Quyết định 1442/QĐ-BGDĐT năm 2022 về Chương trình giáo dục sức khỏe tâm thần cho trẻ em, học sinh giai đoạn 2022-2025 của ngành Giáo dục do Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành

QUYẾT ĐỊNH

BAN HÀNH CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC SỨC KHỎE TÂM THẦN CHO TRẺ EM, HỌC SINH GIAI ĐOẠN 2022-2025 CỦA NGÀNH GIÁO DỤC

BỘ TRƯỞNG BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

Căn cứ Nghị định số 123/2016/NĐ-CP ngày 01/9/2016 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ, cơ quan ngang Bộ;

Căn cứ Nghị định số 69/2017/NĐ-CP ngày 25/5/2017 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Giáo dục và Đào tạo;

Căn cứ Quyết định số 1929/QĐ-TTg ngày 25/11/2019 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng giai đoạn 2021-2030;

Căn cứ Quyết định số 1660/QĐ-TTg ngày 02/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình Sức khỏe học đường giai đoạn 2021-2025;

Căn cứ Quyết định số 155/QĐ-TTg ngày 29/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Kế hoạch quốc gia phòng, chống bệnh không lây nhiễm và rối loạn sức khỏe tâm thần giai đoạn 2020-2025;

Theo đề nghị của Vụ trưởng Vụ Giáo dục thể chất,

QUYẾT ĐỊNH:

Điều 1. Ban hành kèm theo Quyết định này Chương trình giáo dục sức khỏe tâm thần cho trẻ em, học sinh giai đoạn 2022-2025 của ngành Giáo dục.

Điều 2. Giao Vụ Giáo dục thể chất giúp Bộ trưởng đôn đốc, hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện Chương trình, tổng hợp tình hình thực hiện và báo cáo lãnh đạo Bộ theo quy định.

Điều 3. Quyết định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký.

Điều 4. Chánh Văn phòng, Vụ trưởng Vụ Giáo dục thể chất, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính, Thủ trưởng các đơn vị có liên quan chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này./.

CHƯƠNG TRÌNH

GIÁO DỤC SỨC KHỎE TÂM THẦN CHO TRẺ EM, HỌC SINH GIAI ĐOẠN 2022 -2025 CỦA NGÀNH GIÁO DỤC
(Ban hành kèm theo Quyết định số 1442/QĐ-BGDĐT ngày 01 tháng 6 năm 2022 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo)

Căn cứ các nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ giao tại Quyết định số 1660/QĐ-TTg ngày 02/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình Sức khỏe học đường giai đoạn 2021-2025 (Quyết định 1660); Quyết định số 1929/QĐ-TTg ngày 25 tháng 11 năm 2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng (PHCN) cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng giai đoạn 2021-2030 (Quyết định 1929) và Quyết định số 155/QĐ-TTg ngày 29 tháng 01 năm 2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Kế hoạch quốc gia phòng, chống bệnh không lây nhiễm và rối loạn sức khỏe tâm thần giai đoạn 2020-2025 (Quyết định 155), Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) ban hành Chương trình giáo dục sức khỏe tâm thần cho trẻ em, học sinh giai đoạn 2022-2025 của ngành Giáo dục, cụ thể như sau:

I. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu chung

Tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục về sức khỏe tâm thần cho cán bộ quản lý giáo dục, giáo viên, nhân viên y tế trường học, trẻ em, học sinh; tăng cường các biện pháp dự phòng, phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ gây các bệnh tâm thần phân liệt, động kinh, trầm cảm, sa sút trí tuệ, rối loạn phổ tự kỷ, rối loạn tăng động giảm chú ý và các rối loạn sức khỏe tâm thần khác (sau đây gọi chung là rối loạn sức khỏe tâm thần) trong trường học góp phần hỗ trợ can thiệp, bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe của trẻ em, học sinh (gọi tắt là học sinh).

2. Mục tiêu cụ thể

- 100% học sinh được tuyên truyền, giáo dục về sức khỏe và nâng cao kiến thức, hiểu biết về sức khỏe tâm thần.

- Học sinh rối loạn sức khỏe tâm thần ở độ tuổi mầm non và phổ thông được tiếp cận giáo dục và các hình thức tư vấn dịch vụ y tế dưới các hình thức khác nhau.

- 50% trường học thực hiện việc đánh giá phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ về bệnh không lây nhiễm, sức khỏe tâm thần cho học sinh và học sinh phổ thông được phổ biến, tư vấn về sức khỏe tâm thần, tâm sinh lý lứa tuổi.

- Ít nhất 60% nhân viên y tế trường học, nhân viên thực hiện công tác xã hội và tư vấn tâm lý trong trường học được nâng cao năng lực về công tác chăm sóc sức khỏe tâm thần.

- 90% các cơ sở giáo dục có cơ chế phối hợp với các cơ sở y tế liên quan tại địa phương để thực hiện chăm sóc, giáo dục, phục hồi khả năng học tập và học nghề cho học sinh, sinh viên, học viên bị rối loạn sức khỏe tâm thần.

- 100% các cơ sở giáo dục có kế hoạch liên ngành triển khai công tác phòng, chống bệnh không lây nhiễm và rối loạn sức khỏe tâm thần trong kế hoạch triển khai Chương trình Sức khỏe học đường giai đoạn 2022-2025.

III. NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU

1. Hoàn thiện cơ chế, chính sách, phối hợp liên ngành

- Tiếp tục hoàn thiện chính sách về giáo dục đối với học sinh có rối loạn sức khỏe tâm thần; chính sách ưu đãi đối với giáo viên, nhân viên tham gia giáo dục đối với học sinh rối loạn sức khỏe tâm thần.

- Xây dựng chương trình, tài liệu bồi dưỡng chuyên môn cho cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên y tế trường học về các yếu tố nguy cơ và biện pháp dự phòng, can thiệp và giáo dục đối với học sinh rối loạn sức khỏe tâm thần.

- Xây dựng cơ chế, chính sách về việc phổ cập giáo dục đối với học sinh rối loạn sức khỏe tâm thần.

- Xem xét đưa nội dung giáo dục hòa nhập vào các chương trình đào tạo giáo viên đối với các trường đại học, cao đẳng có đào tạo ngành sư phạm.

- Nghiên cứu, xây dựng các tiêu chuẩn, tiêu chí đối với cơ sở giáo dục có hoạt động can thiệp, hỗ trợ giáo dục cho học sinh rối loạn sức khỏe tâm thần.

- Xây dựng các cơ chế phối hợp liên ngành trong công tác truyền thông, giáo dục, tư vấn và chăm sóc, đánh giá phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ về sức khỏe tâm thần của học sinh trong các cơ sở giáo dục.

2. Tăng cường công tác chăm sóc và quản lý sức khỏe tâm thần học sinh

- Tổ chức quản lý, theo dõi và tư vấn về chăm sóc sức khỏe tâm thần học sinh trong trường học.

- Tổ chức kiểm tra, đánh giá sức khỏe định kỳ của học sinh và kết hợp lồng ghép đánh giá phát hiện sớm, tư vấn và dự phòng các yếu tố nguy cơ của rối loạn sức khỏe tâm thần trong trường học.

- Xây dựng và triển khai các chương trình giáo dục, hỗ trợ, phòng ngừa và can thiệp sớm đối với các trường hợp học sinh có rối loạn sức khỏe tâm thần trong các cơ sở giáo dục.

- Phát triển hệ thống dịch vụ và mô hình giáo dục, truyền thông và tư vấn đối với học sinh rối loạn sức khỏe tâm thần có hiệu quả phù hợp với nhu cầu đang dạng của học sinh.

3. Tăng cường công tác truyền thông nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý giáo dục, giáo viên, nhân viên và học sinh về sức khỏe tâm thần

- Truyền thông, giáo dục, nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý giáo dục, giáo viên, nhân viên y tế trường học về công tác chăm sóc, giáo dục đối với học sinh rối loạn sức khỏe tâm thần.

- Lồng ghép các chương trình giáo dục sức khỏe, giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trong các cơ sở giáo dục; Tăng cường các hoạt động truyền thông, giáo dục về sức khỏe tâm thần cho học sinh trong trường học.

- Xây dựng tài liệu và sổ tay hướng dẫn công tác chăm sóc sức khỏe và chăm sóc, tư vấn, sàng lọc đối với học sinh rối loạn sức khỏe tâm thần; tài liệu nâng cao kiến thức, kỹ năng, hướng dẫn các phương pháp nhận biết và hỗ trợ sàng lọc, can thiệp cơ bản đối với học sinh có rối loạn sức khỏe tâm thần trong trường học và tư vấn, hỗ trợ chuyển tuyến khi cần thiết.

- Xây dựng tài liệu và tổ chức tập huấn cho giáo viên, cán bộ quản lý, nhân viên hỗ trợ, nhân viên y tế trường học, cha mẹ học sinh về chăm sóc, đánh giá phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ về sức khỏe tâm thần của học sinh trong trường học.

- Tăng cường truyền thông giáo dục sức khỏe, giáo dục kỹ năng sống và các biện pháp chăm sóc, hỗ trợ sức khỏe tâm thần cho học sinh thông qua các chương trình, hoạt động giáo dục, trải nghiệm phù hợp trong các cơ sở giáo dục.

- Đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng và phát triển đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên y tế trường học để nâng cao chất lượng hoạt động chăm sóc, đánh giá phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ về sức khỏe tâm thần ở học sinh trong các cơ sở giáo dục.

- Xây dựng và triển khai nhân rộng các mô hình nâng cao sức khỏe trong trường học để phòng chống bệnh không lây nhiễm và rối loạn sức khỏe tâm thần; lồng ghép và triển khai các Chương trình, dự án, đề án nâng cao sức khỏe như bảo đảm dinh dưỡng và tăng cường các hoạt động thể lực, phòng, chống tác hại thuốc lá và rượu bia trong trường học, tăng cường tham gia các câu lạc bộ sức khỏe và câu lạc bộ thể thao, Sức khỏe học đường ...

- Tăng cường sản phẩm, tài liệu truyền thông, đa dạng các hình thức truyền thông về chăm sóc, bảo vệ sức khỏe cho học sinh phòng, chống bệnh không lây nhiễm và rối loạn sức khỏe tâm thần trong trường học; nâng cao năng lực về các kỹ năng truyền thông, lập kế hoạch cho cán bộ quản lý giáo viên và đội ngũ tuyên truyền viên trong trường học về phòng, chống bệnh không lây nhiễm và rối loạn sức khỏe tâm thần.

4. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, theo dõi, giám sát và đánh giá

- Rà soát, cập nhật, quản lý dữ liệu về giáo dục đặc biệt của học sinh rối loạn sức khỏe tâm thần vào phần mềm quản lý sức khỏe của học sinh.

- Xây dựng cơ sở dữ liệu, khảo sát để quản lý học sinh rối loạn sức khỏe tâm thần trong trường học.

5. Tăng cường hợp tác quốc tế, huy động nguồn lực và đẩy mạnh xã hội hóa công tác phòng, ngừa rối loạn sức khỏe tâm thần trong trường học

- Nghiên cứu, khảo sát học hỏi các nước trong khu vực và thế giới về lĩnh vực trợ giúp xã hội, chăm sóc, giáo dục và phục hồi chức năng cho học sinh tự kỷ, rối loạn sức khỏe tâm thần.

- Huy động sự ủng hộ, tham gia của các cơ quan, tổ chức, cá nhân và cộng đồng trong việc chăm sóc, giáo dục học sinh, phòng, chống các bệnh không lây nhiễm và rối loạn sức khỏe tâm thần; lĩnh vực trợ giúp xã hội và phục hồi cho học sinh rối loạn sức khỏe tâm thần.

- Thúc đẩy hợp tác quốc tế, tranh thủ sự giúp đỡ của các tổ chức, cá nhân nước ngoài để chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ tài chính triển khai thực hiện Kế hoạch.

- Thực hiện lồng ghép phù hợp với các chương trình, đề án, kế hoạch có liên quan đến chăm sóc, bảo vệ sức khỏe cho học sinh, công tác xã hội và tư vấn tâm lý đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, bảo đảm đồng bộ, hiệu quả và tranh thủ tối đa các nguồn lực trong quá trình triển khai Kế hoạch.

IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Vụ Giáo dục thể chất

a) Chủ trì, tham mưu Lãnh đạo Bộ ban hành Chương trình giáo dục sức khỏe tâm thần cho trẻ em, học sinh giai đoạn 2022-2025; chỉ đạo các sở giáo dục và các cơ sở giáo dục tổ chức triển khai thực hiện Kế hoạch tại địa phương, đơn vị.

b) Xây dựng kế hoạch, chương trình phối hợp với các Bộ, ngành, các đơn vị có liên quan về công tác phòng, chống bệnh không lây nhiễm và rối loạn sức khỏe tâm thần trong các cơ sở giáo dục.

c) Nghiên cứu, xây dựng, bổ sung và hoàn thiện các chính sách về phòng, chống bệnh không lây nhiễm và rối loạn sức khỏe tâm thần học sinh.

d) Tổ chức các hoạt động truyền thông, giáo dục phù hợp với học sinh; xây dựng các tài liệu tuyên truyền, giáo dục sức khỏe học sinh về chăm sóc sức khỏe tâm thần trong trường học.

đ) Chủ trì theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc triển khai thực hiện Kế hoạch; kịp thời báo cáo Lãnh đạo Bộ giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong việc tổ chức thực hiện Kế hoạch này.

2. Vụ Giáo dục Chính trị và công tác học sinh, sinh viên

a) Lồng ghép các chương trình giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trong các cơ sở giáo dục và đào tạo.

b) Chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác xã hội và tư vấn tâm lý trong trường học về rối loạn sức khỏe tâm thần.

c) Phối hợp với các đơn vị liên quan trong việc kiểm tra, đánh giá thực hiện Kế hoạch và các nhiệm vụ được phân công.

3. Vụ Giáo dục Đại học

a) Phối hợp với các bộ, ngành và các đơn vị liên quan xem xét đưa nội dung giáo dục hòa nhập vào các chương trình đào tạo giáo viên đối với các trường đại học, cao đẳng có đào tạo ngành sư phạm.

b) Phối hợp với các đơn vị liên quan trong việc kiểm tra, đánh giá thực hiện Kế hoạch và các nhiệm vụ được phân công.

4. Vụ Kế hoạch - Tài chính

Hướng dẫn các đơn vị thuộc Bộ trong việc xây dựng dự toán kinh phí để triển khai các hoạt động theo kế hoạch hoạt động được lãnh đạo Bộ phê duyệt và thực hiện thanh quyết toán theo quy định.

5. Cục Công nghệ thông tin

Phối hợp với các đơn vị liên quan để rà soát, cập nhật, quản lý dữ liệu về giáo dục của học sinh có rối loạn sức khỏe tâm thần vào phần mềm quản lý hệ thống sức khỏe của học sinh.

6. Các đơn vị thuộc Bộ

Căn cứ chức năng, nhiệm vụ được phân công chủ trì thực hiện các nhiệm vụ cụ thể tại Kế hoạch này có trách nhiệm tổ chức thực hiện các nhiệm vụ bảo đảm chất lượng, hiệu quả và tiến độ theo yêu cầu; định kỳ trước ngày 10 tháng 12 hằng năm gửi báo cáo kết quả triển khai về Vụ Giáo dục thể chất để tổng hợp, báo cáo Lãnh đạo Bộ.

7. Các Sở Giáo dục và Đào tạo

a) Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo xây dựng Kế hoạch/Chương trình theo giai đoạn, từng năm phù hợp với tình hình, điều kiện để triển khai tại địa phương, đơn vị.

b) Chỉ đạo các cơ sở giáo dục thuộc phạm vi quản lý thực hiện các nhiệm vụ được giao.

c) Tổ chức tổng kết hằng năm và gửi báo cáo về Bộ Giáo dục và Đào tạo trước ngày 10 tháng 12 hằng năm để tổng hợp báo cáo (qua Vụ Giáo dục thể chất).

V. KINH PHÍ THỰC HIỆN

- Kinh phí thực hiện Kế hoạch này được bố trí từ nguồn ngân sách nhà nước, nguồn tài trợ và các nguồn huy động hợp pháp khác theo quy định của pháp luật.

- Việc lập dự toán, quyết toán, quản lý sử dụng kinh phí bảo đảm triển khai thực hiện theo các quy định pháp luật hiện hành./.

PHỤ LỤC KẾ HOẠCH

THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC SỨC KHỎE TÂM THẦN CHO TRẺ EM, HỌC SINH GIAI ĐOẠN 2022-2025 CỦA NGÀNH GIÁO DỤC