Công văn 4800/TC-CST của Bộ Tài chính về việc triển khai thực hiện Pháp lệnh phí, lệ phí

CÔNG VĂN

Kính gửi: Uỷ ban nhân dân các Tỉnh, Thành phố trực thuộc Trung ương.

Ngày 28 tháng 8 năm 2001, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Pháp lệnh phí và lệ phí, có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 01 năm 2002. Quán triệt mục tiêu, yêu cầu của Pháp lệnh phí và lệ phí, dưới sự lãnh đạo của Đảng, chỉ đạo sát sao của Chính phủ, cấp ủy, chính quyền các cấp, các ngành, sau hai năm triển khai, thực hiện đã thu được những kết quả bước đầu theo đúng mục tiêu, yêu cầu của Pháp lệnh phí và lệ phí đã đề ra. Cụ thể là:

Sau khi Pháp lệnh phí, lệ phí được ban hành, Chính phủ đã có Nghị định số 57/2002/NĐ-CP ngày 03/6/2002 cụ thể hóa những điều mà Pháp lệnh phí và lệ phí giao cho Chính phủ quy định chi tiết. Để việc triển khai, thực hiện đồng bộ trong cả nước, ngày 11/6/2002, Thủ tướng Chính phủ đã có Chỉ thị số 13/2002/CT-TTg yêu cầu các ngành, các cấp khẩn trương tổ chức triển khai thực hiện Pháp lệnh của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội và Nghị định của Chính phủ về phí, lệ phí. Ở trung ương, Bộ Tài chính đã thành lập Tổ Thường trực chỉ đạo triển khai thực hiện Pháp lệnh phí, lệ phí do một đồng chí Thứ trưởng phụ trách. Ở địa phương, hầu hết các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cũng đã thành lập bộ phận Thường trực triển khai thực hiện Pháp lệnh phí, lệ phí ở từng tỉnh, thành phố (theo phản ánh có 56/64 tỉnh, thành phố đã thành lập và thường xuyên duy trì hoạt động của bộ phận Thường trực) với nòng cốt là lãnh đạo Sở Tài chính, Sở Tư pháp, Cục thuế và một số quận, huyện lớn ở địa phương. Một số địa phươg tuy không thành lập Bộ phận Thường trực nhưng công tác triển khai thực hiện Pháp lệnh phí, lệ phí cũng được giao cho Sở Tài chính, Cục thuế, Kho bạc nhà nước phối hợp với các ban, ngành liên quan thực hiện.

Hoạt động của bộ phận Thường trực ở địa phương đã phục vụ tốt cho các ngành, các cấp ủy và chính quyền địa phương đã có những biện pháp chỉ đạo kịp thời, tình hình lộn xộn về phí, lệ phí ở các ngành, các cấp đã được kịp thời chấn chỉnh, nhất là các cấp cơ sở xã, phường. Kết quả thực hiện Pháp lệnh phí, lệ phí trong thời gian qua đã thu được những kết quả bước đầu hết sức quan trọng, theo đúng mục tiêu, yêu cầu đề ra:

1. Đã lập lại trật tự, kỷ cương trong việc ban hành, tổ chức thu, nộp, quản lý và sử dụng phí, lệ phí:

- Đã bãi bỏ các khoản phí, lệ phí ban hành không đúng quy định.

- Công bố các loại phí, lệ phí có tên trong Danh mục đã có văn bản hướng dẫn được tiếp tục thực hiện; các loại phí, lệ phí chưa có văn bản hướng dẫn chưa được tổ chức thực hiện.

Như vậy cho đến nay, các loại phí, lệ phí được ban hành không đúng quy định đã được bãi bỏ; các loại phí, lệ phí còn hiệu lực thi hành đã được đặt dưới sự kiểm soát của cơ quan nhà nước.

2. Thực hiện thành công việc bỏ thẻ miễn phí sử dụng cầu, đường bộ và thu phí sử dụng cầu, đường bộ theo quy định mới (từ ngày 1-3-2003):

- Bảo đảm giao thông thông suốt, không ách tắc.

- Các đối tượng tham gia giao thông đã chấp hành đầy đủ việc nộp phí theo quy định (kể cả xe của lực lượng báo chí, quân đội, công an, tòa án, kiểm sát, cơ quan ngoại giao...).

- Giảm chi phí vận tải cho các doanh nghiệp do mức thu giảm chung 20% và có thêm các loại vé tháng, vé quý, vé tuyến, vé năm (mức thu giảm hơn vé lượt; trường hợp sử dụng nhiều lần trong một ngày thì số phí phải nộp còn giảm đi nhiều lần)..

- Việc thống nhất mức thu, cải tiến vé tạo thuận lợi cho cả người nộp và cơ quan thu phí, giúp cho công tác quản lý dễ dàng hơn, minh bạch hơn.

3. Góp phần triển khai tốt Nghị quyết số 13/2002/NQ-CP của Chính phủ về an toàn giao thông và phục vụ SeaGames 22, Asean Para Games II:

- Trình Chính phủ và đã ban hành Nghị định quy định tăng mức thu lệ phí trước bạ đối với xe máy, ô tô con tại khu vực đô thị để hạn chế sử dụng xe máy, ô tô con tại các đô thị.

- Hướng dẫn về phí trong giữ phương tiện bị tạm giữ do vi phạm pháp luật về trật tự an toàn giao thông.

- Sửa đổi quy tắc, biểu phí bảo hiểm và mức trách nhiệm bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới với mức trách nhiệm cao hơn.

- Hướng dẫn về miễn phí sử dụng cầu, đường bộ cho các phương tiện chở các đoàn vận động viên, quan chức thể thao, khách mời và các xe phục vụ SeaGames 22, Asean Para Games II (Đại hội). Miễn lệ phí sân bay, lệ phí xuất cảnh, nhập cảnh cho các đối tượng liên quan đến Đại hội. Miễn phí sử dụng đường bộ đối với các loại xe tải qua trạm thu phí Nam cầu Đuống và Vĩnh Thanh (khuyến khích đi đường cầu Thăng Long) để tránh ùn tắc giao thông trong thời gian Đại hội.

4. Góp phần thực hiện chủ trương đẩy mạnh xã hội hóa và cải cách hành chính của Đảng và Nhà nước:

Việc xây dựng mức thu cũng như việc quản lý, sử dụng tiền phí, lệ phí thu được theo nguyên tắc bảo đảm thu hồi vốn, phù hợp với khả năng đóng góp của người nộp; tiền phí, lệ phí để lại phải bảo đảm trang trải chi phí cho việc thu phí, lệ phí, ổn định trong một thời gian nhất định đã đẩy mạnh xã hội hóa các hoạt động thu phí, lệ phí trong một số lĩnh vực (hành chính, giáo dục, y tế, giao thông vận tải,...), đã tạo điều kiện cho các đơn vị thu phí, lệ phí chủ động, có quyền tự chủ hơn trong việc giải quyết công việc, quyết định biên chế phù hợp với nhiệm vụ, công việc của mình, chi trả tiền lương, tiền thưởng, nâng cao chất lượng công việc, dịch vụ thu phí, lệ phí cung cấp cho xã hội, bảo đảm cho người lao động có điều kiện phát huy hết tài năng sáng tạo, tăng thu nhập cho người lao động; tạo cơ chế để huy động sự đóng góp của mọi thành phần kinh tế, tổ chức, mọi người dân cùng tham gia phát triển các hoạt động dịch vụ thu phí.

5. Góp phần làm giảm chi phí đầu vào của sản xuất kinh doanh, đặc biệt là đối với hàng hóa xuất khẩu:

Việc rà soát để bãi bỏ ngay các khoản phí, lệ phí không được phép thu, tập trung rà soát sửa đổi kịp thời các khoản phí, lệ phí lớn liên quan đến chi phí đầu vào của doanh nghiệp đã có tác động tích cực góp phần thực hiện Nghị quyết số 05/2002/NQ-CP của Chính phủ về việc đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả công tác xuất nhập khẩu và Chỉ thị số 08/2003/NQ-CP của Thủ tướng Chính phủ về nâng cao hiệu quả và sức cạnh tranh của doanh nghiệp. Cụ thể:

- Bãi bỏ các khoản phí, lệ phí ban hành không đúng quy định.

- Sửa đổi chế độ thu phí sử dụng cầu, đường bộ; cải tiến vé phí sử dụng cầu, đường bộ (với nhiều loại vé khác nhau), doanh nghiệp giảm nhiều chi phí vận tải từ tiền mua phí sử dụng cầu đường bộ.

- Thống nhất mức thu phí giữa doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài; giữa người Việt Nam với người nước ngoài.

- điều chỉnh giảm phí, lệ phí trong lĩnh vực hàng hải (giảm 30% so với trước).

- Bãi bỏ phí, lệ phí kiểm dịch động vật, thực vật, sản phẩm động vật và sản phẩm thực vật xuất khẩu. Miễn lệ phí hải quan đối với hàng xuất khẩu...

6. Kết quả thu ngân sách về phí, lệ phí:

Mặc dù bãi bỏ được nhiều loại phí, lệ phí ban hành không đúng quy định; mức thu phí, lệ phí nhìn chung đã giảm xuống, nhưng do công tác quản lý thu nộp tốt hơn, hạn chế bớt lợi dụng, trốn tránh nên số thu về phí, lệ phí vẫn bảo đảm.

Trong quá trình triển khai thi hành Pháp lệnh phí và lệ phí (từ ngày 1-1-2002), Bộ Tài chính duy trì báo cáo định kỳ cho Thủ tướng Chính phủ về tình hình triển khai thực hiện của các ngành, các địa phương. Trên cơ sở đó, ngày 14/1/2004, Thủ tướng Chính phủ đã có ý kiến: Đồng ý tiếp tục duy trì hoạt động của Tổ thường trực chỉ đạo triển khai thực hiện Pháp lệnh phí, lệ phí (ở Trung ương và địa phương) đến hết ngày 31/12/2004. Bộ Tài chính phối hợp với các bộ, địa phương liên quan đẩy nhanh việc nghiên cứu, ban hành văn bản hướng dẫn việc thu phí, lệ phí đối với những loại phí, lệ phí đã có tên trong danh mục nhưng đến nay chưa có văn bản hướng dẫn; tiếp tục rà soát để sửa đổi, hoàn thiện cơ chế, chính sách thu phí, lệ phí hiện hành (trong đó có phí cầu, đường bộ), bảo đảm việc thực hiện đồng bộ, thống nhất, giảm chi phí đầu vào sản xuất và xuất khẩu, đẩy mạnh cải cách hành chính trong lĩnh vực phí, lệ phí (Công văn số 228/VPCP-KTTH của Văn phòng Chính phủ - kèm theo).

Triển khai thực hiện ý kiến của Thủ tướng Chính phủ trong việc thi hành Pháp lệnh phí, lệ phí; để duy trì và phát huy kết quả đã đạt được, Bộ Tài chính đề nghị Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tập trung triển khai những công việc trọng tâm sau:

* Tiếp tục duy trì hoạt động của Tổ Thường trực phí, lệ phí để nắm được thực tế triển khai; hướng dẫn xử lý các vấn đề thực tế phát sinh, giúp chính quyền các cấp thực hiện tốt công tác quản lý, lệ phí; giữ vững trật tự, kỷ cương đã đạt được; ngăn chặn những hiện tượng thu phí, lệ phí không đúng quy định; đẩy mạnh cải cách hành chính trong lĩnh vực phí, lệ phí.

* Đối với những loại phí đã có tên trong Danh mục chi tiết phí, lệ phí mà chưa có văn bản hướng dẫn thì tiếp tục nghiên cứu ban hành văn bản hướng dẫn để việc thu phí, lệ phí được đồng bộ.

* Đối với những loại phí còn hiệu lực thi hành: Tiếp tục rà soát để sửa đổi những bất hợp lý, để hoàn thiện hệ thống chính sách phí, lệ phí, cũng như bảo đảm công bằng trong việc hưởng thụ các dịch vụ thu phí của các tổ chức, cá nhân, giảm chi phí đầu vào sản xuất và xuất khẩu. Sửa đổi các khoản phí có mức thu phân biệt giữa đối tượng là người Việt Nam với người nước ngoài để bảo đảm thực hiện các cam kết Việt Nam gia nhập WTO.

* Tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền về công tác phí, lệ phí bằng nhiều hình thức thích hợp để duy trì các kết quả đã đạt được, đồng thời để nhân dân biết và giám sát việc thực hiện trên từng địa bàn, ở từng địa phương.

Bộ Tài chính xin thông báo để các địa phương tiếp tục tổ chức, triển khai Pháp lệnh phí, lệ phí theo đúng quy định, đạt kết quả theo đúng mục tiêu, yêu cầu mà Pháp lệnh phí, lệ phí đã đề ra.