Chỉ thị 2/CT-UBND năm 2024 tăng cường các biện pháp phòng, chống bạo lực, xâm hại trẻ em và tai nạn thương tích, đuối nước trẻ em trên địa bàn tỉnh Bắc Giang

CHỈ THỊ

VỀ VIỆC TĂNG CƯỜNG CÁC BIỆN PHÁP PHÒNG, CHỐNG BẠO LỰC, XÂM HẠI TRẺ EM VÀ TAI NẠN THƯƠNG TÍCH, ĐUỐI NƯỚC TRẺ EM TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẮC GIANG

Thời gian qua, công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em (BVCSTE), phòng, chống bạo lực, xâm hại, tai nạn, thương tích, đuối nước trẻ em luôn được các cấp, các ngành và địa phương của tỉnh quan tâm chỉ đạo thực hiện. Tuy nhiên, tình trạng trẻ em bị xâm hại tình dục và bị tử vong do tai nạn thương tích, đặc biệt là tai nạn đuối nước trên địa bàn tỉnh vẫn còn xảy ra. Năm 2023, toàn tỉnh xảy ra 35 vụ tai nạn, thương tích làm tử vong 32 trẻ em, trong đó có 26 trẻ em tử vong do đuối nước; 32 vụ việc có liên quan đến xâm hại trẻ em được phát hiện và xử lý. Nguyên nhân do một số chính quyền cơ sở có dấu hiệu lơ là, chủ quan, chưa thực sự quan tâm đúng mức đối với công tác BVCSTE, phòng, chống bạo lực, xâm hại, tai nạn, thương tích, đuối nước trẻ em tại địa phương. Công tác tuyên truyền, giáo dục về nội dung này còn nhiều hạn chế. Một số địa phương chưa thực hiện nghiêm chế độ thông tin báo cáo vụ việc trẻ em bị bạo lực, xâm hại, tử vong do tai nạn thương tích xảy ra trên địa bàn. Kinh phí bố trí cho hoạt động BVCSTE chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Gia đình còn buông lỏng, không quản lý, giám sát chặt chẽ con em mình. Bản thân trẻ em thiếu kiến thức, kỹ năng về phòng, chống bạo lực, xâm hại, tai nạn, thương tích, đuối nước…

Nhằm tăng cường hơn nữa công tác BVCSTE; phòng, chống và xử lý kịp thời các vụ việc bạo lực, xâm hại, tai nạn, thương tích trẻ em; giảm tối đa tình trạng trẻ em bị bạo lực, xâm hại, đuối nước; đồng thời thực hiện có hiệu quả Thông báo số 27/TB-VPCP ngày 24/01/2024 của Văn phòng Chính phủ về kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà tại phiên họp thường kỳ của Uỷ ban Quốc gia về trẻ em năm 2023; Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu:

1. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội

- Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, địa phương, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức thực hiện tốt quy trình tiếp nhận, xử lý thông tin, hành vi bạo lực, xâm hại trẻ em, trẻ em bị đuối nước; tổ chức đào tạo, tập huấn bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng phòng, chống bạo lực, xâm hại, tai nạn, thương tích, đuối nước trẻ em cho đội ngũ cán bộ làm công tác trẻ em các cấp trong tỉnh, cha mẹ, người chăm sóc trẻ em và trẻ em.

- Chủ trì, phối hợp với các ngành, các địa phương tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến Luật Trẻ em và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Trẻ em; hàng năm cung cấp các tài liệu tuyên truyền về kỹ năng phòng, chống bạo lực, xâm hại, tai nạn, thương tích, đuối nước trẻ em cho các địa phương, các trường học trên địa bàn để thực hiện tốt công tác tuyên truyền; tăng cường tuyên truyền, quảng bá Tổng đài quốc gia bảo vệ trẻ em 111 và đường dây nóng tỉnh Bắc Giang 1800599931.

- Tiếp tục đẩy mạnh kiểm tra, giám sát công tác BVCSTE; phòng, chống bạo lực, xâm hại, tai nạn, thương tích, đuối nước trẻ em tại địa phương, cơ sở theo định kỳ và đột xuất.

- Chỉ đạo thực hiện tốt công tác tư vấn tâm lý cho trẻ em và người thân trẻ em trong trường hợp bị bạo lực, bị xâm hại; kịp thời phối hợp với các ngành, các địa phương có biện pháp can thiệp, trợ giúp khi phát hiện các trường hợp trẻ em bị bạo lực, xâm hại.

2. Công an tỉnh

- Chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương rà soát hồ sơ, xử lý dứt điểm các vụ việc bạo lực, xâm hại trẻ em đang tồn đọng; kiên quyết xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân có hành vi bao che, cố tình kéo dài hoặc không xử lý vụ việc bạo lực, xâm hại trẻ em.

- Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, nhất là ứng dụng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư vào công tác thống kê, cập nhật thông tin về trẻ em; chủ động ngăn chặn hoạt động xâm hại trẻ em trên không gian mạng; chú trọng phát triển, phổ biến các phần mềm, ứng dụng hỗ trợ, ứng cứu trẻ em khi có nguy cơ bị xâm hại…

- Chủ động tham mưu chính quyền các cấp tổ chức kiểm tra, hướng dẫn việc thực hiện quy định về công tác cứu nạn, cứu hộ đối với các cơ quan, đơn vị; sẵn sàng lực lượng, phương tiện kịp thời tham gia cứu nạn, cứu hộ khi có yêu cầu, giảm thiểu đến mức thấp nhất thiệt hại trong các vụ tai nạn, thương tích, đuối nước trẻ em.

3. Sở Giáo dục và Đào tạo

- Chỉ đạo tăng cường tuyên truyền Luật Trẻ em và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Trẻ em.

- Chỉ đạo thực hiện nghiêm Bộ Quy tắc ứng xử trong cơ sở giáo dục mầm non, cơ sở giáo dục phổ thông, cơ sở giáo dục thường xuyên; xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện, phòng, chống bạo lực học đường, xâm hại, tai nạn, thương tích, đuối nước trẻ em; chủ động phát hiện các trường hợp học sinh có dấu hiệu bị bạo lực, xâm hại, thông báo, cung cấp thông tin cho các cơ quan có liên quan để xử lý, khắc phục, giải quyết; khuyến khích việc lắp đặt camera để theo dõi việc quản lý trẻ em trong các cơ sở mầm non.

- Chỉ đạo các nhà trường phối hợp với gia đình tăng cường công tác tư vấn tâm lý, giáo dục kiến thức về giới và kỹ năng phòng, tránh bạo lực học đường, xâm hại, tai nạn, thương tích, đuối nước trẻ em; bố trí tiết học ngoại khóa về nội dung phòng, chống bạo lực, xâm hại, tai nạn, thương tích, đuối nước trẻ em; đẩy mạnh công tác đào tạo bơi an toàn cho học sinh trong trường học; quản lý, giám sát học sinh trong thời gian nghỉ học, nghỉ hè để đảm bảo an toàn cho trẻ em.

4. Sở Y tế: Chỉ đạo, hướng dẫn các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh ưu tiên tiếp nhận, điều trị, tư vấn chăm sóc sức khỏe cho trẻ em bị bạo lực, xâm hại, tai nạn, thương tích; nâng cao năng lực, kỹ năng cho cán bộ y tế trong việc chăm sóc, tư vấn sức khỏe đối với trẻ em bị bạo lực, xâm hại; tổ chức các lớp tập huấn nâng cao kỹ năng sơ cấp cứu khi có trường hợp đuối nước xảy ra, đặc biệt tại các cơ sở y tế tuyến huyện, xã.

5. Sở Giao thông vận tải: Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về trật tự an toàn giao thông đường bộ, đường thủy nội địa cho người dân và trẻ em; chỉ đạo lực lượng Thanh tra giao thông tăng cường công tác kiểm tra giao thông đường bộ, đường thủy để kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, trong đó đặc biệt chú ý đến việc đảm bảo an toàn cho trẻ em khi tham gia giao thông đường thủy.

6. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch: Chỉ đạo phòng Văn hóa và Thông tin, Trung tâm Văn hóa - Thông tin và Thể thao các huyện, thị xã, thành phố đẩy mạnh triển khai Chương trình bơi an toàn cho trẻ em, nhất là ở các địa bàn xảy ra nhiều tai nạn đuối nước; tuyên truyền nâng cao trách nhiệm của gia đình trong việc trông giữ, giám sát, nhắc nhở trẻ em về nguy cơ và kỹ năng phòng, chống bạo lực, xâm hại, tai nạn, thương tích, đuối nước; tăng cường thanh tra, kiểm tra và quản lý chặt chẽ việc chấp hành các quy định an toàn tại các bể bơi, các sản phẩm văn hoá, dịch vụ vui chơi, giải trí dành cho trẻ em; đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên dạy bơi, dạy kỹ năng an toàn trong môi trường nước cho trẻ em tại cộng đồng, trường học, cơ sở thể dục, thể thao.

7. Sở Thông tin và Truyền thông: Chỉ đạo các cơ quan thông tin và truyền thông trên địa bàn tỉnh đẩy mạnh hoạt động thông tin, tuyên truyền cảnh báo về tình hình trẻ em bị bạo lực, xâm hại, tai nạn, thương tích, đuối nước trên trang thông tin điện tử, mạng xã hội; tuyên truyền cho người dân thường xuyên quan tâm, giám sát, quản lý con em mình, đặc biệt trong dịp học sinh nghỉ hè, mùa mưa bão; xây dựng các chuyên trang, chuyên mục, tin, bài, phóng sự, các thông điệp truyền thông về phòng, chống bạo lực, xâm hại, tai nạn, thương tích, đuối nước trẻ em; tuyên truyền các biện pháp, kỹ năng sơ cứu, cấp cứu cho trẻ em bị đuối nước; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra các hoạt động về báo chí, xuất bản, thông tin trên Internet dành cho trẻ em và liên quan đến trẻ em.

8. Sở Tư pháp: Phối hợp với các cơ quan, tổ chức và các địa phương phổ biến, giáo dục pháp luật đối với các quy định của pháp luật về bạo lực học đường, xâm hại trẻ em; chỉ đạo thực hiện tốt hoạt động trợ giúp pháp lý cho trẻ em, đặc biệt trẻ em bị bạo lực, bị xâm hại, trẻ em là nhân chứng; quản lý hiệu quả công tác nuôi con nuôi trong nước và có yếu tố nước ngoài; tăng cường công tác kiểm tra nhằm kịp thời phát hiện, chấn chỉnh, xử lý những vi phạm trong công tác đăng ký nhận nuôi con nuôi.

9. Đề nghị Tòa án nhân dân, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh: Chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố, xét xử theo đúng quy định của pháp luật đối với các vụ án có người bị hại, người phạm tội là trẻ em và người chưa thành niên; đặc biệt đối với các vụ án điển hình về xâm hại trẻ em được dư luận quan tâm cần kịp thời đưa ra xét xử hoặc xét xử lưu động để nhằm tuyên truyền, giáo dục pháp luật đấu tranh phòng, chống tội phạm xâm hại trẻ em hiệu quả.

10. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh, Hội Nông dân tỉnh, Hội Bảo vệ quyền trẻ em tỉnh và các tổ chức thành viên: Tăng cường tuyên truyền, vận động đoàn viên, hội viên và các tầng lớp Nhân dân tích cực tham gia giám sát, phát hiện, tố giác và giải quyết các vấn đề nóng về trẻ em đặc biệt là bạo lực, xâm hại, tai nạn thương tích, đuối nước trẻ em; phát hiện các địa điểm có nguy cơ xảy ra đuối nước trẻ em đề nghị chính quyền các địa phương triển khai giải pháp đảm bảo an toàn cho trẻ em; đẩy mạnh triển khai các hoạt động của phong trào “Toàn dân chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em” gắn với cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”.

11. Đề nghị Tỉnh Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh: Chỉ đạo tổ chức Đoàn các cấp tăng cường các hoạt động truyền thông, nâng cao nhận thức của đoàn viên thanh niên, trẻ em và cộng đồng về phòng, chống bạo lực, xâm hại, tai nạn, thương tích, đuối nước trẻ em; lồng ghép nội dung phòng, chống bạo lực, xâm hại, tai nạn, thương tích, đuối nước trẻ em vào hoạt động của Trung tâm thanh thiếu nhi, hướng dẫn thanh thiếu nhi vui chơi giải trí an toàn; phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức dạy, học và thi bơi cho trẻ em.

12. UBND các huyện, thị xã, thành phố:

- Chỉ đạo thực hiện có hiệu quả các Chương trình, Đề án, Kế hoạch về trẻ em và lồng ghép với kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, các chương trình khác có liên quan của địa phương; tổ chức kiểm tra hoạt động Ban điều hành BVCSTE và Nhóm công tác liên ngành cấp xã; phát hiện kịp thời các vụ việc xâm hại trẻ em, có biện pháp can thiệp, trợ giúp kịp thời trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, trẻ em bị bạo lực, xâm hại,... đảm bảo cho các em được sống trong môi trường an toàn, lành mạnh; thường xuyên rà soát phát hiện kịp thời các khu vực thường xảy ra tai nạn đuối nước hoặc có nguy cơ xảy ra tai nạn đuối nước để có biện pháp chủ động phòng ngừa, bảo đảm an toàn cho trẻ em, cụ thể như làm rào chắn, biển cảnh báo tại hố nước, hồ, ao, sông ngòi, các khu vực nước sâu, nguy hiểm, các công trình đang thi công...

- Đẩy mạnh truyền thông, giáo dục, tổ chức đào tạo, tập huấn bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng phòng, chống bạo lực, xâm hại, tai nạn, thương tích, đuối nước trẻ em cho đội ngũ cán bộ làm công tác trẻ em cấp xã, thôn, cha, mẹ, người chăm sóc trẻ em và trẻ em; đặc biệt quan tâm đến các gia đình có trẻ em rơi vào HCĐB và nguy cơ rơi vào HCĐB, gia đình nghèo, cận nghèo, gia đình có cha, mẹ đi làm ăn xa, gia đình có vấn đề xã hội...; đồng thời thường xuyên theo dõi, thống kê tình hình trẻ em có HCĐB, trẻ em có nguy cơ bị bạo lực, xâm hại, trẻ em là nạn nhân của bạo lực, xâm hại, trẻ em bị tử vong do tai nạn, thương tích, đuối nước để có biện pháp can thiệp, hỗ trợ kịp thời.

- Bố trí đủ nguồn lực (con người và kinh phí) để đáp ứng nhiệm vụ BVCSTE ở các cấp, chú trọng nguồn nhân lực bảo vệ trẻ em cấp cơ sở; phát huy vai trò, cách làm sáng tạo của các tổ chức, đoàn thể trong công tác chăm sóc, giáo dục, bảo vệ trẻ em; ưu tiên nguồn lực và vận động xã hội để xây dựng, lắp đặt bể bơi, hồ bơi tại các xã, phường, thị trấn, đặc biệt là trường học để triển khai việc dạy bơi cho trẻ em, học sinh; chỉ đạo xử lý nghiêm các cơ quan, tổ chức, cá nhân che giấu, không thông báo, tố giác hành vi bạo lực, xâm hại trẻ em hoặc thiếu trách nhiệm trong việc xử lý các vụ việc bạo lực, xâm hại trẻ em.

- Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố thường xuyên quan tâm chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc quá trình thực hiện và phải chịu trách nhiệm cá nhân trước Chủ tịch UBND tỉnh nếu để xảy ra vụ việc trẻ em bị bạo hành, xâm hại, đuối nước do nguyên nhân thiếu trách nhiệm trong công tác quản lý.

- Thực hiện báo cáo đột xuất về UBND tỉnh (qua Sở Lao động - Thương binh và Xã hội) khi xảy ra vụ việc và báo cáo định kỳ theo quy định.

Giám đốc sở, Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị cấp tỉnh, Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố chịu trách nhiệm chỉ đạo thực hiện, báo cáo tình hình kết quả thực hiện Chỉ thị cùng với báo cáo công tác BVCSTE của đơn vị, địa phương gửi Sở Lao động - Thương binh và Xã hội theo quy định để tổng hợp, báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh.

Giao Sở Lao động - Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan theo dõi, đôn đốc, kiểm tra, tổng hợp tình hình thực hiện Chỉ thị này; định kỳ hàng năm tổng hợp báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh trong nội dung báo cáo công tác BVCSTE của ngành./.