Quyết định 2118/QĐ-UBND năm 2015 về Kế hoạch thực hiện Đề án "Nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng" tỉnh Sơn La, giai đoạn 2016 - 2020

QUYẾT ĐỊNH

BAN HÀNH KẾ HOẠCH THỰC HIỆN ĐỀ ÁN "NÂNG CAO NHẬN THỨC CỘNG ĐỒNG VÀ QUẢN LÝ RỦI RO THIÊN TAI DỰA VÀO CỘNG ĐỒNG" TỈNH SƠN LA, GIAI ĐOẠN 2016 - 2020

CHỦ TỊCH UỶ BAN NHÂN DÂN TỈNH SƠN LA

Căn cứ Luật Tổ chức HĐND và UBND ngày 26 tháng 11 năm 2003;

Căn cứ Quyết định số 172/2007/QĐ-TTg ngày 16 tháng 11 năm 2007 của Thủ tướng Chính phủ Phê duyệt Chiến lược Quốc gia về Phòng chống và giảm nhẹ thiên tai đến năm 2020; Quyết định số 1002/QĐ-TTg ngày 13 tháng 7 năm 2009 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án Nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng;

Căn cứ Quyết định số 666/QĐ-TCTL-ĐĐ ngày 22 tháng 8 năm 2011 của Tổng Cục Thủy lợi về việc phê duyệt nội dung tài liệu tham khảo Hướng dẫn tổ chức thực hiện Đề án Nâng cao nhận thức cộng đồng và Quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồn;

Xét đề nghị của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về việc ban hành kế hoạch thực hiện Đề án "Nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng" trên địa bàn tỉnh Sơn La, giai đoạn 2016 - 2020, tại Tờ trình số 188/TTr-SNN ngày 10 tháng 9 năm 2015,

QUYẾT ĐỊNH:

Điều 1. Ban hành Kế hoạch thực hiện Đề án "Nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng" giai đoạn 2016 - 2020 của tỉnh Sơn La (có Kế hoạch kèm theo)

Điều 2. Phân công trách nhiệm

1. Giao Thường trực Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh chủ trì tổ chức triển khai Kế hoạch thực hiện Đề án "Nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng" giai đoạn 2016 - 2020 của tỉnh Sơn La

2. Các sở, ban, ngành của tỉnh, UBND các huyện, thành phố báo cáo kết quả, tiến độ thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ của Kế hoạch này cho Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh để tổng hợp báo cáo UBND tỉnh và Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai.

Điều 3. Quyết định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký.

Điều 4. Chánh Văn phòng UBND tỉnh, Giám đốc các sở, Thủ trưởng các ban, ngành cấp tỉnh, Chủ tịch UBND các huyện, thành phố và Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị liên quan chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này./.

KẾ HOẠCH

THỰC HIỆN ĐỀ ÁN NÂNG CAO NHẬN THỨC CỘNG ĐỒNG VÀ QUẢN LÝ RỦI RO THIÊN TAI DỰA VÀO CỘNG ĐỒNG TỈNH SƠN LA GIAI ĐOẠN 2016 - 2020
(Kèm theo Quyết định số 2118/QĐ-UBND ngày 18 tháng 9 năm 2015 của Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La)

Căn cứ Quyết định số 1002/QĐ-TTg ngày 13 tháng 7 năm 2009 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án Nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng;

Công văn số 6645/BNN-TCTL ngày 17 tháng 8 năm 2015 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về việc lập kế hoạch, kinh phí thực hiện Đề án “Nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng” giai đoạn 2016 - 2020;

I. ĐẶC ĐIỂM CHUNG

Sơn La là tỉnh miền núi biên giới nằm ở vùng Tây Bắc Việt Nam, có diện tích tự nhiên là 14.174 km², địa hình khá phức tạp, độ cao trung bình so với mực nước biển trên 600 m, địa hình chia cắt sâu và mạnh 97% diện tích tự nhiên thuộc lưu vực sông Đà và sông Mã. Sơn La có khí hậu nhiệt đới gió mùa, mùa đông ít mưa, nhiều năm có sương muối. Mùa hè mưa nhiều và thường kèm theo dông tố, gió lốc và mưa đá; nhiệt độ trung bình năm từ 15 – 23⁰C, lượng mưa trung bình năm của Sơn La là 1400 - 1800 mm, tập trung vào các tháng mùa mưa (từ tháng 4 đến tháng 9). Sơn La có mật độ sông suối trung bình 1,8 km/km², nhưng phân bố không đều, toàn tỉnh có 2 sông lớn chảy qua: Sông Đà và Sông Mã.

Từ các đặc điểm trên và do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu toàn cầu, tình hình thời tiết khí hậu Sơn La diễn biến khá phức tạp, bão và áp thấp nhiệt đới, gió lốc, mưa đá, lũ quét, sạt lở đất đã gây ra nhiều thiệt hại về người và tài sản, các cơ sở về hạ tầng kinh tế, văn hoá, xã hội, tác động xấu đến môi trường. Trong 5 năm gần đây (2010 - 2014), thiệt hại do bão, lũ quét và các thiên tai khác đã làm thiệt hại về người và tài sản, đã làm chết và mất tích 52 người, bị thương 84 người; trên 27.505 ngôi nhà bị hư hỏng, sạt lở đường giao thông trên 2.358.723 m³ đất đá, và nhiều công trình hạ tầng khác bị ngập nước, sập đổ, hư hỏng, cuốn trôi,; về nông nghiệp 89,848 ha lúa, hoa màu bị ngập nước, lũ cuốn, hư hại; ước tổng giá trị thiệt hại tới 1.109,9 tỷ đồng.

Đối với tỉnh Sơn La, sản xuất còn phụ thuộc nhiều vào thiên nhiên, đặc biệt là ngành nông nghiệp. Với hơn 89% dân số sống ở nông thôn, cơ sở hạ tầng còn yếu kém, xuống cấp; phát triển cơ sở hạ tầng chưa đồng bộ, trình độ dân trí còn thấp… Tất cả những khó khăn trên đã hạn chế khả năng ứng phó của người dân, đặc biệt là người nghèo trước những thảm hoạ do thiên tai gây ra như bão, lũ lụt, hạn hán…, làm tăng nguy cơ rủi ro trước thảm hoạ thiên tai. Để giảm thiểu đến mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai gây ra, việc thực hiện kế hoạch nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng là hết sức cần thiết và cấp bách.

II. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu chung

Nâng cao năng lực cho cán bộ chính quyền các cấp trực tiếp làm công tác phòng, chống lụt bão, giảm nhẹ thiên tai; đảm bảo đến năm 2020 có 100% cán bộ chính quyền các cấp được tập huấn, nâng cao năng lực và trình độ về công tác phòng, chống lụt bão và giảm nhẹ thiên tai.

Toàn bộ các xã, phường, thị trấn nằm trong vùng có nguy cơ cao xảy ra thiên tai xây dựng được kế hoạch, có hệ thống thông tin liên lạc; xây dựng được lực lượng nòng cốt có chuyên môn, nghiệp vụ và lực lượng tình nguyện viên để hướng dẫn và hỗ trợ nhân dân trong công tác phòng, chống lụt bão và giảm nhẹ thiên tai.

Trên 70% số dân của các xã, phường, thị trấn nằm trong vùng có nguy cơ cao xảy ra thiên tai được phổ biến kiến thức về phòng, chống lụt bão và giảm nhẹ thiên tai; đưa kiến thức phòng tránh và giảm nhẹ thiên tai vào chương trình đào tạo của trường học phổ thông hàng năm, trong giờ chính khóa hoặc ngoại khóa.

2. Mục tiêu cụ thể

Nâng cao năng lực cho cán bộ chính quyền các cấp trực tiếp làm công tác phòng chống thiên tai: đảm bảo đến năm 2016 có 100% cán bộ được tập huấn nâng cao năng lực và trình độ về công tác phòng chống và giảm nhẹ thiên tai.

Tất cả xã, phường thị trấn thuộc vùng có nguy cơ cao xảy ra thiên tai xây dựng được kế hoạch phòng tránh thiên tai có hệ thống thông tin liên lạc và xây dựng được lực lượng nòng cốt có chuyên môn nghiệp vụ về giảm nhẹ thiên tai lực lượng tình nguyện viên hướng dẫn và hỗ trợ nhân dân trong công tác phòng chống và giảm nhẹ thiên tai 70% số dân các xã, phường, thị trấn thuộc vùng thường xuyên bị thiên tai được phổ biến kiến thức về phòng chống lụt bão và giảm nhẹ thiên tai.

Đưa kiến thức phòng tránh, giảm nhẹ thiên tai vào chương trình đào tạo của trường học phổ thông.

III. CÁC HOẠT ĐỘNG CHÍNH CẦN THỰC HIỆN TRONG GIAI ĐOẠN 2016 - 2020

1. Hợp phần 1

Nâng cao năng lực về quản lý triển khai thực hiện các hoạt động quản lý thiên tai dựa vào cộng đồng cho cán bộ chính quyền các cấp bao gồm các hoạt động chủ yếu sau:

- Hoàn thiện bộ máy phòng chống và quản lý thiên tai của cơ quan chuyên trách các cấp của tỉnh. Thành lập nhóm triển khai thực hiện các hoạt động quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng tại cộng đồng (do cộng đồng bầu chọn).

- Xây dựng kế hoạch và tổ chức đào tạo về chính sách cơ chế, các bước thực hiện quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng cho đội ngũ giảng viên cấp huyện, xã và cán bộ trực tiếp triển khai thực hiện quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng các cấp.

- Trang bị công cụ hỗ trợ công tác phòng chống bão cho các cơ quan chính quyền các cấp và bộ dụng cụ giảng dạy về quản lý thiên tai dựa vào cộng đồng cho đội ngũ giảng viên chuyên nghiệp.

2. Hợp phần 2

Tăng cường truyền thông giáo dục nâng cao năng lực cho cộng đồng về quản lý rủi ro thiên tai, bao gồm các hoạt động chủ yếu sau:

- Thiết lập bản đồ thiên tai và tình trạng dễ bị tổn thương ở từng cộng đồng (do cộng đồng tự xây dựng trên hướng dẫn của nhóm thực hiện quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng; xây dựng pano bản đồ và bảng hướng dẫn các bước cơ bản về chuẩn bị ứng phó và khắc phục hậu quả tại địa điểm trung tâm của mỗi cộng đồng.

- Xây dựng sổ tay hướng dẫn triển khai các hoạt động cơ bản của cộng đồng về chuẩn bị ứng phó và khắc phục hậu quả ứng với từng giai đoạn: trước trong và sau thiên tai phù hợp cho từng cộng đồng theo truyền thống văn hóa và điều kiện kinh tế - xã hội của từng nhóm cộng đồng.

- Hàng năm cộng đồng xây dựng kế hoạch về phòng chống và quản lý rủi ro thiên tai có lồng ghép với các tác động của biến đổi khí hậu.

- Tổ chức diễn tập về phòng chống lụt bão và giảm nhẹ thiên tai tại cộng đồng bao gồm cả trang thiết bị và dụng cụ hỗ trợ.

- Các hoạt động về quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng thường xuyên được truyền thông qua tivi đài báo và các pano áp phích tờ rơi.

- Hàng năm tổ chức các lớp đào tạo cho cộng đồng về từng hoạt động riêng biệt trong công tác quản lý rủi ro thiên tai tại cộng đồng các hoạt động đào tạo tập huấn này được tổ chức riêng biệt cho từng đối tượng cụ thể trong cộng đồng như giới tính học sinh phổ thông người lớn tuổi.

- Tổ chức các buổi biểu diễn văn nghệ có nội dung về phòng chống và giảm nhẹ thiên tai tại cộng đồng nhân các ngày lễ, hội.

IV. CÁC HOẠT ĐỘNG CỤ THỂ

1. Hoàn thiện bộ máy phòng, chống và quản lý thiên tai của cơ quan chuyên trách các cấp của tỉnh

- Triển khai hướng dẫn tổ chức thực hiện Đề án “Nâng cao nhận thức cộng đồng và Quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng”.

- Thành lập cơ cấu tổ chức thực hiện Đề án tại từng cấp trong đó việc thành lập nhóm kỹ thuật và nhóm cộng đồng trực tiếp thực hiện Đề án.

2. Đào tạo tập huấn, hội thảo chia sẻ kinh nghiệm

- Biên soạn các bộ tài liệu hướng dẫn đào tạo tập huấn đội ngũ giảng viên cấp huyện, xã.

- Trang bị công cụ phục vụ công tác đào tạo tập huấn cho cấp tỉnh, huyện (laptop, máy chiếu, máy ảnh ...)

- Hàng năm đào tạo nâng cao trình độ đội ngũ giảng viên cấp tỉnh huyện xã.

- Tổ chức các cuộc hội thảo cho đội ngũ giáo viên về trường học an toàn.

- Tổ chức các hội thảo đánh giá rút kinh nghiệm về công tác đào tạo giảng viên các cấp.

- Tập huấn về quản lý rủi ro thiên tai biến đổi khí hậu cho cán bộ cơ sở.

3. Tăng cường truyền thông giáo dục, nâng cao năng lực cho cộng đồng về quản lý rủi ro thiên tai

- Xây dựng phát hành tài liệu hướng dẫn truyền thông về các nội dung:

+ Quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng.

+ Nâng cao nhận thức cộng đồng.

+ Ứng phó khẩn cấp và phục hồi sớm.

+ Phòng ngừa và giảm nhẹ thiên tai.

+ Thích ứng với Biến đổi khí hậu.

+ Xây dựng kế hoạch xã, phường, thị trấn an toàn hơn.

+ Chương trình trường học an toàn.

+ Phương châm “Bốn tại chỗ”.

+ Phòng chống giông, lốc và sét đánh.

+ Lồng ghép giới trong lĩnh vực phòng ngừa và quản lý thiên tai.

+ Theo dõi, đánh giá kế hoạch phòng chống thiên tai và TKCN hàng năm.

+ Tờ rơi, áp phích, tranh tuyên truyền cho từng đối tượng cụ thể: Trẻ em, phụ nữ ...

- Tổ chức các buổi văn nghệ nội dung về phòng ngừa giảm nhẹ thiên tai (PNGNTT) tại cộng đồng lồng ghép nội dung về phòng ngừa giảm nhẹ thiên tai vào các hoạt động ngoại khóa tại các trường phổ thông.

- Tuyên truyền các biện pháp phòng ngừa ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai trên Đài Phát thanh - Truyền hình Sơn La; Đài Truyền thanh - Truyền hình huyện các địa phương và tại các buổi sinh hoạt tại cộng đồng.

4. Tổ chức diễn tập phòng chống lụt bão và tìm kiếm cứu nạn

- Tổ chức diễn tập phòng chống lụt bão và tìm kiếm cứu nạn tại cộng đồng (cấp xã, phường, thị trấn; cấp bản) trong đó có sự tham gia trực tiếp của lực lượng tại chỗ đặc biệt là người dân, học sinh. Trong quá trình diễn tập bố trí cho người dân theo dõi.

- Nội dung kịch bản diễn tập theo các tình huống thiên tai thực tế thường xảy ra tại địa phương.

5. Thiết lập hệ thống về cảnh báo, truyền tin sớm về thiên tai trong cộng đồng

- Thông tin tuyên truyền kịp thời các thông tin về dự báo cảnh báo thiên tai.

- Xây dựng mạng lưới đo mưa cộng đồng để cộng đồng biết chủ động phòng tránh.

V. KINH PHÍ THỰC HIỆN

1. Tổng kinh phí thực hiện (Phụ lục kèm theo)

Tổng kinh phí thực hiện Kế hoạch Đề án Nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng tỉnh Sơn La giai đoạn 2016 - 2020 ước tính khoảng 32.850 triệu đồng trong đó:

- Kinh phí thực hiện năm 2016 là: 6.870 triệu đồng.

- Kinh phí thực hiện năm 2017 là: 6.720 triệu đồng.

- Kinh phí thực hiện năm 2018 là: 7.500 triệu đồng.

- Kinh phí thực hiện năm 2019 là: 5.880 triệu đồng.

- Kinh phí thực hiện năm 2020 là: 5.880 triệu đồng.

2. Nguồn vốn

Ngân sách Trung ương là 32.850 triệu đồng, chiếm 100%.

VI. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Thường trực Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và TKCN tỉnh và Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn là cơ quan chủ trì tổ chức thực hiện Kế hoạch có trách nhiệm:

- Xác định mục tiêu, nội dung, kinh phí cần thiết, các giải pháp, biện pháp cần thực hiện hàng năm, 05 năm; phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính đề xuất kinh phí trình cấp có thẩm quyền xem xét phê duyệt;

- Hướng dẫn kiểm tra, đôn đốc các sở - ngành, huyện, thành phố việc thực hiện Kế hoạch. Định kỳ hàng năm tổ chức sơ kết, đánh giá rút kinh nghiệm, tổng hợp báo cáo kết quả, tiến độ cho UBND tỉnh và Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng chống thiên tai.

2. Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Sở Tài chính, cân đối bố trí vốn từ ngân sách và các nguồn huy động khác để thực hiện có hiệu quả các nội dung của Kế hoạch.

3. Sở Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Thường trực Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và TKCN tỉnh biên soạn tài liệu và đưa nội dung phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai lồng ghép vào các môn học để giảng dạy ở các trường học phổ thông.

4. Các sở - ngành theo chức năng, nhiệm vụ có trách nhiệm phối hợp với Thường trực Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và TKCN tỉnh, các huyện, thành phố để tổ chức thực hiện Kế hoạch.

5. Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố

- Xây dựng chương trình thực hiện Kế hoạch nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý thiên tai dựa vào cộng đồng tại địa phương mình.

- Chủ động huy động các nguồn lực bổ sung, lồng ghép với các hoạt động có liên quan đến cộng đồng dân cư và quản lý rủi ro thiên tai, chương trình đầu tư, phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn để đạt được mục tiêu của Kế hoạch.

- Đảm bảo sử dụng đúng mục tiêu, có hiệu quả kinh phí đầu tư, thực hiện chống lãng phí, thất thoát vốn.

- Tổ chức phổ biến, tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân, trước hết người dân ở các khu vực thường xuyên bị thiên tai, có nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp bởi thiên tai ý thức chủ động phòng, chống và tích cực tham gia các hoạt động quản lý rủi ro thiên tai tại cộng đồng nhằm góp phần giảm nhẹ thiệt hại khi thiên tai xảy ra.

- Xác định địa bàn xung yếu, nội dung ưu tiên thực hiện Kế hoạch theo từng giai đoạn, báo cáo định kỳ về tiến độ thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ của Kế hoạch trên địa bàn huyện, thành phố theo quy định.

6. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh, các tổ chức, đoàn thể và các cơ quan truyền thông phối hợp với Thường trực Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và TKCN tỉnh, các sở - ngành của tỉnh, huyện, thành phố tăng cường thông tin, tuyên truyền, tham gia phổ biến, hướng dẫn các hoạt động liên quan đến việc nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng cho các giới, các tầng lớp nhân dân trên địa bàn thành phố; ngoài sự đầu tư của nhà nước, tổ chức vận động các doanh nghiệp cùng tham gia đóng góp nguồn lực để triển khai Kế hoạch này đạt hiệu quả cao./.