Công văn 11733/BTC-TCT năm 2020 về xác định thu nhập sau thuế đối với hộ kinh doanh để tính hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất do Bộ Tài chính ban hành

Kính gửi: Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Bộ Tài chính nhận được công văn của một số Cục Thuế địa phương phản ánh vướng mắc về việc xác định thu nhập sau thuế đối với hộ kinh doanh để tính hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất. Về việc này, Bộ Tài chính có ý kiến như sau:

1. Quy định về căn cứ xác định tiền hỗ trợ do Nhà nước thu hồi đất

- Tại điểm b khoản 4 Điều 19 Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất quy định:

“4. Việc hỗ trợ ổn định sản xuất thực hiện theo quy định sau:

…

b) Đối với tổ chức kinh tế, hộ gia đình, cá nhân sản xuất, kinh doanh, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài thuộc đối tượng quy định tại Điểm đ Khoản 1 Điều này thì được hỗ trợ ổn định sản xuất bằng tiền với mức cao nhất bằng 30% một năm thu nhập sau thuế, theo mức thu nhập bình quân của 03 năm liền kề trước đó

Thu nhập sau thuế được xác định căn cứ vào báo cáo tài chính đã được kiểm toán hoặc được cơ quan thuế chấp thuận; trường hợp chưa được kiểm toán hoặc chưa được cơ quan thuế chấp thuận thì việc xác định thu nhập sau thuế được căn cứ vào thu nhập sau thuế do đơn vị kê khai tại báo cáo tài chính, báo cáo kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh cuối mỗi năm đã gửi cơ quan thuế.”

2. Quy định về chức năng, nhiệm vụ các Bộ ngành

Tại Điều 33, Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15/05/2014 của Chính phủ thay thế Nghị định số 197/2004/NĐ-CP ngày 03/12/2004 quy định:

"Điều 33. Trách nhiệm tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của các cơ quan, đơn vị ở Trung ương và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh

1. Các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Tập đoàn kinh tế, Tổng công ty, đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Trung ương quản lý có dự án đầu tư phải thu hồi đất có trách nhiệm chỉ đạo, tổ chức kiểm tra, thanh tra việc thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; phối hợp với Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và Tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng trong quá trình tổ chức thực hiện; bảo đảm kinh phí cho việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định của Nghị định này.

2. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm chỉ đạo tổ chức thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định tại Nghị định này. Trước ngày 01 tháng 12 hàng năm, báo cáo Bộ Tài nguyên và Môi trường về tình hình và kết quả thực hiện thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư tại địa phương.

3. Bộ Tài nguyên và Môi trường có trách nhiệm chỉ đạo, tổ chức, hướng dẫn, kiểm tra, thanh tra việc thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định tại Nghị định này và giải quyết các vướng mắc phát sinh theo đề nghị của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.”

3. Quy định về căn cứ tính thuế đối với hộ kinh doanh theo Luật số 71/2014/QH13 có hiệu lực từ 01/01/2015 đến nay

- Tại khoản 2, Điều 2 Luật số 71/2014/QH13 quy định:

“4. Sửa đổi Điều 10 như sau:

“Điều 10. Thuế đối với cá nhân kinh doanh

1. Cá nhân kinh doanh nộp thuế thu nhập cá nhân theo tỷ lệ trên doanh thu đối với từng lĩnh vực, ngành nghề sản xuất, kinh doanh.”

- Tại khoản 5, khoản 6 Điều 25 Thông tư số 92/2015/TT-BTC ngày 15/6/2015 của Bộ Tài chính hướng dẫn:

“5. Bãi bỏ các nội dung liên quan đến thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân đối với cá nhân kinh doanh hướng dẫn tại Điều 16 và Điều 21 Thông tư số 156/2013/TT-BTC ngày 06/11/2013 của Bộ Tài chính.

6. Bãi bỏ các nội dung liên quan đến thuế thu nhập cá nhân đối với cá nhân kinh doanh hướng dẫn tại Điều 7, Điều 8, Điều 9 Thông tư số 111/2013/TT-BTC ngày 15/8/2013 hướng dẫn thực hiện Luật Thuế thu nhập cá nhân, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế thu nhập cá nhân và Nghị định số 56/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Thuế thu nhập cá nhân và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế thu nhập cá nhân.”

Theo đó, từ năm 2015 đến nay, theo quy định tại Luật số 71/2014/QH13 và Thông tư số 92/2015/TT-BTC của Bộ Tài chính thì thuế GTGT, TNCN đối với hộ kinh doanh được xác định căn cứ trên doanh thu tính thuế. Vì vậy Cơ quan thuế chỉ xác định được doanh thu sau thuế, còn việc xác định thu nhập sau thuế không có căn cứ để tính toán.

Về Vấn đề này, ngày 15/3/2018 Tổng cục Thuế đã có công văn số 849/TCT- TNCN gửi Bộ Tài nguyên Môi trường có nêu: “Tổng cục Thuế đề nghị Bộ Tài nguyên Môi trường nghiên cứu sửa đổi Nghị định số 47/2014/NĐ-CP để đáp ứng việc xác định khoản tiền hỗ trợ ổn định sản xuất do Nhà nước thu hồi đất của Hộ kinh doanh. Trong thời gian chưa sửa đổi Nghị định đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường có văn bản hướng dẫn Sở Tài chính xác định khoản tiền hỗ trợ để thực hiện thống nhất và kịp thời.” Tuy nhiên, đến nay Bộ Tài nguyên Môi trường vẫn chưa sửa đổi Nghị định số 47/2014/NĐ-CP và chưa có hướng dẫn các cơ quan liên quan cách xác định khoản tiền hỗ trợ nên các tổ chức bồi thường không thể thực hiện bồi thường cho Hộ kinh doanh. Do đó, Bộ Tài chính đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường nghiên cứu, trình cấp có thẩm quyền sửa đổi Nghị định số 47/2014/NĐ-CP của Chính phủ để đáp ứng việc xác định khoản tiền hỗ trợ ổn định sản xuất do Nhà nước thu hồi đất của hộ kinh doanh phù hợp với Luật số 71/2014/QH13. Trong thời gian chờ sửa đổi Nghị định đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường nghiên cứu, có văn bản hướng dẫn các cơ quan liên quan để thực hiện thống nhất.

Bộ Tài chính cảm ơn sự phối hợp công tác của Quý Bộ./.