Chỉ thị 23-CT/TW năm 2003 về đẩy mạnh nghiên cứu, tuyên truyền, giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh trong giai đoạn mới do Ban Bí thư ban hành

CHỈ THỊ

VỀ ĐẨY MẠNH NGHIÊN CỨU, TUYÊN TRUYỀN, GIÁO DỤC TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH TRONG GIAI ĐOẠN MỚI

Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm lý luận chính trị toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, là kết quả của sự vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin vào điều kiện cụ thể của nước ta, kế thừa và phát triển các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hoá của nhân loại. Tư tưởng Hồ Chí Minh soi đường cho cuộc đấu tranh của nhân dân ta giành thắng lợi, là tài sản tinh thần to lớn của Đảng và dân tộc ta. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII của Đảng (năm 1991) đã khẳng định "Đảng ta lấy chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng và kim chỉ nam cho hành động".

Từ sau Đại hội VII của Đảng đến nay, công tác nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh đã đạt được những kết quả quan trọng; hoạt động tuyên truyền, giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh có nhiều cố gắng, nhờ đó đã góp phần động viên các tầng lớp nhân dân sống, chiến đấu, lao động và học tập theo gương Bác Hồ vĩ đại.

Tuy vậy, việc tuyên truyền, giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh còn một số hạn chế, yếu kém. Nội dung giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh chưa thống nhất và chưa đạt được chiều sâu tư tưởng, lý luận. Chậm đưa tư tưởng Hồ Chí Minh thành môn học trong các trường đại học, cao đẳng, các trường trung học chuyên nghiệp, dạy nghề và chưa có chương trình thích hợp trong các bậc phổ thông. Nội dung, hình thức, phương pháp tuyên truyền tư tưởng Hồ Chí Minh thiếu sinh động; chưa giúp cán bộ, đảng viên gắn việc học tập tư tưởng Hồ Chí Minh với giải quyết những vấn đề thực tiễn; chưa tạo được phong trào học tập và làm theo tư tưởng Hồ Chí Minh sâu rộng trong Đảng và trong nhân dân. Việc đấu tranh bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh chưa chủ động, kịp thời và sắc bén.

Nguyên nhân của những yếu kém, khuyết điểm nói trên chủ yếu là do không ít cấp uỷ, tổ chức đảng chưa nhận thức sâu sắc về vai trò, vị trí tư tưởng Hồ Chí Minh, về trách nhiệm tổ chức nghiên cứu công tác tuyên truyền, giáo dục tư tưởng của Người, Đảng ta chưa thực hiện có nền nếp chế độ học tập lý luận chính trị đối với mọi đảng viên; chậm hoàn chỉnh nội dung, tài liệu giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh làm cơ sở thống nhất cho công tác tuyên truyền. Đầu tư cho tuyên truyền, giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh còn hạn chế và chưa tương xứng.

Bước sang thế kỷ XXI, đất nước ta có cơ hội lớn, nhưng đang đứng trước những thách thức không nhỏ, tình hình thế giới đang diễn biến phức tạp, khó lường. Để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ cách mạng Việt Nam trong thời kỳ phát triển mới, cần thấm nhuần sâu sắc, vận dụng sáng tạo những nguyên lý và phương pháp luận của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh để giải quyết những vấn đề thực tiễn trong tất cả các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hoá, xã hội, an ninh, quốc phòng, đối ngoại, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị, trong đó việc tổ chức học tập tư tưởng Hồ Chí Minh là một nhiệm vụ mấu chốt của công tác tư tưởng của Đảng, cần được toàn Đảng thực hiện chặt chẽ, có chất lượng, hiệu quả.

1- Mục đích, yêu cầu.

- Làm cho toàn Đảng, toàn dân, toàn quân nhận thức sâu sắc nguồn gốc, nội dung, giá trị, vai trò của tư tưởng Hồ Chí Minh, kiên định chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; làm cho chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh ngày càng giữ vai trò chủ đạo trong đời sống tinh thần, tư tưởng của xã hội ta.

- Tạo sự chuyển biến mạnh mẽ, tự giác của mỗi người, của các cấp, các ngành, các địa phương trong việc vận dụng sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh để giải quyết những vấn đề thực tiễn xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tạo ra phong trào rèn luyện phẩm chất đạo đức cách mạng theo gương Bác Hồ vĩ đại, đẩy lùi sự suy thoái đạo đức, lối sống.

- Việc tuyên truyền, giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh cần thực hiện lâu dài, thường xuyên và liên tục; bảo đảm tính khoa học, toàn diện, hệ thống; phải sát hợp với đặc điểm từng đối tượng, gắn với thực tiễn, với quá trình thực hiện các nhiệm vụ chính trị của từng đơn vị, tổ chức đảng; kết hợp nâng cao nhận thức với rèn luyện bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống của mỗi người, mang lại hiệu quả thiết thực, tránh phô trương, hình thức.

- Đẩy mạnh công tác nghiên cứu toàn diện tư tưởng Hồ Chí Minh gắn chặt với tổng kết thực tiễn góp phần bảo vệ và phát triển học thuyết Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong giai đoạn mới, bổ sung phát triển đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước, giải đáp cho được những vấn đề mới nảy sinh, phát triển hệ tư tưởng của Đảng, đáp ứng yêu cầu của thời kỳ mới.

2- Đối tượng tuyên truyền, giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh.

Bao gồm tất cả cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân, đặc biệt coi trọng việc tuyên truyền, giáo dục đối với cán bộ lãnh đạo các cấp, đội ngũ đảng viên và thanh, thiếu niên. Đẩy mạnh tuyên truyền tư tưởng Hồ Chí Minh ra nước ngoài để thế giới hiểu đúng, đầy đủ về tư tưởng của Người.

3- Nội dung tuyên truyền, giáo dục.

Đại hội IX của Đảng đã xác định rõ nguồn gốc và những nội dung cơ bản của tư tưởng Hồ Chí Minh. Cần tuyên truyền, giáo dục sâu sắc, chỉ rõ sự vận dụng vào thực tế những nội dung đó.

4- Nhiệm vụ của công tác tuyên truyền, giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh.

a- Thực hiện chế độ học tập lý luận chính trị trong Đảng, trong các cơ quan nhà nước và các đoàn thể chính trị - xã hội.

Nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh phải trở thành nội dung chính thức trong chế độ học tập lý luận chính trị đối với mọi cán bộ, đảng viên. Các cấp bộ đảng, chính quyền, đoàn thể có kế hoạch cụ thể học tập chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh theo chương trình, nội dung sát với yêu cầu, nhiệm vụ chính trị đối với từng cấp, từng đối tượng cán bộ do Trung ương quy định. Bên cạnh giáo dục thường xuyên, hàng năm tổ chức đợt nghiên cứu, học tập, thảo luận theo từng chủ đề.

b- Tiếp tục nghiên cứu, tổng kết thực tiễn, phát triển, làm phong phú tư tưởng Hồ Chí Minh và vận dụng có hiệu quả tư tưởng Hồ Chí Minh trong giai đoạn mới.

Các cơ quan tư tưởng, lý luận, các cơ quan nghiên cứu khoa học xã hội, các bộ, ban, ngành, đoàn thể cần có chương trình nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh, tổng kết thực tiễn góp phần làm sáng tỏ những vấn đề mới nảy sinh, vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong lĩnh vực của mình, từng bước làm rõ quy luật vận động của từng lĩnh vực, qua đó phát triển, làm phong phú tư tưởng Hồ Chí Minh soi sáng con đường cách mạng nước ta trong giai đoạn mới.

c- Giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh trong nhà trường.

Cần sớm tổ chức biên soạn giáo trình và sách giáo khoa thống nhất về tư tưởng Hồ Chí Minh phù hợp với từng cấp học, bậc học, thực hiện chế độ thi cử nghiêm túc.

Chuẩn bị kỹ đội ngũ giáo viên, giảng viên, báo cáo viên về tư tưởng Hồ Chí Minh. Bảo đảm cơ sở vật chất, kỹ thuật, sách báo, tài liệu, phim ảnh, tổ chức sinh hoạt ngoại khoá, tham quan bảo tàng, di tích lịch sử cách mạng, tiếp xúc nhân chứng lịch sử...., phục vụ cho việc dạy và học tư tưởng Hồ Chí Minh. Tìm nhiều hình thức khuyến khích, động viên, nâng cao chất lượng dạy và học tư tưởng Hồ Chí Minh trong các trường học.

d- Đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh qua các phương tiện thông tin đại chúng, các hoạt động văn hoá, văn nghệ.

Các cơ quan thông tin đại chúng có kế hoạch cụ thể, thường xuyên tuyên truyền tư tưởng Hồ Chí Minh; đồng thời tổng kết, phổ biến những kinh nghiệm hay, các điển hình tốt trong việc nghiên cứu, dạy và học, rèn luyện theo tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh.

Nâng cao chất lượng các hoạt động văn hoá, văn nghệ, sáng tạo những công trình nghệ thuật có giá trị về nội dung và nghệ thuật, về con người và tư tưởng của Bác.

đ- Đấu tranh chống mọi âm mưu, thủ đoạn, luận điệu của các thế lực thù địch và bọn cơ hội nhằm hạ thấp, bôi nhọ, cắt xén, xuyên tạc, phủ nhận tư tưởng Hồ Chí Minh.

Cần kịp thời phát hiện âm mưu, thủ đoạn, luận điệu phản tuyên truyền về Hồ Chí Minh và tư tưởng Hồ Chí Minh; tổ chức nghiên cứu để cung cấp các luận cứ khoa học phản bác những luận điệu xuyên tạc phản tuyên truyền đó, kịp thời phổ biến trong Đảng, trong các đoàn thể và trong hệ thống trường học; kịp thời cung cấp cho các cơ quan tuyên truyền, giáo dục, báo chí để các cơ quan này có cơ sở đấu tranh bảo vệ tính đúng đắn của tư tưởng Hồ Chí Minh; lựa chọn các hình thức phù hợp trong đấu tranh công khai và tuyên truyền đối ngoại.

5- Tổ chức thực hiện.

- Ban Tư tưởng - Văn hoá Trung ương chịu trách nhiệm hướng dẫn thực hiện Chỉ thị này, xây dựng kế hoạch cụ thể hàng năm về tuyên truyền, giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh; tổ chức biên soạn các tài liệu phục vụ đợt tuyên truyền, giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh sâu rộng trong toàn Đảng, toàn dân, toàn quân nhân kỷ niệm 113 năm Ngày sinh của Bác (19-5-2003).

Ban Tư tưởng - Văn hoá Trung ương chủ trì, phối hợp với Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Ban Khoa giáo Trung ương, Ban cán sự đảng Bộ Giáo dục và Đào tạo và các cơ quan hữu quan chỉ đạo việc tổ chức biên soạn các chương trình, sách giáo khoa về tư tưởng Hồ Chí Minh cho các đối tượng.

- Hội đồng Lý luận Trung ương, các trường của Đảng, Nhà nước, đoàn thể, lực lượng vũ trang, các cơ quan nghiên cứu lý luận, khoa học xã hội, các bộ, ban, ngành, đoàn thể xây dựng kế hoạch nghiên cứu lý luận và tổng kết thực tiễn về tư tưởng Hồ Chí Minh, đấu tranh chống các quan điểm sai trái về tư tưởng Hồ Chí Minh.
- Ban cán sự đảng Chính phủ tăng cường chỉ đạo đầu tư có hiệu quả cho hoạt động nghiên cứu, sáng tạo và truyền bá các công trình, tác phẩm có giá trị về Chủ tịch Hồ Chí Minh.

- Ban cán sự đảng Bộ Văn hoá - Thông tin có kế hoạch đầu tư, xây dựng, nâng cấp các nhà bảo tàng, khu di tích, nhà lưu niệm về Chủ tịch Hồ Chí Minh, ban hành văn bản hướng dẫn quy hoạch việc xây dựng tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh, phối hợp với các Hội Văn học nghệ thuật giới thiệu rộng rãi các văn hoá phẩm có giá trị về Chủ tịch Hồ Chí Minh trong nước và trên thế giới. Phát động cuộc sáng tác về đề tài Hồ Chí Minh nhân kỷ niệm 115 năm Ngày sinh của Người, 60 năm Ngày Quốc khánh nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Ban hành văn bản quy định về treo ảnh Bác Hồ; cung cấp đầy đủ ảnh Bác Hồ cho đồng bào các dân tộc thiểu số.

- Các nhà xuất bản có kế hoạch xuất bản các loại tài liệu nghiên cứu lý luận và tài liệu phổ thông về tư tưởng Hồ Chí Minh. Các cơ quan thông tin báo chí, phát thanh, truyền hình, trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, đối tượng của mình xây dựng kế hoạch cụ thể nghiên cứu, tuyên truyền, giáo dục và đấu tranh bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh dưới sự chỉ đạo của Ban Tư tưởng - Văn hoá Trung ương.

- Phát động phong trào thi đua học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, lối sống, tác phong của Chủ tịch Hồ Chí Minh, thực hiện Di chúc của Bác; hàng năm, tiến hành sơ kết vào dịp kỷ niệm Ngày sinh của Bác. Khen thưởng, biểu dương những đơn vị, cá nhân làm tốt, phê bình những nơi làm kém, tạo ra khí thế mới của các tầng lớp nhân dân thực hiện đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, thúc đẩy công cuộc đổi mới phát triển mạnh mẽ, đúng hướng.

Ban Tư tưởng - Văn hoá Trung ương là cơ quan thường trực giúp Ban Bí thư theo dõi, tổng hợp tình hình, định kỳ báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư kết quả thực hiện việc nghiên cứu, tuyên truyền, giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh.

Chỉ thị này quán triệt đến chi bộ đảng.