KẾ HOẠCH

TRIỂN KHAI THỰC HIỆN QUYẾT ĐỊNH SỐ 553/QĐ-TTG NGÀY 06/4/2021 CỦA THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ PHÊ DUYỆT ĐỀ ÁN “NÂNG CAO NHẬN THỨC CỘNG ĐỒNG VÀ QUẢN LÝ RỦI RO THIÊN TAI DỰA VÀO CỘNG ĐỒNG, ĐẾN NĂM 2030” TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG NAM GIAI ĐOẠN 2021-2025

(Ban hành kèm theo Quyết định số 1900/QĐ-UBND ngày 08/07/2021 của UBND tỉnh Quảng Nam)

I. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu chung

Nâng cao nhận thức về thiên tai, năng lực ứng phó thiên tai cho đội ngũ làm công tác phòng, chống thiên tai, cán bộ chính quyền cơ sở và người dân vùng thường xuyên chịu tác động của thiên tai, góp phần xây dựng cộng đồng cấp xã, huyện an toàn trước thiên tai, có khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu; hình thành văn hóa phòng ngừa, chủ động và tích cực tham gia vào công tác phòng chống thiên tai của đại đa số người dân nhằm góp phần thực hiện tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới, giảm thiểu đến mức thấp nhất thiệt hại về người, tài sản, môi trường do thiên tai.

2. Mục tiêu cụ thể

Đến hết năm 2025, phấn đấu đạt được những mục tiêu sau:

- Nghiên cứu, áp dụng, hoàn thiện các văn bản hướng dẫn, cơ chế, chính sách liên quan tới các hoạt động nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng;

- Đội ngũ giảng viên, tập huấn viên các cấp được trang bị đầy đủ kiến thức về thiên tai và năng lực để tổ chức, triển khai thực hiện các hoạt động nâng cao nhận thức về thiên tai, kỹ năng ứng phó thiên tai tại cộng đồng;

- Người dân ở các khu vực thường xuyên xảy ra bão, lũ quét, sạt lở đất, lũ, ngập lụt được phổ biến kiến thức, kỹ năng phòng, tránh, ứng phó thiên tai.

II. THỜI GIAN VÀ PHẠM VI

1. Thời gian: Từ năm 2021 đến năm 2025.

2. Phạm vi: Triển khai thực hiện trên địa bàn toàn tỉnh.

III. NỘI DUNG KẾ HOẠCH

1. Hợp phần 1: Nghiên cứu, áp dụng, xây dựng, hoàn thiện các văn bản hướng dẫn, cơ chế, chính sách liên quan tới các hoạt động nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng.

a) Hoạt động 1: Nghiên cứu, áp dụng, xây dựng, hoàn thiện các văn bản hướng dẫn về chế độ, chính sách tài chính, quản lý, tổ chức thực hiện các hoạt động quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng, thông tin truyền thông nâng cao nhận thức của các cấp chính quyền và người dân.

b) Hoạt động 2: Hướng dẫn củng cố, kiện toàn và phát triển nguồn nhân lực thực hiện các hoạt động nâng cao nhận thức cộng đồng, thông tin và truyền thông, quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng tại các cấp.

c) Hoạt động 3: Hướng dẫn lồng ghép một số nội dung phòng, chống thiên tai với một số môn học để đưa vào chương trình giảng dạy cấp tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông và một số trường đại học liên quan.

d) Hoạt động 4: Thực hiện đưa nội dung nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng trong phòng, chống thiên tai vào kế hoạch bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh.

đ) Hoạt động 5: Phối hợp triển khai hướng dẫn tài liệu tập huấn về các hoạt động phòng, chống và giảm nhẹ rủi ro thiên tai tại cộng đồng; tài liệu tuyên truyền, truyền thông.

e) Hoạt động 6: Triển khai Bộ chỉ số theo dõi, đánh giá kết quả thực hiện các hoạt động của Đề án.

2. Hợp phần 2: Nâng cao năng lực cho lực lượng làm công tác phòng, chống thiên tai, cán bộ chính quyền các cấp về quản lý, triển khai các hoạt động nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng.

a) Hoạt động 1: Tổ chức phổ biến nội dung nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng trong phòng, chống thiên tai cho cán bộ, viên chức, cá nhân (thuộc đối tượng 4 và đối tượng là cá nhân tiêu biểu, người có uy tín trong cộng đồng dân cư) tham gia bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh hàng năm.

b) Hoạt động 2: Tổ chức đào tạo, tập huấn cho đội ngũ giảng viên, cán bộ, tổ chức, cá nhân trực tiếp thực hiện Đề án ở các cấp.

c) Hoạt động 3: Tổ chức phổ biến chính sách, cơ chế, Bộ chỉ số đánh giá giám sát thực hiện Đề án.

d) Hoạt động 4: Tập huấn nâng cao kiến thức về thiên tai, kỹ năng phòng, chống thiên tai, tăng cường năng lực thực hiện công tác tuyên truyền cho đội ngũ phóng viên, biên tập viên, cán bộ cơ sở truyền thanh - truyền hình cấp huyện, cán bộ đài truyền thanh cấp xã, báo cáo viên, tuyên truyền viên, lực lượng xung kích cơ sở; tập huấn chuyên biệt cho các đối tượng dễ bị tổn thương tại cộng đồng.

đ) Hoạt động 5: Thực hiện đa dạng hóa các hình thức nâng cao năng lực cho lực lượng làm công tác phòng chống thiên tai; các cá nhân, tổ chức trực tiếp thực hiện Đề án.

e) Hoạt động 6: Trang bị dụng cụ hỗ trợ cho đội ngũ giảng viên, tuyên truyền viên, tình nguyện viên.

3. Hợp phần 3: Tăng cường tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức; tăng cường năng lực, kỹ năng cho cộng đồng về giảm nhẹ rủi ro thiên tai.

a) Hoạt động 1: Tổ chức tuyên truyền, truyền thông phòng chống thiên tai đến mọi đối tượng trong cộng đồng; thực hiện đa dạng hóa tài liệu, các phương thức truyền thông tại cộng đồng, trong đó có việc xây dựng phòng triển lãm, trưng bày hình ảnh, mô hình, tư liệu về các trận thiên tai, bài học kinh nghiệm phục vụ tham quan, học tập nâng cao nhận thức.

b) Hoạt động 2: Hướng dẫn và huy động người dân trực tiếp tham gia vào các hoạt động phòng ngừa, ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai trên địa bàn cấp xã như diễn tập phòng tránh thiên tai, đánh giá rủi ro thiên tai, các sự kiện liên quan.

c) Hoạt động 3: Xây dựng và nhân rộng mô hình xã điển hình về thực hiện nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng trong phòng chống thiên tai.

d) Hoạt động 4: Xây dựng cơ sở dữ liệu về tài liệu, sản phẩm truyền thông; phổ biến, chia sẻ rộng rãi đến các các nhóm đối tượng trong xã hội.

đ) Hoạt động 5: Xây dựng các công trình quy mô nhỏ phục vụ công tác phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai tại cộng đồng.

e) Hoạt động 6: Lắp đặt hệ thống cảnh báo sớm phòng, chống thiên tai tại cộng đồng; thiết lập, cập nhật định kỳ thông tin bản đồ rủi ro thiên tai ở từng cộng đồng xã, thôn; phát triển cơ sở dữ liệu về quản lý rủi ro thiên tai, thông tin truyền thông; thực hiện lồng ghép kế hoạch phòng, chống thiên tai vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội.

(Khung các hoạt động thực hiện tại Phụ lục kèm theo)

IV. NGUỒN VỐN THỰC HIỆN

Nguồn vốn thực hiện Kế hoạch này bao gồm: Ngân sách nhà nước (Trung ương, địa phương); Quỹ phòng, chống thiên tai các cấp; hỗ trợ, tài trợ từ các Chính phủ và các tổ chức quốc tế; huy động từ các tổ chức, cá nhân trong nước và các nguồn kinh phí hợp pháp khác theo quy định của pháp luật. Cụ thể:

1. Ngân sách tỉnh, Quỹ phòng, chống thiên tai tỉnh và Quỹ phòng, chống thiên tai cấp huyện, cấp xã để triển khai các nhiệm vụ đào tạo, tập huấn, giáo dục quốc phòng và an ninh của các địa phương; thực hiện các hoạt động đánh giá rủi ro thiên tai; diễn tập; thông tin, tuyên truyền; xây dựng các công trình quy mô nhỏ phục vụ công tác phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai tại cộng đồng và các hoạt động liên quan khác theo quy định của pháp luật.

2. Nguồn vốn hỗ trợ, tài trợ từ các Chính phủ và các tổ chức quốc tế để triển khai các hoạt động xây dựng chính sách; đào tạo, tập huấn; xây dựng cơ sở dữ liệu; thông tin, tuyên truyền; giám sát, đánh giá; sinh kế bền vững trước thiên tai; thích ứng với biến đổi khí hậu; xây dựng công trình quy mô nhỏ và các hoạt động liên quan khác theo quy định của pháp luật.

3. Nguồn vốn huy động từ các tổ chức, cá nhân theo quy định của pháp luật để xây dựng cơ sở hạ tầng về thông tin truyền thông, mua sắm trang thiết bị phù hợp; lắp đặt hệ thống cảnh báo sớm phòng, chống thiên tai tại cộng đồng; thiết lập, cập nhật định kỳ thông tin bản đồ rủi ro thiên tai ở từng cộng đồng xã, thôn; phát triển cơ sở dữ liệu về quản lý rủi ro thiên tai, thông tin truyền thông và các hoạt động liên quan khác theo cơ chế, chính sách huy động vốn ngoài ngân sách của cấp có thẩm quyền.

4. Tổng kinh phí thực hiện các hợp phần của Kế hoạch thực hiện Đề án “Nâng cao nhận thức cộng đồng và Quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng giai đoạn 2021- 2025” trên địa bàn tỉnh được khái toán là 53,410 tỷ đồng, trong đó:

- Kinh phí thực hiện Hợp phần I: 0 tỷ đồng;

- Kinh phí thực hiện Hợp phần II: 4,980 tỷ đồng;

- Kinh phí thực hiện Hợp phần III: 48,430 tỷ đồng.

Kinh phí trên được phân kỳ theo 05 năm để thực hiện:

- Năm 2021: 1,210 tỷ đồng;

- Năm 2022: 12,040 tỷ đồng;

- Năm 2023: 15,740 tỷ đồng;

- Năm 2024: 12,260 tỷ đồng;

- Năm 2025: 12,160 tỷ đồng.

(Chi tiết theo Phụ lục kèm theo)

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

Là cơ quan chủ trì giúp UBND tỉnh chỉ đạo, đôn đốc các ngành, địa phương, đơn vị tổ chức thực hiện Kế hoạch, có trách nhiệm:

- Theo dõi, hướng dẫn triển khai đôn đốc việc thực hiện Kế hoạch này tại các địa phương, đơn vị;

- Chủ trì, phối hợp với các Sở, ngành, địa phương và các đơn vị có liên quan rà soát, tổng hợp tham mưu UBND tỉnh: phê duyệt danh sách cán bộ trực tiếp thực hiện đề án cấp tỉnh; đội ngũ tham gia là giảng viên, tập huấn viên cấp tỉnh; danh sách các xã, phường thường xuyên bị thiên tai và danh sách các xã, phường theo thứ tự ưu tiên thực hiện;

- Chủ trì, phối hợp với các Sở, ngành, địa phương và các đơn vị có liên quan tham mưu, trình UBND tỉnh ban hành kế hoạch, dự toán kinh phí để thực hiện hằng năm;

- Tổ chức đánh giá, báo cáo định kỳ về tiến độ thực hiện, kiến nghị điều chỉnh, bổ sung nội dung Đề án cho phù hợp với điều kiện theo thực tế của địa phương; thực hiện các nhiệm vụ khác khi có yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trong quá trình triển khai thực hiện Đề án trên địa bàn tỉnh.

2. Sở Giáo dục và Đào tạo

Hướng dẫn thực hiện lồng ghép một số nội dung phòng, chống thiên tai với một số môn học để đưa vào chương trình giáo dục thường xuyên, chương trình giảng dạy cấp tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông.

3. Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh

Chủ trì, phối hợp với các Sở, ngành, ngành liên quan và các địa phương thực hiện việc hướng dẫn, đưa nội dung nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng trong phòng, chống thiên tai vào kế hoạch bồi dưỡng an ninh - quốc phòng cho đối tượng 4 và đối tượng là cá nhân tiêu biểu, người có uy tín trong cộng đồng dân cư theo hướng dẫn của Bộ Quốc phòng.

4. Sở Thông tin và Truyền thông

Chỉ đạo các cơ quan, thông tấn, báo chí và hệ thống thông tin cơ sở các cấp xây dựng kế hoạch, dành thời lượng phát sóng tuyên truyền nội dung của Đề án, các hoạt động nâng cao nhận thức cộng đồng; phổ biến kiến thức về thiên tai, những tác động của thiên tai và biện pháp phòng chống.

5. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội

Trên cơ sở hướng dẫn của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội thực hiện các chương trình có liên quan như:

- Nâng cao năng lực ứng phó thiên tai cho đối tượng là người khuyết tật và các đối tượng dễ bị tổn thương khác;

- Tập huấn chuyên môn, đẩy mạnh các hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức về lồng ghép hòa nhập người khuyết tật trong phòng chống và giảm nhẹ thiên tai;

- Phối hợp hoạt động trong huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực để triển khai các hoạt động hòa nhập người khuyết tật, các đối tượng dễ bị tổn thương trong phòng chống và giảm nhẹ rủi ro thiên tai.

6. Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính

- Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính căn cứ vào khả năng cân đối ngân sách, tham mưu kinh phí thực hiện kế hoạch theo quy định về phân cấp cấp ngân sách, các chế độ, định mức tại các quy định hiện hành; đồng thời tranh thủ các nguồn vốn tài trợ khác để thực hiện có hiệu quả nội dung của Kế hoạch này.

- Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các Sở, ngành liên quan và địa phương tham mưu UBND tỉnh thực hiện lồng ghép kế hoạch phòng, chống thiên tai vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội.

7. Các Sở, Ban, ngành

- Theo chức năng, nhiệm vụ được giao có trách nhiệm phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Ban Chỉ huy PCTT và TKCN tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố để thực hiện các nội dung có liên quan của Kế hoạch này;

- Thực hiện báo cáo định kỳ theo quy định về tiến độ, kết quả thực hiện các nhiệm vụ được giao trong Kế hoạch.

8. UBND các huyện, thị xã, thành phố

- Xây dựng Kế hoạch, tổ chức thực hiện các hoạt động nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý thiên tai dựa vào cộng đồng tại địa phương và báo cáo về Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để tổng hợp;

- Huy động các nguồn lực để bổ sung, lồng ghép với các hoạt động có liên quan đến cộng đồng dân cư và rủi ro thiên tai để đầu tư, đảm bảo kế hoạch thực hiện có hiệu quả;

- Rà soát, phê duyệt danh sách cán bộ trực tiếp thực hiện đề án cấp huyện, xã; đội ngũ tham gia là giảng viên, tập huấn viên cấp huyện, xã. Rà soát, tổng hợp đối tượng 4 và đối tượng là cá nhân tiêu biểu, người có uy tín trong cộng đồng dân cư, báo cáo kết quả về Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổng hợp;

- Rà soát, cập nhật danh sách các xã, phường thường xuyên bị thiên tai và danh sách các xã, phường theo thứ tự ưu tiên thực hiện để xác định mục tiêu, xây dựng kế hoạch thực hiện cụ thể, đảm bảo tiến độ, hiệu quả; khảo sát, đánh giá nhu cầu và sự cần thiết của việc đầu tư xây dựng các công trình quy mô nhỏ phục vụ phòng, chống thiên tai, đảm bảo hiệu quả sử dụng. Báo cáo kết quả về Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để tổng hợp, đề xuất.

- Triển khai phổ biến, tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân trên địa bàn để nhân dân có ý thức phòng, chống tích cực tham gia các hoạt động quản lý rủi ro thiên tai tại cộng đồng nhằm góp phần giảm nhẹ rủi ro do thiên tai gây ra;

- Chỉ đạo cơ quan truyền thông cấp huyện và Đài truyền thanh cấp xã, phường xây dựng kế hoạch, dành thời lượng phát sóng tuyên truyền nội dung của Kế hoạch này và các hoạt động nâng cao nhận thức cộng đồng; phổ biến kiến thức về thiên tai, những tác động của thiên tai và biện pháp phòng chống.

9. UBND các xã, phường, thị trấn

- Tổ chức thực hiện có hiệu quả các hoạt động có liên quan về công tác quản lý rủi ro thiên tai và nâng cao nhận thức đối với cộng đồng dân cư thuộc địa bàn quản lý theo chỉ đạo của cấp trên;

- Thành lập và quản lý điều hành các đội xung kích phòng, chống thiên tai gồm tổng hợp các lực lượng (dân quân, công an, nông dân, phụ nữ, thanh niên, Chữ thập đỏ, người có uy tín, đại diện doanh nghiệp...) lấy lực lượng dân quân tự vệ công an làm nòng cốt;

- Thực hiện tốt công tác tập huấn, diễn tập về phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn cho đội xung kích PCTT và cộng đồng;

- Thường xuyên đánh giá, rút kinh nghiệm và tham mưu, đề xuất với UBND cấp huyện điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung những biện pháp ứng phó, khắc phục hậu quả do thiên tai gây ra; những bài học kinh nghiệm về nâng cao nhận thức của cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng ở địa phương.

10. Các tổ chức chính trị - xã hội, doanh nghiệp, Hội, đoàn thể

Hoạt động về nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi do thiên tai dựa vào cộng đồng là nhiệm vụ của toàn xã hội, do đó các tổ chức chính trị - xã hội, doanh nghiệp, Hội, đoàn thể cần có kế hoạch, chương trình cụ thể vận động các hội viên, thành viên trong tổ chức và mọi tầng lớp Nhân dân tích cực tham gia thực hiện tốt các nội dung của Kế hoạch này;

Theo chức năng nhiệm vụ của tổ chức mình chủ động phối hợp với các ngành xây dựng kế hoạch tham gia các hoạt động của Đề án như: tuyên truyền, tập huấn, diễn tập, xây dựng cộng đồng an toàn trước thiên tai và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Trong quá trình tổ chức thực hiện Kế hoạch, trường hợp cần sửa đổi, bổ sung những nội dung cụ thể, đề nghị các Sở, ngành, cơ quan, địa phương chủ động đề xuất gửi Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để tổng hợp, báo báo UBND tỉnh xem xét, quyết định./.

PHỤ LỤC.

NỘI DUNG, KHÁI TOÁN KINH PHÍ TRIỂN KHAI THỰC HIỆN QUYẾT ĐỊNH SỐ 553/QĐ-TTG NGÀY 06/4/2021 CỦA THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ PHÊ DUYỆT ĐỀ ÁN "NÂNG CAO NHẬN THỨC CỘNG ĐỒNG VÀ QUẢN LÝ RỦI RO THIÊN TAI DỰA VÀO CỘNG ĐỒNG, ĐẾN NĂM 2030" TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG NAM GIAI ĐOẠN 2021-2025
(Ban hành kèm theo Quyết định số 1900/QĐ-UBND ngày 08/07/2021 của UBND tỉnh Quảng Nam)