Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 3982:1985 về bê giống Hà Lan (Holstein - Friesian) - phân cấp chất lượng

TIÊU CHUẨN VIỆT NAM

TCVN 3982:1985

BÊ GIỐNG HÀ LAN (HOLSTEIN - FRIESIAN)

PHÂN CẤP CHẤT LƯỢNG

Holstein - Friesian calf

Qualitative order

Tiêu chuẩn này áp dụng để phân cấp chất lượng bê giống (đực và cái) Hà lan (Holstein - Friesian) từ 4 tháng tuổi đến 18 tháng tuổi, nuôi tại các cơ sở chăn nuôi giống Nhà nước và tập thể. Việc phân cấp chất lượng bê giống được tiến hành theo phương pháp giám định trong TVCN 1649-75

1. Cấp ngoại hình thể chất

1.1. Giám định ngoại hình thể chất bê đực giống được tiến hành vào các tháng tuổi 6, 12 và 18 tháng tuổi. Giám định ngoại hình thể chất bê cái giống được tiến hành vào các tháng tuổi 4, 12 và 18 tháng tuổi.

1.2. Bê đực giống và cái giống được xếp cấp ngoại hình thể chất theo bảng 1 và bảng 2 của tiêu chuẩn này.

Bảng1: Bảng xét điểm ngoại hình thể chất bê giống

Bộ phận	Ưu điểm	Điểm tối đa
1	2	3
A. Đặc điểm chung			1 điểm
1. Nhìn khái quát	Cơ thể khoẻ mạnh, kết cấu chắc chắn và hình dáng đẹp hài hoà. Lông mịn, không xù. Có giới tính đực hoặc cái rõ rệt. Đi đứng nhanh nhẹn.	0,3
2. Đặc điểm giống	Có màu lông trắng lang đen hoắc đen lang trắng rõ rệt. Trán có sọc trắng hoặc đốm trắng. Xung quanh mắt màu đen. Lông dưới bụng trắng, cổ chân đến móng chân màu trắng. Chùm lông đuôi màu trắng. Da mỏng đàn hồi. Tính tình ôn hoà.	0,7
B. Các phần cơ thể			4 điểm
1. Đầu và cổ	- Đầu to và dài vừa phải, có hình dáng bê đực hoặc cái rõ rệt. Trán rộng và hơi lõm. Mắt to và sáng, tai to và dài vừa phải, đứng thẳng, sống mũi thẳng mũi nở. Mõm to và dài vừa phải, hàm khoẻ. Cổ dài, da cổ mỏng mịn và đàn hồi. Đầu và cổ kết hợp tốt. Cổ kết hợp cân đối hài hoà với vai và ngực.	0,4
2. Vai và ngực	Vai dài, rộng và phẳng, thăn vai không tích mỡ, ngực rộng và ức nở, vai và ngực kết hợp tốt.	0,5
3. Lưng và hông	Lưng rộng, dài và không võng, các đốt sống giữa lưng trở lên hơi cao, hông rộng và phẳng. Đường sống lưng hông đuôi thẳng.	0,3
4. Bụng	Bụng phát triển gọn, lưng, sườn và bụng kết hợp chắc chắn.	0,5
5. Mông và đuôi	Mông rộng, ít dốc. Đuôi dài và thẳng, gốc đuôi thẳng, chùm lông đuôi có màu trắng.	0,7
6. Bốn chân	Bốn chân chắc chắn, khoảng cách giữa hai chân trước và 2 chân sau rộng. Hai chân trước thẳng, 2 chân sau có góc khoeo không thẳng quá hoặc gấp quá. Đùi sau hơi cong, rộng và phẳng, cơ và gân đùi săn và khoẻ. Móng chân tròn và khít, khớp bàn kết hợp cân đối với ống chân. Đi đứng tự nhiên, không đi chữ bát, vòng kiềng hoặc đi bàn.	0,8
7. Vú và bộ phận sinh dục	Có 4 vú cân xứng, không có vú xệ, núm vú dài da vú mỏng mịn và đàn hồi. Bộ phận sinh dục phát triển bình thường. Bê đực có dịch hoàn phát triển tốt độ lớn bằng nhau.	0,8
	Tổng số điểm ngoại hình thể chất.		5 điểm

Bảng 2: Thang điểm dùng để xếp cấp ngoại hình thể chất

Cấp ngoại hình thể chất	Điểm ngoại hình thể chất
Đặc cấp kỷ lục (ĐCKL)	từ 4,5 điểm trở lên
Đặc cấp (ĐC)	từ 4,0 điểm đến 4,4 điểm
Cấp I (CI)	từ 3,5 điểm đến 3,9 điểm
Cấp II (CII)	từ 3,0 điểm đến 3,4 điểm
Ngoại cấp (NC)	dưới 3,0 điểm

2. Cấp sinh trưởng

2.1. Cấp sinh trưởng của bê đực giống và cái giống được xét theo chỉ tiêu khối lượng

2.2. Khối lượng của bê đực giống được cân qua các lứa tuổi: sơ sinh, 6, 12 và 18 tháng tuổi

2.3. Cấp sinh trưởng của bê đực giống xếp theo khối lượng quy định ở bảng 3 của tiêu chuẩn này.

2.4. Khối lượng của bê cái giống được cân qua các lứa tuổi: sơ sinh, 4, 12 và 18 tháng tuổi.

2.5. Cấp sinh trưởng của bê cái giống xếp theo khối lượng quy định ở bảng 4 của tiêu chuẩn này.

Bảng 3: Cấp sinh trưởng của bê đực giống

Tuổi Cấp sinh trưởng	.Khối lượng (kg)
	Sơ sinh	6 tháng	12 tháng	18 tháng
Đặc cấp kỷ lục (ĐCKL)	không dưới 44	không dưới 220	không dưới 350	không dưới 490
Đặc cấp (ĐC)	không dưới 40	không dưới 200	không dưới 325	không dưới 450
Cấp I (CI)	không dưới 36	không dưới 180	không dưới 300	không dưới 430
Câp II (CII)	không dưới 32	không dưới 160	không dưới 275	không dưới 400
Ngoại cấp (NC)	dưới 32	dưới 160	dưới 275	dưới 400

Bảng 4: Cấp sinh trưởng của bê cái giống

Tuổi Cấp sinh trưởng	Khối lượng (kg)
	Sơ sinh	4 tháng	12 tháng	18 tháng
Đặc cấp kỷ lục	không dưới 38	không dưới 130	không dưới 260	không dưới 360
Đặc cấp	không dưới 35	không dưới 115	không dưới 240	không dưới 340
Cấp I	không dưới 32	không dưới 100	không dưới 220	không dưới 320
Câp II	không dưới 29	không dưới 85	không dưới 200	không dưới 300
Ngoại cấp	dưới 29	dưới 85	dưới 200	dưới 300

3. Cấp trung gian giữa cấp ngoại hình thể chất và cấp sinh trưởng

3.1. Cấp trung gian của bê đực giống và cái giống được xác định theo phương pháp toạ độ vuông góc giữa cấp ngoại hình thể chất và cấp sinh trưởng trên cơ sở tương đương. Cấp trung gian được tiến hành theo quy định ở bảng 5 của tiêu chuẩn này.

Bảng 5: Cấp trung gian của bê giống

Cấp ngoại hình thể chất	Cấp sinh trưởng
	ĐCKL	ĐC	CI	CII	NC
	Cấp trung gian
ĐCKL	ĐCKL	ĐCKL	ĐC	CI	CI
ĐC	ĐCKL	ĐC	ĐC	CI	CII
Cấp I	ĐC	ĐC	CI	CI	CII
Cấp II	CI	CI	CI	CII	CII
NC	CI	CII	CII	CII	NC

4. Cấp huyết thống

4.1.Cấp huyết thống của bê đực giống và cái giống được xác định theo phương pháp toạ độ vuông góc giữa cấp tổng hợp của bố và cấp tổng hợp của mẹ đã được ghi chính thức vào lý lịch giống, trên cơ sở tương đương. Cấp huyết thống được tiến hành theo quy định ở bảng 6 của tiêu chuẩn này.

Bảng 6: Cấp huyết thống của bê giống

Cấp tổng hợp của bố	Cấp tổng hợp của mẹ
	ĐCKL	ĐC	CI	CII	NC
	Cấp huyết thống của bê giống
ĐCKL	ĐCKL	ĐCKL	ĐC	CI	CI
ĐC	ĐCKL	ĐC	ĐC	CI	CII
CI	ĐC	ĐC	CI	CI	CII
CII	CI	CI	CI	CII	CII

5. Cấp tổng hợp

5.1. Cấp tổng hợp của bê đực giống và cái giống được xác định theo phương pháp toạ độ vuông góc giữa cấp trung gian và cấp huyết thống, trên cơ sở tương đương. Cấp tổng hợp được tiến hành theo quy định ở bảng 7 của tiêu chuẩn này.

5.2. Cấp tổng hợp của bê đực giống và cái giống chỉ có giá trị trong độ tuổi của lần giám định đó

Bảng 7: Cấp tổng hợp của bê giống

Cấp trung gian	Cấp huyết thống
	ĐCKL	ĐC	CI	CII
	Cấp tổng hợp
ĐCKL	ĐCKL	ĐCKL	ĐC	CI
ĐC	ĐCKL	ĐC	ĐC	CI
Cấp I	ĐC	ĐC	CI	CI
Cấp II	CI	CI	CI	CII
NC	CI	CII	CII	CII