Thông báo 67/TB-VPCP năm 2014 về ý kiến kết luận của Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải tại cuộc họp kiểm điểm tình hình thực hiện thị trường điện Việt Nam do Văn phòng Chính phủ ban hành

THÔNG BÁO

Ý KIẾN KẾT LUẬN CỦA PHÓ THỦ TƯỚNG HOÀNG TRUNG HẢI TẠI CUỘC HỌP KIỂM ĐIỂM TÌNH HÌNH THỰC HIỆN THỊ TRƯỜNG ĐIỆN VIỆT NAM

Ngày 07 tháng 2 năm 2014, Phó Thủ tướng chủ trì cuộc họp kiểm điểm tình hình phát triển Thị trường phát điện cạnh tranh và chuẩn bị cho việc hình thành thị trường bán buôn điện cạnh tranh. Tham gia cuộc họp có lãnh đạo và đại diện các Bộ, cơ quan: Công Thương, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Văn phòng Chính phủ; các Tập đoàn: Điện lực Việt Nam (EVN), Dầu khí Việt Nam (PVN), Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV). Sau khi nghe các Tập đoàn và Bộ Công Thương báo cáo, ý kiến các đại biểu tham dự họp, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải kết luận như sau:

1. Từ tháng 7 năm 2012, được sự phối hợp chỉ đạo sát sao của các Bộ liên quan và nhờ nỗ lực, cố gắng hợp tác của các Tập đoàn: EVN, TKV, PVN và các đơn vị điện lực, thị trường phát điện cạnh tranh Việt Nam đã đi vào hoạt động chính thức và đạt được những kết quả đáng phấn khởi, nâng cao tính minh bạch, công bằng trong việc huy động các nguồn điện, mang lại hiệu quả rõ rệt cho các đơn vị tham gia, khuyến khích giảm chi phí phát điện của các nhà máy, tạo động lực cho các nhà máy điện rút ngắn thời gian sửa chữa, đặc biệt vào mùa khô. Quá trình hình thành thị trường đã thực hiện từng bước, thận trọng, nên từ khi đưa vào vận hành chính thức, thị trường được vận hành liên tục, không bị gián đoạn, kể cả vào những thời điểm vận hành hệ thống điện khó khăn như sự cố rã lưới hệ thống điện miền Nam tháng 5 năm 2013, ngừng cung cấp khí cho các nhà máy điện từ đường ống khí Nam Côn Sơn vv... Đánh giá cao việc ban hành một số văn bản quy phạm pháp luật, tạo khung pháp lý và nâng cao sự phối hợp, hợp tác giữa các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp liên quan trong lĩnh vực còn rất mới này.

Tuy nhiên, kết quả vận hành thị trường điện thời gian qua còn hạn chế, Bộ Công Thương,Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cần chỉ đạo khắc phục trong thời gian tới: Hệ thống lưới điện truyền tải yếu, tình trạng nghẽn mạch còn khá thường xuyên, nhất là tuyến 500kV Bắc-Nam, gây khó khăn trong việc vận hành an toàn hệ thống điện và khai thác hiệu quả các nhà máy điện trong mọi chế độ vận hành của thị trường điện; vẫn còn có nhà máy thủy điện vi phạm mức nước giới hạn, vi phạm yêu cầu cấp nước cho hạ du; hạ tầng công nghệ thông tin chưa đáp ứng được yêu cầu vận hành thời gian thực trong môi trường thị trường điện,... Nguyên nhân do các quy định vận hành hệ thống chưa được bổ sung, sửa đổi kịp thời và việc tuân thủ chưa nghiêm túc, chưa đầy đủ các quy định của chủ đầu tư các đơn vị phát điện.

2. Để thị trường phát điện cạnh tranh tiếp tục hoạt động ổn định và phát triển, đạt hiệu quả cao và chuẩn bị cho việc hình thành thị trường bán buôn điện cạnh tranh thí điểm từ cuối năm 2015, các Bộ, ngành liên quan cần khẩn trương thực hiện tốt các nhiệm vụ sau:

a) Bộ Công Thương:

- Tiếp tục nghiên cứu sửa đổi các văn bản pháp lý liên quan để giải quyết các vướng mắc phát sinh trong quá trình vận hành thị trường điện; đặc biệt là các vấn đề liên quan đến bảo đảm an ninh hệ thống trong các trường hợp hạn chế về lưới điện, nhiên liệu, ràng buộc về bảo đảm dòng chảy tối thiểu, cấp nước hạ du của các nhà máy thủy điện,...

- Ban hành, sửa đổi, bổ sung các quy định về thị trường điện để các nhà máy thủy điện đa mục tiêu có thể tham gia thị trường điện, đảm bảo tính minh bạch trong việc tham gia các hoạt động của thị trường điện trong điều kiện các nhà máy thủy điện đa mục tiêu hạch toán phụ thuộc EVN.

- Chỉ đạo các nhà máy điện khẩn trương chuẩn bị các điều kiện cần thiết về hạ tầng công nghệ thông tin và cơ sở pháp lý để sớm tham gia thị trường phát điện cạnh tranh, về nguyên tắc, các tổ máy phát điện trong vòng 6 tháng kể từ ngày vận hành thương mại (COD) phải hoàn tất việc đầu tư, đào tạo đáp ứng đầy đủ các điều kiện để tham gia thị trường điện. Danh mục các nhà máy điện đã vận hành và thời gian chậm nhất phải hoàn thành kết nối SCADA với hệ thống SCADA/EMS của hệ thống điện quốc gia (Phụ lục I), danh mục các nhà máy điện thời gian chậm nhất phải tham gia thị trường điện tại Phụ lục II ban hành kèm theo Thông báo này. Thực hiện xử phạt nghiêm theo quy định đối với các đơn vị phát điện không chấp hành.

- Chủ trì phối hợp với Bộ Tài chính tổ chức việc kiểm tra công tác thanh toán trong thị trường điện nhằm bảo đảm quy trình thanh toán thực hiện theo đúng các quy định pháp luật hiện hành.

- Tiếp tục sử dụng tư vấn quốc tế để có các nghiên cứu, báo cáo khách quan độc lập về kết quả hoạt động thị trường phát điện cạnh tranh để rút ra các bài học kinh nghiệm để hoàn thiện hoạt động của thị trường và chuẩn bị cho giai đoạn thị trường bán buôn điện cạnh tranh.

- Chỉ đạo chuẩn bị các điều kiện cần thiết cho hình thành và phát triển thị trường bán buôn điện cạnh tranh tại Việt Nam theo lộ trình đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, trong đó lưu ý một số nội dung chủ yếu sau:

+ Danh mục các văn bản quy phạm pháp luật cần xây dựng và thời gian cần phải phải hoàn thành.

+ Thiết kế thị trường bán buôn điện cạnh tranh từng bước, thận trọng, trên cơ sở tham khảo kinh nghiệm của các nước trên thế giới, tổ chức hội thảo trong nước (có thể mời chuyên gia quốc tế có kinh nghiệm) để tìm ra được mô hình thị trường phù hợp với điều kiện của Việt Nam.

+ Trong giai đoạn đầu của thị trường bán buôn điện cạnh tranh, các Tổng công ty điện lực sẽ là các đơn vị chính mua buôn điện và có thể xem xét bổ sung thêm một số khách hàng sử dụng điện lớn tham gia mua buôn điện để tăng tính cạnh tranh trên thị trường; tiếp tục nghiên cứu chuyển đổi hợp đồng mua bán điện của các nhà máy điện tham gia trực tiếp trên thị trường đang ký với Công ty mua bán điện sang ký với các Tổng công ty điện lực, trên cơ sở giá mua điện bình quân gia quyền của các Tổng công ty điện lực bảo đảm trang trải được các chi phí và có mức lợi nhuận hợp lý (tỷ suất lợi nhuận của các Tổng công ty điện lực tương đương nhau),...

+ Để bảo đảm tính cạnh tranh, hiệu quả trong thị trường bán buôn điện cạnh tranh, các Tổng công ty điện lực thực hiện mua buôn điện trên thị trường điện, tỷ lệ mua buôn điện giao ngay được tăng dần theo từng bước phát triển của thị trường.

- Xem xét, thành lập Ban chỉ đạo xây dựng thị trường điện bán buôn điện cạnh tranh do lãnh đạo Bộ làm Trưởng ban, thành viên tham gia gồm đại diện các Bộ có liên quan và các doanh nghiệp lớn trong thị trường điện.

- Chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư làm việc, đề nghị Ngân hàng Thế giới (WB) hỗ trợ kỹ thuật tiếp tục thuê Tư vấn quốc tế để phân tích đánh giá kết quả vận hành thị trường điện, thiết kế thị trường điện, xây dựng hệ thống các quy định pháp lý và chuẩn bị các điều kiện tiên quyết khác để hình thành thị trường điện bán buôn cạnh tranh.

- Chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính và các Bộ, cơ quan liên quan đối với những vấn đề liên quan đến các nguồn năng lượng sơ cấp phục vụ cho phát điện (thay đổi sản lượng cung cấp, điều chỉnh giá nhiên liệu...) nhằm đảm bảo hài hòa lợi ích giữa đơn vị phát điện, các khách hàng sử dụng điện và đơn vị cung cấp nhiên liệu, năng lượng.

- Chỉ đạo từng bước nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin để phục vụ tốt hơn cho công tác vận hành, giám sát thị trường.

b) Tập đoàn Điện lực Việt Nam:

- Khẩn trương xây dựng, bổ sung, sửa đổi kịp thời các quy trình hướng dẫn các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến công tác vận hành hệ thống điện.

- Đẩy nhanh phát triển hạ tầng công nghệ thông tin phục vụ vận hành hệ thống điện, nhất là xây dựng hệ thống SCADA/EMS; đảm bảo phối hợp tốt với hệ thống hạ tầng công nghệ thông tin phục vụ thị trường điện.

- Tiếp tục công tác đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho các đơn vị tham gia thị trường điện.

- Khẩn trương đàm phán, ký hợp đồng với các nhà máy điện đã vận hành nhưng chưa có hợp đồng mua bán điện, báo cáo Bộ Công Thương để chỉ đạo thời điểm tham gia vận hành trong thị trường phát điện cạnh tranh.

- Định kỳ báo cáo kết quả vận hành và các vấn đề phát sinh trong thị trường phát điện cạnh tranh; đề xuất các nội dung cần bổ sung sửa đổi để Bộ Công Thương xem xét hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật trong các hoạt động của thị trường điện.

- Tạm ứng kinh phí theo yêu cầu của Bộ Công Thương để thuê Tư vấn quốc tế phân tích đánh giá kết quả vận hành thị trường điện, thiết kế thị trường điện, xây dựng hệ thống các quy định pháp lý và chuẩn bị các điều kiện tiên quyết khác để hình thành thị trường điện bán buôn cạnh tranh. Ngân sách nhà nước sẽ hoàn lại sau khi thu xếp được nguồn hỗ trợ kỹ thuật của Ngân hàng Thế giới.

Các Bộ, ngành, đơn vị liên quan tiếp tục thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Thông báo số 344/TB-VPCP ngày 23 tháng 9 năm 2013 của Văn phòng Chính phủ,

Văn phòng Chính phủ xin thông báo để các Bộ, ngành và các cơ quan liên quan biết, thực hiện./.

PHỤ LỤC I

DANH SÁCH NHÀ MÁY ĐIỆN CẦN HOÀN THIỆN HẠ TẦNG CƠ SỞ SCADA TRONG NĂM 2014
(Ban hành kèm theo Thông báo số 67/TB-VPCP ngày 14 tháng 02 năm 2014 của Văn phòng Chính phủ)

PHỤ LỤC II

DANH SÁCH CÁC NHÀ MÁY ĐIỆN MỚI DỰ KIẾN TRỰC TIẾP THAM GIA THỊ TRƯỜNG PHÁT ĐIỆN CẠNH TRANH NĂM 2014
(Ban hành kèm theo Thông báo số 67/TB-VPCP ngày 14 tháng 02 năm 2014 của Văn phòng Chính phủ)