quan chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này./.