Công văn số 1529 TM-PC ngày 23/04/2002 của Bộ Thương mại về việc chuyển nhượng xe ô tô tạm nhập miễn thuế

Kính gửi: Thủ tướng Chính phủ

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại văn bản số 359/VPCP-KTTH ngày 21/1/2002 của Văn phòng Chính phủ về việc chuyển nhượng xe ôtô tạm nhập miễn thuế, ngày 04/4/2002, Bộ Thương mại đã tổ chức buổi làm việc với các Bộ, ngành có liên quan (gồm đại diện có thẩm quyền của Bộ Tài chính, Bộ Ngoại giao, Bộ Công an, Bộ Khoa học, Công nghệ và Môi trường, Tổng cục Hải quan; riêng Bộ Giao thông vận tải vắng mặt) để bàn việc xử lý các kiến nghị của Tổng cục Hải quan nêu tại văn bản số 5752/TCHQ-GSQL ngày 20/12/2001. Buổi làm việc do đồng chí Mai Văn Dâu, Thứ trưởng thường trực Bộ Thương mại chủ trì. Sau khi đã phân tích, trao đổi kỹ lưỡng và thống nhất ý kiến, Bộ Thương mại xin báo cáo Thủ tướng Chính phủ như sau:

1.- Thông tư liên bộ số 04/TTLB ngày 12/02/1996 của Bộ Thương mại, Bộ Ngoại giao, Bộ Tài chính và Tổng cục Hải quan hướng dẫn việc nhập khẩu hoặc mua tại Việt Nam, tái xuất khẩu và chuyển nhượng những vật dụng cần thiết phục vụ cho nhu cầu công tác và sinh hoạt của các cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự và cơ quan đại diện các tổ chức quốc tế được hưởng ưu đãi, miễn trừ tại Việt Nam (dưới đây gọi tắt là Thông tư 04/TTLB) chỉ điều chỉnh các đối tượng được hưởng ưu đãi miễn trừ ngoại giao. Trong khi đó, các kiến nghị của Tổng cục Hải quan nêu tại văn bản số 5752/TCHQ-GSQL lại liên quan đến việc sửa đổi, bổ sung một số văn bản khác, cụ thể là:

- Quyết định số 211/1998/QĐ-TTg ngày 31/10/1998 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Quy chế chuyên gia nước ngoài thực hiện các chương trình, dự án ODA ở Việt Nam;

- Quyết định số 210/1999/QĐ-TTg ngày 27/10/1999 của Thủ tướng Chính phủ về một số chính sách đối với người Việt Nam ở nước ngoài;

- Thông tư số 172/TT-BTC ngày 22/12/1998 của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành Nghị định số 54/CP và Nghị định số 94/1998/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật Thuế Xuất khẩu, Thuế Nhập khẩu.

Về các kiến nghị của Tổng cục Hải quan liên quan đến việc sửa đổi, bổ sung Thông tư 04/TTLB, đại diện các Bộ, ngành đã thống nhất ý kiến như sau:

Thứ nhất: về kiến nghị của Tổng cục Hải quan đối với xe ôtô đến thời điểm chuyển nhượng nếu giá trị sử dụng còn lại từ 30% trở xuống thì không cho chuyển nhượng (không cho nhập khẩu), yêu cầu phải tái xuất hoặc bán dưới dạng phế liệu vì xe quá cũ nát.

Đại diện các Bộ, ngành đều cho rằng, các đối tượng thực hiện việc chuyển nhượng xe ôtô là các đối tượng đặc biệt (đối tượng được hưởng ưu đãi, miễn trừ ngoại giao). Các đối tượng này đã được hưởng ưu đãi là được phép nhập khẩu miễn thuế ôtô vào Việt Nam để sử dụng và khi đáp ứng đủ điều kiện quy định tại Thông tư 04/TTLB thì được quyền chuyển nhượng. Việc quy định không được chuyển nhượng xe ôtô nếu giá trị sử dụng còn lại của xe từ 30% trở xuống là không hợp lý vì đây là xe đã được phép nhập khẩu vào Việt Nam như mọi trường hợp nhập khẩu khác, trường hợp bắt buộc tái xuất cũng cần cân nhắc kỹ lương vì nếu nước nhập khẩu cũng có quy định cấm không cho nhập ôtô cũ có giá trị sử dụng còn lại dưới 30% thì các đối tượng được hưởng ưu đãi miễn trừ này sẽ không còn cách nào để xử lý tài sản của họ, trừ việc tiêu hủy. Do đó, việc áp dụng các quy định hiện hành về việc cho phép chuyển nhượng xe ôtô và dùng chính sách thuế, quy định việc lưu hành xe để quản lý là phù hợp.

Thứ hai: về kiến nghị những xe ôtô từ khi tạm nhập đến khi chủ xe xin chuyển nhượng với thời gian dưới 12 tháng thì buộc tái xuất, không cho chuyển nhượng tại Việt Nam.

Các đối tượng ở đây là đối tượng đặc biệt, các trường hợp để được phép chuyển nhượng được hướng dẫn tại Thông tư 04/TTLB là hoàn toàn hợp lý, phù hợp với tính chất đặc thù của các đối tượng được hưởng ưu đãi miễn trừ ngoại giao. Nếu quy định thời hạn từ khi nhập xe đến khi xin chuyển nhượng dưới 12 tháng sẽ buộc phải tái xuất sẽ gây khó khăn cho các đối tượng này, đặc biệt khi họ có nhu cầu chính đáng xin chuyển nhượng xe như: đã kết thúc thời hạn công tác, xe bị hỏng do và quệt. Thủ tục, điều kiện xin chuyển nhượng xe trong Thông tư 04/TTLB cũng được quy định rất chặt chẽ. Do đó, đại diện các Bộ, ngành đều cho rằng không nên quy định như đề nghị trên đây của Tổng cục Hải quan.

Thứ ba: về kiến nghị xử lý tịch thu xe đối với những trường hợp chuyển nhượng xe nhưng không làm thủ tục chuyển nhượng theo quy định hiện hành.

Theo quy định của Thông tư 04/TTLB, khi chuyển nhượng ôtô, người chuyển nhượng phải làm thủ tục chuyển nhượng và phải nộp thuế nhập khẩu, thuế và lệ phí theo quy định hiện hành của Việt Nam nếu thuộc trường hợp chuyển nhượng cho đối tượng không được hưởng ưu đãi, miễn trừ ngoại giao. Việc chuyển nhượng xe nhưng không làm thủ tục chuyển nhượng theo quy định là hành vi trái với quy định của pháp luật, nếu bị phát hiện thì sẽ bị truy thu thuế hoặc không được phép lưu hành xe. Việc tịch thu xe hay không còn phụ thuộc vào các chế định về xử phạt vi phạm hành chính có liên quan và không thuộc phạm vi điều chỉnh của Thông tư này.

Tóm lại, ý kiến của đại diện các Bộ, ngành đều cho rằng quy định hiện hành của Thông tư 04/TTLB là hoàn toàn phù hợp và chưa nên sửa đổi, bổ sung.

2.- Kiến nghị của Tổng cục Hải quan về việc chuyển nhượng những xe ôtô có giá trị sử dụng còn lại từ trên 30% đến 50% thì cần quy định giá tính thuế tương ứng với tỷ lệ giá trị sử dụng còn lại của xe, vấn đề này liên quan đến việc sửa đổi, bổ sung Thông tư số 172/1998/TT-BTC của Bộ Tài chính.

Đại diện các Bộ, ngành đều có ý kiến cho rằng vấn đề này nên được giao cho Bộ Tài chính chủ trì rà soát, nghiên cứu việc sửa đổi, bổ sung Thông tư số 172/1998/TT-BTC. Do đó, Bộ Thương mại trân trọng đề nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài chính chủ trì rà soát, nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Thông tư 172/1998/TT-BTC. Bộ Thương mại, Tổng cục Hải quan và các cơ quan có liên quan sẽ có trách nhiệm phối hợp thực hiện.

Về kiến nghị của Tổng cục Hải quan liên quan đến việc sửa đổi, bổ sung Quyết định số 211/1998/QĐ-TTg và Quyết định số 210/1999/QĐ-TTg , Bộ Thương mại xin trân trọng đề nghị Thủ tướng Chính phủ giao cho Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Ngoại giao (là các cơ quan chủ trì soạn thảo và trình Thủ tướng Chính phủ các văn bản đó) chủ trì rà soát, nghiên cứu sửa đổi, bổ sung những vấn đề chưa phù hợp.

Trên đây báo cáo về việc xử lý các kiến nghị của Tổng cục Hải quan về chuyển nhượng xe ôtô tạm nhập miễn thuế, Bộ Thương mại xin kính trình Thủ tướng Chính phủ xem xét và cho ý kiến chỉ đạo thêm./.