Kế hoạch 154/KH-UBND năm 2023 thực hiện Chỉ thị 20/CT-TTg về đẩy mạnh đổi mới hoạt động của thư viện trong xây dựng, phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc

KẾ HOẠCH

THỰC HIỆN CHỈ THỊ SỐ 20/CT-TTG NGÀY 01/11/2022 CỦA THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ VỀ ĐẨY MẠNH ĐỔI MỚI HOẠT ĐỘNG CỦA THƯ VIỆN TRONG XÂY DỰNG, PHÁT TRIỂN KỸ NĂNG ĐỌC, TIẾP CẬN VÀ XỬ LÝ THÔNG TIN CHO THIẾU NHI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH VĨNH PHÚC

Thực hiện Chỉ thị số 20/CT-TTg ngày 01/11/2022 của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh đổi mới hoạt động của thư viện trong xây dựng, phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi (sau đây gọi tắt là Chỉ thị số 20-TTg), UBND tỉnh ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện, cụ thể như sau:

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

1. Mục đích:

- Xây dựng, phát triển và hình thành thói quen, kỹ năng đọc sách trong thiếu nhi, chú trọng tới thiếu nhi vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn. Cải thiện môi trường đọc, phát triển tài nguyên thông tin phù hợp với đối tượng thiếu nhi; Tăng cường sự tham gia của thiếu nhi trong các hoạt động, sự kiện khuyến đọc, trải nghiệm với sách; góp phần nâng cao dân trí, khả năng sáng tạo, đẩy mạnh xây dựng xã hội học tập, hình thành lối sống lành mạnh cho thiếu nhi trên địa bàn tỉnh.

- Chú trọng đổi mới trong tổ chức và hoạt động, triển khai mô hình phù hợp, khơi dậy đam mê, hình thành thói quen, xây dựng và phát triển kỹ năng đọc, kỹ năng tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi.

2. Yêu cầu:

- Quán triệt sâu rộng trong toàn bộ hệ thống chính trị, trong nhân dân về chủ trương, vị trí, vai trò quan trọng của việc xây dựng và phát triển văn hóa tại địa phương.

- Huy động sự tham gia vào cuộc của các cấp, các ngành, đoàn thể, tổ chức xã hội, gia đình nhằm hỗ trợ, chung tay phát triển thư viện, phát triển văn hóa đọc nói chung, kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi nói riêng.

- Việc triển khai thực hiện với nhiều hình thức phong phú, thiết thực, hiệu quả, lồng ghép với các chương trình, kế hoạch đang triển khai trên địa bàn tỉnh; thu hút đông đảo thiếu nhi tham gia.

II. NỘI DUNG, GIẢI PHÁP

1. Công tác thông tin, tuyên truyền

- Các sở, ban, ngành, đoàn thể, UBND các huyện, thành phố phổ biến, quán triệt và triển khai Chỉ thị số 20-TTg đến toàn thể các phòng, ban, đơn vị trực thuộc, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong cơ quan, đơn vị bằng hình thức phù hợp.

- Đa dạng hóa công tác tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức, thay đổi tư duy của các cấp, các ngành, gia đình, nhà trường, cộng đồng và toàn xã hội về vị trí, vai trò, tầm quan trọng trong xây dựng và phát triển văn hóa đọc nói chung, kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi nói riêng trên các phương tiện thông tin đại chúng, nhất là phát huy ưu thế của mạng xã hội; Tuyên truyền thông qua các sự kiện, chương trình nhằm phát triển kỹ năng đọc sách; hệ thống tuyên truyền, cổ động trực quan như băng rôn, pano, áp phích…

2. Xây dựng cơ chế, chính sách và bảo đảm nguồn lực phát triển hệ thống thư viện

- Tiếp tục tổ chức thực hiện hiệu quả Luật Thư viện và các văn bản hướng dẫn thi hành. Rà soát các văn bản quy phạm pháp luật và các quy định liên quan; các chương trình, kế hoạch, văn bản để khuyến khích, thúc đẩy phát triển văn hóa đọc, xây dựng xã hội học tập và học tập suốt đời, trong đó đặc biệt chú trọng đến đối tượng thiếu nhi.

- Bảo đảm ngân sách, quỹ đất và các điều kiện cần thiết để phát triển thư viện trên địa bàn đạt chuẩn theo quy định với trọng tâm là hệ thống thư viện công cộng, thư viện trường học. Tăng đầu tư, hỗ trợ cho các thư viện công lập để tập trung phục vụ, phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận, xử lý thông tin cho thiếu nhi; huy động, đẩy mạnh xã hội hóa để phát triển thư viện và văn hóa đọc phục vụ thiếu nhi trên địa bàn; đồng thời khuyến khích, phát huy vai trò của thư viện cộng đồng và thư viện tư nhân có phục vụ cộng đồng tham gia phục vụ thiếu nhi tại cơ sở.

3. Củng cố, nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống thư viện, xây dựng môi trường đọc phù hợp với thiếu nhi.

- Kiện toàn, củng cố và phát huy tối đa chức năng, hiệu quả hoạt động của hệ thống thư viện, nhất là việc xây dựng thư viện, môi trường văn hóa đọc thân thiện và đạt chuẩn, phát triển tài nguyên thông tin phù hợp với đối tượng thiếu nhi, đa dạng sản phẩm thông tin và dịch vụ thư viện, tăng cường sự tham gia của thiếu nhi trong các hoạt động, sự kiện khuyến đọc, trải nghiệm với sách; đẩy mạnh thư viện phục vụ lưu động, luân chuyển tài nguyên thông tin phục vụ thiếu nhi ở miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn và đặc biệt khó khăn.

- Tăng cường tổ chức kết nối giữa các thư viện, cơ sở giáo dục và các cơ quan liên quan để huy động sự tham gia của nhà trường, gia đình vào việc hình thành và duy trì thói quen đọc, nâng cao kỹ năng đọc và năng lực tiếp cận, xử lý thông tin cho thiếu nhi; xây dựng, phát triển mô hình, liên kết các loại thư viện, không gian đọc, phòng đọc cơ sở trên địa bàn phù hợp với đối tượng thiếu nhi.

4. Đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ vào hoạt động thư viện

Đẩy mạnh chuyển đổi số, liên thông thư viện, xây dựng thư viện điện tử, thư viện số, cơ sở dữ liệu số, sử dụng công nghệ hiện đại hỗ trợ việc đọc và khai thác thông tin của thiếu nhi trong các thư viện trên địa bàn tỉnh.

5. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực thư viện, đáp ứng yêu cầu của thư viện hiện đại và tính chất đặc thù đối với đối tượng thiếu nhi

- Rà soát, sắp xếp, cơ cấu lại đội ngũ, đảm bảo chất lượng, số lượng, phù hợp với cơ cấu vị trí việc làm và quy mô thư viện của hệ thống thư viện công cộng từ tỉnh đến cơ sở.

- Nghiên cứu, đề xuất chính sách khuyến khích, thu hút phù hợp cho người làm công tác thư viện phục vụ thiếu nhi, nhất là tại miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn.

- Tổ chức các lớp tập huấn nâng cao nghiệp vụ thư viện cho cán bộ thư viện cho cán bộ thư viện công cộng từ tỉnh đến cơ sở, cán bộ phụ trách thư viện các trường học trên địa bàn tỉnh.

III. KINH PHÍ THỰC HIỆN

1. Kinh phí thực hiện Kế hoạch được trích từ nguồn ngân sách nhà nước theo phân cấp.

Hằng năm, căn cứ vào nhiệm vụ được giao tại Kế hoạch, các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thành phố xây dựng kế hoạch và dự toán kinh phí thực hiện, tổng hợp chung trong kế hoạch dự toán ngân sách hằng năm của cơ quan, đơn vị trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.

2. Huy động từ các nguồn tài trợ, đóng góp của các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân và các nguồn đóng góp, tài trợ hợp pháp khác (nếu có).

IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch

- Là cơ quan thường trực, chủ trì phối hợp với các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thành phố tổ chức triển khai các nội dung trong kế hoạch đảm bảo phù hợp, hiệu quả. Định kỳ tham mưu tổ chức sơ kết, tổng kết, đánh giá việc triển khai thực hiện Chỉ thị; Kịp thời đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động thư viện và phát triển văn hóa đọc phục vụ thiếu nhi trên địa bàn tỉnh.

- Tiếp tục triển khai hiệu quả các chương trình, đề án, kế hoạch đã được phê duyệt có nội dung liên quan đến phục vụ phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng: Kế hoạch số 158/KH-UBND, ngày 24/06/2021 của UBND tỉnh về việc tiếp tục thực hiện Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng, giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc; Kế hoạch số 94/KH-UBND , ngày 21/3/2023 của Ủy ban nhân dân tỉnh về thực hiện Chương trình “Đẩy mạnh các hoạt động học tập suốt đời trong thư viện, bảo tàng, trung tâm văn hóa đến năm 2030” trên địa bàn tỉnh

- Chủ trì, phối hợp tổ chức các lớp tập huấn nâng cao nghiệp vụ thư viện cho cán bộ thư viện cấp huyện, xã, tủ sách cơ sở, cán bộ thư viện trường học trên địa bàn tỉnh.

- Tôn vinh những tấm gương ham đọc, ham học; nhân rộng những mô hình tốt, cách làm hay, các sáng kiến ứng dụng đổi mới hoạt động thư viện trong xây dựng, phát triển văn hóa đọc cho thiếu nhi, đặc biệt là gắn với chuyển đổi số trong lĩnh vực thư viện.

- Tăng cường phối hợp với các cơ quan, đơn vị tổ chức nhiều hoạt động, sân chơi bổ ích cho thiếu nhi: cuộc thi tuyên truyền, giới thiệu sách, kể chuyện sách, vẽ tranh theo sách, thi tìm hiểu sách báo...; chú trọng công tác luân chuyển sách về các trường học; hàng năm bổ sung nguồn tài nguyên thông tin phù hợp đối tượng thiếu nhi; khuyến khích, tạo điều kiện cho thư viện tư nhân, thư viện cộng đồng phát triển.

- Chịu trách nhiệm giúp UBND tỉnh theo dõi, kiểm tra, đôn đốc các cơ quan, đơn vị và địa phương triển khai thực hiện nhiệm vụ được nêu trong Kế hoạch. Định kỳ tổng hợp, báo cáo kết quả triển khai thực hiện Kế hoạch về UBND tỉnh. Tham mưu tổ chức sơ kết, tổng kết đánh giá thực hiện Chỉ thị phù hợp với tình hình của địa phương.

2. Sở Giáo dục và Đào tạo

- Tiếp tục chỉ đạo việc củng cố, kiện toàn hệ thống thư viện trong cơ sở giáo dục, trung tâm học tập cộng đồng theo hướng hiện đại, thân thiện, tạo thuận lợi tối đa cho người sử dụng là đối tượng thiếu nhi; bố trí đủ người làm công tác thư viện đạt chuẩn theo quy định.

- Chủ trì, phối hợp xây dựng tiêu chuẩn về thư viện trong các cơ sở giáo dục thuộc phạm vi quản lý và khung chương trình giáo dục bao gồm các giờ học ngoại khóa tại thư viện công cộng; đẩy mạnh xây dựng văn hóa học đường, phát triển văn hóa đọc trong học đường, gắn với xây dựng xã hội học tập và học tập suốt đời, trong đó tập trung nâng cao tinh thần tự đọc, tự học, phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận, tra cứu và xử lý thông tin cho thiếu nhi.

- Chủ trì triển khai phát động phong trào đọc sách, xây dựng văn hóa đọc trong trường học; chỉ đạo các đơn vị trực thuộc, Phòng Giáo dục và Đào tạo chủ động phối hợp với Thư viện tỉnh, Thư viện huyện, thành phố thực hiện tốt việc luân chuyển sách về các điểm trường; nâng cao vai trò xây dựng văn hóa đọc trong nhà trường thông qua hoạt động thư viện trường học với thư viện công cộng trên địa bàn.

3. Sở Tài chính:

Thẩm định dự toán kinh phí thực hiện các nhiệm vụ theo Kế hoạch, tham mưu UBND tỉnh bố trí kinh phí thực hiện Kế hoạch phù hợp với khả năng ngân sách và theo đúng quy định hiện hành.

4. Sở Thông tin và Truyền thông

- Chỉ đạo các cơ quan báo chí, hệ thống thông tin cơ sở đẩy mạnh truyền thông về văn hóa đọc, trong đó chú trọng tuyên truyền phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi.

- Phối hợp với Sở Văn hoá - Thể thao và Du lịch triển khai nền tảng công nghệ số phục vụ chuyển đổi số các lĩnh vực thuộc ngành quản lý, trong đó có hệ thống thư viện trên địa bàn tỉnh.

- Chủ động lồng ghép các nội dung được phân công tại kế hoạch này với các chương trình, kế hoạch khác liên quan thuộc lĩnh vực quản lý được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

5. Sở Nội vụ

Phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng nguồn lực thư viện các cấp.

6. Các sở, ngành, cơ quan liên quan theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền được giao tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả, trách nhiệm các nội dung Kế hoạch; trong đó chú trọng nâng cao hiệu quả hoạt động của thư viện thuộc phạm vi quản lý; đẩy mạnh tuyên truyền, phối hợp để tập trung phát triển văn hóa đọc, phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi; nghiên cứu việc hình thành thư viện thiếu nhi hoặc bộ phận của thư viện chuyên phục vụ thiếu nhi.

7. Đài Phát thanh – Truyền hình tỉnh, Báo Vĩnh Phúc, Cổng thông tin giao tiếp điện tử tỉnh:

Triển khai xây dựng, đổi mới và phổ biến các chương trình, sản phẩm truyền thông về phát triển văn hóa đọc, chuyên mục về sách, trang bị kiến thức, kỹ năng đọc, kỹ năng tiếp cận, khai thác, sử dụng thông tin cho thiếu nhi.

8. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và các tổ chức chính trị - xã hội tỉnh

- Đẩy mạnh tuyên truyền, tích cực tham gia thực hiện chính sách, tổ chức các hoạt động nhằm xây dựng môi trường đọc và phát triển năng lực đọc cho thiếu nhi; chỉ đạo các tổ chức thành viên tham gia hỗ trợ quản lý, vận hành các loại thư viện, không gian đọc, phòng đọc cơ sở phục vụ thiếu nhi.

- Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh chỉ đạo các tổ chức cơ sở đoàn tổ chức các hoạt động hướng dẫn, thực hành kỹ năng tiếp cận thư viện, thư viện số, nguồn tri thức trên các nền tảng công nghệ số cho thiếu nhi, đặc biệt là thiếu nhi ở miền núi, vùng dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn; đẩy mạnh đầu tư, xây dựng các không gian đọc, mô hình phát triển văn hóa đọc theo chủ đề trong hệ thống Đoàn, Đội và trong các thiết chế của hệ thống Nhà thiếu nhi, Trung tâm hoạt động thanh thiếu nhi; chủ động phối hợp với các sở, ngành liên quan xây dựng nội dung tuyên truyền, nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò của văn hóa đọc cho thiếu nhi.

9. Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố

- Bố trí kinh phí đầu tư xây dựng thiết chế và kinh phí cho hoạt động thư viện cấp huyện, xã; huy động nguồn lực để tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả Kế hoạch tại địa phương, trong đó chú trọng bổ sung vốn tài liệu, phát triển mạng lưới thư viện, tủ sách, số hóa tài liệu; lồng ghép việc thực hiện Kế hoạch này với quá trình triển khai thực hiện các chương trình, đề án liên quan khác.

- Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất trang thiết bị cho hệ thống thư viện huyện và cơ sở để phù hợp với việc xây dựng hệ thống thư viện điện tử, thư viện số, sử dụng công nghệ hiện đại hỗ trợ việc đọc và khai thác thông tin của thiếu nhi trong các thư viện trên địa bàn, đảm bảo tính đồng bộ trên toàn hệ thống.

- Khuyến khích, vận động các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân đầu tư phát triển thư viện và văn hóa đọc phục vụ thiếu nhi; tham gia xã hội hóa các hoạt động thư viện, góp phần thúc đẩy thói quen đọc sách, nâng cao kỹ năng đọc sách và xây dựng xã hội học tập.

Trên đây là Kế hoạch triển khai Chỉ thị số 20/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh đổi mới hoạt động của thư viện trong xây dựng phát triển kỹ năng đọc, tiếp cận và xử lý thông tin cho thiếu nhi trên địa bàn tỉnh. Đề nghị các sở, ban, ngành, cơ quan, đơn vị, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố căn cứ chức năng, nhiệm vụ được giao chỉ đạo triển khai thực hiện; định kỳ báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh (qua Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch) trước ngày 10/11 hàng năm để tổng hợp, báo cáo theo quy định./.