Chỉ thị 05/1998/CT-BCN về việc thực hành tiết kiệm trong các lĩnh vực hoạt động sản xuất kinh doanh, xây dựng cơ bản và hành chính sự nghiệp ở các đơn vị thuộc Bộ Công nghiệp do Bộ Công nghiệp ban hành

CHỈ THỊ

VỀ VIỆC THỰC HÀNH TIẾT KIỆM TRONG CÁC LĨNH VỰC HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT KINH DOANH, XÂY DỰNG CƠ BẢN VÀ HÀNH CHÍNH SỰ NGHIỆP Ở CÁC ĐƠN VỊ THUỘC BỘ CÔNG NGHIỆP

Trong những năm qua nhờ thực hiện chủ trương của Đảng và Chính phủ về công tác tiết kiệm, các đơn vị trong ngành công nghiệp đã đạt được những kết quả nhất định. Nhịp độ sản xuất kinh doanh tăng trưởng khá, nộp ngân sách Nhà nước ngày càng tăng, tạo được nguồn vốn để đầu tư chiều sâu mở rộng sản xuất đồng thời tăng thu nhập cho người lao động. Tuy vậy, ở không ít doanh nghiệp tình trạng lãng phí vẫn còn lớn, nhất là trong chi phí quản lý và trong xây dựng cơ bản làm ảnh hưởng xấu đến hiệu quả kinh doanh.

Để tiếp tục thực hiện nghiêm túc kế hoạch của Chính phủ về công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, Bộ yêu cầu trong năm 1998, các đơn vị tiếp tục đưa công tác tiết kiệm phát triển cả về bề rộng và chiều sâu với những mục tiêu thiết thực và bằng những biện pháp thích hợp. Bộ lưu ý một số biện pháp, một số lĩnh vực và một số khâu cần đặc biệt quan tâm chỉ đạo thực hiện công tác tiết kiệm, chống lãng phí ở các đơn vị như sau.

Trước hết công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí phải được quán triệt trong bộ máy lãnh đạo của đơn vị, phải đưa công tác tiết kiệm vào Nghị quyết, chương trình công tác của các cấp ủy Đảng, của tổ chức công đoàn và của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh. Phải thực hiện công tác tiết kiệm, chống lãng phí ngay từ khâu lập kế hoạch và trong quá trình điều hành các hoạt động sản xuất kinh doanh của đơn vị và hàng quý công tác tiết kiệm, chống lãng phí phải được tổng kết, đúc rút kinh nghiệm kịp thời, trong đó phải nêu lên những kết quả đã đạt được cũng như những thiếu sót cần khắc phục. Qua đó cần có sự động viên, khen thưởng kịp thời đối với những tập thể, cá nhân có thành tích và những biện pháp uốn nắn, kỷ luật thích đáng đối với những hành vi lãng phí, vi phạm của công. Phải làm cho công tác tiết kiệm, chống lãng phí trở thành ý thức thường xuyên, nếp làm quen thuộc của từng người lao động trong đơn vị.

Trong sản xuất-kinh doanh:

Các doanh nghiệp cần có biện pháp tích cực khai thác thị trường, mở rộng sản xuất, đầu tư chiều sâu, đổi mới và hiện đại hóa công nghệ, tăng cường các mặt quản lý kinh tế kỹ thuật, nâng cao chất lượng sản phẩm, đẩy mạnh tiêu thụ, không để công nợ dây dưa, tăng vòng quay vốn lưu động để giảm chi phí trên một đơn vị sản phẩm.

Cần quan tâm đến việc quản lý tài sản cố định, tiến hành tốt việc bảo dưỡng, sửa chữa định kỳ nhằm tăng tuổi thọ của máy móc thiết bị, tăng công suất thiết bị làm giảm chi phí khấu hao tài sản cố định trên đơn vị sản phẩm.

Phải có biện pháp tăng cường quản lý các khâu mua bán, giao nhận, vận chuyển, bảo quản nguyên liệu, vật tư, khuyến khích giảm định mức tiêu hao vật tư, nhất là những vật tư, nguyên liệu quan trọng, có giá trị cao, tích cực tổ chức thu hồi phế liệu để giảm giá thành sản phẩm.

Cần tổ chức thu mua nguyên liệu, vật tư trực tiếp với các đơn vị sản xuất hoặc nhập khẩu, hạn chế đến mức tối thiểu mua qua các tổ chức, cá nhân trung gian. Khi mua với khối lượng lớn và ổn định nhất thiết phải có hợp đồng kinh tế, phải có chứng từ hợp lệ, phải tổ chức đấu giá để chọn hộ bán trước khi ký hợp đồng. Trường hợp mua ít, không ổn định thì người mua phải kê rõ ràng, trung thực về số lượng, giá mua, địa chỉ người bán và có xác nhận của thủ trưởng đơn vị. Về hóa đơn mua vật tư, nguyên liệu, hàng hóa phải thực hiện theo quy định tại Thông tư số 73/TC/TCT ngày 20/10/1997 và Thông tư số 92/1997/TC/TT/BTC ngày 25/12/1997 của Bộ Tài chính. Giá mua nguyên liệu, vật tư, hàng hóa về nguyen tắc phải sát giá thị trường, phải tìm mọi biện pháp để ngăn chặn hiện tượng “gửi giá” khi mua vật tư nguyên liệu, hàng hóa để tham ô tư lợi.

Các doanh nghiệp phải tiến hành củng cố hệ thống kho tàng, chấn chỉnh các biện pháp quản lý xuất nhập vật tư, củng cố công tác bảo vệ nhằm giảm đến mức thấp nhất số hao hụt, mất mát trong quá trình thu mua, vận chuyển, bảo quản vật tư, hàng hóa.

Cần rà soát lại hệ thống định mức tiêu hao vật tư theo hướng giảm định mức tiêu hao thực tế nhưng vẫn phải bảo đảm chất lượng sản phẩm, khuyến khích mọi người lao động tích cực tham gia phong trào nghiên cứu và áp dụng sáng kiến vào sản xuất để nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, nhất là trong việc áp dụng công nghệ mới và đưa nguyên vật liệu sản xuất trong nước có đủ chất lượng thay thế hàng nhập ngoại với giá rẻ vào sản xuất để hạ giá thành sản phẩm và tạo nguồn nguyên liệu trong nước ổn định.

Tất cả các đơn vị cần tiếp tục nâng cao chất lượng và hiệu lực bộ máy quản lý, tinh giản bộ máy gián tiếp, sắp xếp lại lao động, áp dụng hình thức trả lương tiên tiến để khuyến khích người lao động tăng sản lượng, nâng cao chất lượng sản phẩm, nhằm giảm chi phí tiền lương trên một đơn vị sản phẩm. Việc trả lương, trả thưởng phải theo đúng quy định của Nhà nước và phải căn cứ vào kết quả lao động và hiệu quả sản xuất kinh doanh. Thực hiện công khai hóa việc trả lương, trả thưởng nhằm bảo đảm sự công bằng nhưng cũng cần tránh hiện tượng cào bằng, bình quân chủ nghĩa làm giảm tác dụng của đòn bẩy tiền lương.

Các đơn vị cần chú trọng tiết kiệm chi phí ngoài sản xuất. Phải quản lý chặt chẽ việc bán hàng nhất là bán hàng qua các đại lý và cửa hàng giới thiệu sản phẩm. Việc bán hàng với khối lượng lớn, nhất thiết phải có hợp đồng kinh tế, giá bán phải sát giá thị trường, bảo đảm kinh doanh không bị lỗ và phải được điều chỉnh kịp thời khi giá thị trường thay đổi. Trước khi điều chỉnh giá, phải tiến hành kiểm kê để xác định chênh lệch giá nhằm bảo toàn vốn (kể cả hàng hóa ở các đại lý và ở các cửa hàng giới thiệu sản phẩm). Nghiêm cấm việc lợi dụng việc thay đổi giá để kiếm lời bất chính. Cần có phương thức thanh toán hợp lý cho từng đối tượng khách hàng để thu nhanh và đầy đủ tiền bán hàng, hạn chế đến mức thấp nhất việc bị chiếm dụng vốn. Hạn chế việc bán chịu cho cá nhân, tư thương để tránh rủi ro và gây thiệt hại cho công quỹ.

Cần chú ý quản lý chặt chẽ chi phí quản lý: các chi phí tiếp khách, giao dịch, hội nghị khách hàng, công tác phí, quảng cáo, tiếp thị v.v... phải thực hiện theo chế độ tài chính hiện hành, đối với các chi phí dịch vụ, hoa hồng môi giới, phải thực hiện theo hướng dẫn tại Thông tư số 01/1998/TT/BTC ngày 03/01/1998 của Bộ Tài chính. Tăng cường quản lý việc mua sắm và sử dụng xe ô tô con, hạn chế việc mua sắm mới, không mua những loại xe đắt tiền. Việc sử dụng ô tô con đưa đón hàng ngày phải bảo đảm đúng đối tượng, không sử dụng ô tô con vào việc riêng. Phải tiết kiệm triệt để chi phí điện, nước, điện thoại, telex, fax... Việc mua sắm đồ dùng, phương tiện làm việc phải được xem xét tính toán chặt chẽ sao cho thiết thực, có hiệu quả tránh phô trương hình thức.

Các doanh nghiệp phải tăng cường công tác kiểm toán nội bộ, phân tích hoạt động kinh tế định kỳ và công khai tài chính.

Trong khu vực hành chính sự nghiệp:

- Đối với các khỏan chi cho công tác đào tạo: các đơn vị phải rà sóat lại số học sinh và định mức do Nhà nước ban hành để đảm bảo chi đúng cho người được hưởng, đúng chế độ và có hiệu quả.

- Chi cho công tác nghiên cứu khoa học: Phải có đề tài, dự toán chi hàng quý, và kết thúc năm phải có quyết toán báo cáo cấp có thẩm quyền để phê duyệt. Đối với những đề tài phải mua sắm vật tư, thiết bị để phục vụ cho công tác nghiên cứu thì phải hết sức tiết kiệm. Việc mua vật tư, thiết bị phải có hóa đơn, chứng từ hợp lệ, nếu có sản phẩm thu hồi cần có biện pháp tiêu thụ để thu hồi kinh phí cho Nhà nước.

- Chi cho y tế: Trên cơ sở chỉ tiêu giường bệnh và kinh phí Nhà nước cấp, các đơn vị phải tìm nhiều biện pháp để khai thác có hiệu quả nhằm làm tốt việc khám, chữa bệnh cho cán bộ công nhân viên.

- Đối với các khoản chi phí quản lý trong các đơn vị hành chính sự nghiệp: Phải thực hiện đúng tinh thần Quyết định 1179/1997/QĐ-TTg ngày 30/12/1997 của Thủ tướng Chính phủ: “Hạn chế tối đa việc sử dụng vốn ngân sách Nhà nước để xây dựng trụ sở làm việc, mua mới xe ô tô con, mua sắm mới trang thiết bị đắt tiền trong cơ quan hành chính sự nghiệp...”. Đối với chi tiếp khách phải chi đúng đối tượng, đúng quy định. Tuyệt đối không dùng kinh phí Nhà nước để tổ chức chiêu đãi, biếu xén quà cáp... Việc sử dụng điện, nước, điện thoại, điện tín phải hết sức tiết kiệm, không dùng kinh phí Nhà nước để thanh toán tiền điện cho cán bộ công nhân viên, không dùng điện thoại, telex, fax cho việc riêng. Việc mua sắm đồ dùng, phương tiện làm việc phải bảo đảm thiết thực, không vượt kế hoạch được duyệt. Khi mua sắm tài sản, vật tư với giá trị lớn phải thực hiện đấu thầu theo quy định tại Thông tư số 20 TC/KBNN ngày 17/01/1996 của Bộ Tài chính.

Các đơn vị hành chính sự nghiệp thuộc Bộ phải lập và gửi về Bộ (Vụ Tài chính Kế toán) trước 10/4/1998 bản kế hoạch và mức tiết kiệm chi của từng khoản kinh phí trong năm 1998 để Bộ tổng hợp báo cáo Bộ tài chính theo yêu cầu của Bộ Tài chính tại Thông tư số 17/1998/TT/BTC ngày 11/02/1998.

Trong xây dựng cơ bản:

Phải chấp hành nghiêm chỉnh tinh thần chỉ đạo của Chính phủ tại Quyết định số 1179/1997 ngày 30/12/1997 “Hạn chế tối đa việc khởi công mới các công trình thuộc dự án nhóm B, C. Việc bố trí vốn nhóm C phải bảo đảm dành trên 70% cho các dự án chuyển tiếp và khởi công mới hoàn thành trong năm. Đình hoãn các công trình chưa thật cấp bách; không bố trí kế hoạch các dự án đầu tư không đủ thủ tục theo Nghị định 42/CP ngày 16/7/1996 và 92/CP ngày 23/8/1997 của Chính phủ về quản lý đầu tư và xây dựng”. Nếu có yêu cầu đầu tư cấp bách Bộ lưu ý các đơn vị phải tính toán kỹ, căn cứ vào các thông tin về thị trường, giá cả. vốn v.v... để lựa chọn phương án tối ưu, cần chú ý nguồn vốn và khả năng trả nợ, không nên sử dụng vốn tín dụng ngắn hạn vào đầu tư, không nên đầu tư ồ ạt khi chưa xác định được cụ thể nguồn vốn và khả năng trả nợ. Chủ trương đầu tư phải được bàn bạc thống nhất trong ban lãnh đạo doanh nghiệp. Tất cả các dự án đầu tư phải có luận chứng kinh tế kỹ thuật và phải được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Khi triển khai thực hiện đầu tư các chủ đầu tư phải thực hiện đúng kế hoạch đã được duyệt trong năm, nếu có thay đổi phải báo cáo cấp có thẩm quyền duyệt bổ sung. Việc thiết kế phải được tính toán kỹ cho phù hợp với yêu cầu và mục đích sử dụng, kiến trúc phải phù hợp với quy trình công nghệ và cảnh quan chung quanh, phải lựa chọn chính xác nhiệm vụ thiết kế tránh tình trạng thay đổi thiết kế nhiều lần gây lãng phí. Chọn lựa thiết bị cho công trình phải phù hợp với trình độ tiên tiến của khu vực và thế giới, không được mua sắm thiết bị, công nghệ lạc hậu gây thiệt hại lâu dài cho sản xuất. Dự toán công trình phải được xây dựng và tính toán chặt chẽ trên cơ sở thiết kế được duyệt và định mức, đơn giá của Nhà nước và địa phương quy định. Công trình xây dựng phải thông qua đấu thầu để lựa chọn đơn vị thi công, việc đấu thầu phải đúng quy chế. Không ký hợp đồng với các đơn vị không có tư cách pháp nhân hoặc trong giấy phép hành nghề không ghi rõ công việc phù hợp với công trình giao thầu. Các chủ đầu tư cần có biện pháp tập trung vốn để hoàn thành dứt điểm từng công trình hoặc hạng mục công trình, để nhanh chóng đưa công trình vào sử dụng, sớm phát huy hiệu quả kinh tế của công trình xây dựng.

Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí là chủ trương lớn và lâu dài của Đảng và Nhà nước. Làm tốt công tác tiết kiệm, chống lãng phí không những là góp phần thực hiện chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước mà còn có tác dụng thiết thực đối với từng doanh nghiệp, từng đơn vị hành chính sự nghiệp trong việc nâng cao hiệu quả sản xuất-kinh doanh và sử dụng kinh phí Nhà nước cấp, tăng tích lũy để đầu tư mở rộng sản xuất và cải thiện điều kiện vật chất và văn hóa cho người lao động. Bộ yêu cầu các đồng chí Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc Tổng Công ty, Tổng Giám đốc và Giám đốc các doanh nghiệp, Thủ trưởng các đơn vị hành chính sự nghiệp thuộc Bộ phải có biện pháp và kế hoạch cụ thể để thực hiện tốt công tác tiết kiệm, chống lãng phí ở đơn vị mình và phải chịu trách nhiệm trước Nhà nước đối với những sai phạm xảy ra tại các đơn vị thuộc quyền quản lý. Định kỳ 6 tháng và khi kết thúc năm phải tổng hợp báo cáo kết quả thực hành tiết kiệm gửi về Bộ (Vụ Tài chính Kế tóan). Các đồng chí Vụ trưởng các Vụ chức năng, đồng chí Chánh Thanh tra và đồng chí Chánh Văn phòng Bộ có trách nhiệm đôn đốc theo dõi tình hình và kết quả thực hiện Chỉ thị này, tổng hợp kết quả báo cáo Bộ để có sự uốn nắn những đơn vị chưa làm tốt và khen thưởng kịp thời những đơn vị thực hiện tốt./.