Công văn 177/2002/KHXX của Tòa án nhân dân tối cao về việc xác định sự tự nguyện của đương sự trong giao dịch dân sự

CÔNG VĂN

CỦA TOÀ ÁN NHÂN DÂN TỐI CAO SỐ 177/2002/KHXX NGÀY 5 THÁNG 12 NĂM 2002 VỀ VIỆC CỦA ĐƯƠNG SỰ TRONG GIAO DỊCH DÂN SỰ

Kính gửi: Toà án nhân dân tỉnh Hà Nam

Sau khi nghiên cứu Công văn số 44/CV-TA ngày 12/9/2002 của Toà án nhân dân tỉnh Hà Nam, Tòa án nhân dân tối cao có ý kiến như sau:

Theo quy định tại Điều 130 Bộ luật Dân sự thì "Giao dịch dân sự là hành vi pháp lý đơn phương hoặc hợp đồng của cá nhân, pháp nhân và của các chủ thể khác nhằm làm phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự". Một giao dịch dân sự chỉ có hiệu lực khi giao dịch đó có đủ các điều kiện quy định tại Điều 131 Bộ luật Dân sự, trong đó có điều kiện "Người tham gia giao dịch hoàn toàn tự nguyện".

Việc người tham gia giao dịch hoàn toàn tự nguyện được hiểu là: các bên tham gia giao dịch hoàn toàn tự do bày tỏ ý chí, nguyện vọng của mình, tự nguyện thoả thuận với nhau về các nội dung của giao địch mà không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép từ phía bên kia hoặc của người khác; các bên tự nguyện thoả thuận các vấn đề nhằm làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự của mình.

Về nguyên tắc việc giao kết hợp đồng phải qua các giai đoạn khác nhau, đó là: đề nghị giao kết hợp đồng, trả lời về đề nghị giao kết hợp đồng..., sau đó mới giao kết hợp đổng.

Trước thời điểm các bên giao kết hợp đồng các bên phải thoả thuận về tất cả các nội dung của hợp đồng. Các thoả thuận đó đều phải dựa trên cơ sở tự nguyện của các bên.

Như vậy, yếu tố "hoàn toàn tự nguyện" của các bên được tính đến thời điểm các bên giao kết hợp đồng dân sự quy định tại Điều 403 Bộ luật Dân sự.

Sau khi hợp đồng dân sự được giao kết, hợp đồng sẽ có hiệu lực. Hiệu lực của hợp đồng dân sự được quy định tại Điều 404 Bộ luật Dân sự. Hợp đồng dân sự được giao kết hợp pháp có hiệu lực bắt buộc đối với các bên. Việc thực hiện hợp đồng dân sự phải tuân theo các nguyên tắc quy định tại Điều 409 Bộ luật Dân sự.

Trên đây là ý kiến của Tòa án nhân dân tối cao để quý Toà tham khảo trong khi giải quyết vụ án cụ thể ở địa phương.