Kế hoạch 70/KH-UBND năm 2023 thực hiện Chỉ thị 20/CT-TTg về đẩy mạnh đổi mới hoạt động của thư viện trong xây dựng, phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh

KẾ HOẠCH

TRIỂN KHAI THỰC HIỆN CHỈ THỊ SỐ 20/CT-TTG NGÀY 01/11/2022 CỦA THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ VỀ ĐẨY MẠNH ĐỔI MỚI HOẠT ĐỘNG CỦA THƯ VIỆN TRONG XÂY DỰNG, PHÁT TRIỂN KỸ NĂNG ĐỌC, TIẾP CẬN VÀ XỬ LÝ THÔNG TIN CHO THIẾU NHI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẮC NINH

Thực hiện Chỉ thị số 20/CT-TTg ngày 01/11/2022 của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh đổi mới hoạt động của thư viện trong xây dựng, phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi (Chỉ thị số 20/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ);

UBND tỉnh Bắc Ninh ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Chỉ thị số 20/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, cụ thể như sau:

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

1. Mục đích

- Triển khai thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 20/CT-TTg ngày 01/11/2022 của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh đổi mới hoạt động của thư viện trong xây dựng, phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi;

- Xây dựng, phát triển và hình thành thói quen, kỹ năng đọc sách, tiếp cận và xử lý thông tin trong thiếu nhi, chú trọng tới thiếu nhi tại địa bàn các xã, phường, thị trấn;

- Cải thiện môi trường đọc, phát triển tài nguyên thông tin phù hợp với đối tượng thiếu nhi; giảm sự chênh lệch về điều kiện tiếp cận thông tin và các tiện ích, dịch vụ, sản phẩm thông tin thư viện; tăng cường sự tham gia của thiếu nhi trong các hoạt động, sự kiện khuyến đọc, trải nghiệm với sách; góp phần nâng cao dân trí, phát triển tư duy, khả năng sáng tạo, bồi dưỡng nhân cách, tâm hồn, tăng cường ý thức chấp hành pháp luật, đẩy mạnh xây dựng xã hội học tập, hình thành lối sống lành mạnh cho thiếu nhi trên địa bàn tỉnh;

- Nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành, các tổ chức xã hội về vị trí, vai trò của văn hóa đọc.

2. Yêu cầu

- Việc triển khai thực hiện Chỉ thị số 20/CT-TTg ngày 01/11/2022 của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh đổi mới hoạt động của thư viện trong xây dựng, phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi phải được tiến hành nghiêm túc, kịp thời, thiết thực và hiệu quả;

- Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào các hoạt động phục vụ bạn đọc tại hệ thống thư viện công cộng và một số thư viện của các cơ sở giáo dục tại địa phương;

- Quán triệt sâu rộng trong toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, học sinh, sinh viên, nhân dân trong tỉnh về chủ trương xây dựng và phát triển văn hóa đọc phục vụ thiếu nhi, một trong những nội dung quan trọng của sự nghiệp phát triển văn hóa, giáo dục của đất nước và của tỉnh.

II. NỘI DUNG THỰC HIỆN

1. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, nâng cao nhận thức và trách nhiệm trong xây dựng, phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi:

a) Đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành, gia đình, nhà trường, cộng đồng và toàn xã hội về vị trí, vai trò, tầm quan trọng trong xây dựng và phát triển văn hóa đọc nói chung, kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi nói riêng trên các kênh thông tin đại chúng, nhất là trên nền tảng công nghệ số, phát huy ưu thế của mạng xã hội;

b) Huy động sự tham gia có hiệu quả của các phương tiện thông tin, truyền thông trong tỉnh với nhiều hình thức đa dạng, phù hợp.

2. Kiện toàn, củng cố và phát huy tối đa chức năng, hiệu quả hoạt động của hệ thống thư viện từ tỉnh đến xã, phường, thị trấn. Phát triển tài nguyên thông tin phù hợp với đối tượng thiếu nhi, đa dạng sản phẩm thông tin và dịch vụ thư viện, tăng cường sự tham gia của thiếu nhi trong các hoạt động, sự kiện khuyến đọc, trải nghiệm với sách; đẩy mạnh thư viện phục vụ lưu động, luân chuyển tài nguyên thông tin phục vụ thiếu nhi ở các xã, phường, thị trấn.

3. Xây dựng khung tài liệu phù hợp với đặc thù của đối tượng thiếu nhi; tổ chức tập huấn nâng cao chất lượng nguồn nhân lực thư viện đáp ứng yêu cầu của thư viện hiện đại và đặc thù của thiếu nhi.

4. Tăng cường tổ chức kết nối giữa các thư viện, cơ sở giáo dục và các cơ quan liên quan để huy động sự tham gia của nhà trường, gia đình vào việc hình thành và duy trì thói quen đọc, nâng cao kỹ năng đọc và năng lực tiếp cận, xử lý thông tin cho thiếu nhi; chỉ đạo xây dựng, phát triển mô hình, liên kết các loại thư viện, không gian đọc, phòng đọc cơ sở trên địa bàn phù hợp với đối tượng thiếu nhi.

5. Đẩy mạnh chuyển đổi số, liên thông thư viện, xây dựng thư viện điện tử, thư viện số, cơ sở dữ liệu số, sử dụng công nghệ hiện đại hỗ trợ việc đọc và khai thác thông tin của thiếu nhi trong thư viện.

6. Định kỳ tổ chức các hoạt động, sự kiện và tăng cường kỹ năng đọc cho thiếu nhi: Xây dựng chương trình phối kết hợp, tăng cường công tác phục vụ lưu động tại các hệ thống thư viện trong lực lượng vũ trang, các điểm sinh hoạt văn hóa cộng đồng... với hoạt động Ngày hội đọc sách đến các xã, trường học để thu hút người dân, đặc biệt là các em thiếu nhi quan tâm đến các dịch vụ thư viện. Phát huy hiệu quả thành tựu các mô hình phát triển văn hóa đọc phục vụ thiếu nhi tại các thư viện (chương trình hoạt động hè, luân chuyển và phục vụ xe thư viện lưu động, câu lạc bộ bạn đọc, các cuộc thi về sách,...) đang được thực hiện trong thời gian qua, mở rộng quy mô tổ chức và tính liên kết của các mô hình; chú trọng tổ chức các hoạt động, sự kiện, như: Cuộc thi “Đại sứ văn hóa đọc”, Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam (21/4), Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời.

7. Xây dựng kế hoạch, chương trình đưa văn hóa đọc vào trường học thông qua “Tiết học về văn hóa đọc” như một giờ dạy chính khóa, phối hợp với hệ thống thư viện công cộng xây dựng chương trình ngoại khóa tham quan, học tập, sử dụng các dịch vụ của thư viện, đồng thời phát động những cuộc thi giới thiệu sách, đọc sách, sáng tác sách và đẩy mạnh công tác biểu dương, khen thưởng cho các học sinh, gia đình có đóng góp nhiều cho phong trào phát triển văn hóa đọc trong trường học; xây dựng kế hoạch trang bị kỹ năng, phương pháp, thói quen đọc sách cho học sinh theo kế hoạch phát triển văn hóa đọc hằng năm để đáp ứng các chỉ tiêu của Đề án Phát triển văn hóa đọc.

8. Hằng năm, bổ sung mới nguồn tài nguyên thông tin thư viện cho hệ thống Thư viện tỉnh; tăng cường luân chuyển tài nguyên thông tin về cơ sở: Thư viện tỉnh tiếp tục thực hiện luân chuyển sách đến các điểm Bưu điện - Văn hóa xã, các trung tâm học tập cộng đồng, luân chuyển sách tới các địa điểm dân cư sinh sống thuộc vùng nông thôn, nơi tập trung khu, cụm công nghiệp; lập kế hoạch bổ sung tài nguyên thông tin truyền thống là tài liệu in, tài nguyên thông tin số là tài liệu điện tử; xây dựng kho sách phục vụ lưu động cho toàn hệ thống thư viện công cộng, thư viện trường học trên địa bàn.

9. Tạo điều kiện, khuyến khích người làm công tác thư viện được nâng cao trình độ chuyên môn, các kỹ năng nghề nghiệp; xây dựng kế hoạch cử đi đào tạo hoặc đào tạo lại để nâng cao trình độ, các kỹ năng nghề nghiệp cho viên chức thư viện, nhất là những người còn hạn chế về chuyên môn, kinh nghiệm làm công tác phục vụ và các kỹ năng thực hành, phục vụ các hoạt động dành cho thiếu nhi. Tạo điều kiện cử viên chức thư viện tham gia các khóa học ngắn hạn, các buổi hội thảo chuyên đề, khóa tập huấn về kỹ năng phục vụ thiếu nhi; tham quan thực tế nhằm trau dồi, học hỏi kinh nghiệm, kỹ năng nghiệp vụ.

10. Mở rộng hợp tác phát triển văn hóa đọc

a) Tăng cường giao lưu văn hóa trong lĩnh vực xuất bản, thư viện và các hoạt động văn hóa khác;

b) Tích cực phối hợp tổ chức hoặc tham gia các sự kiện liên quan đến phát triển văn hóa đọc;

c) Tranh thủ sự hỗ trợ, ủng hộ của các tổ chức, cá nhân trong quá trình triển khai thực hiện Đề án phát triển văn hóa đọc;

d) Thúc đẩy hợp tác quốc tế trong lĩnh vực thư viện và phát triển văn hóa đọc, nhất là đối với các hoạt động phục vụ thiếu nhi.

III. KINH PHÍ THỰC HIỆN

Nguồn kinh phí thực hiện kế hoạch bao gồm: Nguồn ngân sách nhà nước theo quy định về phân cấp ngân sách; các nguồn tài trợ, hỗ trợ của các tổ chức, cá nhân và các nguồn tài chính hợp pháp khác (nếu có).

IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch

a) Chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành, các đơn vị liên quan và UBND các huyện, thành phố tổ chức triển khai thực hiện các nội dung tại kế hoạch; chịu trách nhiệm theo dõi, đôn đốc, kiểm tra, giám sát tình hình triển khai kế hoạch này để tổng hợp, định kỳ báo cáo UBND tỉnh, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch;

b) Triển khai thực hiện Luật Thư viện, Kế hoạch số 319/KH-UBND ngày 10/10/2017 của UBND tỉnh Bắc Ninh về triển khai thực hiện Đề án Phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh; Kế hoạch số 691/KH-UBND ngày 18/10/2021 của UBND tỉnh Bắc Ninh về thực hiện chương trình “Chuyển đổi số ngành thư viện đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh” và các văn bản hướng dẫn liên quan; phối hợp triển khai các văn bản liên quan đến phát triển văn hóa đọc, xây dựng xã hội học tập và học tập suốt đời, trong đó đặc biệt chú trọng đến đối tượng thiếu nhi;

c) Chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan rà soát, xây dựng, sửa đổi, bổ sung, ban hành theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành các cơ chế, chính sách và các quy định cụ thể cần thiết liên quan đến phát triển văn hóa đọc, trọng tâm là nâng cao kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin;

d) Chỉ đạo hệ thống thư viện công cộng triển khai xây dựng điểm mô hình khuyến đọc, không gian đọc thân thiện với thiếu nhi; phát triển và nhân rộng mô hình tủ sách gia đình, tủ sách dòng họ, tủ sách trường học, mô hình “Gia đình đọc sách - Gắn kết yêu thương”;

đ) Tôn vinh những tấm gương ham đọc, ham học; nhân rộng những mô hình tốt, cách làm hay, các sáng kiến ứng dụng đổi mới hoạt động thư viện trong xây dựng, phát triển văn hóa đọc cho thiếu nhi, đặc biệt là gắn với chuyển đổi số trong lĩnh vực thư viện;

e) Chủ trì, phối hợp với các cấp, các ngành đề xuất chính sách khuyến khích, thu hút phù hợp cho người làm công tác thư viện phục vụ thiếu nhi, nhất là tại vùng nông thôn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn;

f) Chủ động phối hợp với các sở, ngành, địa phương trong việc lồng ghép với nội dung các chương trình, đề án, kế hoạch khác liên quan trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ của Kế hoạch;

g) Hằng năm có kế hoạch, phối hợp các ngành liên quan tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kiến thức và chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ quản lý Nhà nước, cán bộ quản lý và chuyên môn thư viện cấp huyện và các đơn vị cơ sở, trường học...

2. Sở Giáo dục và Đào tạo

a) Phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các cơ quan liên quan triển khai thực hiện Kế hoạch trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ được giao;

b) Chủ động lồng ghép việc thực hiện Kế hoạch với các chương trình, đề án, kế hoạch liên quan thuộc lĩnh vực quản lý được cấp có thẩm quyền cho phép;

c) Chủ trì tham mưu với Bộ Giáo dục và Đào tạo hoàn thiện chính sách, tiêu chuẩn về thư viện trong các cơ sở giáo dục thuộc phạm vi quản lý và khung chương trình giáo dục bao gồm các giờ học ngoại khóa tại thư viện công cộng;

d) Tiếp tục chỉ đạo việc củng cố, kiện toàn hệ thống thư viện trong các trường học theo hướng hiện đại, thân thiện; hướng dẫn xây dựng và phát triển các nguồn học liệu mở cho trường học;

đ) Chủ trì, phối hợp thực hiện kế hoạch phát triển hệ thống thư viện các trường học, phát động phong trào đọc sách, xây dựng văn hóa đọc trong học sinh và cộng đồng; chỉ đạo các đơn vị trực thuộc, các Phòng Giáo dục và Đào tạo chủ động phối hợp với Thư viện tỉnh, thư viện cấp huyện, thành phố để luân chuyển sách về các điểm trường học; nâng cao vai trò xây dựng văn hóa đọc trong nhà trường thông qua hoạt động thư viện trường học với thư viện công cộng trên địa bàn.

3. Sở Nội vụ

- Chủ trì, phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Sở Giáo dục và Đào tạo, các cơ quan, đơn vị có liên quan tham mưu UBND tỉnh ban hành chương trình về đào tạo, bồi dưỡng đối với đội ngũ cán bộ hoạt động trong ngành thư viện của tỉnh theo quy định của pháp luật.

- Phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tham mưu đề xuất khen thưởng đối với những cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân tham gia tích cực, hiệu quả Kế hoạch; kịp thời đề xuất biểu dương, khen thưởng những tổ chức, cá nhân có thành tích đóng góp, tích cực trong phong trào phát triển văn hóa đọc phục vụ thiếu nhi.

4. Sở Kế hoạch và Đầu tư

Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, đơn vị có liên quan tham mưu UBND tỉnh bố trí nguồn vốn kế hoạch đầu tư công trung hạn và hằng năm cho các dự án đầu tư công liên quan đến lĩnh vực thư viện. Hướng dẫn thực hiện chính sách khuyến khích, thu hút đầu tư, hỗ trợ đầu tư, bao gồm đầu tư trong nước và nước ngoài thuộc lĩnh vực thư viện.

5. Sở Tài chính

- Tham mưu với cấp có thẩm quyền phân bổ nguồn kinh phí cho hoạt động thư viện, theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước và phân cấp ngân sách hiện hành.

- Phối hợp giám sát việc quản lý các nguồn kinh phí đầu tư cho thư viện theo quy định hiện hành.

6. Sở Thông tin và Truyền thông

a) Triển khai thực hiện Kế hoạch trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ được giao, chú trọng việc xây dựng và triển khai chương trình tuyên truyền, quảng bá phát triển văn hóa đọc trong đó trọng tâm là phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi; chủ động lồng ghép với các chương trình, kế hoạch triển khai các đề án khác liên quan thuộc lĩnh vực quản lý được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

b) Phối hợp, chỉ đạo thực hiện việc lưu chiểu và trao đổi xuất bản phẩm điện tử, ấn phẩm phục vụ thiếu nhi; các cơ quan báo chí, hệ thống thông tin cơ sở đẩy mạnh truyền thông về văn hóa đọc, tăng cường ứng dụng và triển khai nền tảng công nghệ số phục vụ chuyển đổi số trong thư viện;

c) Chỉ đạo triển khai các biện pháp kiểm soát, sàng lọc thông tin, sản phẩm văn hóa có nội dung không phù hợp với lứa tuổi trẻ em, nhất là trên nền tảng công nghệ số; chỉ đạo các doanh nghiệp viễn thông tăng cường tuyên truyền và triển khai các giải pháp kỹ thuật ngăn chặn thông tin xấu, độc hại trên không gian mạng có ảnh hưởng tiêu cực đối với trẻ em.

7. Báo Bắc Ninh, Đài Phát thanh và Truyền hình Bắc Ninh

Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến các chương trình, sản phẩm truyền thông về phát triển văn hóa đọc, chuyên mục về sách, trang bị kiến thức, kỹ năng đọc, kỹ năng tiếp cận, khai thác, sử dụng thông tin cho thiếu nhi; tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến nội dung về khả năng tự học, tự trau dồi kiến thức, văn hóa và phát triển kỹ năng học tập suốt đời thông qua phương tiện thông tin đại chúng và các hình thức khác, lồng ghép trong các hoạt động, sự kiện liên quan.

Tuyên truyền biểu dương, tôn vinh những trường hợp đạt nhiều kết quả tích cực trong các hoạt động xây dựng, phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi đế lan tỏa, nhân rộng.

8. Các sở, ban, ngành, đoàn thể tỉnh

Căn cứ chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền được giao tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả, có trách nhiệm các nội dung có liên quan của Kế hoạch này; trong đó chú trọng nâng cao hiệu quả hoạt động của thư viện thuộc phạm vi quản lý; đẩy mạnh tuyên truyền, phối hợp, liên kết, hợp tác để tập trung phát triển văn hóa đọc, phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi.

9. Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố

a) Phối hợp với các sở, ban, ngành xây dựng kế hoạch và triển khai thực hiện nhiệm vụ thuộc phạm vi quản lý của địa phương;

b) Bố trí kinh phí chi đầu tư xây dựng thiết chế và kinh phí cho hoạt động thư viện cấp huyện, xã; huy động nguồn lực để tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả Kế hoạch tại địa phương, trong đó chú trọng bổ sung vốn tài liệu, phát triển mạng lưới thư viện, tủ sách, số hóa tài liệu; lồng ghép việc thực hiện Kế hoạch này với quá trình triển khai thực hiện các chương trình, đề án liên quan khác;

c) Khuyến khích, vận động các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân đầu tư phát triển thư viện và văn hóa đọc phục vụ thiếu nhi; tham gia xã hội hóa các hoạt động thư viện, góp phần thúc đẩy thói quen đọc sách, nâng cao kỹ năng đọc sách và xây dựng xã hội học tập;

d) Tổ chức kiểm tra, giám sát và đánh giá định kỳ hằng năm, gửi báo cáo về Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch để tổng hợp, báo cáo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

10. Đề nghị các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp tỉnh

a) Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Bắc Ninh và các tổ chức thành viên đẩy mạnh tuyên truyền, tích cực tham gia thực hiện chính sách, tổ chức các hoạt động nhằm xây dựng môi trường đọc và phát triển năng lực đọc cho thiếu nhi; chỉ đạo các tổ chức thành viên tham gia hỗ trợ quản lý, vận hành các loại thư viện, không gian đọc, phòng đọc cơ sở phục vụ thiếu nhi;

b) Tỉnh Đoàn Bắc Ninh phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phát động phong trào đọc sách, hình thành thói quen đọc sách trong đoàn viên, thanh, thiếu niên từ tỉnh đến cơ sở; tuyên truyền, vận động về phát triển văn hóa đọc; hướng dẫn, thực hành kỹ năng tiếp cận thư viện, thư viện số, nguồn tri thức trên các nền tảng công nghệ số cho thiếu nhi, đặc biệt là thiếu nhi điều kiện kinh tế khó khăn; lồng ghép vào các hoạt động, phong trào do đơn vị chủ trì hoặc phối hợp thực hiện.

Trên đây là Kế hoạch triển khai thực hiện Chỉ thị số 20/CT-TTg ngày 01/11/2022 của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh đổi mới hoạt động của thư viện trong xây dựng phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh.

UBND tỉnh yêu cầu các sở, ban, ngành của tỉnh; UBND các huyện, thành phố; các đơn vị liên quan căn cứ chức năng, nhiệm vụ, chủ động xây dựng kế hoạch triển khai các nhiệm vụ. Trong quá trình thực hiện nếu có khó khăn, vướng mắc, kịp thời phản ánh về Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch để tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh xem xét, giải quyết theo thẩm quyền./.