Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 12142-1:2017 (ISO 683-1:2016) về Thép nhiệt luyện, thép hợp kim và thép dễ cắt - Phần 1: Thép không hợp kim dùng cho tôi và ram

TIÊU CHUẨN QUỐC GIA

TCVN 12142-1:2017

ISO 683-1:2016

THÉP NHIỆT LUYỆN, THÉP HỢP KIM VÀ THÉP DỄ CẮT - PHẦN 1: THÉP KHÔNG HỢP KIM DÙNG CHO TÔI VÀ RAM

Heat-treatable steels, alloy steels and free-cutting steels - Part 1: Non-alloy steels for quenching and tempering

Lời nói đầu

TCVN 12142-1-2017 hoàn toàn tương đương ISO 683-1:2016.

TCVN 12142-3-2017 do Ban kỹ thuật tiêu chuẩn quốc gia TCVN/TC 17, Thép biên soạn, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng đề nghị, Bộ Khoa học và Công nghệ công bố.

Bộ TCVN 12142 (ISO 683), Thép nhiệt luyện, thép hợp kim và thép dễ cắt bao gồm các tiêu chuẩn sau:

- TCVN 12142-1:2017 (ISO 683-1:2016), Thép nhiệt luyện, thép hợp kim và thép dễ cắt - Phần 1: Thép không hợp kim dùng cho tôi và ram.

- TCVN 12142-2:2017 (ISO 683-2:2016), Thép nhiệt luyện, thép hợp kim và thép dễ cắt - Phần 2: Thép hợp kim dùng cho tôi và ram.

- TCVN 12142-3:2017 (ISO 683-3:2016), Thép nhiệt luyện, thép hợp kim và thép dễ cắt - Phần 3: Thép tôi bề mặt.

- TCVN 12142-4:2017 (ISO 683-4:2016), Thép nhiệt luyện, thép hợp kim và thép dễ cắt - Phần 4: Thép dễ cắt.

- TCVN 12142-5:2017 (ISO 683-5:2017), Thép nhiệt luyện, thép hợp kim và thép dễ cắt - Phần 5: Thép thấm nitơ.

- TCVN 12142-14:2017 (ISO 683-14:2004), Thép nhiệt luyện, thép hợp kim và thép dễ cắt - Phần 14: Thép cán nóng dùng cho lò xo tôi và ram.

- TCVN 12142-15:2017 (ISO 683-15:1992), Thép nhiệt luyện, thép hợp kim và thép dễ cắt - Phần 15: Thép làm van dùng cho động cơ đốt trong.

- TCVN 12142-17:2017 (ISO 683-17:2014), Thép nhiệt luyện, thép hợp kim và thép dễ cắt - Phần 17: Thép ổ bi và ổ đũa.

- TCVN 12142-18:2017 (ISO 683-18:2016), Thép nhiệt luyện, thép hợp kim và thép dễ cắt - Phần 18: Sản phẩm thép sáng bóng.

THÉP NHIỆT LUYỆN, THÉP HỢP KIM VÀ THÉP DỄ CẮT - PHẦN 1: THÉP KHÔNG HỢP KIM DÙNG CHO TÔI VÀ RAM

Heat-treatable steels, alloy steels and free-cutting steels - Part 1: Non-alloy steels for quenching and tempering

1  Phạm vi áp dụng

Tiêu chuẩn này quy định các yêu cầu kỹ thuật khi cung cấp đối với:

- Các bán thành phẩm được tạo hình nóng, ví dụ, các phôi thép lớn, phôi thép nhỏ, phôi dạng dẹt (xem chú thích 1),

- Các thanh (xem chú thích 1),

- Thanh để kéo dây,

- Sản phẩm dẹt đã hoàn thiện, và

- Các vật rèn tự do hoặc bằng khuôn (xem chú thích 1)

được chế tạo từ không hợp kim, được tôi trực tiếp và thép không hợp kim được tôi bằng ngọn lửa và tôi cảm ứng liệt kê trong Bảng 3, được cung cấp theo một trong các trạng thái nhiệt luyện đã cho đối với loại sản phẩm khác nhau trong Bảng 1 và theo một trong các trạng thái bề mặt đã cho trong Bảng 2.

Nói chung, thép được dự định sử dụng để chế tạo các chi tiết máy (xem các Bảng 9 và 11) được tôi và ram hoặc nhiệt luyện có austenit hóa (xem 3.2 và chú thích 1), được tôi bằng ngọn lửa hoặc tôi cảm ứng, nhưng cũng có thể được sử dụng một phần trong điều kiện thường hóa (xem Bảng 10). Các yêu cầu về cơ tính cho trong tiêu chuẩn này được hạn chế cho các cỡ kích thước trong các Bảng 9 và 10.

CHÚ THÍCH 1: Các bán thành phẩm được rèn tự do hoặc bằng khuôn (các phôi thép lớn, các phôi thép nhỏ, các phôi thép tấm...), các vòng cán không hàn và các thanh, dầm thép được rèn bằng búa

CHÚ THÍCH 2: Để nhằm mục đích đơn giản hóa, thuật ngữ “được tôi và ram”, trừ khi có quy định khác, sau đây cũng được gọi là tôi đẳng nhiệt.

CHÚ THÍCH 3: Về các tiêu chuẩn khác liên quan đến thép tuân theo yêu cầu thành phần hóa học trong Bảng 3, tuy nhiên, được cung cấp trong các dạng sản phẩm hoặc các trạng thái nhiệt luyện khác so với các trường hợp nêu trên hoặc dự định sử dụng cho các ứng dụng đặc biệt và cho các tiêu chuẩn có liên quan khác, xem thư mục tài liệu tham khảo.

CHÚ THÍCH 4: Tiêu chuẩn này không áp dụng cho các sản phẩm đã đánh bóng, các thanh và thanh để kéo dây thép dùng cho chồn đầu nguội. Đối với các sản phẩm này, xem TCVN 12142-18 (ISO 683-18) và TCVN 8996 (ISO 4954).

Trong các trường hợp đặc biệt, các thay đổi hoặc bổ sung cho các yêu cầu kỹ thuật khi cung cấp này có thể được thỏa thuận giữa người sản xuất và khách hàng tại thời điểm tìm hiểu và đặt hàng.

Ngoài tiêu chuẩn này, có thể áp dụng các yêu cầu kỹ thuật chung cho cung cấp của TCVN 4399 (ISO 404).

2  Tài liệu viện dẫn

Các tài liệu viện dẫn sau rất cần thiết cho áp dụng tiêu chuẩn này. Đối với các tài liệu viện dẫn ghi năm công bố thì áp dụng phiên bản đã nêu. Đối với các tài liệu viện dẫn không ghi năm công bố thì áp dụng phiên bản mới nhất, bao gồm cả các sửa đổi, (nếu có).

TCVN 197-1 (ISO 6892-1), Vật liệu kim loại - Thử kéo - Phần 1: Phương pháp thử ở nhiệt độ phòng.

TCVN 256-1 (ISO 6506-1), Vật liệu kim loại - Thử độ cứng Brinell - Phần 1: Phương pháp thử.

TCVN 257-1 (ISO 6508-1), Vật liệu kim loại - Thử độ cứng Rockwell - Phần 1: Phương pháp thử (thang A, B, C, D, E, F, G, H, K, N, T).

TCVN 312-1 (ISO 148-1), Vật liệu kim loại - Thử va đập kiểu con lắc Charpy - Phần 1: Phương pháp thử.

TCVN 1660 (ISO 4885), Sản phẩm của hợp kim sắt - Nhiệt luyện - Từ vựng.

TCVN 1811 (ISO 14284), Thép và gang - Lấy mẫu và chuẩn bị mẫu thử để xác định thành phần hóa học.

TCVN 4393 (ISO 643), Thép - Xác định độ lớn hạt bằng phương pháp kim tương.

TCVN 4398 (ISO 377), Thép và sản phẩm thép - Vị trí lấy mẫu, chuẩn bị phôi mẫu và mẫu thử cơ tính.

TCVN 4399 (ISO 404), Thép và sản phẩm thép - Yêu cầu kỹ thuật chung khi cung cấp.

TCVN 4507 (ISO 3887), Thép - Phương pháp xác định chiều sâu lớp thoát cacbon.

TCVN 7446-1:2004 1), Thép - Phân loại - Phần 1: Phân loại thép không hợp kim và thép hợp kim trên cơ sở thành phần hóa học.

TCVN 7446-2 (ISO 4948-2), Thép - Phân loại - Phần 2: Phân loại thép không hợp kim và thép hợp kim theo cấp chất lượng chính và đặc tính hoặc tính chất sử dụng.

TCVN 8992 (ISO 9443), Thép có thể nhiệt luyện và thép hợp kim - Cấp chất lượng bề mặt thép thanh tròn và thép dây cán nóng - Điều kiện kỹ thuật khi cung cấp.

TCVN 10352 (ISO 7788), Thép - Hoàn thiện bề mặt thép tấm và thép tấm rộng cán nóng - Yêu cầu khi cung cấp.

TCVN 11371 (ISO 6929), Sản phẩm thép - Từ vựng.

TCVN 11236 (ISO 10474), Thép và sản phẩm thép - Tài liệu kiểm tra.

ISO 642, Steel - Hardenability test by end quenching (jominy test) (Thép - Thử độ thấm tôi bằng tôi đầu nút (thử jominy).

ISO 4967, Steel - Determination of contest of non-metallic inclusion - Micrographic method using standard diagrams (Thép - Xác định hàm lượng của các tạp chất phi kim loại - Phương pháp chụp ảnh cấu trúc tế vi khi sử dụng các biểu đồ tiêu chuẩn).

ISO/TS 4949, Steel names based on letter symbols (Mác thép dựa trên các ký hiệu chữ cái).

ISO 18265, Metallic materials - Conversion of hardness values (Vật liệu kim loại - Chuyển đổi các giá trị độ cứng).

3  Thuật ngữ và định nghĩa

Tiêu chuẩn này áp dụng các thuật ngữ và định nghĩa cho trong TCVN 4398 (ISO 377), TCVN 1660 (ISO 4885), TCVN 7446-1, TCVN 7446-2 (ISO 4948-2), TCVN 11371 (ISO 6929), TCVN 1811 (ISO 14284) và các thuật ngữ, định nghĩa sau.

CHÚ THÍCH: Về các sai lệch so với các thuật ngữ và định nghĩa này, xem các chú thích 1 và 2 của Điều 1.

3.1

Tiết diện quy định (ruling section)

Tiết diện áp dụng các cơ tính quy định

CHÚ THÍCH: Cỡ kích thước tiết diện quy định của sản phẩm không phụ thuộc vào hình dạng và các kích thước thực tế của sản phẩm và luôn được cho bằng đường kính. Đường kính này tương đương với đường kính của một “thanh tròn tương đương”. Đó là một thanh tròn sẽ biểu thị cùng một tốc độ làm nguội như tiết diện quy định thực tế của sản phẩm có liên quan tại vị trí lấy các mẫu thử khi được làm nguội từ nhiệt độ austenit hóa.

3.2

Tôi đẳng nhiệt (austempering)

Nhiệt luyện đẳng nhiệt để được tổ chức bainit hoặc austenit-ferit trong chi tiết gia công.

CHÚ THÍCH: Tốc độ làm nguội cuối cùng tôi nhiệt độ phòng không có quy định riêng.

[Nguồn: TCVN 1660 (ISO 4885), 3.11]

3.3

Thép không hợp kim (non alloy steel)

Như đã định nghĩa trong TCVN 7446-1, 3.12.

4  Phân loại và ký hiệu

4.1  Phân loại

Các mác thép có liên quan được phân loại theo TCVN 7446-1 và TCVN 7446-2 (ISO 4948-2). Các mác thép C25, C35, C40, C45, C50, C55 và C60 là các thép không hợp kim chất lượng tốt. Tất cả các mác thép khác được quy định trong tiêu chuẩn này đều là các thép không hợp kim đặc biệt.

4.2  Ký hiệu

Về các mác thép quy định trong tiêu chuẩn này, tên gọi đã cho trong các bảng có liên quan phải phù hợp với ISO/TS 4949.

5  Thông tin do khách hàng cung cấp

5.1  Thông tin bắt buộc

Nhà sản xuất phải nhận được thông tin từ khách hàng tại thời điểm tìm hiểu và đặt hàng:

a) Số lượng được cung cấp;

b) Tên gọi của dạng sản phẩm (phôi thép tấm, phôi thép lớn, phôi thép nhỏ, thép thanh tròn, thanh để kéo dây, thép phẳng rộng, thép lá, thép tấm, thép dải, thép rèn.vv...);

c) Tên gọi của tiêu chuẩn về kích thước và các kích thước, dung sai được lựa chọn từ tiêu chuẩn này (xem 7.9) hoặc, ví dụ như trong trường hợp các vật rèn bằng búa, tên gọi của bản vẽ hoặc bất cứ tài liệu nào khác bao trùm các kích thước và dung sai yêu cầu đối với sản phẩm;

d) Viện dẫn tiêu chuẩn này, nghĩa là TCVN 12141-1 (ISO 683-1);

e) Tên gọi của mác thép như đã cho trong Bảng 3;

f) Tên gọi tiêu chuẩn cho một báo cáo thử 2.2 hoặc bất cứ loại tài liệu kiểm tra nào khác phù hợp với TCVN 11236 (ISO 10474) hoặc tiêu chuẩn khác (ví dụ các tiêu chuẩn EN 10204 hoặc JIS G 0415).

5.2  Các yêu cầu tùy chọn và/ hoặc bổ sung hoặc đặc biệt

Dưới đây liệt kê một vài yêu cầu tùy chọn được quy định trong tiêu chuẩn này. Nếu khách hàng không chỉ ra bất cứ sự tùy chọn nào trong các tùy chọn này thì các sản phẩm sẽ được cung cấp phù hợp với các đặc tính kỹ thuật cơ bản được quy định trong tiêu chuẩn này (xem 5.1):

Nếu có yêu cầu một trạng thái nhiệt luyện khác với điều kiện không nhiệt luyện, cần cho ký hiệu của trạng thái nhiệt luyện khác này (xem Bảng 1, cột 2);

Nếu có yêu cầu một trạng thái bề mặt khác với “được gia công nóng” hoặc một chất lượng bề mặt đặc biệt, cần cho trạng thái bề mặt (xem Bảng 2) và chất lượng bề mặt (xem 7.7);

Bất cứ yêu cầu nào về độ thấm tôi (+H, +HH, +HL) đối với các thép chuyên dùng (đặc biệt) (xem 7.1.4 và các Bảng 5 đến 7);

Bất cứ yêu cầu bổ sung nào phải được tuân theo, ký hiệu và khi cần nhất, các chi tiết về yêu cầu bổ sung này;

Bất cứ yêu cầu nào về kiểm tra xác minh hàm lượng của tạp chất phi kim loại (xem 7.5);

Kiểm tra xác minh độ thấm tôi và, nếu có thỏa thuận, thông tin về tính toán độ thấm tôi (xem 9.3.2);

Bất cứ yêu cầu nào về chiều sâu cho phép của sự thoát cacbon (xem 7.8);

Tính thích hợp của các thanh và cần cho chuốt bóng (xem 7.7.4);

Bất cứ yêu cầu nào có liên quan đến loại bỏ các khuyết tật bề mặt (7.7.5);

Thử độ cứng thay cho thử kéo đối với các sản phẩm cán phẳng được gia công tinh, thường hóa có chiều dày > 10mm đối với các thép tấm hoặc > 100mm đối với các thép thanh (xem 7.1.3) (trong trường hợp này nên có thỏa thuận về các giới hạn độ cứng).

5.3  Ví dụ về đặt hàng

VÍ DỤ: Năm mươi thanh thép tròn cán nóng theo TCVN 6283-1 (ISO 1035-1) có đường kính danh nghĩa 40mm và chiều dài danh nghĩa 8000mm, dung sai đường kính theo cấp S và dung sai chiều dài theo cấp L2 của TCVN 6283-4 (ISO 1035-4), được chế tạo từ mác thép TCVN 12142-1 (ISO 683-1) C45E (xem Bảng 3) ở trạng thái nhiệt luyện +N (xem Bảng 1), bề mặt được làm sạch bằng phun (+BC) (xem Bảng 2), phân tích sản phẩm (tùy cho B.5 có giấy chứng nhận kiểm tra 3.1 theo TCVN 11236 (ISO 10474)).

50 thanh thép tròn TCVN 6283 (ISO 1035) - 40,0Sx8000 L2

TCVN 12142-1 (ISO 683-1) - C45E + N + BC tùy chọn B.5

TCVN 11236 (ISO 10474) - 3.1

6  Quá trình chế tạo

6.1  Quy định chung

Quá trình luyện thép và chế tạo các sản phẩm với các hạn chế được cho bởi các yêu cầu trong 6.2 đến 6.4 do nhà sản xuất quyết định.

Về tỷ lệ lượng ép tối thiểu đối với mặt cắt ngang hoặc tỷ lệ biến dạng tối thiểu đối với chiều dày của các sản phẩm cán và rèn, xem B.6.

6.2  Khử oxy

Tất cả các loại thép phải được khử oxy.

6.3  Trạng thái nhiệt luyện và trạng thái bề mặt khi cung cấp

6.3.1  Trạng thái thông thường khi cung cấp

Trừ khi có sự thỏa thuận khác tại thời điểm tìm hiểu và đặt hàng, các sản phẩm phải được cung cấp ở điều kiện không nhiệt luyện, nghĩa là điều kiện gia công nóng.

6.3.2  Trạng thái nhiệt luyện riêng biệt

Nếu có thỏa thuận tại thời điểm tìm hiểu và đặt hàng, phải cung cấp các sản phẩm ở một trong các trạng thái nhiệt luyện cho trong Bảng 1, các hàng 3 đến 7.

6.3.3  Trạng thái bề mặt riêng biệt

Nếu thỏa thuận tại thời điểm tìm hiểu và đặt hàng, phải cung cấp các sản phẩm ở một trong các trạng thái bề mặt riêng biệt cho trong Bảng 2, các hàng 3 đến 6.

6.4  Khả năng truy tìm nguồn gốc vật đúc

Mỗi sản phẩm phải có khả năng truy nguồn gốc mẻ nấu (xem Điều 10).

7  Yêu cầu

7.1  Thành phần hóa học, cơ tính và độ thấm tôi

7.1.1  Quy định chung

Bảng 1 giới thiệu tổ hợp các trạng thái nhiệt luyện thông thường lúc cung cấp, các dạng sản phẩm và các yêu cầu như đã quy định trong các Bảng 3 đến 11. Trừ trường hợp các thép được đặt hàng ở điều kiện tôi và ram, tiêu chuẩn này đề cập đến các loại thép 23Mn6, 28Mn6, 36Mn6 và 42Mn6 cũng như các thép không hợp kim đặc biệt có hàm lượng cacbon bằng hoặc cao hơn các hàm lượng của loại C35 được cung cấp có hoặc không có các yêu cầu về độ thấm tôi (xem Bảng 1, các cột 8 và 9).

7.1.2  Thành phần hóa học

Thành phần hóa học được xác định bằng phân tích mẻ nấu phải tuân theo các giá trị trong Bảng 3.

Các sai lệch cho phép giữa các giá trị giới hạn cho phân tích mẻ nấu và các giá trị giới hạn cho phân tích sản phẩm được cho trong Bảng 4.

Phải thực hiện phân tích sản phẩm khi được quy định tại thời điểm tìm hiểu và đặt hàng, (xem B.5).

7.1.3  Cơ tính

Khi thép được đặt hàng không có yêu cầu về độ thấm tôi cần áp dụng, khi thích hợp, các yêu cầu về cơ tính quy định trong các Bảng 8, 9 hoặc 10 cho trạng thái nhiệt luyện riêng biệt.

Trong trường hợp này, các giá trị về độ thấm tôi (độ cứng) cho trong Bảng 5 chỉ nhằm mục đích hướng dẫn.

Áp dụng các giá trị cơ tính cho trong các Bảng 9 và 10 cho các mẫu thử ở điều kiện tôi và ram hoặc thường hóa, các mẫu thử này đã được lấy và chuẩn bị phù hợp với Hình 2 hoặc các Hình 3 và 4 (cũng xem chú thích cuối trang a của Bảng 1).

Đối với các thép tấm có chiều dày > 10mm và các thép thanh có đường kính > 100mm ở điều kiện thường hóa (+N), có thể thỏa thuận tại thời điểm tìm hiểu và đặt hàng về thay thế thử kéo bằng thử độ cứng được thực hiện tại cùng một vùng tại đó lấy mẫu thử kéo. Nên thực hiện phép thử độ cứng và từ đó có thể tính toán các giá trị giới hạn bền kéo theo ISO 18265. Giới hạn bền kéo tính toán được phải phù hợp với Bảng 10.

7.1.4  Độ thấm tôi

Khi thép được đặt hàng sử dụng tên gọi cho trong Bảng 5, 6 hoặc 7 đối với các yêu cầu độ thấm tôi bình thường (xem Bảng 5) hoặc thu hẹp (xem các Bảng 6 và 7), cần áp dụng các giá trị của độ thấm tôi cho trong Bảng 5, 6 hoặc 7 ngoài các yêu cầu đã nêu trong Bảng 1, các cột 9.1 và 9.2 (xem chú thích cuối trang b của Bảng 3).

7.1.5  Độ cứng bề mặt

Về độ cứng bề mặt của các thép đặc biệt (chuyên dùng) sau khi tôi bằng ngọn lửa hoặc tôi cảm ứng, áp dụng các đặc tính kỹ thuật trong Bảng 11.

7.2  Khả năng gia công trên máy

Tất cả các loại thép đều có thể gia công được trên máy trong điều kiện “được ủ mềm”. Khi có yêu cầu khả năng gia công trên máy nâng cao, các mác thép có giới hạn lưu huỳnh quy định và/ hoặc có nhiệt luyện riêng nên được đặt hàng với khả năng gia công trên máy nâng cao (cũng xem Bảng 1, hàng 7).

7.3  Khả năng cắt ở trạng thái nguội

7.3.1  Trong các điều kiện cắt hoặc xén thích hợp (khi tránh các ứng suất cục bộ lớn nhất, nung nóng trước, áp dụng các dao cắt có profin được sửa cho phù hợp với sản phẩm.vv...), tất cả các loại thép đều phải có khả năng cắt được ở trạng thái nguội trong điều kiện được ủ mềm (+A).

7.3.2  Các mác thép C45, C50, C55, C60, 28Mn6, 36Mn6, và 42Mn6 và các loại tôi cứng tương ứng E-, R-, +H-, +HH-, và +HL (xem các Bảng 3 và 5 đến 7), trong các điều kiện thích hợp cũng phải có khả năng cắt được ở trạng thái nguội khi được cung cấp trong điều kiện “được nhiệt luyện để nâng cao khả năng cắt (+S) với các yêu cầu độ cứng cho trong Bảng 8.

7.3.3  Các mác thép C25, C30, C35, C40 và 23Mn6 và các mác thép tương ứng E-, R-, +H-, +HH-, và +HL (xem các Bảng 3 và 5 đến 7), trong các điều kiện thích hợp phải có khả năng cắt được ở trạng thái nguội khi được cung cấp trong điều kiện không nhiệt luyện.

Khả năng cắt ở trạng thái nguội cũng có thể đạt được đối với các mác thép C45 khác nhau có các cỡ kích thước 80mm và lớn hơn trong điều kiện không nhiệt luyện.

7.4  Cỡ hạt

Trừ khi có sự thỏa thuận khác tại thời điểm tìm hiểu và đặt hàng, cỡ hạt phải do nhà sản xuất quyết định. Nếu có yêu cầu một cấu trúc hạt mịn phù hợp với quá trình nhiệt luyện chuẩn, phải đặt hàng theo yêu cầu đặc biệt B.3.

Nếu các mác thép C35E, C35R, C45E, C45R, C50E, C50R, C55E, và C55R được dự định sử dụng cho tôi bằng ngọn lửa hoặc tôi cảm ứng, trong trường hợp này phải đặt hàng theo yêu cầu đặc biệt B.3.

7.5  Tạp chất phi kim loại

7.5.1  Tạp chất vi mô

Các thép đặc biệt (chuyên dùng) phải có độ sạch nhất định; tuy nhiên, cần có sự thỏa thuận riêng biệt về kiểm tra xác minh hàm lượng của tạp chất phi kim loại. Nếu có sự thỏa thuận nêu trên tại thời điểm tìm hiểu và đặt hàng, phải xác định hàm lượng của tạp chất phi kim loại vi mô theo một quy trình đã thỏa thuận và trong phạm vi các giới hạn được thỏa thuận phù hợp với ISO 4967 hoặc tiêu chuẩn khác (ví dụ, các tiêu chuẩn EN 10247 hoặc JIS G 0555).

Đối với các mác thép có hàm lượng tối thiểu đã quy định của lưu huỳnh từ thỏa thuận không nên bao gồm các sunfit.

7.5.2  Tạp chất vĩ mô

Yêu cầu này áp dụng được cho kiểm tra xác minh các tạp chất vĩ mô trong các loại thép đặc biệt (chuyên dùng). Nếu có thỏa thuận về kiểm tra xác minh thì phương pháp và các giới hạn chấp thuận phải được thảo thuận tại thời điểm tìm hiểu và đặt hàng.

7.6  Chất lượng bên trong

Khi thích hợp, các yêu cầu liên quan đến chất lượng bên trong của các sản phẩm phải được thỏa thuận tại thời điểm tìm hiểu và đặt hàng (xem B.4).

7.7  Chất lượng bề mặt

7.7.1  Tất cả các sản phẩm phải có bề mặt được gia công tinh trơn nhẵn thích hợp với các quá trình chế tạo đã áp dụng.

7.7.2  Các khuyết tật nhỏ trên bề mặt có thể xảy ra trong các điều kiện chế tạo bình thường như các vết hằn do vảy bị cán vào không được xem là các khuyết tật.

7.7.3  Các thép thanh và phôi thép để cán dây phải được cung cấp với cấp bề mặt 1za2 theo TCVN 8992 (ISO 9443) và các thép tấm, thép băng rộng cán nóng phải được cung cấp với bề mặt theo TCVN 10352 (ISO 7788), trừ khi có thỏa thuận khác tại thời điểm tìm hiểu và đặt hàng.

Khi không có tiêu chuẩn về chất lượng bề mặt của các sản phẩm thép thì các yêu cầu chi tiết về đặc tính này phải được thỏa thuận tại thời điểm tìm hiểu và đặt hàng.

Việc phát hiện và loại bỏ tính không liên tục (khuyết tật) của bề mặt các sản phẩm dạng cuộn sẽ khó hơn so với các đoạn được cắt ra. Nên tính đến đặc điểm này khi đưa ra thỏa thuận về chất lượng bề mặt.

7.7.4  Nếu có yêu cầu về khả năng thích hợp của các thép thanh và thép dây cho chuốt bóng thì yêu cầu này phải được thỏa thuận tại thời điểm tìm hiểu và đặt hàng.

7.7.5  Việc loại bỏ các khuyết tật bề mặt bằng hàn chỉ được phép khi có sự chấp thuận của khách hàng hoặc đại diện của khách hàng.

Nếu sửa chữa tính không liên tục (khuyết tật) của bề mặt thì phương pháp sửa chữa và độ sâu lớn nhất cho sửa chữa phải được thỏa thuận tại thời điểm tìm hiểu và đặt hàng.

7.8  Sự thoát cacbon

Các yêu cầu về chiều sâu cho phép của thoát cacbon có thể được thỏa thuận tại thời điểm tìm hiểu và đặt hàng.

Phải xác định chiều sâu thoát cacbon phù hợp với phương pháp chụp ảnh cấu trúc tế vi đã quy định trong TCVN 4507 (ISO 3887).

7.9  Hình dạng, kích thước và dung sai

Hình dạng, các kích thước và dung sai của các sản phẩm phải được tuân theo các yêu cầu đã được thỏa thuận tại thời điểm tìm hiểu và đặt hàng. Các thỏa thuận phải dựa trên các tiêu chuẩn liên quan (xem Phụ lục D).

8  Kiểm tra

8.1  Các quy trình thử và loại tài liệu

8.1.1  Các sản phẩm tuân theo tiêu chuẩn này phải được đặt hàng và cung cấp cùng với một trong các tài liệu kiểm tra như đã quy định trong TCVN 11236 (ISO 10474) (hoặc theo tiêu chuẩn khác, ví dụ, EN 10204 hoặc JIS G 0415). Loại tài liệu phải được thỏa thuận tại thời điểm tìm hiểu và đặt hàng. Nếu đơn hàng không chứa bất cứ thông số kỹ thuật nào của loại tài liệu này thì phải phát hành báo cáo thử 2.2.

8.1.2  Nếu cung cấp một báo cáo thử 2.2 (TCVN 11236 (ISO 10474)) phù hợp với các thỏa thuận tại thời điểm tìm hiểu và đặt hàng thì báo cáo thử này phải bao trùm thông tin sau:

a) Xác nhận rằng vật liệu tuân theo các yêu cầu của đơn đặt hàng;

b) Các kết quả của phân tích mẻ nấu đối với tất cả các nguyên tố quy định trong Bảng 3 cho mác thép có liên quan.

8.1.3  Nếu cung cấp một giấy chứng nhận kiểm tra 3.1 hoặc 3.2 (TCVN 11236 (ISO 10474)) phù hợp với các thỏa thuận trong đơn đặt hàng thì phải thực hiện các phép kiểm tra và thử nghiệm riêng mô tả trong 8.3 và Điều 9 và các kết quả phải được xác nhận trong giấy chứng nhận kiểm tra.

Ngoài ra, giấy chứng nhận kiểm tra phải bao gồm:

Xác nhận rằng vật liệu tuân theo các yêu cầu của đơn đặt hàng;

Các kết quả của phân tích mẻ nấu đối với tất cả các nguyên tố quy định trong Bảng 3 cho mác thép có liên quan;

Các kết quả của tất cả các phép kiểm tra và thử nghiệm do các yêu cầu bổ sung đặt hàng (xem Phụ lục B), và

Ký hiệu, các chữ cái và chữ số liên quan đến giấy chứng nhận kiểm tra các mẫu thử và các sản phẩm với nhau.

8.2  Tần suất thử

Lượng thử nghiệm, các điều kiện lấy mẫu và các phương pháp thử được áp dụng cho kiểm tra xác minh các yêu cầu phải phù hợp với các yêu cầu của Bảng 12.

8.3  Kiểm tra và thử nghiệm riêng

8.3.1  Kiểm tra xác minh độ thấm tôi, độ cứng và cơ tính

Đối với các loại thép được đặt hàng không có các yêu cầu về độ thấm tôi, nghĩa là không có ký hiệu +H, +HH hoặc +HL trong tên gọi thì phải kiểm tra xác minh các yêu cầu về độ cứng hoặc các cơ tính được cho đối với trạng thái nhiệt luyện có liên quan trong Bảng 1, cột 8, cột nhỏ 8.2 với ngoại lệ sau. Chỉ phải kiểm tra xác minh các yêu cầu cho trong chú thích cuối trang a của Bảng 1 (cơ tính của các mẫu thử chuẩn) nếu đặt hàng một yêu cầu bổ sung quy định trong B.1 hoặc B.2.

Đối với các loại thép được đặt hàng có ký hiệu +H, +HH hoặc +HL trong tên gọi (xem các Bảng 5 đến 7), trừ khi có sự thỏa thuận khác, chỉ kiểm tra xác minh các yêu cầu về độ thấm tôi theo các Bảng 5, 6 và 7.

8.3.2  Kiểm tra bằng mắt và kích thước

Phải kiểm tra một số lượng đầy đủ các sản phẩm để đảm bảo sự tuân thủ đặc tính kỹ thuật.

9  Phương pháp thử

9.1  Phân tích hóa học

Việc lựa chọn phương pháp vật lý hoặc hóa học thích hợp để phân tích phải do nhà sản xuất quyết định. Trong trường hợp có sự tranh cãi, phương pháp để phân tích sản phẩm được sử dụng phải theo thỏa thuận có tính đến các tiêu chuẩn hiện hành có liên quan.

CHÚ THÍCH: Danh sách các tiêu chuẩn sẵn có cho phân tích hóa học được cho trong ISO/TR 9769.

9.2  Thử cơ tính

9.2.1  Thử kéo

Phải thực hiện thử kéo phù hợp với TCVN 197-1 (ISO 6892-1).

Về giới hạn chảy quy định trong các bảng cơ tính của tiêu chuẩn này, phải xác định giới hạn chảy trên R_eH.

Nếu không xuất hiện hiện tượng chảy, phải xác định giới hạn bền thử 0,2%, R_p0,2.

9.2.2  Thử va đập

Phải thực hiện phép thử va đập phù hợp với TCVN 312-1 (ISO 148-1).

Các giá trị trung bình của một bộ ba mẫu thử phải bằng hoặc lớn hơn giá trị quy định. Một giá trị riêng biệt có thể nhỏ hơn giá trị quy định với điều kiện là không nhỏ hơn 70% giá trị này.

Nếu các điều kiện nêu trên không thỏa mãn, có thể tiến hành các phép thử bổ sung thêm theo ISO 404:2013, 8.3.4.2.

9.3  Thử độ cứng và độ thấm tôi

9.3.1  Độ cứng trong các trạng thái nhiệt luyện +A và +S

Đối với các sản phẩm trong trạng thái nhiệt luyện +A (ủ mềm) và +S (nhiệt luyện để nâng cao khả năng cắt) phải đo độ cứng phù hợp với TCVN 256-1 (ISO 6506-1).

9.3.2  Kiểm tra xác minh độ thấm tôi

Mỗi khi có thể thực hiện được, nhà sản xuất có quyền lựa chọn phép kiểm tra xác minh độ thấm tôi bằng tính toán. Phương pháp tính toán do nhà sản xuất quyết định. Nếu có thỏa thuận tại thời điểm tìm hiểu và đặt hàng, nhà sản xuất phải đưa ra đủ thông tin về tính toán để khách hàng có thể chấp nhận được kết quả.

Nếu không có sẵn công thức tính toán hoặc trong trường hợp có sự tranh cãi, phải thực hiện phép thử độ thấm tôi bằng tôi đầu mút phù hợp với ISO 642. Nhiệt độ tôi phải tuân theo các bảng có liên quan của tiêu chuẩn này. Phải xác định các giá trị độ cứng phù hợp với TCVN 257-1 (ISO 6508-1), thang C.

9.3.3  Độ cứng bề mặt

Độ cứng bề mặt của thép sau khi tôi bằng ngọn lửa và tôi cảm ứng (xem Bảng 11) phải được xác định phù hợp với TCVN 257-1 (ISO 6508-1), thang C.

9.4  Thử lại

Các phép thử lại đối với các loại thép sau khi tôi và ram và các tiêu chí cho thử lại được quy định trong TCVN 4399 (ISO 404).

10  Ghi nhãn

Nhà sản xuất phải ghi nhãn các sản phẩm hoặc các bó sản phẩm hoặc các hộp chứa sản phẩm theo cách sao cho có thể nhận biết được mẻ nấu, loại thép và nguồn gốc cung cấp (xem B.7).

Bảng 1 - Tổ hợp các trạng thái nhiệt luyện thông thường khi cung cấp, các dạng sản phẩm và các yêu cầu đã quy định trong các Bảng 3 đến 10

Bảng 2 - Trạng thái bề mặt sau khi cung cấp

Bảng 3 - Mác thép và thành phần hóa học (áp dụng cho phân tích mẻ nấu)^a,b

Bảng 4 - Sai lệch cho phép giữa phân tích sản phẩm và các giá trị giới hạn cho trong Bảng 3 đối với phân tích mẻ nấu

Bảng 5 - Giới hạn độ cứng cho các mác thép có độ thấm tôi (bình thường) quy định (các loại +H, xem 7.1.4)

Bảng 6 - Giá trị cho các giới hạn độ cứng Rockwell thang C dùng cho các thép đặc biệt có dải phân tán độ thấm tôi hẹp (các loại +HH và +HL)

Bảng 7 - Giới hạn độ cứng Rockwell thang C cho các thép có phạm vi hàm lượng mangan 1,30 đến 1,65% và có dải phân tán độ thấm tôi hẹp (các loại +HH và +HL)

Bảng 8 - Độ cứng lớn nhất cho các sản phẩm được cung cấp ở điều kiện “nhiệt luyện để tăng khả năng cắt” (+S) hoặc “ủ mềm” (A)