Thông báo 169/TB-VPCP ý kiến kết luận của Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh tại Hội nghị trực tuyến về Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới do Văn phòng Chính phủ ban hành

THÔNG BÁO

Ý KIẾN KẾT LUẬN CỦA PHÓ THỦ TƯỚNG VŨ VĂN NINH TẠI HỘI NGHỊ TRỰC TUYẾN VỀ CHƯƠNG TRÌNH MTQG XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI

Ngày 20 tháng 4 năm 2012, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) xây dựng nông thôn mới đã chủ trì Hội nghị giao ban trực tuyến của Ban Chỉ đạo Trung ương với lãnh đạo 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới.

Sau khi nghe Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn báo cáo tóm tắt kết quả triển khai Chương trình và các biện pháp tháo gỡ những khó khăn vướng mắc, ý kiến của lãnh đạo một số địa phương, Bộ, ngành, cơ quan, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh đã kết luận như sau:

1. Trong thời gian qua các địa phương đã đẩy mạnh triển khai Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới. Sau gần hai năm, Chương trình đã trở thành phong trào sâu rộng trong cả nước, huy động cả hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương vào cuộc và được sự hưởng ứng nhiệt tình với nhiều kỳ vọng của nông dân cả nước; bước đầu đã hình thành một số mô hình xây dựng nông thôn mới với những cách làm sáng tạo, rút ra được một số bài học kinh nghiệm hay trong tổ chức thực hiện; hệ thống các văn bản hướng dẫn triển khai đã được ban hành tương đối đầy đủ có sự điều chỉnh kịp thời, phù hợp hơn với thực tiễn.

Nhiều địa phương đã có chuyển biến tốt về nhận thức tạo ra quyết tâm của cấp ủy, chính quyền các cấp và sự đồng thuận của người dân và đạt được kết quả tốt, đáng khích lệ. Nhiều mô hình với sự nhận thức rõ xây dựng nông thôn mới là việc của dân, vì lợi ích của dân do người dân và cộng đồng làm chủ thể, Nhà nước hỗ trợ, đã mang lại thuận lợi cho việc triển khai. Chương trình bước đầu, động viên nguồn lực từ Trung ương đến địa phương, cả Nhà nước và xã hội cho mục tiêu xây dựng nông thôn mới.

Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Ban Chỉ đạo Trung ương, Phó Thủ tướng đã biểu dương sự nỗ lực của các địa phương, Bộ, ngành, các đoàn thể ở Trung ương và địa phương, các tầng lớp nhân dân trong việc triển khai xây dựng nông thôn mới. Kết quả đạt được, tuy bước đầu, nhưng tạo cơ sở để tiếp tục thực hiện có hiệu quả Chương trình này trong thời gian tới. Phó Thủ tướng cũng yêu cầu các địa phương triển khai chậm, chưa hoàn thành nhiệm vụ của năm 2011 cần nghiêm túc kiểm điểm, đánh giá, có giải pháp để làm tốt hơn trong năm 2012 và các năm tiếp theo.

2. Phương hướng, nhiệm vụ năm 2012, có tính đến 2015.

Về chủ trương, xây dựng nông thôn mới là nhiệm vụ hết sức quan trọng, là một trong những nội dung và giải pháp cơ bản để góp phần thực hiện thành công Nghị quyết số 26-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương (Khóa X) về nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Chương trình đã đi vào cuộc sống, thành phong trào từ Trung ương đến địa phương, do đó phải tổ chức triển khai thực hiện đạt cho được mục tiêu đã đề ra.

Về quan điểm, nguyên tắc, xây dựng nông thôn mới phải thực hiện kiên trì, lâu dài, thường xuyên, liên tục để từng bước nâng cao và đạt được các tiêu chí đề ra. Chương trình là việc của dân vì lợi ích của dân, do dân làm chủ thể; phải huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc.

Những nhiệm vụ trọng tâm của năm 2012:

a) Trong năm 2012, cơ bản hoàn thành công tác quy hoạch nông thôn mới cấp xã, quy hoạch phải xuất phát từ xã, thể hiện nguyện vọng của nhân dân, nhất là qui hoạch sản xuất. Công tác quy hoạch phải kết hợp giữa chất lượng với tầm nhìn lâu dài.

b) Tổng kết mô hình sản xuất, triển khai mở rộng những mô hình tốt; phát triển đồng bộ các lĩnh vực trên địa bàn như: y tế, giáo dục, văn hóa, xã hội, an ninh quốc phòng. Tăng cường chỉ đạo phát triển sản xuất nông nghiệp theo hướng thị trường gắn với ứng dụng khoa học công nghệ mới, phát triển các hình thức tổ chức sản xuất tập thể và đẩy mạnh liên kết sản xuất; đẩy mạnh công tác đào tạo nghề nông cho lao động ở nông thôn gắn với nhu cầu, điều kiện cụ thể và lợi thế sản xuất của từng nơi.

c) Tập trung chỉ đạo nâng cao chất lượng công tác đào tạo, tập huấn đội ngũ cán bộ xây dựng nông thôn mới các cấp, nhất là cán bộ cấp xã, thôn, bản; nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền gắn liền cuộc vận động, phong trào thi đua xây dựng nông thôn mới. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn biên soạn, bổ sung nội dung và phát hành sổ tay hướng dẫn xây dựng nông thôn mới.

d) Về huy động nguồn lực, chú trọng các giải pháp để đa dạng hóa các nguồn lực cho xây dựng nông thôn mới. Trong đó, nguồn lực từ ngân sách nhà nước (Trung ương và địa phương) là rất quan trọng; thực hiện lồng ghép các nguồn lực, các chương trình MTQG trên địa bàn. Bộ Kế hoạch và Đầu tư và Bộ Tài chính đề xuất các giải pháp để nâng tổng mức hỗ trợ từ ngân sách trực tiếp cho Chương trình xây dựng nông thôn mới.

Để tạo điều kiện huy động nguồn lực từ doanh nghiệp, Bộ Tài chính nghiên cứu, trình cấp có thẩm quyền xem xét điều chỉnh qui định hiện hành để cho phép các doanh nghiệp được tính phần kinh phí hỗ trợ xây dựng nông thôn mới vào chi phí sản xuất - kinh doanh hợp lý của doanh nghiệp. Bộ Tài chính cân đối để tăng nguồn vốn tín dụng đầu tư nhà nước nhất là nguồn vốn tín dụng ưu đãi cho chương trình kiên cố hóa kênh mương, phát triển đường giao thông nông thôn, cơ sở hạ tầng nuôi trồng thủy sản và cơ sở hạ tầng làng nghề ở nông thôn; nghiên cứu đề xuất tín dụng ưu đãi đặc thù cho xây dựng nông thôn mới. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam khẩn trương rà soát lại các qui định, thủ tục hiện hành để điều chỉnh theo hướng tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho người dân và các tổ chức kinh tế trên địa bàn nông thôn tiếp cận các nguồn tín dụng.

đ) Về điều chỉnh cơ chế, chính sách: Bộ Kế hoạch và Đầu tư khẩn trương trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định về cơ chế lồng ghép các Chương trình MTQG trên cùng một địa bàn để huy động tổng thể các nguồn lực cho xây dựng nông thôn mới; hướng dẫn quy trình chuẩn bị đầu tư xây dựng cơ bản theo hướng đơn giản. Bộ Xây dựng xem xét hướng dẫn cụ thể hơn về qui hoạch xây dựng nông thôn mới và tiêu chí về nhà ở nông thôn. Bộ Tài chính rà soát và điều chỉnh thủ tục thanh, quyết toán nguồn vốn hỗ trợ từ ngân sách nhà nước cho xây dựng nông thôn mới theo hướng đơn giản hóa, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân tự thực hiện và chủ động giám sát; xem xét trình Thủ tướng Chính phủ cho phép các địa phương chủ động sử dụng nguồn thu từ nguồn sổ xố kiến thiết để đầu tư cho các công trình phúc lợi xã hội trên địa bàn xã.

e) Về điều chỉnh, sửa đổi bộ tiêu chí quốc gia về nông thôn mới, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn khẩn trương trình Thủ tướng Chính phủ xem xét sửa đổi, bổ sung Quyết định 491/QĐ-TTg ngày 16/4/2009 của Thủ tướng Chính phủ đối với một số tiêu chí cần thiết; chủ động phối hợp với các Bộ, ngành điều chỉnh Thông tư hướng dẫn thực hiện các tiêu chí khác cho phù hợp.

g) Về tổ chức thực hiện, phải kết hợp giữa ưu tiên chỉ đạo điểm với đẩy mạnh triển khai trên diện rộng nhằm bảo đảm tăng số xã đạt chuẩn nông thôn mới hàng năm và đồng thời tăng số tiêu chí đạt chuẩn của các xã khác. Các địa phương khẩn trương rà soát lại mục tiêu, danh sách cụ thể số xã phấn đấu đạt chuẩn vào 2015 cho phù hợp với điều kiện thực tiễn, nhất là khả năng huy động nguồn lực tại chỗ; trên cơ sở đó, cần ưu tiên hỗ trợ phát triển cơ sở hạ tầng thiết yếu và phát triển sản xuất cho các xã chỉ đạo điểm.

- Các Bộ, các ngành, các cấp từ Trung ương đến cấp xã phải đưa chỉ tiêu xây dựng nông thôn mới vào chương trình công tác hàng năm và vào kế hoạch hàng năm về phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, của ngành để phê duyệt và thực hiện.

- Định kỳ kiểm tra, báo cáo đánh giá kết quả thực hiện kịp thời khen thưởng những địa phương làm tốt và phê bình những nơi triển khai chậm, không hoàn thành kế hoạch.

- Bộ Nội vụ nghiên cứu đánh giá các mô hình tổ chức bộ máy giúp việc cho Ban Chỉ đạo cấp tỉnh, huyện để đề xuất hình thức tổ chức phù hợp.

h) Một số nhiệm vụ triển khai cấp bách trong thời gian tới:

- Các Bộ, ngành khẩn trương hoàn thiện và trình cấp có thẩm quyền ban hành các văn bản điều chỉnh cơ chế, chính sách theo phân công.

- Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính khẩn trương trình Thủ tướng Chính phủ giao Kế hoạch năm 2012 về vốn cho Chương trình xây dựng nông thôn mới.

- Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với các địa phương rà soát lại mục tiêu, danh sách cụ thể các xã phấn đấu đạt chuẩn vào năm 2015 để trình Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ chính thức cho từng địa phương.

Văn phòng Chính phủ xin thông báo để các cơ quan biết, thực hiện./.