Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 9099:2011 (ISO 15165:2001) về Gốm mịn (gốm cao cấp, gốm kỹ thuật cao cấp) – Hệ thống phân loại

TIÊU CHUẨN QUỐC GIA

TCVN 9099:2011

ISO 15165:2001

GỐM MỊN (GỐM CAO CẤP, GỐM KỸ THUẬT CAO CẤP) - HỆ THỐNG PHÂN LOẠI

Fine ceramics (advanced ceramics, advanced technical ceramics) - Classification system

Lời nói đầu

TCVN 9099:2011 hoàn toàn tương đương với ISO 15165:2001.

TCVN 9099:2011 do Ban kỹ thuật tiêu chuẩn quốc gia TCVN/TC206 Gốm cao cấp biên soạn, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng đề nghị, Bộ Khoa học và Công nghệ công bố.

GỐM MỊN (GỐM CAO CẤP, GỐM KỸ THUẬT CAO CẤP) - HỆ THỐNG PHÂN LOẠI

Fine ceramics (advanced ceramics, advanced technical ceramics) - Classification system

1. Phạm vi áp dụng

Tiêu chuẩn này mô tả hệ thống phân loại cho gốm mịn (gốm cao cấp, gốm kỹ thuật cao cấp) (xem Điều 3). Hệ thống được thiết lập nhằm bao phủ tất cả các loại gốm mịn ở dạng tiền chất vô cơ để sản xuất bột gốm, bột, dạng hạt, sợi, tinh thể dạng sợi, tấm mỏng, pha lê đơn, gốm đa tinh thể hợp nhất, vật liệu vô định hình (như thủy tinh) và vật liệu composit, thành phần dạng hình khối, màng mỏng và các dạng phủ. Cơ cấu phân loại được mã hóa để máy có thể đọc được.

Hệ thống phân loại này không bao gồm:

a) Cacbon nguyên tố, ngoại trừ dạng gốm cụ thể như kim cương, cacbon thủy tinh hoặc than chì bị lắng đọng do quá trình bay hơi hóa học (CVD);

b) Silic nguyên tố, germani nguyên tố và các chất bán kim dạng hợp chất hoặc nguyên tố khác ngoại trừ khi chúng hình thành thành phần không thể thiếu của tiền chất cho gốm mịn;

c) Gốm truyền thống trên cơ sở đất sét, bao gồm:

1) sứ trắng (ví dụ bộ đồ ăn và đồ sứ);

2) sứ vệ sinh;

3) gạch gốm ốp lát;

4) gốm xây dựng (ví dụ gạch nung và ống dẫn);

d) vật liệu chịu lửa định hình và không định hình dành cho các ứng dụng chịu tải.

Tiêu chuẩn này không áp dụng cho các sản phẩm kim loại cứng (cacbua xi măng), hoặc các sản phẩm chủ yếu là thủy tinh, nhưng về nguyên tắc hệ thống này có thể được mở rộng để bao hàm những sản phẩm này. Hình thái sử dụng của nó sẽ được xác định bằng mục đích sử dụng. Tiêu chuẩn này không nhằm mục đích xác định hệ thống này sẽ được sử dụng như thế nào mà những ví dụ được nêu ra chúng được sử dụng như thế nào. Người sử dụng có thể xác định tổ hợp mã và mức độ chi tiết phù hợp với mục đích cụ thể. Tiêu chuẩn này chỉ cung cấp khung linh hoạt và hệ thống mã quốc tế được khuyến nghị mà có thể được thực hiện.

2. Tài liệu viện dẫn

Các tài liệu viện dẫn sau đây là rất cần thiết khi áp dụng tiêu chuẩn này.Đối với các tài liệu viện dẫn ghi năm công bố thì áp dụng bản được nêu. Đối với các tài liệu viện dẫn không ghi năm công bố thì áp dụng phiên bản mới nhất, bao gồm cả các bản sửa đổi, bổ sung (nếu có).

IEC 60672-2, Ceramic and glass insulating materials - Part 2: Methods of test (Vật liệu gốm và thủy tinh cách điện - Phần 2: Phương pháp thử).

IEC 60072-3, Ceramic and glass insulating materials - Part 3: Specifications for individual materials (Vật liệu thủy tinh và gốm cách điện - Phần 3: Yêu cầu kỹ thuật đối với các vật liệu đơn lẻ).

3. Thuật ngữ và định nghĩa

Trong tiêu chuẩn này sử dụng các thuật ngữ và định nghĩa sau.

3.1. Gốm mịn (gốm cao cấp, gốm kỹ thuật cao cấp) [fine ceramic (advanced ceramic, advanced technical ceramic)]

Vật liệu gốm được chế tạo bằng công nghệ cao, tính năng cao, chủ yếu là vô cơ không kim loại và có thuộc tính đặc biệt.

CHÚ THÍCH: Các thuật ngữ khác bao trùm một phần hoặc toàn bộ lĩnh vực nói trên thường được sử dụng. Thuật ngữ trên thường được dùng trong tất cả các trường hợp.

3.2. Lĩnh vực phân loại (classification field)

Các hạng mục liên quan đến một lĩnh vực hoặc đặc tính riêng lẻ của phân loại.

3.3. Yếu tố phân loại (classification element)

Hạng mục đơn lẻ trong lĩnh vực phân loại.

3.4. Mã (code)

Chuỗi vừa số vừa chữ có định nghĩa cụ thể theo thuộc tính vật liệu.

3.5. Mã thành phần (coding element)

Phần mã vừa số vừa chữ của một lĩnh vực phân loại.

4. Mục tiêu

Tiêu chuẩn này cung cấp khung mà các sản phẩm và vật liệu gốm mịn (gốm cao cấp, gốm kỹ thuật cao cấp) có thể được phân loại theo nhiều mục đích bao gồm thống kê thương mại, khảo sát thị trường, nhận dạng vật liệu, mã và cơ sở dữ liệu.

Loại sản phẩm hiện tại được bao gồm thuật ngữ “gốm mịn” hoặc “gốm cao cấp” hoặc “gốm kỹ thuật cao cấp” hoặc thuật ngữ khác rất rộng và phức tạp theo đặc tính hóa học, hình thái và thuộc tính đặc tính. Thông thường có sự kết nối gần gũi giữa những yếu tố này. Do vậy, không thể sáng chế một hệ thống phân cấp như đã được sử dụng trong IEC 60672-3 đối với gốm tĩnh điện dùng cho mục đích cách điện hoặc trong Mô tả hàng hóa phù hợp và hệ thống mã vạch đối với hàng hóa và chất dẫn xuất. Hệ thống được xây dựng và tích hợp vào tiêu chuẩn này là điều mới trong nhiều lĩnh vực để bao gồm tất cả các yêu cầu và mục đích nhìn thấy trước được, và tất cả các ứng dụng và vật liệu sản xuất và vật liệu thô, nghĩa là nó có tính linh hoạt rất lớn.

Đối với những mục đích này, phân loại thích hợp các loại vật liệu và sản phẩm theo các cấp độ sản xuất khác nhau có thể yêu cầu sự liên kết thành phần hóa học, hình dạng, phương pháp xử lý, các đặc tính vật liệu và các ứng dụng trong bất kỳ sự kết hợp theo yêu cầu nào. Hệ thống được miêu tả trong tiêu chuẩn này có khả năng phân loại gốm mịn (gốm cao cấp, gốm kỹ thuật cao cấp) bằng bất kỳ sự kết hợp của những lĩnh vực này theo bất kỳ trật tự nào đối với mục đích mong đợi. Những lĩnh vực này được miêu tả riêng lẻ trong các phần sau. Phụ lục A, B, C và D cung cấp phương pháp mã hóa đối với từng lĩnh vực phân loại của hệ thống.

Người sử dụng cần phải lựa chọn từ các lĩnh vực phân loại theo yêu cầu của mình, và đặt vào trật tự được quy định theo mục đích cụ thể. Một số sự kết hợp có thể được miêu tả trong Điều 6.

5. Lĩnh vực phân loại riêng lẻ

5.1. Giới thiệu

Nhằm mục đích cung cấp cách thức phân loại bất kỳ sự kết hợp của các lĩnh vực theo trình tự thích hợp với nhu cầu người sử dụng, mỗi lĩnh vực được xác định riêng biệt theo mã chữ cái đứng đầu:

- A = ứng dụng

- C = đặc tính hóa học

- P = phương pháp chế biến

- D = tính chất đặc trưng hoặc dữ liệu

Hình thái của sản phẩm liên quan chặt chẽ đến đặc tính hóa học và được tích hợp trong mã hóa học. Nếu thích hợp, lĩnh vực phân loại bổ sung có thể được thêm vào theo cùng cách. Trong từng trường hợp đều có thể phân loại được theo dãy mã bằng mã chữ cái đầu tiên.

Đối với mục đích nhận biết của máy tính, không yêu cầu dãy chính xác các yếu tố phân loại, nhưng đối với các mục đích sử dụng khác, chuẩn bị thủ công thống kê thương mại hoặc thông số vật liệu, dãy các yếu tố phân loại cần phải được chọn và thực hiện như yêu cầu.

Theo miêu tả sau của cấu trúc mã, các chữ có thể thay đổi được sử dụng trong mã là:

- X = bất kỳ ký tự mã nào có chữ in hoa đơn lẻ thích hợp

- n = bất kỳ ký tự mã số đơn lẻ thích hợp

5.2. Lĩnh vực phân loại đối với loại ứng dụng

Chữ đầu tiên biểu thị bắt đầu của dãy “Ứng dụng” là “A”. Tiếp theo là mã số ba con số như được liệt kê trong Phụ lục A đối với lĩnh vực ứng dụng. Trong danh sách, các ứng dụng ban đầu được phân tách thành các chuỗi khu vực phân cấp bởi các chức năng chủ yếu của sản phẩm như được xác định bởi:

- cách điện, nghĩa là chất cách ly đối với nhiều mục đích khác nhau;

- dẫn điện/ion, nghĩa là chất dẫn điện hoặc ion để gia nhiệt hoặc các mục đích chức năng;

- chức năng cơ học, bao gồm ăn mòn, tại hoặc gần nhiệt độ phòng;

- chức năng nhiệt và nhiệt cơ, tại đó tính ổn định kích cỡ tại nhiệt độ gia tăng, cách nhiệt, dẫn nhiệt hoặc kháng sốc nhiệt là các chức năng chủ yếu, và tại đó tải cơ học bổ sung có thể được áp dụng;

- chức năng hạt nhân, tại đó hợp phần đóng vai trò hạt nhân chủ động hoặc thụ động;

- chức năng quang học, tại đó hợp phần đóng vai trò chức năng làm thành tố quang học trong phản xạ, khúc xạ, truyền hoặc hấp thụ bức xạ điện từ;

- chức năng hóa học, bao gồm y sinh, tại đó hợp phần được sử dụng xử lý đối với hoạt động nấu chảy, hóa chất, dung dịch hoặc khí quyển do tính kháng của nó và trong trường hợp vật liệu y sinh, mức độ tương thích sinh học

- chức năng từ tính, tại đó hợp phần sở hữu đặc tính cho phép vai trò từ tính chức năng;

- chức năng bột, tại đó gốm mịn được cung cấp dạng bột hoặc hạt để sử dụng.

Chữ số đầu tiên của ba chữ số được đưa ra như trên theo chức năng vật lý chủ yếu. Các chữ số tiếp theo không theo phân cấp, và theo danh sách liệt kê được đưa ra trong Phụ lục A. Để hỗ trợ xác định mã, bảng chú dẫn theo thứ tự alphabe được đưa ra. Hình 1 biểu thị biểu đồ dòng lựa chọn mã ứng dụng.

Có thể không phải lúc nào cũng ấn định được một sản phẩm đối với một trong số các mã được liệt kê. Trong những trường hợp như vậy sẽ sử dụng mã “các chức năng khác”, hoặc trong từng phạm vi ở trên nếu thích hợp, hoặc cho thuộc mã 980-999.

Nếu sản phẩm cần phải được phân loại do có tính ứng dụng chung đối với các ứng dụng không xác định, mã tổng quát “không xác định” (thông thường có dạng An00, ngoại trừ A400, tuy nhiên bao gồm A950) tại khởi đầu mẫu nhóm sẽ được sử dụng.

VÍ DỤ:

5.3. Lĩnh vực phân loại đối với đặc tính hóa học

5.3.1. Ký hiệu nhận dạng ban đầu chỉ “đặc tính hóa học” là “C”. Do đặc tính hóa học của gốm mịn (gốm cao cấp, gốm kỹ thuật cao cấp) có thể là phức tạp, phương pháp phân loại linh hoạt đã được thiết lập. Một hoặc hai chữ cái theo sau chữ “C” ban đầu chỉ hình thái mà loại hóa học tồn tại (tiền chất, bột, gốm cứng, v.v…). Dãy có chữ và số chỉ chủng loại và không bắt buộc lượng nó biểu thị, mối quan hệ của chủng loại thứ hai đối với chủng loại thứ nhất (ví dụ hỗn hợp hóa học hoặc lý học), v.v… Chi tiết các hạng mục, chữ ký hiệu mã của chúng và chức năng sử dụng được đưa ra trong Phụ lục B.

Hai định dạng của dãy này như sau:

- định dạng-ngắn, được sử dụng đối với việc miêu tả rõ ràng đặc tính hóa học của các loại vật liệu bột hoặc gốm thông thường

- định dạng-dài, khi yêu cầu thông tin về hóa học chi tiết hơn như hợp phần hóa học riêng lẻ biểu thị một cách không bắt buộc phần khối lượng của chúng.

5.3.2. Việc lựa chọn sử dụng mã định dạng-ngắn hoặc định dạng-dài phụ thuộc vào thỏa thuận giữa các bên. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng chuyển đổi từ mã định dạng-ngắn sang mã định dạng- dài hoặc ngược lại không dễ thực hiện do mã riêng có gốc khác nhau. Do vậy, khi đã chọn mã, không thay đổi lại.

CHÚ THÍCH: Mã định dạng-ngắn thích hợp nhất đối với các sản phẩm thương mại, thống kê doanh thu hoặc kiểm kê khi sự khác biệt giữa các sản phẩm chủ yếu được dựa trên loại hóa học tổng thể, mà không có nhu cầu xác định chi tiết thành phần. Mã định dạng-dài thích hợp nhất đối với mục đích sử dụng mà thành phần hóa học chính xác của sản phẩm cần phải được xác định, ví dụ trong ngân hàng dữ liệu hoặc ghi chép trong quá trình sản xuất.

CHÚ DẪN:

Hình 1 - Biểu đồ dòng biểu thị lựa chọn mã ứng dụng

5.3.3. Mã định dạng-ngắn là số có bốn chữ số (nnnn) trong dãy từ 5001 đến 9999 được nêu trong Phụ lục B. Mã này được gắn trực tiếp mà không có dấu chấm đối với ký hiệu nhận dạng đặc tính hóa học (C) và ký hiệu nhận dạng hình thái (XX) để hình thành mã

CXXnnnn

Mã này được sử dụng với ký hiệu xác nhận hình thái thích hợp đối với tất cả các loại sản phẩm gốm và tiền chất gốm. Mã phân loại được tận cùng bằng cách không có thêm chữ nào hoặc bằng một trong số các chữ ban đầu A, P hoặc D (hoặc mã lĩnh vực phân loại ban đầu được xác định bổ sung) biểu thị việc bắt đầu lĩnh vực phân loại khác.

VÍ DỤ:

5.3.4. Mã định dạng-dài được xây dựng như được chỉ ra trong Bảng 1. Các mã loại hóa học được lựa chọn từ số mã 0001 đến 4999 được đưa ra trong Phụ lục B. Thứ tự “hình thái” cộng với “mã hóa học” cộng dãy “lượng” tùy chọn có thể được lặp lại ít hoặc nhiều lần theo yêu cầu xác định sản phẩm một cách chi tiết.

Cần lưu ý các mặt quan trọng sau:

1) Mã có thể được xây dựng chi tiết theo yêu cầu để phân loại sản phẩm đối với mục tiêu.

2) Chi tiết thành phần cấu tạo có thể được thêm vào nếu thích hợp đối với các yêu cầu sử dụng cuối cùng. Có hai phương án lựa chọn; xem Bảng 1 đối với hai phương án lựa chọn, hoặc số mã bổ sung hoặc tuyên bố bổ sung.

3) Mã định dạng-dài phân loại tối thiểu là “hình thái” cộng một hợp chất hóa học được xác định; tất cả thông tin trên điểm này là không bắt buộc.

4) Mã phân loại được giới hạn tận cùng hoặc bằng không có ký tự, hoặc bằng một trong những ký tự đầu tiên A, P hoặc D (hoặc mã phạm vi phân loại đầu tiên được xác định bổ sung) biểu thị khởi đầu của lĩnh vực phân loại khác.

5) Sử dụng hiệu quả mã định dạng-dài đòi hỏi phải có kiến thức sâu về cấu tạo và vi cấu trúc của sản phẩm.

Biểu đồ dòng chảy biểu thị quy trình quyết định đối với phân loại và lựa chọn mã được thể hiện tại Hình 2. Ví dụ sau biểu thị tính linh hoạt sử dụng mã phân loại trong bất kỳ cách thức thích hợp nào, trong khi vẫn duy trì khả năng có thể đọc được đối với máy.

VÍ DỤ 1: Pha riêng rẽ gốm alumina có khối lượng bằng 15 % khối lượng zirconia không ổn định. Sử dụng lựa chọn 1 đối với thành phần cấu tạo đưa ra (được viết có khoảng cách để dễ nhìn):

Bảng 1 - Xây dựng mã đặc tính hóa học định dạng-dài

Hình 2 - Biểu đồ dòng chảy lựa chọn mã đại diện đặc tính hóa học

VÍ DỤ 2:

Pha riêng rẽ gốm alumina có khối lượng bằng 15 % khối lượng của zirconia ổn định ytria, hàm lượng ytria trong zirconia không được xác định nhưng ít hơn 1 % khối lượng tổng thể. Sử dụng lựa chọn 1 đối với dải thành phần cấu tạo đưa ra (được viết có khoảng cách để dễ nhìn):

Lựa chọn 2 xác định hàm lượng zirconia tại 15 % đưa ra (được viết có khoảng cách để dễ nhìn):

VÍ DỤ 3:

Thủy tinh natri borosilicat có thành phần xác định 71 % SiO2, 12 % Na2O, 17 % B2O3, sử dụng lựa chọn 2 đối với tỷ lệ chính xác đưa ra (được viết có khoảng cách để dễ nhìn):

VÍ DỤ 4:

Alumina gia cường sợi đơn tinh thể silic cacbua/zirconia không ổn định có thành phần không xác định. Lựa chọn xác định thành phần không được viện dẫn và đưa ra (được viết có khoảng cách để dễ nhìn):

Đối với trường hợp đặc biệt có tỷ lệ không xác định, có thể sử dụng mẫu rút gọn CKW5190 có giá trị bằng nhau.

CHÚ THÍCH: Không phải lúc nào cũng có thể ấn định một sản phẩm cụ thể với một trong số mã được liệt kê. Trong trường hợp như vậy, mã hoặc các mã biểu thị các loại hóa học “Khác” sẽ được sử dụng, hoặc trong nhóm hóa học đối với mã định dạng-dài [ví dụ “cromit khác” (2119)] hoặc trong loại gốm có đặc điểm chung đối với mã định dạng-ngắn [ví dụ “gốm thủy tinh khác” (9999)].

5.4. Lĩnh vực phân loại chế biến

Trong trường hợp phương pháp chế biến gốm cần được xác định là một phần của tổng thể dãy mã, ví dụ trong kiểm kê nội bộ hoặc cơ sở dữ liệu, điều này có thể thực hiện bằng cách sử dụng dãy đơn giản. Chữ cái đầu tiên là P, theo sau là ba số được lựa chọn từ danh sách được cho trong Phụ lục C, nghĩa là:

Pnnn

Hoạt động này có thể được lặp lại nhiều lần theo yêu cầu để xác định một cách phù hợp quy trình hoặc lộ trình chế biến được chấp thuận. Ví dụ, mã chế biến đối với thân gốm có thể có dãy sau:

P203P302P403P502P804

biểu thị rằng bột kết tủa hóa học (P203) được sử dụng, cái mà được làm khô phun (P302) trước khi nén đẳng tĩnh (P403), sau đó được nung kết trong không khí (P502). Thành phần này khi đó là nền bề mặt (P804).

5.5. Lĩnh vực phân loại đối với đặc trưng tính chất hoặc dữ liệu

5.5.1. Nhiều sản phẩm gốm được phát triển dành cho các thuộc tính đặc tính cụ thể đối với mục đích sử dụng riêng biệt cuối cùng. Nếu yêu cầu cung cấp yếu tố phân loại để xác định “tính chất” hoặc “đặc tính”, điều này được thực hiện bằng cách sử dụng mã với chữ cái đầu tiên là “D” (dữ liệu), sau đó là dãy 3 đến 6 ký tự số được xác định theo ma trận trong Phụ lục E. Ký tự số đầu tiên xác định lớp tính chất và ký tự thứ hai loại tính chất trong lớp đó. Chi tiết của các tính chất được mã hóa trong ký tự số tiếp theo, nếu thích hợp.

Biểu đồ dòng lựa chọn mã dữ liệu tính chất được thể hiện trong Hình 3.

CHÚ THÍCH: Dự tính rằng yếu tố phân loại thuộc tính có thể được mở rộng thành cơ sở dữ liệu chi tiết hơn, yếu tố phân loại khác chỉ được sử dụng để xác định đặc tính hóa học, các ứng dụng và các đặc tính bất kỳ khác của vật liệu hoặc thành phần.

Hình 3 - Biểu đồ dòng lựa chọn mã biểu thị dữ liệu

5.5.2. Đối với trường hợp mà một hoặc nhiều hơn các đặc tính được xác định là có liên quan sự phân loại của một sản phẩm gốm, nhưng nó hoặc

- Thích hợp để xác định một cách dễ dàng điều này, hoặc

- Không thể gắn cho một giá trị số do không có quy trình tiêu chuẩn đưa ra dữ liệu giá trị đơn lẻ, hoặc

- Không có phương pháp thử được công nhận hoặc tiêu chuẩn hóa mã bị giới hạn ký tự ba số đầu tiên. Trích dẫn đặc tính thuộc tính theo phương thức này sẽ được thực hiện nhằm bao hàm rằng thuộc tính quan trọng đối với chức năng của vật liệu, hoặc do loại vật liệu hoặc do ứng dụng dự định.

VÍ DỤ:

5.5.3. Khi thích hợp sử dụng giá trị thuộc tính số, các thuộc tính được chia ra thành các dãy số giá trị như được xác định bằng phương pháp thử cụ thể. Dãy thích hợp có thể được lựa chọn sử dụng ký tự số thứ tư. Khi thích hợp hoặc mong muốn, dãy thuộc tính có thể được xác định bằng cách sử dụng ký tự số thứ năm biểu thị dãy nhiệt độ mà thuộc tính có giá trị trong dải lựa chọn. Với tham chiếu đối với các thuộc tính điện, ký tự số thứ sáu có thể được lựa chọn để biểu thị dãy tần suất liên quan đến dữ liệu đặc tính. Ký tự tần suất sẽ luôn được sử dụng chung với ký tự nhiệt độ để tránh sự mập mờ.

VÍ DỤ 1:

Vật liệu có độ bền uốn ở nhiệt độ phòng là 600 MPa:

VÍ DỤ 2:

Vật cách điện có tang tổn thất 5 x 10^-4 tại 400 ^oC và 10 MHz:

5.5.4. Nếu yêu cầu nhiều hơn một đặc tính thuộc tính, mã D được lặp lại, nghĩa là:

DnnnDnnnnnnDnnn…..

biểu thị ba đặc tính thuộc tính của sự thích hợp riêng biệt. Những yếu tố mã này có thể được đặt trong trật tự mà không có sự thay đổi về nghĩa.

VÍ DỤ:

Một vật liệu có tính dẫn nhiệt 40W m^-1 K^-1, tang tổn thất chất điện môi 5 x 10^-4 tại 10 MHz và độ bền uốn 600 MPa, tất cả ở 400 ^oC:

D20164D609444D30154

Hai yếu tố đầu tiên trong mẫu được lấy từ những mẫu trước dành cho yếu tố đơn lẻ, và yếu tố thứ ba biểu thị phân loại tính dẫn nhiệt.

5.5.5. Tùy chọn, “hướng dẫn bổ sung” có thể được thêm vào mã phân loại để biểu thị phương pháp thử được sử dụng, thông số phương pháp thử, hoặc thuộc tính liên quan khác, ví dụ màu sắc. Hướng dẫn bổ sung được kèm theo trong ngoặc đơn (…) và ngay sau mã Dnnnnnn.

VÍ DỤ:

Lấy ví dụ trước và thêm vào phương pháp thử và màu sắc của sản phẩm được:

D20164 (ISO 14704, uốn 4 điểm, khẩu độ 40 mm) D609444 (IEC 60672) D30154 (EN 821-2 và nhiệt riêng) D403 (trắng)

5.6. Các lĩnh vực phân loại khác

Trong khi không có phần xác định của tiêu chuẩn này, các phạm vi phân loại bổ sung có thể được sử dụng đối với các đặc tính đi cùng với sản phẩm khi được yêu cầu bởi ứng dụng phân loại. Nếu bao gồm những thông tin như vậy, phạm vi phân loại cần phải được xây dựng như bảng mã đã thống nhất theo mẫu:

Xnnn

Trong đó X là ký tự phạm vi phân loại đầu tiên có thể nhận biết được một cách rõ ràng và đơn nhất. Theo mẫu này, yếu tố phân loại bổ sung giữ nguyên tính đơn nhất và có thể đọc được đối với máy.

Ví dụ thuộc tính có thể được mã hóa theo cách này bao gồm:

- Ngày mã hóa

- Tên nhà sản xuất

- Nước xuất xứ

6. Xây dựng mã phân loại hoàn chỉnh

Phương pháp phân loại được miêu tả ở trên có thể được sử dụng để ghép một mã có độ dài bất kỳ đến mức chi tiết bất kỳ thích hợp đối với các yêu cầu sử dụng cuối cùng. Bằng cách sử dụng ký hiệu nhận dạng đơn nhất tại khởi đầu của từng yếu tố phân loại, một yếu tố đơn lẻ dễ dàng có thể xác định được trong mã tổ hợp, cái mà khi đó có thể được xây dựng theo bất kỳ trật tự thích hợp nào của lĩnh vực phân loại.

Mã hoàn chỉnh bao gồm yếu tố mã đơn lẻ theo bất kỳ trật tự thống nhất, và được viết là một dãy liên tục các ký tự liền nhau, không có dấu phẩy.

Mục tiêu của tiêu chuẩn này nhằm để cung cấp khung làm việc đối với việc phân loại hơn là quy định mẫu mã chuẩn xác đối với các chức năng cụ thể cuối cùng. Hệ thống đủ linh hoạt để bao hàm nhiều mục đích đã được vạch ra bằng các phương pháp lựa chọn và sắp xếp trật tự thích hợp đã được thống nhất các yếu tố mã. Tuy nhiên, trừ khi có yêu cầu khác, nên sử dụng mã hóa học theo mã định dạng-ngắn.

Những ví dụ sau được đưa ra để minh họa các ứng dụng tiềm năng.

VÍ DỤ 1: Để khảo sát thị trường hoặc để thống kê thương mại đối với gốm mịn, một tổ chức thương mại có thể yêu cầu việc biên soạn dữ liệu doanh thu bằng cách phân loại sản phẩm theo tiêu chí:

ứng dụng + ký tự hóa học dạng ngắn

Mã phân loại sẽ là:

AnnnCXXnnnn

Trong đó XX xác định mẫu của sản phẩm, và nnnn là mã dạng ngắn đối với nhóm hóa chất cụ thể. Hàng bán trả lại có thể được yêu cầu dán nhãn theo cách này. Do vậy, titan oxit nghiền nhỏ sẽ được mã hóa:

A402CKB6441

VÍ DỤ 2: Một tổ chức nghiên cứu muốn xây dựng một cơ sở dữ liệu dựa trên sách quảng cáo dành cho vật liệu có sẵn trên thị trường. Ký tự hóa học là ký tự nhận dạng quan trọng và thông tin có sẵn từ nhà sản xuất về ký tự hóa học và dữ liệu thuộc tính quan trọng có thể được chuyển đổi thành mã có thể đọc được đối với máy:

CXXnnnnDnnnDnnnDnnnnn.....

Trong trường hợp này ứng dụng không liên quan, trong khi yếu tố dữ liệu là hạng mục chủ chốt cho phép phân biệt giữa các sản phẩm. Khi cần thiết, nhiều yếu tố dữ liệu có thể được bổ sung trong chuỗi dữ liệu. Chuỗi ký tự hóa học có thể được sử dụng để đứng đầu cơ sở dữ liệu thuộc tính chi tiết được thiết lập có mục đích. Ví dụ, 95 % gốm alumina được sử dụng làm bộ phận cách điện có dữ liệu thuộc tính được xác định trong 5.5.3 ở trên sẽ được mã hóa:

CKB5040D20162D609444

VÍ DỤ 3: Một tổ chức yêu cầu vật liệu gốm có thuộc tính đặc tính riêng biệt đối với ứng dụng cụ thể. Ký tự hóa học không quan trọng. Sản phẩm có thể được ký tự hóa sử dụng mã:

AnnnDnnnDnnnnnnDnnnn.....

Trong đó phạm vi phân loại dữ liệu được sử dụng để xác định các yêu cầu thuộc tính rộng lớn. Mã này có thể được sử dụng để tìm kiếm cơ sở dữ liệu; ví dụ dấu trục quay đối với bơm thiết bị hóa học yêu cầu độ bền cao (> 200 MPa, nhiệt độ phòng), kháng mài mòn, bền axit và bền sốc nhiệt khi dúng nước đến 300 ^oC có thể được nghiên cứu sử dụng mã:

A371D2015D702D802D3033

PHỤ LỤC A

(Quy định)

Lĩnh vực phân loại theo ứng dụng

A.1. Giới thiệu

Lĩnh vực này được nhận dạng bằng chữ cái đầu tiên A.

Danh mục phân loại đối với các ứng dụng và soạn thảo theo thứ bậc các loại ứng dụng được gộp lại theo nhóm của gốm mịn (gốm mịn, gốm kỹ thuật cao cấp) được nêu dưới đây.

CHÚ THÍCH: Do phạm vi áp dụng đối với các sản phẩm gốm mịn (gốm mịn, gốm kỹ thuật cao) đang được mở rộng nhanh chóng, danh mục này có thể không bao gồm các ứng dụng được phát triển gần đây. Nếu có bất kỳ nghi ngờ nào cho đến khi phân loại được cập nhật, việc xác định “khác” là phương pháp sử dụng thích hợp nhất.

Trong trường hợp vật liệu cần được mô tả khi có phạm vi ứng dụng chung, ví dụ các ứng dụng cơ khí không xác định, phải sử dụng mã không xác định hoặc chung đã cho ở đầu mỗi danh sách phụ. Trong trường hợp ứng dụng được xác định, nhưng không được liệt kê rõ ràng, phải sử dụng mã “khác” tại cuối danh sách phụ có liên quan.

Một số ứng dụng có thể tỏ ra không chỉ rơi vào một hạng mục đơn lẻ được liệt kê ở trên do tính chất sử dụng một số đặc tính có lợi. Một ví dụ là dấu trục quay đối với bơm thiết bị hóa học. Thiết bị này thực hiện chức năng cơ khí trong môi trường hóa học và được liệt kê theo ứng dụng cơ khí. Nguyên tắc cần được sử dụng là ứng dụng được mã hóa theo tiêu đề tổng quát mà thích hợp nhất đối với phạm vi sử dụng của nó. Một danh mục được cung cấp để hỗ trợ vị trí trong danh sách.

A.2. Các loại ứng dụng

Vật cách điện

Vật cách điện đối với điện tử

Vật cách điện vi sóng

Chất dẫn điện ômic

Chất dẫn điện ion

Các ứng dụng tụ điện

Chất dẫn điện không có ômic

Các ứng dụng áp điện

Máy nghiền và cán

Các ứng dụng nông nghiệp

Độ bền mài mòn đối với thiết bị và máy móc

Các ứng dụng đạn đạo

Các ứng dụng cắt vật liệu

Các ứng dụng tạo hình vật liệu

Các ứng dụng bơm

Các ứng dụng van và vòi

Hướng dẫn cho đầu ren, giấy, băng và sợi dây, v.v….

Các ứng dụng ổ lăn

Khuôn dẫn chính xác và các thiết bị đo lường

Các mặt hàng thể thao

Các ứng dụng cá nhân

Các ứng dụng điện chịu nhiệt

Các ứng dụng xử lý vật liệu nhiệt độ cao

Các ứng dụng trong không gian

Các ứng dụng trong vật dụng gia đình

Các ứng dụng động cơ pittông

CHÚ THÍCH: xem mã 843 đối với bộ phận xúc tác khói thải xe.

Các ứng dụng trong động cơ tuốc bin

Ứng dụng phản chiếu

Các bộ phận cấu trúc không quang học cho hệ thống quang học

Hợp phần lazer

Ứng dụng kính quang học

Bao quanh đèn

Các hợp phần quang học hoạt động

Thiết bị dụng cụ phòng thử nghiệm hóa học

ứng dụng nhà máy hóa chất

Các bộ phận khuôn đúc trong công nghiệp hóa chất

Vật liệu và thân bộ lọc

CHÚ THÍCH: bộ lọc cho các kim loại nóng chảy được mã hóa 526.

Xúc tác và chất mang xúc tác

Các hợp phần trong quá trình phủ

Ứng dụng y sinh

Ứng dụng sinh hóa

Bột để sản xuất gốm

Bột được sử dụng theo cách không có biến đổi

Bột gốm sử dụng để phủ bề mặt

CHÚ THÍCH: 980-998 được dự trữ cho các ứng dụng có thể phân loại được trong tương lai không thuộc các loại phân loại trước.Tại thời điểm này không được xác định một cách cụ thể và không nên sử dụng số 999.

PHỤ LỤC B

(Quy định)

Lĩnh vực mô tả đặc tính hóa học

B.1. Giới thiệu

Lĩnh vực này có những thông tin liên quan đến đặc tính hóa học và hình thái và được nhận dạng bằng chữ cái đầu tiên là C.

Vì những đặc tính hóa học tương đối phức tạp của gốm mịn (gốm cao cấp, gốm kỹ thuật cao cấp) và rất có thể sự có mặt một số lượng các hợp chất và các dạng, phần hệ thống phân loại này được yêu cầu đặc biệt linh hoạt. Mã đặc tính hóa học có ít nhất ba hạng mục thông tin cần thiết theo thứ tự sau:

a) chữ cái nhận dạng đầu tiên C;

b) dạng đầy đủ của hạng mục, có nghĩa là bột, sợi, monolithic, v.v… biểu thị bằng một hoặc hai chữ cái phía trên;

c) xác định về số của công thức hóa học (của ít nhất thành phần chính) hoặc bằng mã định dạng-dài hoặc bằng mã định dạng-ngắn (xem B.2).

Các hạng mục phân loại bổ sung có thể bao gồm chuỗi mã định dạng-dài để nhận dạng độ tinh khiết của thành phần chính và hình thái đặc tính hóa học của các thành phần thứ hai hoặc thành phần phụ. Trong những trường hợp này, sự mô tả hình thái cũng tác động như là sự tách biệt giữa các thành phần liên quan.

B.2. Lựa chọn công thức hóa học

Sự quyết định lựa chọn mã định dạng-dài hoặc mã định dạng-ngắn phụ thuộc vào mục đích mà hệ thống đang được sử dụng và phải được sự thỏa thuận của các bên liên quan.

Mã định dạng-dài thích hợp với trường hợp xác định sản phẩm gần nhau về dạng hóa học và loại và/hoặc số lượng mà trong đó vật liệu có tính chất vật lý và hóa học đang xác định. Ví dụ gồm cơ sở dữ liệu kỹ thuật chi tiết, nghiên cứu và phát triển, sản xuất thử nghiệm.

Mã định dạng-ngắn thích hợp với trường hợp trong đó chỉ xác định sản phẩm là một nhóm hoặc loại thông thường liên quan đến tên hóa học, ví dụ cordierit, mà tại đó sự phân loại hẹp hơn liên quan đến sự tạo thành của nó, tỷ lệ các dạng hóa học có mặt và sự sắp xếp vật lý và hóa học của chúng là không yêu cầu. Các ví dụ bao gồm liệt kê sản phẩm thương mại, thống kê thương mại và kiểm kê nội bộ, v.v…

CHÚ THÍCH 1: Bất cứ định dạng nào được lựa chọn, hệ thống mã bốn-ký tự này đưa ra khoảng trống đủ để các vật liệu có thành phần phức tạp hơn đang được sử dụng và sẽ cho phép bổ sung các thuật ngữ có thể được chấp nhận trong tương lai.

CHÚ THÍCH 2: Hai hình thái mã đưa ra khả năng nhận dạng sản phẩm hoặc do sự kết hợp của các mã hợp chất đơn giản hoặc do sự trình bày nhóm vật liệu có mã bốn-ký tự đơn. Nếu không thể tránh được việc sử dụng cấu trúc mã số khác nhau đối với hai định dạng này không bị mất đi tính linh hoạt trong sử dụng. Do vậy sự kết nối logic trực tiếp giữa hai định dạng đối với sản phẩm bất kỳ. Tuy nhiên, không thể tạo ra sự kết nối như vậy nếu đòi hỏi đối với loại vật liệu cụ thể, ví dụ một dải các mã định dạng-dài có thể được trình bày bằng một mã định dạng-ngắn đơn. Nếu cả hai định dạng không được sử dụng song song cho một ứng dụng cụ thể, sự kết nối giữa các định dạng phải được tạo ra một cách đặc biệt để đảm bảo sự nhận dạng đúng các vật liệu.

B.3. Các ký hiệu hình thái

B.3.1. Các ký hiệu hình thái cũng làm vật tách trong việc mã đặc tính hóa học, được đưa ra trong danh mục sau đây.

B = Tiền chất

BG = khí

BL = lỏng

BS = rắn

E = Bột

EE = thông thường

EF = bột được phủ có vật liệu vô cơ

EG = bột được phủ có vật liệu hữu cơ

EH = phun các hạt bột khô

EJ = bột tạo thành hạt bằng cơ học

EK = gốm đồng nhất cục bộ/tạo thành trước/dạng xanh

EL = băng hoặc lá xanh mang gốm không nung

EM = phần kim loại mang bột gốm

EQ = phần polyme mang bột gốm

ER = hỗn hợp nhão mang bột gốm

CHÚ THÍCH: Mã EM đến ER được sử dụng ở dạng thành phẩm, không sử dụng làm trung gian để sản xuất các vật liệu khác.

W = Tinh thể dạng sợi

WB = tấm tinh thể dạng sợi

WE = tinh thể dạng sợi nổi/ có kích cỡ

WM = phần kim loại mang tinh thể dạng sợi

WR = phần polyme mang tinh thể dạng sợi

WR = hỗn hợp nhão mang tinh thể dạng sợi

F = Sợi

FS = sợi ngắn mỏng

FL = sợi đơn dài mỏng (liên tục)

FF = sợi tơ (sợi dày)

FT = lanh sợi dài

FW = tấm sợi dệt

FP = pre-preg

FB = lớp phủ

FV = tấm bảng

FM = phần kim loại mang sợi gốm

FQ = phần polyme mang sợi gốm

FR = que gốm trong phần polyme

FW = hỗn hợp nhão mang sợi gốm

J = Tấm mỏng

H = Khối cầu rỗng

S = Tinh thể đơn

K = Phần gốm cứng

KB = thủy tinh cứng, thủy tinh-gốm hoặc gốm đa tinh thể (không có độ xốp)

KE = gốm 3D có lỗ rỗng kín

KF = gốm 2D có lỗ rỗng (ví dụ, xốp tổ ong)

KG = gốm có lỗ xốp

KH = gốm có mật độ được xếp loại (lỗ xốp)

KJ = gốm được xếp hạng về mặt chức năng

KK = gốm phủ

KL = gốm xử lý bề mặt hoặc sửa đổi bề mặt

KM = gốm composit nhiều lớp

KS = composit sợi dài nền gốm đơn hướng (1D)

KT = composit sợi dài nền gốm hai hướng (2D) (gồm cả sợi dệt)

KU = composit sợi dài nền gốm đa hướng (3D và cao hơn) (gồm sợi đan)

KV = composit nền gốm sợi ngắn

KW = composit có chứa tinh thể có sợi nền gốm

KX = composit có tấm mỏng nền gốm

KY = gốm có kim loại trong khuôn hoặc các phần gốm (trước khi đồng nhất)

KZ = gốm có các hạt kim loại phân tán

L = Lớp phủ gốm

LB = lớp phủ mỏng (< 20 µm)

LE = lớp phủ dày (≥ 20 µm)

LF = vật liệu gắn xi măng cho mối nối

Các mã sau đây được sử dụng với mã định dạng-dài để xác định làm thế nào định dạng các loại được kết hợp trong vật liệu:

M = Hỗn hợp (được sử dụng cho loại thứ hai và kế tiếp để chỉ mối quan hệ với loại đầu tiên)

MB = hỗn hợp hóa học của các loại thứ hai và kế tiếp với loại trước để chỉ một hợp chất hoặc dung dịch chất rắn không được liệt kê cụ thể trong danh mục đặc tính hóa học đã cho trong B.5 (ví dụ, dung dịch chất rắn của magie dititanat và nhôm dititanat hoặc thủy tinh) - mã chỉ ra rằng thành phần mã bằng số sau đây đề cập đến hợp chất thêm thứ hai được công bố kết hợp về mặt hóa học với mã trước.

ME = hỗn hợp hóa học và vật lý của phần phụ thứ hai hoặc kế tiếp hoặc bổ sung lượng nhỏ vào hợp chất đã xác định trước (ví dụ MgO trong alumina hoặc B trong SiC), dạng chiết hoặc tự nhiên của chúng không được nhận dạng cụ thể.

MF = hỗn hợp hạt riêng biệt về mặt vật lý của các loại thứ hai hoặc kế tiếp có mã trước (ví dụ, pha tinh thể không liên tục đơn lẻ, bột thứ hai được trộn với bột đầu tiên) - mã này chỉ ra rằng thành phần mã bằng số sau đề cập đến hợp chất bổ sung trong dạng riêng biệt về mặt vật lý với hợp chất trước.

MG = pha thứ hai liên tục, rời rạc về mặt vật lý trong vật liệu bao gồm các pha trước đó

MH = các loại tiếp theo ở dạng rời rạc

MJ = các loại tiếp theo ở dạng tinh thể có sợi rời rạc

MK = các loại tiếp theo ở dạng tấm mỏng rời rạc

ML = các loại tiếp theo ở dạng lớp phủ lên loại trước

MM = các loại tiếp theo được sử dụng trong việc biến đổi hóa học bề mặt của vật liệu tương ứng với đống của nó

MS = các loại tiếp theo được sử dụng làm lớp phân biệt trong lớp composit

B.3.2. Áp dụng quy tắc xây dựng mã sau đây:

a) Nếu mô tả vật liệu composit nền gốm, trước tiên phải xác định pha nền.

b) Tất cả các phần gốm chứa hạt, bao gồm các hạt kim loại và gốm, ở đó các hạt tạo thành pha rời rạc thứ hai có thể được coi làm bền và làm dai nền, được mô tả bằng mã KB - KZ theo hình thái của sản phẩm. Không có mã phân cách đối với gia cường hạt gốm, nên được mã hóa sử dụng KB.

B.4. Mã bốn-ký tự cho các hợp chất khác và các loại sản phẩm xác định

B.4.1. Đối với mã định dạng-dài

Bốn ký tự trong mã đặc tính hóa học sẽ nhận dạng hạng mục thuộc về một trong những loại cụ thể đã liệt kê. Danh mục được sắp xếp theo hệ thống cấp bậc sau:

0000 - 0999 các nguyên tố và các hợp chất gốm đơn giản như là oxit, nitrua, cacbua, v.v…

1000 - 1999 các hợp chất tỷ lượng nhị nguyên và các thành phần không có sẵn trực tiếp từ nền

2000 - 2999 các hợp chất tỷ lượng cấp ba

3000 - 3999 các hợp chất tỷ lượng khác

4000 - 4999 các hợp chất không tỷ lượng

Các mã trong dải 0000 đến 0999 được liệt kê ở dạng nền trong Bảng B.1. Đối với các hợp chất hóa học cụ thể mà không có sẵn từ nền ở trên, một mã bốn-ký tự trong dải 1000 đến 4999 được quy định trong điều sau.

Phải theo các quy tắc chung sau đây:

1) Đối với các tiền chất và bột có độ tinh khiết cao hoặc độ tinh khiết có thể cần phải xác định, mã bốn ký tự phải được sử dụng từ dải 0001 - 4999.

2) Đối với gốm, thủy tinh hoặc thủy tinh-gốm được chi tiết thành phần ở dạng thành phần hóa học là để nhận dạng, mã bốn ký tự từ dải 0001 - 4999 phải được sử dụng trong sự kết hợp lựa chọn với các mã để lượng có mặt và với dạng tương ứng của các thành phần thứ cấp sử dụng mã hỗn hợp (xem B.5).

3) Nếu hợp chất không xuất hiện hóa trị thích hợp trong Bảng B.1, cần thiết hoặc xử lý hợp chất này như là một hỗn hợp thích hợp của hợp chất trích dẫn, hoặc như một hợp chất khác. Ví dụ: Fe₃O₄ có thể được lấy làm hỗn hợp hóa học đẳng phân tử của FeO và Fe₂O₃, hoặc có thể được mã hóa như là “khác” (0400).

4) Nếu một nguyên tố được trích dẫn, ví dụ, trong phân tích hóa học, không xuất hiện trong Bảng B.1 thì phải sử dụng mã “khác”; ví dụ nitơ: 0400, flo: 0500.

5) Hiện nay hợp chất phức chất vô cơ nằm ngoài phạm vi của hệ thống phân loại.

B.4.2. Đối với mã định dạng-ngắn

Loại vật liệu cụ thể hoặc các thành phần được mã hóa 5000 đến 9999 và được tính đến để cung cấp mã có thể nhận dạng đơn giản đối với vật liệu phức tạp sử dụng ở đó sự nhận dạng hóa học đầy đủ hoặc không thực tế hoặc không ưa thích.

Bảng B.1 - Mã đặc tính hóa học bốn ký tự đối với các nguyên tố và hợp chất đơn giản

B.5. Mã định dạng-dài

B.5.1. Mã bốn ký tự đối với các hợp chất hóa học đơn giản

Bảng B.1 đưa ra mã bốn ký tự được sử dụng để mô tả các thành phần hóa học của tiền chất, bột và sản phẩm gốm mà ở đó thành phần ở dạng hợp chất hóa học đơn giản được mô tả. Bảng này liệt kê hầu hết các nguyên tố thông thường, gồm cả các nguyên tố có hóa trị thay đổi và chín anion đơn giản thường gặp. Các mã đơn lẻ thu được bằng cách kết hợp các loại cation có hóa trị thích hợp từ danh mục bên tay trái của bảng với anion được yêu cầu tại đầu bảng. Mỗi sự kết hợp cation và anion được nhận dạng bằng một số độc nhất. Các mã bốn ký tự được sắp xếp theo

cấp bậc sau:

Trong các trường hợp chính đòi hỏi sự phân loại bởi đặc tính hóa học chi tiết, có thể mô tả vật liệu gốm mịn theo những mã này. Tuy nhiên, danh mục không loại trừ và sự mô tả nguyên tố “khác” có thể được sử dụng đối với các loại kim loại không xuất hiện trong Bảng B.1. Đối với các anion loại hình thái không xuất hiện trong bảng, tham khảo các mã bốn ký tự 1000 - 1999 (xem B.5.2), đối với anion có hai hình thái xem các mã 2000 - 2999 (xem B.5.3) và đối với các hợp chất phức tạp hơn xem 3000 - 3999 (xem B.5.4).

Rõ ràng từ nền của mã cho hợp chất nhị nguyên đơn giản có nhiều số lượng mã sẽ được sử dụng, thay vì một số các mã là thừa thông qua sự kết hợp không thể thực hiện được, ví dụ cacbon cacbua, hoặc qua nhiệt động (tính không bền vững).

Đối với các loại nguyên tử có nhiều hơn một hóa trị, các dãy riêng biệt được cung cấp trong nền đối với từng trạng thái hóa trị. Theo cách này nền có thể cung cấp các mã khác nhau giữa các trạng thái, ví dụ CeO₂ và Ce₂O₃ hoặc FeO và Fe₂O₃.Trong một số trường hợp, không thể sử dụng các hóa trị đơn giản. Trong những trường hợp như vậy công thức được trích dẫn sau số mã trong Bảng B.1, mà không sử dụng trong mã. Trong trường hợp khác, dãy hai hoặc nhiều hơn các hợp chất có thể được tạo thành từ cùng loại. Sự phân loại này không tách chúng thành những mã đơn lẻ mà trình bày chúng hoặc ở dạng A_xB_y hoặc ở dạng AB_y.

Nếu thông thường hợp phần không ở dạng rắn ở nhiệt độ môi trường, điều này được chú thích trong bảng nền như (g) đối với dạng khí hoặc (l) đối với dạng lỏng. Nếu các hóa chất có nước kết tinh sẽ được loại bỏ khi tạo thành sản phẩm gốm, điều này được chỉ ra bởi chữ (h) (= khử nước).

Hợp chất bán tỷ lượng được xem xét trong một trong hai cách:

1) Thể bao trong của ký tự chính (N = Không-tỷ lượng) trong mã. “N” không xuất hiện như một ký tự trong ký hiệu dạng và do vậy sẽ không bị nhầm lẫn với dữ liệu trong lĩnh vực đó. Ví dụ mã đối với titan dioxit không tỷ lượng sẽ là:

N0420

2) Hạng mục được ký hiệu trong dải mã 4000 - 4999 (xem B.5.5).

Trong trường hợp mà các tạp chất không yêu cầu được mã hóa, mà không có mã cho tạp chất trong Bảng B.1, ví dụ oxy được xác định là một tạp chất trong AIN, đối với mục đích mã hóa nên xem xét tạp chất như là một hợp chất liên quan (ví dụ Al₂O₃ trong AIN) hoặc cách khác, nên được chỉ ra trong lời công bố bổ sung với mã số.

VÍ DỤ: Nhôm nitrua chứa 2 % oxy theo khối lượng có lượng alumina (Al₂O₃) tương đương là:

Trong đó M.W . là khối lượng phân tử. Khi đó sản phẩm được mã hóa:

CKB0307ME0407(4.2C)

Trong đó mã ME đã được sử dụng để chỉ ra rằng Al₂O₃ (0407) có một mối quan hệ không gian không biết với AIN (0307).

B.5.2. Mã đối với các loại tỷ lượng hai thành phần, mã định dạng-dài 1000 - 1999

Nhóm sau đây được sử dụng:

1000 - 1099 Aluminua

1100 - 1199 Antimonua

1200 - 1299 Asenua

1300 - 1399 Bromua

1400 - 1499 Clorua

1500 - 1599 Hydrua

1600 - 1699 Selenua

1700 - 1799 Tellurua

1800 - 1999 Các hợp phần nhị nguyên có những gốc khác

Các hợp phần được phân loại riêng lẻ là:

B.5.3. Mã số cho các hợp chất tỷ lượng ba hợp phần, mã định dạng-dài 2000 - 2999

Sự phân loại này được chia theo thứ tự chữ cái như sau:

Các hợp chất được phân chia riêng lẻ là:

B.5.4. Mã số cho các hợp chất tỷ lượng khác, mã định dạng-dài 3000 - 3999

Có sự thay đổi lớn của các vật liệu nằm trong nhóm này, vì vậy chỉ có thể xác định thứ bậc như sau:

3000 - 3999

3400 - 3699

3700 - 3999

Các hợp chất được phân chia riêng lẻ là:

B.5.5. Mã đối với các hợp chất không-tỷ lượng, mã định dạng-dài 4000 - 4999

Mã bốn ký tự được mã bằng số trong dải 4000 - 4999 xác định đặc tính hóa học được nêu trong danh mục sau:

4999     Các hợp chất không-tỷ lượng khác

CHÚ THÍCH: Trong công thức của tiêu chuẩn này, không có ví dụ cụ thể về các hợp chất không tỷ lượng yêu cầu mã riêng biệt được xác nhận. Trường hợp này sẽ được xem xét theo yêu cầu của người sử dụng.

B.6. Mã đối với các loại sản phẩm xác định, mã định dạng-ngắn 5000 - 9999

Mã bốn ký tự được mã bằng số trong dải 5000 - 9999 xác định đặc tính hóa học nhận được từ danh mục sau theo trật tự chữ cái của các loại kim loại đầu tiên mà thông thường sản phẩm được biết từ công thức hóa học của nó.

CHÚ THÍCH 1: Có thể là các trường hợp không có tên ưu tiên; ví dụ, ytri aluminat và nhôm ytrat có tên như nhau đối với ngọc hồng lựu ytri nhôm (YAG). Trong trường hợp như vậy nên nghiên cứu danh mục mã đối với cả hai tên. Nếu không tìm được, sử dụng phân loại “khác” đối với loại kim loại cơ bản xuất hiện cao nhất trong danh mục chữ cái, trong trường hợp dưới tên nhôm.

CHÚ THÍCH 2: Để trợ giúp việc nhận dạng các vật liệu được mô tả dưới tên khoáng hoặc không phải tên hóa học khác, gốm sứ có thể được tìm thấy ở dạng tên aluminosilicat; các sản phẩm gốc mica được tìm thấy dưới dạng tên aluminosilicat; cordiertit được tìm thấy dưới dạng magie aluminosilicat; steatit và forrsterit dưới tên magie silicat; vật liệu gốc apatit dưới dạng phosphat.

CHÚ THÍCH 3: Đối với vật liệu có chứa thành phần A được phân bố trong nền của B, ví dụ Al₂O₃/ZrO₂, những vật liệu này được mã hóa một cách cụ thể có thể tìm thấy được nhóm với vật liệu của loại A.

5000 - 5359 Các vật liệu trên cơ sở nhôm

5000 Các vật liệu gốc nhôm, không có quy định khác

5001 - 5099 Các vật liệu trên cơ sở alumina (nhôm oxit)

5101-5149 Các dạng khác của alumina

5150-5199 Các vật liệu composit nền alumina

5200-5209 Nhôm nitrua

5210-5219 Nhôm oxynitrua

5220-5349 vật liệu gốc aluminosilicat

5221 - 5239 dạng vật liệu chịu lửa của aluminosilicat (bao gồm IEC 60672 nhóm C 500)

5310 - 5339 vật liệu không chịu lửa aluminosilicat (sứ kiềm)

5340-5344 các vật liệu gốc mica

5350-5355 các vật liệu gốc nhôm titanat

5359     gốm gốc nhôm được xác định khác

5360     các vật liệu gốc antimon

5380 - 5449 các vật liệu gốc bari

5450 - 5489 các vật liệu gốc berylli

5490 - 5499 các vật liệu gốc bismuth

5500 - 5529 các vật liệu gốc bo cacbua

5530 - 5549 các vật liệu gốc bo nitrua

5550 - 5579 các vật liệu gốc canxi

5580 - 5599 các vật liệu gốc cacbon

5600 - 5609 các vật liệu gốc xeri

5610 - 5619 các vật liệu gốc crom

5620     các vật liệu gốc coban

5630 - 5639 các vật liệu gốc đồng

5640     các vật liệu gốc dysprosi

5650     các vật liệu gốc erbi

5660     các vật liệu gốc europi

5670 - 5679 các vật liệu gốc gadolini

5700 - 5709 các vật liệu gốc hafni

5710 - 5749 các vật liệu gốc sắt

5760 - 5829 các vật liệu gốc chì

5830 - 5899 các vật liệu gốc lithi

5900 - 6099 các vật liệu gốc magie

5900     các vật liệu gốc magie không được xác định khác

5901 - 5919 các vật liệu dựa trên magnesia (magie oxit)

5920 - 5949 các vật liệu gốc magie aluminat