Thông báo 129/TB-VPCP kết luận của Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải tại Hội nghị tổng kết công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn năm 2014, triển khai nhiệm vụ công tác năm 2015 do Văn phòng Chính phủ ban hành

THÔNG BÁO

KẾT LUẬN CỦA PHÓ THỦ TƯỚNG HOÀNG TRUNG HẢI TẠI HỘI NGHỊ TỔNG KẾT CÔNG TÁC PHÒNG, CHỐNG THIÊN TAI VÀ TÌM KIẾM CỨU NẠN NĂM 2014, TRIỂN KHAI NHIỆM VỤ CÔNG TÁC NĂM 2015

Ngày 28 tháng 3 năm 2015, tại trụ sở Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải - Chủ tịch Ủy ban Quốc gia tìm kiếm cứu nạn đã chủ trì Hội nghị trực tuyến với Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn các địa phương tổng kết công tác phòng, chống lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn năm 2014, triển khai nhiệm vụ công tác năm 2015. Cùng dự tại đầu cầu Hà Nội có các đồng chí Cao Đức Phát, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - Trưởng Ban chỉ đạo trung ương về phòng chống thiên tai, Phó đô đốc Phạm Ngọc Minh, Phó Tổng Tham mưu trưởng quân đội nhân dân Việt Nam - Phó Chủ tịch thường trực Ủy ban Quốc gia tìm kiếm cứu nạn và các đồng chí thành viên của Ban Chỉ đạo trung ương về phòng, chống thiên tai, Ủy ban Quốc gia tìm kiếm cứu nạn.

Sau khi nghe các báo cáo của Ban chỉ đạo trung ương về phòng, chống thiên tai, Ủy ban Quốc gia tìm kiếm cứu nạn, cơ quan dự báo khí tượng thủy văn, ý kiến của các đại biểu, Phó Thủ tướng đã kết luận, chỉ đạo như sau:

1. Tình hình thiên tai năm 2014:

Năm 2014, tình hình thời tiết, thiên tai diễn biến bất thường, áp thấp nhiệt đới, mưa lũ ở mức thấp hơn trung bình nhiều năm (5 cơn bão, 3 áp thấp nhiệt đới hoạt động trên biển Đông, 3 cơn bão ảnh hưởng đến nước ta); không xảy ra lũ lớn trên các hệ thống sông chính; nhưng đã xảy ra 30 trận lũ quét, sạt lở đất, 170 trận lốc sét, mưa đá, 17 đợt nắng nóng, 25 đợt không khí lạnh, nhiều đợt triều cường lớn ảnh hưởng đến đời sống và sản xuất của nhân dân; Trung Bộ, đặc biệt Nam Trung Bộ và Tây Nguyên lượng mưa thấp hơn nhiều so với trung bình nhiều năm, các tỉnh Ninh Thuận, Khánh Hòa và khu vực Tây Nguyên đã và đang xảy ra hạn hán gay gắt; động đất xảy ra liên tiếp tại một số địa phương.

2. Về công tác chỉ đạo, ứng phó thiên tai:

Ngay từ đầu năm các Bộ, ngành, địa phương đã chủ động rà soát, xây dựng phương án ứng phó thiên tai, phân công, phân cấp cụ thể trách nhiệm từng thành viên của Ban chỉ đạo, chỉ huy; thường xuyên tổ chức các cuộc diễn tập, các khóa đào tạo, huấn luyện nâng cao nghiệp vụ trong phòng chống thiên tai, sự cố và tìm kiếm cứu nạn. Cơ quan dự báo đã thường xuyên theo dõi sát tình hình, diễn biến thiên tai, kịp thời dự báo, cảnh báo phục vụ chỉ đạo ứng phó. Công tác chỉ đạo được triển khai quyết liệt từ trung ương đến địa phương, nhận thức, ý thức tự giác của người dân ngày càng tốt hơn, qua đó đã góp phần hạn chế được nhiều thiệt hại về người và tài sản. Cụ thể: năm 2014 đã huy động trên 153.000 lượt người, 5.000 lượt phương tiện tham gia ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai, sự cố; tổ chức ứng phó, tìm kiếm cứu nạn 475 vụ sự cố trên biển, 556 vụ cháy, 26 vụ sự cố hầm lò, sập đổ công trình, sự cố hóa chất, 48 vụ nổ đạn, bình gas, 5 vụ tràn dầu; đã cứu được 3.879 người, 248 phương tiện; thông báo, hướng dẫn trên 350.000 lượt phương tiện với gần 1,5 triệu lượt người hoạt động trên biển biết, tránh trú khi có bão, áp thấp nhiệt đới; tổ chức sơ tán trên 21.000 hộ dân ra khỏi các khu vực nguy hiểm khi có thiên tai. Kết quả đã góp phần tích cực vào giảm nhẹ thiệt hại do thiên tai gây ra.

Bên cạnh những kết quả, thành tích đã đạt được, công tác phòng, chống thiên tai, ứng phó sự cố vẫn còn những hạn chế:

- Tuy năm 2014 số người chết và mất tích giảm nhiều so với các năm trước nhưng vẫn còn nhiều (133 người) và có 1.985 nhà bị đổ, sập, trôi; 42.758 nhà bị ngập, hư hại, tốc mái; 230.086 ha diện tích lúa và hoa màu bị thiệt hại.

- Công tác dự báo còn gặp nhiều khó khăn chưa đáp ứng được yêu cầu, nhất là trong điều kiện biến đổi khí hậu làm cho thời tiết, thiên tai diễn biến bất thường, mưa lũ cục bộ. Triển khai chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường hệ thống trạm, điểm quan trắc khí tượng thủy văn theo phương thức xã hội hóa còn chậm.

- Hệ thống giám sát thông tin hồ chứa phục vụ phòng, chống thiên tai chưa được triển khai đồng bộ (mới thí điểm ở một số hồ) nên việc giám sát, chỉ đạo phối hợp vận hành các hồ chứa còn gặp nhiều khó khăn, không chủ động điều tiết được nguồn nước cho sản xuất trong mùa cạn.

- Hệ thống thông tin liên lạc từ trung ương tới địa phương, nhất là ở cấp cơ sở chưa thực sự hoạt động ổn định, đặc biệt khi xảy ra tình huống thiên tai.

- Tiến độ đầu tư các chương trình nâng cấp đê biển, đê sông, ổn định dân cư vùng thiên tai, xây dựng khu neo đậu tránh trú bão, hệ thống trực canh cảnh báo sóng thần, hệ thống giám sát thông tin hồ chứa, sửa chữa nâng cấp đảm bảo an toàn hồ chứa, chống ngập úng các thành phố lớn, đầu tư trang thiết bị tìm kiếm cứu nạn, nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng còn chậm, nguồn kinh phí đầu tư hạn chế, chưa huy động được các nguồn kinh phí ngoài ngân sách.

- Tình trạng vi phạm pháp luật về đê điều, phòng, chống lụt, bão chưa được khắc phục, khai thác, tập kết cát sỏi trái phép còn xảy ra ở nhiều địa phương, ảnh hưởng trực tiếp đến dòng chảy, an toàn đê điều.

- Trang thiết bị tìm kiếm cứu nạn còn thiếu và yếu, chưa đảm bảo phục vụ công tác ứng cứu khi xảy ra các sự cố, thiên tai lớn.

3. Các nhiệm vụ trong năm 2015:

Thống nhất với các nhiệm vụ cụ thể năm 2015 đã được đề ra trong báo cáo của Ban chỉ đạo trung ương về phòng, chống thiên tai và Ủy ban Quốc gia tìm kiếm cứu nạn; trong quá trình thực hiện, Ban chỉ đạo trung ương về phòng, chống thiên tai, Ủy ban Quốc gia tìm kiếm cứu nạn, các Bộ, ngành, địa phương cần lưu ý một số trọng tâm sau:

- Năm 2015, là năm đầu tiên chính thức thực hiện Luật phòng, chống thiên tai, trách nhiệm của các cơ quan chỉ đạo, chỉ huy phòng, chống thiên tai sẽ bao gồm một số loại hình thiên tai khác. Các Bộ, ngành liên quan và địa phương khẩn trương kiện toàn, củng cố cơ quan chỉ đạo, chỉ huy phòng chống thiên tai; lưu ý về nhân sự, phân công, phân cấp trách nhiệm cụ thể cho từng thành viên. Ban chỉ đạo trung ương về phòng, chống thiên tai và các địa phương rà soát, xác định cụ thể những loại hình thiên tai có thể xảy ra trên từng địa bàn, các giải pháp ứng phó với các hình thái thiên tai hiện nay, trên cơ sở đó Ban chỉ đạo trung ương tổng hợp, có giải pháp ứng phó tổng thể và tập trung chỉ đạo đối với từng vùng sát với thực tế.

- Tiếp tục triển khai các biện pháp phòng, chống hạn, nhất là đối với các tỉnh khu vực Nam Trung Bộ và Tây Nguyên; đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn người dân sử dụng tiết kiệm nước trong sản xuất và sinh hoạt, chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp nhằm chủ động ứng phó với tình hình khô hạn.

- Kiểm tra, rà soát hệ thống đê điều, hồ đập, công trình phòng, chống lụt, bão, chỉ đạo tu sửa, khắc phục kịp thời các sự cố để chủ động đảm bảo an toàn trong mùa mưa lũ. Tổ chức kiểm tra, đánh giá mức độ an toàn của các hồ chứa nước, trên cơ sở đó quyết định cụ thể các hồ được phép tích nước, mức độ tích nước để đảm bảo an toàn.

- Ban chỉ đạo trung ương về phòng, chống thiên tai chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương xây dựng phương án ứng phó với bão mạnh, siêu bão; trên cơ sở phương án của các địa phương và các Bộ liên quan, Ban chỉ đạo trung ương về phòng, chống thiên tai xây dựng phương án ứng phó chung, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong tháng 6 năm 2015.

- Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn khẩn trương xây dựng bản đồ ngập lụt do nước biển dâng trong tình huống bão mạnh, siêu bão theo kế hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

- Bộ Xây dựng sớm ban hành hướng dẫn nhà an toàn theo các cấp bão làm cơ sở để các địa phương cập nhật, hoàn thiện phương án ứng phó bão mạnh, siêu bão, phù hợp với các vùng miền.

- Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương khẩn trương xây dựng phương án chủ động ứng phó với bão mạnh, siêu bão; cập nhật, hoàn thiện phương án khi có đủ bản đồ ngập lụt do nước biển dâng.

- Tiếp tục đầu tư, triển khai có hiệu quả Đề án nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng, làm tốt công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cộng đồng trong phòng, chống, ứng phó với thiên tai, sự cố; áp dụng các biện pháp tuyên truyền phù hợp với điều kiện cụ thể của địa phương để từng thôn, bản, từng người dân nắm được thông tin về thiên tai nhằm chủ động phòng ngừa.

- Giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính cân đối nguồn vốn báo cáo Thủ tướng Chính phủ ưu tiên bố trí vốn để đẩy mạnh thực hiện các chương trình củng cố, nâng cấp đê sông, đê biển, sửa chữa đảm bảo an toàn hồ chứa, xây dựng khu neo đậu tàu thuyền, hệ thống trực canh cảnh báo sóng thần, hệ thống giám sát thông tin hồ chứa, di dời dân cư ra khỏi vùng thiên tai. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư tiếp tục vận động các nhà tài trợ để huy động thêm nguồn vốn đầu tư củng cố, nâng cấp đê điều, hồ đập nhằm đảm bảo an toàn, phát huy hiệu quả các hồ chứa hiện có, xây dựng mới các hồ chứa trọng điểm.

- Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường và các địa phương rà soát lại cung, cầu cân bằng nước tại từng vùng, từng địa phương để xác định các vùng thiếu nước cần phải đầu tư mang tính chiến lược, cấp bách để đảm bảo cân bằng nước.

- Đẩy mạnh trồng rừng phòng hộ đầu nguồn, rừng phòng hộ, ngập mặn ven biển chủ động phòng, chống thiên tai, ứng phó biến đổi khí hậu. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đôn đốc, kịp thời tháo gỡ vướng mắc để địa phương triển khai có hiệu quả các dự án trồng rừng đã được bố trí vốn đầu tư từ nguồn vốn của Chương trình hỗ trợ ứng phó với biến đổi khí hậu.

Văn phòng Chính phủ xin thông báo để Ban chỉ đạo trung ương về phòng chống thiên tai, Ủy ban Quốc gia tìm kiếm cứu nạn, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các Bộ, cơ quan liên quan biết, thực hiện./.