Công văn số 2164/BXD-HTKT về việc rà soát, điều chỉnh hoặc xây dựng mới các loại đồ án quy hoạch có liên quan đến việc bố trí các công trình xử lý rác tại địa phương do Bộ Xây dựng ban hành

Kính gửi: UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Theo số liệu thống kê, hiện nay tổng lượng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh trong toàn quốc ước tính khoảng 12,8 triệu tấn/năm, trong đó khu vực đô thị (từ loại 4 trở lên) là 6,9 triệu tấn/năm (chiếm 54%), lượng chất thải rắn còn lại tập trung ở các xã, thị trấn thuộc huyện. Dự báo tổng lượng chất thải rắn sinh hoạt đô thị đến năm 2010 là vào khoảng hơn 12 triệu tấn/năm và đến năm 2020 khoảng gần 22 triệu tấn/năm. Như vậy, với lượng gia tăng chất thải rắn sinh hoạt như trên thì nguy cơ ô nhiễm môi trường và tác động tới sức khoẻ cộng đồng do chất thải rắn gây ra đang trở thành một trong những vấn đề cấp bách của công tác bảo vệ môi trường ở nước ta. Tuy nhiên cho đến nay, công tác quản lý chất thải rắn vẫn còn tồn tại nhiều bất cập, đặc biệt là vấn đề thu gom và xử lý chất thải rắn.

Hầu hết chất thải rắn sinh hoạt đô thị Việt Nam được xử lý bằng phương pháp chôn lấp là chủ yếu, trong đó chỉ có khoảng 15% bãi chôn lấp chất thải rắn đảm bảo tiêu chuẩn hợp vệ sinh, còn lại đều là các bãi rác lộ thiên hoặc đổ tự nhiên tại các bãi rác tạm. Phần lớn các bãi rác được xây dựng trước đây không có quy hoạch lựa chọn địa điểm mà chỉ có một số bãi chôn lấp rác mới xây dựng gần đây được thực hiện theo quy hoạch đô thị được phê duyệt.

Tại các xã, thị trấn thuộc huyện, tình hình quản lý chất thải rắn hiện cũng đang rất bức xúc. Hầu hết các địa phương đều chưa có quy hoạch cụ thể vị trí bãi rác cho các thị trấn và cụm dân cư. Rác sau khi thu gom không được xử lý, chôn lấp đúng quy định mà chỉ đơn giản là gom lại để tập trung một chỗ. Thậm chí, hiện tượng vứt rác bừa bãi xuống kênh mương, sông, hồ ở vùng nông thôn đang diễn ra phổ biến, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, đặc biệt đối với nguồn nước phục vụ sinh hoạt và sản xuất.

Để giải quyết vấn đề tồn tại nêu trên, Thủ tướng Chính phủ đã giao cho Bộ Xây dựng thực hiện lập Quy hoạch quản lý chất thải rắn 3 vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, miền Trung và phía Nam đến năm 2020 (quy hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1440/QĐ-TTg ngày 6/10/2008) đồng thời Văn phòng Chính phủ có văn bản số 227/TB-VPCP ngày 27/8/2008 và số 249/TB-VPCP ngày 9/9/2008 thông báo ý kiến của Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải:

- Giao Bộ Xây dựng chủ trì kiểm tra, rà soát việc thực hiện nội dung quy hoạch xử lý chất thải rắn trong quy hoạch chung xây dựng đô thị và các điểm dân cư nông thôn tại các địa phương đồng thời chỉ đạo bảo đảm trong 2 năm có đủ bãi chôn lấp rác hợp vệ sinh cho các xã, huyện trong cả nước.

- Các địa phương phối hợp với Bộ Xây dựng để xây dựng và thực hiện quy hoạch xây dựng khu xử lý chất thải rắn, trong 6 tháng tới phải có quy hoạch xử lý rác thải tới tận các phường, xã và có biện pháp huy động vốn giải quyết vấn đề này.

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải, Bộ Xây dựng đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương triển khai thực hiện ngay một số công việc sau:

1. Tổ chức rà soát để tiến hành lập mới hoặc điều chỉnh, bổ sung các loại đồ án quy hoạch có liên quan đến việc quản lý chất thải rắn trên địa bàn tỉnh, bao gồm: Quy hoạch xây dựng vùng tỉnh, quy hoạch chung xây dựng đô thị, quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn, quy hoạch quản lý chất thải rắn:

- Đối với các đồ án quy hoạch đã có và được phê duyệt cần nghiên cứu rà soát, điều chỉnh, bổ sung nội dung quy hoạch xử lý chất thải rắn đến tận phường, xã nếu không phù hợp hoặc chưa được đề cập đến. Riêng các địa phương thuộc 3 vùng kinh tế trọng điểm cần căn cứ thêm Quy hoạch quản lý chất thải rắn 3 vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, miền Trung và phía Nam đến năm 2020 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt để điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp.

- Đối với các loại đồ án quy hoạch chưa được lập, cần tổ chức nghiên cứu, xây dựng mới, trong đó đặc biệt chú ý đến nội dung quy hoạch xử lý chất thải rắn đến tận phường, xã.

2. Nội dung lập, thẩm định, phê duyệt các loại đồ án quy hoạch:

- Các đồ án quy hoạch xây dựng tuân theo quy định của pháp luật về quy hoạch xây dựng hiện hành.

- Các đồ án quy hoạch quản lý chất thải rắn tuân theo quy định tại Nghị định số 59/2007/NĐ-CP về Quản lý chất thải rắn và Thông tư số 13/2007/TT-BXD ngày 31/12/2007 của Bộ Xây dựng Hướng dẫn một số điều của Nghị định 59/2007/NĐ-CP .

Đề nghị Uỷ ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khẩn trương thực hiện các nội dung trên và gửi báo cáo về Bộ Xây dựng để tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ theo thời hạn sau:

+ Kết quả rà soát và kế hoạch tổ chức thực hiện lập mới hoặc điều chỉnh, bổ sung các đồ án quy hoạch đã có nếu chưa phù hợp và đầy đủ nội dung theo quy định có liên quan đến chất thải rắn. Báo cáo gửi trước ngày 31/11/2008.

+ Kết quả thực hiện việc điều chỉnh, bổ sung hoặc lập mới các loại đồ án quy hoạch liên quan đến việc quản lý chất thải rắn trên địa bàn tỉnh. Báo cáo gửi trước ngày 31/6/2009.