Công văn 10918/TCHQ-VNACCS năm 2014 trả lời kiến nghị liên quan đến Hệ thống VNACCS/VCIS do Ban Triển khai dự án VNACCS/VCIS ban hành

STT

Nội dung tiềm ẩn rủi ro

Đề xuất, kiến nghị của Cục HQ TP Hải Phòng

Ý kiến trả lời của Ban TKDA VNACCS/VCIS

1

Đối với tờ khai do Doanh nghiệp (DN) khai báo đã được phân luồng xanh nhưng sau đó DN khai báo sửa thì hệ thống không phân luồng lại (Trong hệ thống Hải quan điện tử V.4 có cho phép phân luồng lại đối với tờ khai được sửa chữa, khai bổ sung).

Vì vậy có thể phát sinh GLTM do không có quy định phân luồng lại đối với tờ khai đã được hệ thống chấp nhận thông quan

Cần quy định và thiết kế bổ sung hệ thống để thực hiện phân luồng lại tờ khai trên chương trình E- customs

Theo thiết kế của hệ thống, tờ khai sau khi sửa giữ nguyên luồng của tờ khai trước. Do đó, với tờ khai ban đầu được phân luồng xanh thì tờ khai sửa vẫn giữ luồng xanh. Các Cục Hải quan tỉnh, thành phố tổ chức rà soát trên V5 để kịp thời chuyển luồng kiểm tra (dừng thông quan đột xuất), đồng thời đánh giá xác định các đối tượng có dấu hiệu lợi dụng để đưa vào diện trọng điểm cần kiểm tra để thiết lập tiêu chí lựa chọn. Hiện nay, Tổng cục đang thiết lập các chức năng rà soát trên hệ thống V5 và đang xây dựng chức năng rà soát, kiểm tra tờ khai trên hệ thống Riskman.

Trước mắt, để kiểm soát tờ khai luồng xanh, ngăn chặn phát sinh GLTM, đề nghị Cục Hải quan TP.Hải Phòng thực hiện theo phần IV mục 2 Quyết định 988/QĐ-TCHQ ngày 28/03/2014 và khoản 1 công văn 7317/TCHQ-VNACCS ngày 17/06/2014 của Tổng cục Hải quan.

2

Về việc kiểm tra dữ liệu của hệ thống VNACCS/VCIS:

Hiện nay, DN có thể lợi dụng quy định của quy trình thực hiện hệ thống VNACCS/VCIS không kiểm tra được dữ liệu trùng tờ khai để thực hiện việc khai lại tránh luồng đỏ, luồng vàng hoặc phải sửa chữa tờ khai, sau đó xin hủy tờ khai. Cụ thể như một số trường hợp sau:

- DN khai báo tờ khai được hệ thống phân luồng đỏ thì thực hiện khai báo tờ khai khác để được luồng xanh hoặc luồng vàng và thông quan, tránh bị kiểm tra thực tế.

- DN khai báo bị sai một số nội dung trên tờ khai, không tiến hành sửa chữa mà khai báo tờ khai mới để thông quan cho lô hàng; tờ khai bị sai để quá hạn theo quy định và đề nghị được hủy.

- Tờ khai luồng xanh bị dừng thông quan đột xuất, DN không làm tiếp tục theo tờ khai đó và mở tờ khai mới để thông quan.

Đề nghị xây dựng thêm chức năng cảnh báo trùng tờ khai (trùng dữ liệu)

Hệ thống không cảnh báo tờ khai trùng do khi thực hiện khai báo điện tử trên hệ thống VNACCS buộc người khai phải tách tờ khai trong trường hợp lô hàng quá 50 dòng hàng...Vì vậy để kiểm soát việc lợi dụng trong quá trình làm thủ tục của DN đề nghị thực hiện theo quy định tại điểm b phần III mục 2, Quyết định 988/QĐ-TCHQ ngày 28/03/2014 của Tổng cục Hải quan và các văn bản hướng dẫn khác.

3

Đối với các tờ khai luồng vàng, luồng đỏ, hệ thống chỉ ra thông báo thuế cho lô hàng sau khi công chức thực hiện CEA/CEE (hoàn thành kiểm tra hồ sơ hoặc hoàn thành kiểm tra hồ sơ và hàng hóa). Lợi dụng điều này khi tờ khai được phân luồng đỏ, DN có thể khai báo lại tờ khai khác để được luồng xanh, luồng vàng. Tờ khai mở trước DN có thể đề nghị hủy hoặc để treo (do DN không làm tiếp tục thủ tục nên hệ thống chưa ra thông báo thuế). Việc theo dõi các tờ khai treo trên hệ thống như trên rất khó khăn cho cơ quan Hải quan.

Đối với các tờ khai luồng vàng, luồng đỏ, cần thiết kế hệ thống ra thông báo thuế ngay khi DN đăng ký tờ khai nhằm kiểm soát được các tờ khai này khi DN bỏ để khai lại tờ khai khác có luồng xanh để trốn tránh sự kiểm tra của cơ quan Hải quan

- Việc thiết kế Hệ thống VNACCS/VCIS chỉ ra thông báo thuế khi hoàn thành kiểm tra hồ sơ/kiểm hóa (CEA/CEE) làm giảm số thuế ảo của cơ quan Hải quan và cũng phù hợp với chuẩn mực quốc tế. Do đó để hạn chế, ngăn ngừa gian lận của doanh nghiệp đề nghị Cục Hải quan Hải phòng nâng cao công tác thu thập thông tin, đánh giá rủi ro, KTSTQ, ĐTCBL & GLTM.

- Về nội dung kiến nghị xuất thông báo thuế ngay không phù hợp, không khả thi vì lô hàng còn đang trong quá trình kiểm tra, xác định chính xác số thuế phải nộp.

4

Về công văn số 5665/BTC-TCHQ và 7723/TCHQ-VNACCS hướng dẫn in tờ khai; công văn số 7317/TCHQ-VNACCS quy định kiểm trả tờ khai luồng xanh:

- Hiện nay, việc thực hiện chưa thống nhất: Đối với tờ khai luồng xanh do DN tự in, tờ khai luồng vàng, luồng đỏ sau khi công chức Hải quan in tờ khai chuyển cho người khai Hải quan xuất trình cho bộ phận giám sát, nhưng không xác nhận, đóng dấu có thể phát sinh rủi ro DN tự sửa chữa một số nội dung tờ khai, photo lại để thông quan.

- Tại phần 1, công văn 7317/TCHQ-VNACCS ngày 17/6/2014 quy định phân công công chức thuộc đội thủ tục kiểm tra các tiêu chí liên quan đến chính sách mặt hàng đối với tờ khai xuất khẩu, nhập khẩu được phân luồng xanh, tuy nhiên chưa được cụ thể trên hệ thống.

Đề xuất: Đối với tờ khai luồng xanh, công chức văn phòng giám sát kiểm tra một số nội dung theo hướng dẫn tại Công văn số 7317/TCHQ-VNACCS và thực hiện in tờ khai, sau đó chuyển cho công chức cổng cảng đóng dấu hàng đã qua khu vực giám sát (Tờ khai luồng xanh không mang thẳng đến giám sát cổng cảng để thông quan)

Về việc in tờ khai và ký xác nhận đã được hướng dẫn thống nhất. Theo phản ánh của Cục Hải quan Tp Hải Phòng có thể phát sinh trường hợp doanh nghiệp lợi dụng, sửa đổi thông tin trên bản in để cơ quan Hải quan xác nhận. Nội dung này đã hướng dẫn cụ thể trách nhiệm của công chức giám sát khi kiểm tra, xác nhận rồi. Nếu doanh nghiệp lợi dụng, sửa dữ liệu tờ khai bản in khác với bản lưu trên hệ thống thuộc trách nhiệm của doanh nghiệp và sẽ bị xử lý theo quy định.

5

Việc khai báo số container theo hướng dẫn tại Công văn số 8155/TCHQ-VNACCS: Trường hợp phát sinh thay đổi so container nhưng quy định DN gửi đề nghị điều chỉnh cho Chi cục HQ cửa khẩu xuất (không qua Chi cục HQ nơi mở tờ khai) có thể phát sinh việc gian lận mà cơ quan Hải quan không kiểm soát được; không thanh khoản, thực xuất được tờ khai xuất khẩu.

Trường hợp thay đổi số container hàng Xk, đề nghị quy định doanh nghiệp phải gửi yêu cầu đến chi cục nơi mở tờ khai để thực hiện sửa chữa, bổ sung thông tin theo quy định

Nếu yêu cầu gửi Chi cục Hải quan nơi mở tờ khai xác nhận thì xét về thực chất Chi cục Hải quan nơi mở tờ khai không thực hiện giám sát việc này của DN. Do vậy, về lâu dài để thực hiện thống nhất sẽ xây dựng cho phép doanh nghiệp khai báo được số container vào hệ thống để việc quản lý, kiểm soát được chặt chẽ. Trước mắt thực hiện theo hướng dẫn tại công văn số 8155/TCHQ-VNACCS , Cục GSQL đang nghiên cứu, bổ sung cách thức thực hiện để đảm bảo quản lý chặt chẽ.

6

DN có thể lợi dụng việc phân luồng của hệ thống bằng cách khai báo sai tên hàng: DN sẽ khai báo bằng các tên hàng có mức độ rủi ro thấp để lô hàng được phân luồng xanh nhằm trốn tránh sự kiểm tra của cơ quan Hải quan nhằm thực hiện các hành vi gian lận

Cần thu thập thông tin đầy đủ, kịp thời để có biện pháp phân luồng hồ sơ phù hợp

Việc phân luồng kiểm tra theo chính sách mặt hàng dựa trên mã HS và mã văn bản được doanh nghiệp khai trên hệ thống VNACCS. Các đơn quản lý rủi ro cấp Cục và Chi cục cần đẩy mạnh công tác thu thập, phân tích thông tin để kịp thời áp dụng các biện pháp phù hợp đối với các đối tượng có rủi ro cao như áp dụng tiêu chí phân tích cho mã doanh nghiệp, xuất xứ, loại hình, ...

7

Thực hiện thủ tục HQ trên Hệ thống VNACCS/VCIS không cảnh báo nguyên phụ liệu âm đối với loại hình gia công, do đó cơ quan Hải quan không thể giám sát được trường hợp hợp đồng gia công đang bị âm nguyên phụ liệu mà thương nhân vẫn đăng ký tờ khai xuất khẩu sản phẩm gia công, việc này dẫn đến chênh lệch số liệu thanh khoản hợp đồng gia công sau này

Sớm bổ sung chức năng cảnh báo nguyên phụ liệu âm khi thực hiện tờ khai xuất khẩu sản phẩm gia công trên Hệ thống VNACCS/VCIS

Ghi nhận nội dung vướng mắc này và sẽ nghiên cứu trong thời gian tới.