Chỉ thị 01/CT-UBND năm 2023 về tăng cường quản lý hoạt động khai thác cát, sỏi lòng sông trên địa bàn tỉnh Kon Tum

CHỈ THỊ

VỀ VIỆC TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC CÁT, SỎI LÒNG SÔNG TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH KON TUM

Thời gian qua các ngành, các cấp chính quyền đã nâng cao trách nhiệm, phát huy hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về khoáng sản; công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý các vi phạm trong hoạt động khoáng sản ngày càng được tăng cường; các tổ chức, cá nhân được cấp phép hoạt động khoáng sản cơ bản tuân thủ quy định pháp luật. Công tác quản lý nhà nước về khoáng sản trên địa bàn tỉnh từng bước đi vào nề nếp, góp phần hạn chế thất thoát tài nguyên khoáng sản.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác quản lý, bảo vệ khoáng sản cát, sỏi lòng sông ở một số địa phương còn chưa hiệu quả, việc khai thác cát, sỏi trái phép vẫn còn xảy ra chưa ngăn chặn, chấm dứt triệt để; tình trạng một số tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản kê khai, báo cáo số liệu khai thác thực tế chưa chính xác, trong khi công tác phối hợp kiểm tra giám sát của các cơ quan chức năng vẫn còn hạn chế, chưa kiểm soát chặt chẽ sản lượng khoáng sản khai thác thực tế… dẫn đến khả năng có nguy cơ thất thoát tài nguyên và thất thu ngân sách nhà nước.

Để kịp thời chấn chỉnh, khắc phục những tồn tại, hạn chế nêu trên, nhằm nâng cao hiệu quả, hiệu lực thực thi pháp luật về khoáng sản trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh yêu cầu Giám đốc, Thủ trưởng các sở, ban ngành, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố và các đơn vị liên quan trong phạm vi chức năng, quyền hạn của mình tập trung thực hiện các nội dung sau:

1. Tiếp tục phát huy những kết quả đạt được và triển khai thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật hiện hành về khoáng sản, các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh về công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động thăm dò, khai thác, sử dụng và bảo vệ khoáng sản cát, sỏi lòng sông trên địa bàn tỉnh.

2. Nâng cao nhận thức, trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy Đảng, sở, ban ngành chức năng và chính quyền địa phương các cấp trong việc ngăn chặn tình trạng khai thác khoáng sản cát, sỏi lòng sông trái phép trên địa bàn; xác định đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng, thường xuyên, liên tục của địa phương và các sở, ban ngành chức năng liên quan. Nếu trên địa bàn, lĩnh vực nào để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản cát, sỏi lòng sông trái phép mà không có biện pháp ngăn chặn, xử lý dứt điểm thì phải tổ chức kiểm điểm, xử lý nghiêm túc trách nhiệm người đứng đầu.

3. Quản lý chặt chẽ việc cấp phép khai thác khoáng sản nói chung và cát, sỏi lòng sông nói riêng nhằm đảm bảo nhu cầu vật liệu phục vụ cho các công trình vốn ngân sách nhà nước tại các địa phương, nhất là các dự án, công trình trọng điểm của tỉnh.

4. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong hoạt động khoáng sản, nhất là các hành vi: không lắp đặt trạm cân, camera giám sát theo quy định, khai báo sản lượng khoáng sản khai thác không đúng thực tế, khai thác gây tổn thất lớn khoáng sản; Kịp thời ngăn chặn, xử lý nghiêm theo quy định đối với các hành vi khai thác khoáng sản trái phép, vận chuyển, kinh doanh khoáng sản không có nguồn gốc hợp pháp trên địa bàn tỉnh.

5. Phát huy vai trò giám sát của các cơ quan nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội và của người dân; kịp thời phản ánh, thông tin về tình hình khai thác khoáng sản của các tổ chức, cá nhân đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền để kiểm tra, chấn chỉnh và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.

Các đơn vị, địa phương có nội dung được báo chí phản ánh, dư luận quan tâm liên quan đến hoạt động khoáng sản nói chung và khoáng sản cát, sỏi lòng sông nói riêng, kịp thời thẩm tra, xử lý và chủ động tổ chức công tác tuyên truyền, cung cấp thông tin nhanh chóng đến Nhân dân và tổ chức, cá nhân có liên quan nhằm nâng cao nhận thức, hạn chế tình trạng vi phạm pháp luật trong hoạt động khoáng sản và tạo sự đồng thuận trong xã hội và Nhân dân.

6. Tăng cường công tác chống thất thu thuế đối với hoạt động kinh doanh, khai thác tài nguyên khoáng sản trên địa bàn tỉnh; kiên quyết xử lý các trường hợp tổ chức, cá nhân được cấp phép khai thác khoáng sản không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính theo quy định.

7. Quản lý chặt chẽ việc nghiệm thu, thanh toán, quyết toán các công trình xây dựng, giao thông, trong đó có xem xét nguồn gốc hợp pháp của cát, sỏi đã sử dụng; kiên quyết không nghiệm thu công trình đối với trường hợp cát, sỏi không có nguồn gốc hợp pháp.

8. Trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị:

a) Sở Tài nguyên và Môi trường:

- Nâng cao trách nhiệm, chất lượng thẩm định, tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh trong công tác quản lý, cấp phép hoạt động khoáng sản cát, sỏi lòng sông đảm bảo đúng quy định của pháp luật.

- Chủ trì, phối hợp các đơn vị chức năng liên quan rà soát các khu vực khai thác cát, sỏi lòng sông, xác định các dự án làm ảnh hưởng đến khả năng tiêu, thoát lũ, sự ổn định của bờ sông, gây sạt lở bờ, bãi sông hoặc làm ảnh hưởng đến sự an toàn của các công trình ven sông để thực hiện theo quy định của pháp luật và Nghị định số 23/2020/NĐ-CP ngày 24 tháng 02 năm 2020 của Chính phủ Quy định về quản lý cát, sỏi lòng sông và bảo vệ lòng, bờ, bãi sông.

- Hướng dẫn, yêu cầu các tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản nghiêm túc thực hiện việc thống kê, kiểm kê sản lượng khoáng sản khai thác thực tế trong quá trình khai thác theo đúng quy định của pháp luật và yêu cầu các tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản phải lắp trạm cân, camera giám sát theo quy định, chấp hành đầy đủ các quy định theo Giấy phép đã được cấp có thẩm quyền cấp và các quy định hiện hành của pháp luật có liên quan; chủ trì lập và thực hiện kế hoạch đo đạc xác định trữ lượng khoáng sản đã khai thác thực tế của các đơn vị có rủi ro về kê khai thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường, vượt trữ lượng, công suất do cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu hoặc Cục Thuế tỉnh đề nghị, làm cơ sở xử lý trường hợp vi phạm (nếu có) theo đúng quy định pháp luật.

- Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động khoáng sản, tập trung vào công tác bảo vệ môi trường trong khai thác khoáng sản, đặc biệt là hoạt động khai thác, sử dụng cát, sỏi lòng sông; kiên quyết dừng khai thác, đóng cửa mỏ, cải tạo, phục hồi môi trường đối với những khu vực khai thác không hiệu quả, gây ô nhiễm môi trường theo quy định pháp luật; không tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh gia hạn giấy phép khai thác đối với các tổ chức, cá nhân chưa nghiêm túc chấp hành các trách nhiệm và nghĩa vụ có liên quan trong quá trình hoạt động khoáng sản.

- Chủ trì, phối hợp với các sở ngành liên quan xác định cụ thể: Số lượng thiết bị khai thác đảm bảo công suất khai thác của dự án phù hợp với trữ lượng đã được phê duyệt và công suất khai thác/năm; thời gian khai thác trong năm (số ngày khai thác trong tháng, các tháng được phép khai thác trong năm) để thông báo đến các cơ quan chức năng, địa phương liên quan biết, thực hiện công tác quản lý, kiểm tra, giám sát.

- Chủ trì, phối hợp với sở, ngành liên quan tham mưu thực hiện nghiêm việc cho thuê đất, thuê mặt nước chuyên dùng đối với các tổ chức được cấp phép khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh theo đúng quy định.

b) Sở Giao thông vận tải:

- Chủ động phối hợp với Công an tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường, Ủy ban nhân dân cấp huyện thực hiện công tác quản lý nhà nước đối với phương tiện vận chuyển cát, sỏi trên sông theo quy định tại Điều 11 Nghị định số 23/2020/NĐ-CP ngày 24 tháng 02 năm 2020 của Chính phủ.

- Chỉ đạo Thanh tra Sở Giao thông vận tải phối hợp với các lực lượng chức năng tăng cường kiểm soát các phương tiện, vận chuyển cát trên sông; kiểm tra việc vận chuyển khoáng sản vượt tải trọng cho phép trên các tuyến đường Quốc lộ, Tỉnh lộ và phối hợp với các địa phương, đơn vị đối với các tuyến đường đô thị, đường huyện, đường xã, đường thôn, đường đi khu sản xuất, đường chuyên dùng, đường tuần tra biên giới và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm theo quy định pháp luật.

c) Sở Xây dựng:

- Tổ chức thực hiện việc thẩm định hồ sơ thiết kế cơ sở, thiết kế khai thác đối với các dự án khai thác, chế biến khoáng sản vật liệu xây dựng thông thường thuộc thẩm quyền theo quy định.

- Thực hiện công tác quản lý nhà nước về quy hoạch khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường.

- Phối hợp kiểm tra nguồn gốc, xuất xứ, chất lượng vật liệu xây dựng tại các cơ sở sản xuất, các công trình xây dựng trên địa bàn tỉnh, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm theo thẩm quyền hoặc kiến nghị cơ quan chức năng có thẩm quyền xử lý theo quy định.

d) Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn:

- Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan và Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố tăng cường kiểm tra, giám sát các hoạt động thăm dò, khai thác thác cát, sỏi trong lòng hồ thủy lợi theo quy định của Luật Thủy lợi; Nghị định số 23/2020/NĐ-CP ngày 24 tháng 02 năm 2020 của Chính phủ.

- Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan và Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh biện pháp chỉ đạo xử lý, bảo vệ bờ, bãi sông, hành lang bảo vệ nguồn nước đối với các tuyến sông trên địa bàn tỉnh theo quy định; chịu trách nhiệm trong việc tham mưu cấp phép hoạt động nạo vét các công trình thủy lợi theo quy định tại Nghị định số 67/2018/NĐ-CP ngày 14 tháng 5 năm 2018 của Chính phủ; quản lý chặt chẽ không để các tổ chức, cá nhân lợi dụng việc thực hiện nạo vét các công trình thủy lợi để khai thác khoáng sản trái phép.

- Thực hiện công tác bảo vệ khoáng sản cát, sỏi lòng sông chưa khai thác nằm trong phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi, đê điều theo quy định. Phối hợp với các ngành, đơn vị liên quan kiểm tra, giám sát, xử lý những trường hợp khai thác, tập kết cát, sỏi, các phương tiện vận chuyển cát, sỏi vi phạm pháp luật về đê điều và phòng chống thiên tai, ảnh hưởng đến an toàn đê điều, thoát lũ lòng sông.

đ) Sở Công Thương:

- Xác định phạm vi, quy mô, ranh giới các khu vực thuộc phạm vi bảo vệ an toàn đập thủy điện cung cấp thông tin đến Sở Tài nguyên và Môi trường và Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố (có công trình thủy điện) biết để thực hiện công tác quản lý nhà nước theo quy định.

- Tham mưu quản lý, cấp phép đối với các hoạt động thuộc thẩm quyền của Ủy ban nhân dân tỉnh trong phạm vi bảo vệ đập, hồ chứa thủy điện theo quy định tại Điều 22, Nghị định số 114/2018/NĐ-CP ngày 04 tháng 9 năm 2018 của Chính phủ về quản lý an toàn đập, hồ chứa nước và Nghị định số 06/2021/NĐ-CP ngày 26 tháng 01 năm 2021 của Chính phủ về Quy định chi tiết một số nội dung về quản lý chất lượng, thi công xây dựng và bảo trì công trình xây dựng.

- Chủ động phối hợp lực lượng Quản lý thị trường tăng cường kiểm tra, ngăn chặn việc buôn bán, vận chuyển, tiêu thụ khoáng sản cát sỏi, lòng sông không rõ nguồn gốc xuất xứ, không có hoá đơn, chứng từ hợp lệ; xử lý hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật.

e) Sở Kế hoạch và Đầu tư:

- Tăng cường công tác thẩm tra năng lực tài chính chủ đầu tư các dự án đầu tư khai thác khoáng sản trước khi tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư và kiểm tra, giám sát việc triển khai dự án đảm bảo đúng thời gian, tiến độ đầu tư.

- Không tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư hoặc gia hạn chủ trương đầu tư của dự án đối với những khu vực khai thác không hiệu quả, gây ô nhiễm môi trường theo quy định pháp luật và đối với các tổ chức, cá nhân không chấp hành đầy đủ trách nhiệm, nghĩa vụ có liên quan trong quá trình hoạt động của dự án.

g) Sở Tài chính:

- Phối hợp Sở Tài nguyên và Môi trường các đơn vị, địa phương có liên quan tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh trình cấp có thẩm quyền xem xét, bố trí nguồn kinh phí để thực hiện Phương án bảo vệ khoáng sản chưa khai thác theo định mức, quy định và phù hợp với khả năng cân đối ngân sách địa phương hàng năm theo phân cấp ngân sách nhà nước hiện hành.

- Tăng cường công tác kiểm tra, thanh quyết toán các dự án, công trình sử dụng vật liệu xây dựng không rõ nguồn gốc, không đảm bảo đầy đủ hóa đơn, chứng từ để chấn chỉnh, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

h) Sở Thông tin và Truyền thông:

Phối hợp với các cơ quan liên quan, cơ quan báo chí, truyền thông tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về khoáng sản nói chung và khoáng sản cát, sỏi lòng sông nói riêng; theo dõi, hướng dẫn các đơn vị, địa phương có nội dung báo chí phản ánh, dư luận quan tâm liên quan đến hoạt động trên kịp thời xử lý và cung cấp thông tin cho các cơ quan báo chí, truyền thông theo quy định của pháp luật.

i) Sở Lao động - Thương binh và Xã hội:

Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, hướng dẫn việc thực hiện pháp luật lao động, an toàn, vệ sinh lao động; việc thực hiện chế độ, chính sách đối với người lao động làm việc tại các cơ sở khai thác, chế biến khoáng sản theo quy định của pháp luật, đảm bảo quyền lợi cho người lao động. Xử lý và kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý nghiêm các đơn vị vi phạm pháp luật lao động và an toàn, vệ sinh lao động.

k) Công an tỉnh:

- Chỉ đạo các lực lượng nghiệp vụ, Công an các huyện, thành phố có liên quan phối hợp chặt chẽ với chính quyền các cấp và các cơ quan chức năng liên quan nắm chắc tình hình, tăng cường kiểm tra, kịp thời phát hiện, đấu tranh, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân khai thác, vận chuyển, tiêu thụ khoáng sản trái phép, gây ô nhiễm môi trường; các đối tượng lợi dụng việc hoạt động thi công công trình để khai thác, sử dụng khoáng sản trái phép.

- Phối hợp với các ngành chức năng kiểm tra, xử lý các bến bãi tập kết, kinh doanh cát, sỏi và trung chuyển vật liệu xây dựng ven sông hoạt động chưa đủ thủ tục hoặc chưa được cấp phép theo quy định; xử lý nghiêm các hành vi vận chuyển, tập kết, kinh doanh cát, sỏi không có nguồn gốc hợp pháp.

- Tăng cường kiểm tra, kiểm soát các phương tiện vận tải đường thủy có biểu hiện khai thác, vận chuyển cát, sỏi trái phép; quá tải trọng ảnh hưởng đến an toàn vận tải đường thủy nội địa, nhất là những nơi thường xảy ra khai thác cát, sỏi trái phép trên địa bàn tỉnh.

l) Cục Thuế tỉnh:

- Chủ trì phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố kiểm tra, đối chiếu khối lượng, kê khai, nộp thuế của các tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản; đôn đốc các tổ chức, cá nhân được cấp phép hoạt động khai thác khoáng sản thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế theo quy định; tránh làm thất thoát nguồn thu của tỉnh.

- Tăng cường công tác quản lý hóa đơn đối với việc mua, bán cát, sỏi, ngăn chặn hành vi mua bán hóa đơn, hợp thức hóa chứng từ; tăng cường kiểm tra, thanh tra chấp hành nghĩa vụ thuế và xử lý vi phạm về thuế (nếu có) đối với các tổ chức, cá nhân khai thác cát, sỏi lòng sông nhưng không kê khai đầy đủ sản lượng thực tế khai thác; phát hiện tổ chức, cá nhân kê khai, báo cáo sản lượng không trung thực, xử lý kịp thời hoặc phối hợp các ngành có liên quan xử lý theo quy định của pháp luật.

- Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra để truy thu các loại thuế, phí đối với các tổ chức, cá nhân hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh. Phối hợp Sở Tài nguyên và Môi trường tổ chức giám sát chặt chẽ số liệu thống kê, tính toán, cập nhật số liệu trong sổ sách, tài liệu để khai báo sản lượng tính thuế tài nguyên khoáng sản và xác định sản lượng khai thác theo quy định của pháp luật về thuế.

m) Đề nghị Cục Quản lý thị trường tỉnh Kon Tum:

Chủ động phối hợp với các ngành, chính quyền địa phương tăng cường kiểm tra, kiểm soát, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân hoạt động vận chuyển, kinh doanh khoáng sản (đặc biệt là cát, sỏi) không rõ nguồn gốc, không có hóa đơn, chứng từ hợp pháp; đẩy mạnh tuyên truyền, tổ chức ký cam kết đảm bảo điều kiện kinh doanh, không kinh doanh khoáng sản không rõ nguồn gốc.

n) Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố:

- Tăng cường kiểm tra, xử lý đối với tổ chức, cá nhân hoạt động khai thác khoáng sản chưa thực hiện việc lắp đặt trạm cân, camera giám sát và không chấp hành theo quy định của pháp luật trong hoạt động khai thác khoáng sản.

- Chủ trì phối hợp với các ngành có liên quan kiểm tra, giám sát tình hình hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn quản lý khi phát hiện vi phạm xử lý theo thẩm quyền. Trường hợp vượt thẩm quyền thì phối hợp với các ngành của tỉnh tham mưu đề xuất Ủy ban nhân dân tỉnh xử lý.

o) Các tổ chức, cá nhân được cấp Giấy phép khai thác:

- Thực hiện việc lắp đặt với trạm cân theo quy định tại theo quy định tại Khoản 2 Điều 42 Nghị định số 158/2016/NĐ-CP ngày 29 tháng 11 năm 2016 của Chính phủ.

- Định kỳ hằng tháng phải thống kê, tính toán, cập nhật số liệu trong sổ sách, tài liệu quy định tại Điều 41 Nghị định số 158/2016/NĐ-CP ngày 29 tháng 11 năm 2016 của Chính phủ để khai báo sản lượng tính thuế tài nguyên khoáng sản và xác định sản lượng khai thác hằng năm trong báo cáo định kỳ khai thác khoáng sản để gửi cơ quan thuế theo quy định của pháp luật về thuế.

- Hằng năm phải tổng hợp số liệu sản lượng khoáng sản khai thác thực tế, bao gồm cả khoáng sản chính, khoáng sản đi kèm và khối lượng đất đá thải (nếu có) để đưa vào báo cáo định kỳ khai thác khoáng sản và chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác của các thông tin, số liệu ghi trong sổ sách, tài liệu kỹ thuật, hóa đơn, chứng từ tài chính, mẫu biểu thống kê và các tài liệu khác có liên quan để xác định sản lượng khoáng sản khai thác thực tế.

p) Các cơ quan báo chí (Đài phát thanh và Truyền hình tỉnh Kon Tum; Báo Kon Tum; Cổng thông tin điện tử tỉnh Kon Tum).

Tăng tần suất, thời lượng đưa tin tuyên truyền, vận động các tổ chức, cá nhân nâng cao trách nhiệm, ý thức chấp hành pháp luật về khoáng sản; phối hợp giám sát, phát hiện, đưa tin về các trường hợp vi phạm trong quản lý, khai thác, kinh doanh, vận chuyển khoáng sản cát, sỏi lòng sông trên địa bàn tỉnh.

q) Đề nghị Ủy ban mặt trận tổ quốc Việt Nam tỉnh và các tổ chức chính trị - xã hội: Tổ chức tuyên truyền, vận động, phổ biến và giám sát chặt chẽ Ủy ban nhân dân các cấp, các cơ quan chức năng, tổ chức, cá nhân trong thực hiện các nhiệm vụ quản lý, kiểm tra, xử lý các hoạt động khai thác, vận chuyển, kinh doanh khoáng sản cát, sỏi lòng sông trên địa bàn tỉnh.

Yêu cầu Giám đốc các sở, Thủ trưởng các ngành, đơn vị, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố và các tổ chức, cá nhân có liên quan triển khai thực hiện nghiêm Chỉ thị này; chịu trách nhiệm trước Ủy ban nhân dân tỉnh, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh nếu để xảy ra các vi phạm thuộc trách nhiệm được giao thực hiện, quản lý. Định kỳ hằng năm báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh (qua Sở Tài nguyên và Môi trường tổng hợp) về kết quả thực hiện. Trong quá trình thực hiện, nếu có vướng mắc các cơ quan kịp thời báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh (qua Sở Tài nguyên và Môi trường tổng hợp) để xem xét, giải quyết./.