Báo cáo số 233/BC-BKHCN về hoạt động của Ban liên ngành TBT năm 2006 và phương hướng hoạt động năm 2007 do Bộ Khoa học và Công nghệ ban hành

BÁO CÁO

VỀ HOẠT ĐỘNG CỦA BAN LIÊN NGÀNH TBT NĂM 2006 VÀ PHƯƠNG HƯỚNG HOẠT ĐỘNG NĂM 2007

Ngày 26 tháng 5 năm 2005 Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 444/QĐ-TTg phê duyệt Đề án triển khai thực hiện Hiệp định Hàng rào kỹ thuật trong thương mại ở Việt Nam (gọi tắt là Đề án TBT), trong đó quy định việc thành lập và nhiệm vụ của Ban liên ngành TBT ở Việt Nam.

Bộ Khoa học và Công nghệ xin báo cáo kết quả hoạt động năm 2006 và kế hoạch hoạt động năm 2007 của Ban liên ngành TBT như sau:

I. KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG NĂM 2006

1. Công tác tổ chức:

Để triển khai hoạt động của Ban liên ngành về TBT theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Khoa học và Công nghệ đã ban hành Quyết định số 2788/QĐ-BKHCN ngày 3 tháng 11 năm 2005 của Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ về thành viên của Ban liên ngành TBT căn cứ vào sự chỉ định của các Bộ có liên quan (tham khảo tài liệu tại phụ lục I kèm theo báo cáo này). Tuy nhiên, do tình hình công tác trong thời gian qua một số Bộ đã đề nghị thay đổi thành viên Bộ Khoa học và Công nghệ đã ghi nhận và sẽ ban hành quyết định sửa đổi danh sách thành viên vào đầu năm 2007.

Ngoài ra, căn cứ khoản 2 Điều 5 của Quyết định số 444/QĐ-TTg ngày 26 tháng 5 năm 2005 của Thủ tướng Chính phủ và sau khi thống nhất với các Bộ có liên quan, Bộ Khoa học và Công nghệ đã ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của Ban liên ngành về hàng rào kỹ thuật trong thương mại kèm theo Quyết định số 07/2006/QĐ-BKHCN ngày 20/03/2006 làm căn cứ cho việc triển khai các hoạt động của Ban liên ngành TBT phù hợp với chức năng nhiệm vụ được giao.

2. Công tác xây dựng và thực hiện kế hoạch hoạt động

Trên cơ sở các quyết định về tổ chức nêu trên, Ban liên ngành TBT đã xây dựng chương trình kế hoạch hoạt động năm 2006 cũng như xây dựng chương trình thực hiện Đề án 444 về TBT cho thời kỳ 2006 – 2010.

Kế hoạch hoạt động năm 2006 của Ban liên ngành TBT đã tập trung vào các hoạt động sau:

- Tổ chức hội nghị tập huấn nhằm nâng cao nhận thức về Hiệp định TBT, chức năng, nhiệm vụ và các nhiệm vụ cần triển khai trong năm 2006 đối với các thành viên của Ban liên ngành và Mạng lưới cơ quan thông báo và điểm hỏi đáp về TBT (gọi tắt là Mạng lưới TBT), chuẩn bị đáp ứng các nghĩa vụ thực thi Hiệp định TBT kể từ thời điểm gia nhập WTO.

- Hỗ trợ thành lập và hướng dẫn hoạt động cho các Điểm TBT của Bộ và địa phương.

- Tham dự hội nghị của Ủy ban TBT của WTO với tư cách dự thính nhằm nắm bắt các diễn biến và xu hướng của diễn đàn này, chuẩn bị cho việc tham dự chính thức sau này có hiệu quả.

- Xây dựng chương trình thực hiện Đề án TBT cho năm 2006 và giai đoạn 2006 – 2010.

Trên cơ sở kế hoạch hoạt động năm 2006 đề ra với những nội dung chính nói trên, Ban liên ngành TBT đã triển khai kế hoạch này và đạt những kết quả như sau:

a) Tổ chức hội nghị tập huấn cho các thành viên Ban liên ngành TBT và Mạng lưới TBT

Ngày 26 tháng 4 năm 2006 Bộ Khoa học và Công nghệ đã tổ chức hội nghị tập huấn cho Ban liên ngành và Mạng lưới TBT với các nội dung thiết thực giúp các tổ chức, cá nhân có liên quan nhận thức được cơ hội và thách thức của hội nhập kinh tế quốc tế nói chung và gia nhập WTO nói riêng; Hiệp định Hàng rào Kỹ thuật trong Thương mại và Đề án của Chính phủ triển khai thực hiện Hiệp định này ở Việt Nam. Ngoài ra Hội nghị đã cung cấp kiến thức nghiệp vụ thông báo và hỏi đáp cũng như giới thiệu cổng thông tin điện tử về TBT (do Dự án MUTRAP II của EU hỗ trợ) giúp cơ quan, tổ chức thuộc Mạng lưới TBT Việt Nam thực thi tốt nghĩa vụ minh bạch hóa mà Hiệp định TBT yêu cầu đối với mỗi Thành viên, đồng thời giúp các cơ quan, doanh nghiệp trong nước và nước ngoài có thêm một kênh cung cấp thông tin quan trọng phục vụ công việc của mình.

b) Hỗ trợ thành lập và hướng dẫn hoạt động cho các Điểm TBT của Bộ và địa phương.

Căn cứ vào đề nghị của Ban liên ngành, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng, Bộ Khoa học và Công nghệ đã hướng dẫn các Bộ và các địa phương trong việc thành lập và tổ chức hoạt động của cơ quan thông báo và điểm hỏi đáp về TBT (gọi tắt là Điểm TBT) ở các Bộ và địa phương theo Quyết định số 114/2005/QĐ-TTg ngày 26/05/2005 của Thủ tướng Chính phủ về thành lập và ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của mạng lưới cơ quan thông báo và điểm hỏi đáp của Việt Nam về TBT. Kết quả đến thời điểm hiện nay Điểm TBT đã được hình thành ở tất cả các Bộ có liên quan và ở 60 tỉnh, thành phố trong cả nước (tham khảo danh sách các Điểm TBT tại phụ lục 2 kèm theo).

Hoạt động của các Điểm TBT trong năm qua tập trung vào các nội dung chính sau:

- Rà soát văn bản quy phạm pháp luật có liên quan, các quy chuẩn kỹ thuật do các cơ quan có thẩm quyền ở Bộ và địa phương ban hành. Đợt rà soát lần đầu được tiến hành trong quý III/2005 và được tiếp tục trong năm 2006;

- Xây dựng dự toán kinh phí hoạt động TBT của địa phương, trong đó có hoạt động của Điểm TBT, trong năm 2006 và giai đoạn 2006 – 2010. Đến nay, tất cả 12 Bộ và 64 địa phương đã gửi Kế hoạch và dự toán kinh phí thực hiện Đề án TBT giai đoạn 2006 – 2010 về Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (TCĐLCL) để tổng hợp và báo cáo Bộ KH&CN và Bộ Tài chính;

- Xây dựng đề án hoạt động hoặc điều lệ tổ chức hoạt động của Điểm TBT của Bộ và địa phương trình cấp có thẩm quyền phê duyệt;

- Xúc tiến các công việc thành lập, tổ chức và dần đưa các Điểm TBT mới hình thành đi vào hoạt động (như đầu tư trang bị thiết bị văn phòng, tin học, xây dựng trang web, xây dựng cơ sở dữ liệu phục vụ hoạt động hỏi đáp, nghiên cứu nghiệp vụ…);

- Tuyên truyền phổ biến về Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), Hiệp định TBT và các vấn đề có liên quan, nhằm nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các cấp, các ngành ở địa phương trong việc triển khai Đề án TBT. Từ tháng 5/2005 đến nay đã có 30 hội nghị tập huấn về TBT được tổ chức trong cả nước với sự phối hợp giữa các Bộ, Sở KH&CN, Chi cục TCĐLCL với Tổng cục TCĐLCL, Văn phòng TBT Việt Nam. Các hội nghị này đã giúp nâng cao đáng kể nhận thức của các cơ quan, doanh nghiệp về WTO nói chung và vấn đề TBT nói riêng để có những biện pháp phù hợp tận dụng cơ hội và đối phó với các thách thức của việc thực thi cam kết gia nhập WTO trong đó có cam kết thực thi Hiệp định TBT.

Ngoài ra, Ban liên ngành TBT đã chỉ đạo tổ chức 2 hội nghị ở Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh để phổ biến Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật và tập huấn về nghiệp vụ thông báo hỏi đáp cho mạng lưới TBT. Các hội nghị này đã giúp cho các Điểm TBT của Mạng lưới TBT hiểu biết về những tinh thần đổi mới của hoạt động tiêu chuẩn và quy chuẩn trong thời gian tới, đồng thời về các nghiệp vụ thông báo và hỏi đáp TBT theo nghĩa vụ quy định trong Hiệp định TBT, tăng cường sự phối hợp giữa các Bộ, ngành, địa phương trong việc thực thi các yêu cầu của Hiệp định, cũng như về các biện pháp đáp ứng yêu cầu của sản xuất kinh doanh trong bối cảnh Việt Nam chính thức trở thành thành viên của WTO.

c) Tham dự hội nghị của Ủy ban TBT của WTO

Trong năm qua, với tư cách quan sát viên đại diện Ban liên ngành TBT đã tham dự 2 hội nghị của Ủy ban TBT của WTO vào tháng 6 và 11 năm 2006. Việc tham dự vào các hội nghị của Ủy ban WTO/TBT đã giúp tiếp cận với những vấn đề đang diễn ra trong khuôn khổ diễn đàn về TBT của WTO, tạo điều kiện cho việc thực thi Hiệp định TBT trong thời gian tới đáp ứng yêu cầu của WTO, đồng thời chuẩn bị tham gia chính thức vào diễn đàn này một cách có hiệu quả kể từ thời điểm Việt Nam gia nhập WTO.

d) Xây dựng chương trình thực hiện Đề án TBT

Chương trình thực hiện Đề án TBT năm 2006 và giai đoạn 2006 – 2010 đã được soạn thảo và tham khảo ý kiến của các thành viên Ban liên ngành trước khi gửi các Bộ và các địa phương cho ý kiến chính thức. Dự thảo Chương trình cũng đã gửi Văn phòng Chính phủ để góp ý kiến và báo cáo Thủ tướng Chính phủ. Hiện nay, Bộ Khoa học và Công nghệ đang hoàn chỉnh để có thể phê duyệt và triển khai Chương trình từ đầu năm 2007.

đ) Các hoạt động khác

Để giúp cho các thành viên Ban liên ngành TBT thực hiện tốt các công việc theo chức năng nhiệm vụ đề ra, tài liệu về Hiệp định TBT và nghiệp vụ TBT đã được soạn thảo và được phát hành dưới dạng cẩm nang tra cứu.

Các thành viên của Ban liên ngành TBT có thể tham khảo và trao đổi các thông tin cần thiết về hoạt động TBT trên trang WEB của Văn phòng TBT Việt Nam.

Ngoài ra, một số Bộ và địa phương đã và đang nghiên cứu xây dựng trang WEB về TBT và cơ sở dữ liệu về TBT phục vụ hoạt động thông báo và hỏi đáp về TBT cũng như các thông tin có liên quan khác phục vụ các cơ quan, doanh nghiệp trong nước trong việc đề xuất các biện pháp quản lý nhà nước về tiêu chuẩn đo lường chất lượng và các biện pháp tiếp cận thị trường, nâng cao khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp.

Các thành viên Ban liên ngành TBT tham gia tích cực trong việc góp ý các văn bản có liên quan đến TBT như:

- Dự thảo “Đề án hệ thống tiêu chuẩn và các công cụ quản lý hàng nhập khẩu thuộc diện giảm thuế theo cam kết hội nhập kinh tế quốc tế” theo yêu cầu của Nghị quyết số 01/2006/NQ-CP ngày 16 tháng 1 năm 2006 của Chính phủ về những giải pháp chủ yếu chỉ đạo điều hành thực hiện kế hoạch kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2006.

- Dự thảo về Quy định về quy trình thông báo và hỏi đáp của Mạng lưới cơ quan Thông báo và Điểm hỏi đáp của Việt Nam về hàng rào kỹ thuật trong thương mại;

- Dự thảo Thông tư hướng dẫn về phí đối với hoạt động hỏi đáp về hàng rào kỹ thuật trong thương mại;

- Phương án xây dựng Cổng thông tin về TBT.

3. Đánh giá việc thực hiện nhiệm vụ năm 2006 của Ban liên ngành TBT

- Ban liên ngành TBT mới được hình thành, bước đầu đã ổn định về mặt tổ chức;

- Hoạt động của Ban liên ngành TBT từng bước triển khai phù hợp với các nhiệm vụ được giao;

- Tuy nhiên, còn một số khó khăn đối với hoạt động của Ban liên ngành TBT như sự thay vị trí công tác của một số thành viên cũng như nhiều thành viên giữ cương vị lãnh đạo cấp Vụ nên việc tham gia liên tục trong hoạt động của Ban bị hạn chế, vấn đề TBT còn khá mới đối với nhiều thành viên, việc cung cấp và trao đổi thông tin giữa các thành viên chưa đáp ứng yêu cầu.

II. KẾ HOẠCH CÔNG TÁC NĂM 2007

Việt Nam đã là thành viên của WTO và bắt đầu hưởng các quyền lợi cũng như phải thực thi các cam kết gia nhập tổ chức này. Vì vậy, hoạt động của Ban liên ngành TBT trong năm 2007 phải được định hướng theo thực tế này, cụ thể là:

- Nghiên cứu các cam kết của Việt Nam đối với việc thực thi Hiệp định TBT và một số hiệp định khác có liên quan của WTO; các quy định và hướng dẫn của WTO về TBT để tham mưu, đề xuất chương trình, kế hoạch triển khai ở Việt Nam đảm bảo việc thực thi cam kết nói trên ngay từ thời điểm Nghị định thư gia nhập có hiệu lực.

- Nghiên cứu, đề xuất các chương trình và biện pháp hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về kỹ thuật; quy chuẩn kỹ thuật, tiêu chuẩn và quy trình đánh giá sự phù hợp của Việt Nam đảm bảo tương thích với các quy định và hướng dẫn của WTO về TBT.

- Báo cáo quy trình, thủ tục giải quyết tranh chấp thương mại liên quan đến TBT, chủ động xử lý các tranh chấp này, nếu có.

- Nghiên cứu, đề xuất và thực hiện các biện pháp tăng cường phối hợp giữa các Bộ, ngành trong việc triển khai đề án, chương trình, kế hoạch về TBT; hỗ trợ các cơ quan, tổ chức có liên quan ở địa phương trong thực thi các nhiệm vụ về TBT.

- Tiếp tục tăng cường các hoạt động phổ biến tuyên truyền, tập huấn về Hiệp định TBT cũng như các biện pháp tận dụng cơ hội vượt qua thách thức của việc thực hiện cam kết gia nhập WTO nói chung và thực thi Hiệp định TBT nói riêng.